Bir
Park - Garaj
(Zürich)
M. R. ROS
Dipl. İng. ETH SIA MASCE Mühendislik Bürosu
Dieter Flechenstein Mühendis E T H
Yazan: Seyfi SONAD Mimar, D. G. S. A.
Şehirlerin trafik problemlerinin düzen-lenmesinde, bugün park yerlerinin ön planda geldiği şüphesizdir.
Norma] kapalı garaj inşaatlarının yapı yasa ve yönetmeliklerine göre, çok pahalıya mal olması karşısında maliyeti düşürecek yenilikler aranmakta ve bu meyanda şehir merkezlerinde çok yüksek arsa fiyatlarını amortize edecek istifade çareleri bulunmak-tadır. Bu çalışmalar arasında Zürih'in mü-him kavşak noktalarında yapılmalarına de-vam olunan (parkhaus) larmdan birini ilgili-lere örnek olarak göstermeyi faydalı bulduk.
Bu yapıdaki belli başlı özellikler : Amerika'da (Tierpark - system) diye ad-landırılan bu yapılara mimar Contini tara-fından 1960 da başlanmış ve bu patente ait lisanslar kısa bir zamanda bütün dünyaya yayılmış, ilk parkhaus, Dipl. İng. ETH M. R. ROS yapı bürosu tarafından tamamlan-mıştır. Yapıda, kapı pencere hatta döşeme gibi iç masraflara ve bu meyanda yangına karşı izolasyonlara lüzum göstermeden pre-fabrike yapı elemanları kullanılmak suretiyle, şekil ve formları asgarî hadde indirilerek büyük seriler halinde imal edilmektedir.
Gerilmiş betonarme sistemi ile hazırla-nan döşeme ve rampalar çelik koloTTİara vi-dalarla bağlanmak suretiyle, yapının çok kısa bir zaman içinde tamamlanması
sağlan-maktadır. 150 otonun park edebildiği bir garajın montajına, 30. 8. 1965 de başlanmış, 27.9. 1965 de bitirilmiştir.
İsviçre'nin yapı rayiçleri Türkiye'ye na-zaran çok yüksek olmakla beraber, bir park yeri ünitesi 2900, diğer masraflarla 6700 İsviçre Frangına mal edilmiştir. Planlarda görüleceği gibi giriş ve çıkışlara ayrı isti-kamet verilerek kruvazman önlenmiştir. Park ücretleri ise otomatik saat ve bariyerlerle tesbit ve tayin edilmiştir. Beher park yeri giriş çıkış rampaları dahil 23.20 M2
tut-maktadır. Asansör ve merdiven yerleri h"r yapının hususiyetine göre değiştirilebilmek-tedir. Bu sistemle lüzumu halinde kat ilâve-siyle park yerleri fazlalaştırılmakta veya sökülüp başka bir yerde tekrar monte edile-bilmektedir. Ortalama 2000 ton tutan yapı elemanlarının montajı 6 işçi ve bir yapı vinci ile 21 günde tamamlanabilmektedir. Müteferrik işler için ise bir hafta kâfi gel-mektedir. Bu sistemin sağladığı birçok eko-nomik avantajlar meyanında iskele ve kalıp masrafları da yoktur.
Saniter ve aydınlatmalar en basit bir şekilde yapılıp yağmur ve kar suları P V C boruları ile kanalizasyonlara bağlanabil-mektedir. Örneğini verdiğimiz bu tecrübenin müspet neticelendiğini, buna benzer yapıla-rın Zürich'in daha birçok semtlerinde de-vam olunmasından anlaşılmaktadır.
i