Sayı:23 - Şubat 2014

(1)

www.kto.org.tr | 1

KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ

HABER BÜLTENİ

10.02.2014 Sayı 24

Konya Ticaret Odası (KTO) tarafından Türkiye İstatistik Kurumu’ndan ve Türkiye İhracatçılar Meclisi’nden alınan verilere dayalı olarak Konya’nın dış ticaretinin durumu “Konya Dış Ticaret Bülteni” adıyla yayımlanmaktadır.

Konya İli Dış Ticaret Bülteni ile Konya’nın dış ticaret durumunu güncel veriler ışığında izleyerek analiz etmek ve bunu ülkemizin dış ticaret durumu ile kıyaslayabilmek hedeflenmektedir.

Konya’nın dış ticareti 2013 yılında 2,5 milyar doları aştı:

Konya’nın dış ticareti 2009 yılındaki küresel krizin yavaşlatıcı etkisi dışında 2004 yılından bu yana hızla artmaktadır. 2004 yılında yalnızca 650 milyon dolar olan dış ticaret hacmi 2013 yılı itibari ile 2,5 milyar doları aşmıştır. 2004 yılından bu yana Konya’nın ihracatı 4 kat artarken ithalatı ise 2,2 kat artış göstermiştir. 2007 yılına kadar dış ticaret açığı veren Konya 2007 yılı itibari ile ithalat, ihracat dengesini yakalamaya başarmıştır ve 2008 yılından bu yana dış ticaret fazlası vermektedir.

Şekil-1: Yıllara Göre Konya Dış Ticareti 2004-2013 (1000$)

Kaynak: TÜİK

Aylara baktığımızda ise Konya, ihracat ve ithalatta benzer yönlü bir seyir göstermiştir.

Konya’nın ihracatı yılın en yüksek seviyesini aralık ayındaki 131 bin dolarlık ihracatı ile görmüştür. Ocak ayında 92 bin dolarlık ihracat yapan Konya, haziran ayından bu yana toparlanma göstermiş ve aralık ayında yılın en yüksek seviyesinden yılı kapatmıştır. Konya, Mart - Mayıs 2013 Döneminde de dış ticaret açığı vermiştir. Konya 2013 yılında 2012 yılına göre ihracatta çok daha iyi bir performans sergilemiştir. 2013 yılı toplam ihracatı 1,2 milyar dolardan 1,3 milyar dolara çıkmıştır. Aralık ayı ihracatı da bir önceki yılın aynı ayına oranla yüzde 17 artmış ve 112 bin dolardan 131 bin dolar seviyesine çıkmıştır.

275.556

871.223

1.346.482 1.226.453

0 200.000 400.000 600.000 800.000 1.000.000 1.200.000 1.400.000 1.600.000

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

İhracat Dolar İthalat Dolar

(2)

KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ

Şekil-2: Aylara Göre Konya’nın Dış Ticareti 2013 (1000$)

Kaynak: TÜİK

Konya’nın 2013 toplam ihracatı 1,3 milyar doları aştı:

Konya’nın aralık ayı ihracatı kasım ayına göre yüzde 1,5 artış göstererek 129 milyon dolardan 131 milyon dolara yükselmiştir. Geçen yılın aynı ayına göre yüzde 17 artmış ve 112 bin dolardan milyon dolar seviyesine ulaşmıştır.

Konya’nın ihracat 2013 yılı toplamında 2012 yılına göre yüzde 5,5 artış göstererek 1,27 milyar dolardan 1,34 milyar dolar seviyesine ulaşmıştır. Konya 2013 yılında 2012 yılına göre daha aylık ihracatında daha istikrarlı bir seyir izlemiştir. Temmuz ayından itibaren Konya’nın ihracat rakamları bir önceki yılın aynı döneminin üstünde seyretmektedir.

Şekil-3: Aylara Göre Konya’nın İhracatı 2012-2013 (1000$)

Kaynak: TÜİK 92 081

131 243

121 905

60 000 70 000 80 000 90 000 100 000 110 000 120 000 130 000 140 000

İhracat ithalat

112.377 131 243

80.000 90.000 100.000 110.000 120.000 130.000 140.000

2012 2013

(3)

KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ

Tablo-1: Aylara Göre Konya’nın İhracatı (2012-2013) (1000$)

Kaynak: TÜİK

Ocak ayını 71 milyon dolarlık ithalat ile açan Konya’nın ekim ayında en düşük seviyesini gördü ancak ithalat 2013 yılının ekim ayından itibaren önemli bir artış gösterdi ve son 4 ayda 78 milyon dolardan 121 milyon’a yükseldi. Konya’nın ithalatındaki dalgalanma bir önceki yıl ile kıyaslandığında ise aylık değişimin yıldan yıla farklılık gösterdiği görülmektedir. Şubat – Mayıs döneminde Konya’nın ithalatı 2013 yılında bir önceki yıl seviyesini oldukça üstünde seyretmektedir.

Şekil-3: Aylara Göre Konya’nın İthalatı 2012-2013 (1000$)

Kaynak: TÜİK

Tablo-2: Aylara Göre Konya’nın İthalatı (2012-2013) (1000$)

Kaynak: TÜİK

Konya 2013 yılındaki 1,2 milyar dolarlık ihracatı ile Türkiye’nin 138 milyar dolarlık ihracatının yüzde 0,8’ini oluşturmaktadır. Türkiye’nin 90 milyar dolarlık ihracat açığına karşılık Konya dış ticaret fazlası veren bir ildir ancak yine de bu oran Türkiye’nin açığı ile kıyaslandığında anlamsız kalmaktadır. Türkiye’nin ihracatının ithalatı karşılama oranı ancak yüzde 60’ta kalırken bu oran Konya için yüzde 109’dur. Türkiye’nin ihracatı bir önceki yıla göre yüzde 0,4 azalma gösterirken Konya yüzde 56’lık artış göstermiştir.

Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 2012 97.687 95.197 121.392 96.115 115.113 114.283 107.117 96.172 100.679 112.059 107.435 112.377

2013 92.081 105.282 121.237 110.275 110.510 102.403 109.448 103.950 118.194 112.438 129.421 131.243

İhracat (1000 $)

92.482 121 905

60.000 70.000 80.000 90.000 100.000 110.000 120.000 130.000 140.000

2012 2013

Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık

2012 95.251 74.867 93.116 95.381 115.922 121.723 105.659 83.737 94.122 90.923 90.004 92.482 2013 71.557 97.875 123.668 122.710 127.615 89.309 101.927 88.113 97.400 78.269 106.106 121.905

İthalat (1000 $)

(4)

KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ

Tablo-3: Türkiye – Konya Karşılaştırmalı Dış Ticaret İstatistikleri (Ocak-Aralık) (1000$)

Kaynak: TÜİK

İhracatın sektörel ayrımına baktığımızda ise 2013 yılı itibari ile Konya’daki lider sektörün 380 milyon dolarlık ihracatı ile “Kazanlar makineler, mekanik cihazlar ve aletler” sektörü olduğu görülmektedir. Bu sektör, Konya’nın 2013 yılı toplam ihracatının da yüzde 28,3’ünü oluşturmaktadır. Makine ve cihazlar sektörünü, 235 milyon dolarlık ihracatı ile motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosiklet ve diğer kara taşıtları takip etmektedir. Bu sektör de toplam ihracatın yüzde 17,5’ini oluşturmaktadır bir önceki yıla göre ihracatı en çok artış gösteren sektör yüzde 28,4’lük artışı ile hububat, un ve nişasta sektörü olmuştur. İhracatı en fazla daralan sektör ise yüzde 11,1’lik azalış ile alüminyum ve alüminyumdan eşya sektörü olmuştur.

Tablo-4: İhracatın Sektörel Dağılımı (Ocak-Aralık; 2012-2013)

Kaynak: TÜİK

Konya’nın sektörel değişimi 2002 yılına göre ise farklı bir seyir izlemiştir. 2002 yılında yalnızca 129 milyon dolarlık ihracat potansiyeli olan Konya 2013 yılında ihracatını yüzde 936 arttırarak 1,3 milyar dolarlık ihracat yapmıştır. Bu önemli değişim beraberinde ihracat yapılan ürünlerin dağılımda farklılıklar oluşmasına neden olmuştur. Konya en önemli değişimi inorganik kimyasallar ve sekizinci en büyük sektörü olan kakao ve kakao müstahzarları sektöründe göstermiştir. Konya, 2002 yılında hiçbir rekabetçiliği olmayan 2 üründe 2013 yılına gelindiğinde önemli bir ihracatçı olmuştur.

İhracat (1000

$)

İthalat (1000

$)

Dış Ticaret Dengesi (1000

$)

Dış Ticaret Hacmi (1000 $)

İhracatın İthalatı Karşılama Oranı

(%)

İhracat (Ocak - Aralık; 2012- 2013) Fark (%)

İthalat (Ocak - Aralık; 2012- 2013) Fark (%)

Türkiye 138.710 228.511 -89.800 367.221 60 -0,40% 6,4%

Konya 1.216 1.105 111 2.320 109 5,6% 6,3%

2013 2012

Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, 380.586.470 369.478.117 3,0% 28,3%

Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, 235.128.614 215.967.528 8,9% 17,5%

Süt ürünleri, yumurtalar, tabii bal, diğer yenilebilir hayvansal menşeli ürünler 82.191.095 72.632.156 13,2% 6,1%

Alüminyum ve alüminyumdan eşya 80.930.397 91.057.525 -11,1% 6,0%

Plastikler ve mamulleri 65.382.482 53.452.753 22,3% 4,9%

Demir veya çelikten eşya 60.856.629 57.073.526 6,6% 4,5%

Değirmencilik ürünleri, malt, nişasta, inülin, buğday gluteni 52.499.270 51.253.895 2,4% 3,9%

Kakao ve kakao müstahzarları 45.121.008 43.193.855 4,5% 3,4%

Hububat, un, nişasta veya süt müstahzarları, pastacılık ürünleri 44.871.515 34.941.519 28,4% 3,3%

İnorganik kimyasallar, kıymetli metal, radyoaktif element 31.713.717 39.097.236 -18,9% 2,4%

Tüm SektörlerinToplamı 1.346.481.788 1.275.625.627 5,6% 100,0%

Ocak - Aralık

Değişim

Konya'nın 2013 Toplam İhracatı İçindeki Pay (%) SEKTÖRLER

(5)

KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ

Tablo-5: İhracatın Sektörel Dağılımı (Ocak-Aralık; 2002-2013)

Kaynak: TÜİK

Konya’nın en önemli ihracat partnerleri sırasıyla Irak, Almanya, Rusya Federasyonu, İran ve Suudi Arabistan’dır. Konya’nın en çok ihracat yaptığı 10 ülke toplam ihracatın yüzde 50’sini oluşturmaktadır. İthalat partnerlerine baktığımızda ise temel partnerler Çin, Rusya, Almanya, ABD ve Güney Kore’dir. İthalatta 10 ülkenin toplam payı ise toplam ihracatın yüzde 63’ünü oluşturmaktadır. Türkiye’nin ithalat yaptığı ülkeler ihracat yaptığı ülkelere göre daha az çeşitlenmiştir.

Tablo-6: Konya’nın İhracat Partnerleri (2013) Tablo-7: Konya’nın İthalat Partnerleri (2013)

Kaynak: TÜİK

2013 2002

Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, 380.586.470 46.664.889 715,6% 21,0%

Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, 235.128.614 12.455.525 1787,7% 30,6%

Süt ürünleri, yumurtalar, tabii bal, diğer yenilebilir hayvansal menşeli ürünler 82.191.095 1.303.490 6205,5% 45,8%

Alüminyum ve alüminyumdan eşya 80.930.397 3.677.484 2100,7% 32,4%

Plastikler ve mamulleri 65.382.482 7.320.653 793,1% 22,0%

Demir veya çelikten eşya 60.856.629 7.471.741 714,5% 21,0%

Değirmencilik ürünleri, malt, nişasta, inülin, buğday gluteni 52.499.270 1.822.755 2780,2% 35,7%

Kakao ve kakao müstahzarları 45.121.008 136.622 32926,2% 69,4%

Hububat, un, nişasta veya süt müstahzarları, pastacılık ürünleri 44.871.515 3.537.407 1168,5% 26,0%

İnorganik kimyasallar, kıymetli metal, radyoaktif element 31.713.717 27.510 115180,7% 89,8%

Tüm SektörlerinToplamı 1.346.481.788 129.959.367 936,1% 23,7%

SEKTÖRLER

Ocak - Aralık

% Değişim CAGR (Kümülatif Artış Hızı)

2013 ihracat Pay

1 Irak 235.194.542 17,5%

2 Almanya 79.790.861 5,9%

3 Rusya Federasyonu 57.533.577 4,3%

4 İran 49.509.456 3,7%

5 Suudi Arabistan 47.482.748 3,5%

6 Libya 44.199.747 3,3%

7 ABD 43.902.637 3,3%

8 Mısır 37.240.968 2,8%

9 Yunanistan 36.902.809 2,7%

10 İngiltere 35.147.804 2,6%

Diğer 679.576.639 50,5%

Toplam 1.346.481.788 100%

2013 ithalat Pay

1 Çin 190.949.227 15,6%

2 Rusya Federasyonu 168.487.067 13,7%

3 Almanya 90.132.750 7,3%

4 ABD 67.516.102 5,5%

5 Güney Kore 51.856.416 4,2%

6 Ukrayna 49.936.917 4,1%

7 İtalya 48.890.229 4,0%

8 Hollanda 36.701.889 3,0%

9 Tayvan 36.686.776 3,0%

10 Suudi Arabistan 35.430.037 2,9%

Diğer 449.865.566 36,7%

Toplam 1.226.452.976 100%

(6)

KONYA DIŞ TİCARET BÜLTENİ

Konya 2013 yılında da en çok ihracatı Irak ve Almanya’ya yaptı:

Ülkeler bazında Konya ihracatına bakıldığında 2013 Ocak-Aralık döneminde ilk sırada yine 235 milyon dolarlık ihracatı değeri ile Irak yer almaktadır. Konya’nın Irak’a olan ihracatı bir önceki aya göre 20 milyon dolar artarak 215 milyon dolardan 235 milyon dolara ulaşmıştır.

Bir önceki yılın aynı dönemine göre ise Irak’a yapılan ihracat düşük seviyede seyretmektedir.

Irak’ın ardından 79 milyon dolarlık ihracat değeri ile Almanya ve 57 milyon dolarlık ihracatı ile Rusya Federasyonu gelmektedir. Ocak- Aralık 2013 döneminde Almanya, Rusya Federasyonu, Suudi Arabistan, Libya, ABD, Yunanistan ve İngiltere’ye yapılan ihracat artış göstermiştir.

Almanya ve Rusya’yı sırasıyla İran, Suudi Arabistan, Libya, ABD, Mısır, Yunanistan ve İngiltere takip etmektedir. Uzun zamandır ilk 10 ihracat partneri arasına girmeyen ABD Ocak-Aralık 2013 dönemi itibari ile Konya’nın en büyük yedinci ihracat partneri olmuştur. Suudi Arabistan ve Libya’ya yapılan Aralık ihracatının etkisiyle ABD Ocak-Kasım dönemine göre beşincilikten yedinciliğe düşmüştür. Önceki yıla göre en önemli artışı gösteren ülke Rusya Federasyonu olmuştur 2012 yılında Rusya’ya yalnızca 47 milyon dolarlık ihracat yapabilen Konya 2013 yılına gelindiğinde ihracatını yüzde 21 arttırarak 57 milyon dolara yükseltmiştir. Rusya’yı yüzde 17’lik ihracat artışı ile Yunanistan takip etmektedir. Yunanistan’a yapılan ihracat da 29 milyon dolardan 35 milyon dolara yükselmiştir.

Şekil-4: Ülkelere Göre Konya’nın İhracatı – İlk 10 Ülke (Ocak-Aralık; 2012-2013) (1000$)

Kaynak: TÜİK

235.195

79.791

57.534 49.509 47.483 44.200 43.903 37.241 36.903 35.148 0

50.000 100.000 150.000 200.000 250.000 300.000

2013 2012