PEDİATRİK HEMATOLOJİ. Prof. Dr. A. Emin KÜREKÇİ Gülhane Askeri Tıp Fakültesi

PEDİATRİK HEMATOLOJİ Ğİ İ İ

EĞİTİMİ

Prof. Dr. A. Emin KÜREKÇİ

Gülhane Askeri Tıp Fakültesi Pediatrik Hematoloji Bilim Dalı Pediatrik Hematoloji Bilim Dalı

Sunum Planı Sunum Planı

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

Tanımlar Tanımlar

Pediatrik hematolog:

H t tik h t tik l f tik Hematopoetik, hemostatik ve lenfatik

sistemler ile kan-kan damar duvarı sistemler ile kan kan damar duvarı etkileşim bozuklarının tanı, tedavi, korunma ve araştırılmasında

l h ki di

uzmanlaşmış hekimdir

Bl T k i i Bloom Taksonomisi

bütünleştirir, düzenler, karıştırır, yaratır, eler, uydurur,

Yaratır Yaratır D ğ l ndi i

D ğ l ndi i tartışır, kıymetlendirir, eleştirir, savunur, yorumlar, yargılar ölçer seçer sınar doğrular

ş , , ş , y , , y ,

örgütler, planlar, sunum yapar, yeniden düzenler, yeniden ifade eder, …

Değerlendirir Değerlendirir

Çözümler

Çözümler mekanizmayı ifade eder, karara varır, karar verir, kanıt tanımlar, destekler, niçin sorusuna yanıt, … yargılar, ölçer, seçer, sınar, doğrular, …

ÇÇ

Uygular Uygular

uygular, sınıflar, kullanır, seçer, yürütür, yazarak örnekler, …

Kavrar

Kavrar açıklar, kıyaslar, farkını belirtir, yeniden tanımlar, kendine göre ifade eder, ana fikri belirtir, …

Hatırlar

Hatırlar … kimdir, … nedir, hatırlar, tarif eder*, sıralar, sayar, …

Yabancı Ülkelerde Pediatrik Hematoloji Eğitimi

Hematoloji Eğitimi

(Avrupa Birliği)

•

é é l d’ l Péd E

Société Internationale d’Oncologie Pédiatrique Europe (SIOPE)” ve “European Society of Pediatric Haematology and Immunology (ESPHI)” tarafından kaleme alınmış

•

Paediatrics” onaylamışy ş

•

(UEMS) 19 ekim 2001 de onayını almış

Yabancı Ülkelerde Pediatrik Hematoloji Eğitimi

Hematoloji Eğitimi

(Avrupa Birliği)

Temel Pediatri Eğitimi (3 yıl)

Birinci Basamak Bakıma Birinci Basamak Bakıma

Yönelik Pediatri

(2-3 yıl) İkinci Basamak Bakıma Yönelik Pediatri

(2 3 l) Üçüncü Basamak Bakıma (2-3 yıl) Üçüncü Basamak Bakıma

Yönelik Pediatri (3 yıl)

Genel Pediatrist

Pediatrist

(Hastanede görevli) Pediatrik Hematolog

Yabancı Ülkelerde Pediatrik Hematoloji Eğitimi

Hematoloji Eğitimi

(Avrupa Birliği)

M dül 3 Y ll k Eğiti Sü i İ i i d Modül 3 Yıllık Eğitim Süresi İçerisinde Geçirilmesi Gereken Zaman (En Az)

Temel bilgiler 3 yıla dağıtılır

Temel bilgiler Uygulama eğitimi

Laboratuvar hematoloji

M li n lm n k h m t l ji i

3 yıla dağıtılır 3 yıla dağıtılır 3 ay

3 Malign olmayan çocuk hematolojisi

konuları (klinik) Lösemi

Kemik iliği/kök hücre

3 ay 3 ay Kemik iliği/kök hücre 3 ay

SSS tümörleri

Diğer solid tümörler

Yukarıdaki modüllerde daha uzun

3 ay 3 ay 3 ay 18 ay Yukarıdaki modüllerde daha uzun

süre eğitim almayı sağlayan, diğer eğitim konuları ve araştırmalara olanak veren esnek zaman

18 ay

Toplam 3 yıl (2 yıllık süre mutlaka klinik eğitimde harcanmalıdır)

Yabancı Ülkelerde Pediatrik

H l Eğ

Hematoloji Eğitimi

(Amerika Birleşik Devletleri)

•

VE VE

•

Yabancı Ülkelerde Pediatrik H t l ji Eğiti i

Hematoloji Eğitimi

(Amerika Birleşik Devletleri)

Temel Pediatri Eğitimi (3 yıl)

Birinci ve İkinci Basamak Üçüncü Basamak Bakıma Birinci ve İkinci Basamak

Bakıma Yönelik Pediatri Üçüncü Basamak Bakıma Yönelik Pediatri

(3 yıl)

Genel Pediatrist Pediatrik Hematolog

Yabancı Ülkelerde Pediatrik Hematoloji Eğitimi

Hematoloji Eğitimi

(Amerika Birleşik Devletleri)

Yıllar 1. Yıl 2. ve 3. Yıllar Eğitim Konuları

Eğitim Konuları

Yatan hasta 4 ay (4-11)

%20 25

Poliklinik 4 ay (1-5)

Konsultasyon 2 ay %20-25

Konsultasyon 2 ay

KİT/kök hücre 1 ay

Pratik (kan bankacılığı,

immünfenotipleme, sitogenetik, hematopatoloji vs.)

1 ay (1-4 hafta)

Araştırma %75-80

Ülkemizde Pediatrik Hematoloji Eğitimi Ülkemizde Pediatrik Hematoloji Eğitimi

Pediatri Eğitimi (5 yıl)

Birinci ve İkinci Basamak Üçüncü Basamak Bakıma Birinci ve İkinci Basamak

Bakıma Yönelik Pediatri Üçüncü Basamak Bakıma Yönelik Pediatri

(3 yıl)

Genel Pediatrist Pediatrik Hematolog

Ülkemizde Pediatrik Hematoloji Eğitimi Ülkemizde Pediatrik Hematoloji Eğitimi

22 Mart 2003’te Türk Pediatrik Hematoloji Yeterlik Kurulu yönergesinin Olağanüstü Genel Yeterlik Kurulu yönergesinin Olağanüstü Genel Kurulda kabul edilmesi

Ekim 2003’de Türk Pediatrik Hematoloji Yeterlik Kurulu ve ilgili kurul ve komisyonlarınların oluşması

• Genel Kurul

• Yeterlik Yürütme KuruluYeterlik Yürütme Kurulu

• Denetleme ve Danışma kurulu

• Eğitim Kurumları ve Programları Değerlendirme Komisyonu

• Sınav komisyonuy

Ülkemizde Pediatrik Hematoloji Eğitimi Ülkemizde Pediatrik Hematoloji Eğitimi

Türk Pediatrik Hematoloji Derneği tarafından Eylül 2006’da Çocuk Hematolojisi Yan Dal

Eylül 2006 da Çocuk Hematolojisi Yan Dal

Uzmanlığı Eğitimi Yönerge Taslağının hazırlanması

Pediatrik Hematoloji Eğitiminin Genel j ğ Amaç ve Hedefleri

Tıp bilgisi eleştirel düşünme yeteneği literatürü Tıp bilgisi, eleştirel düşünme yeteneği, literatürü gözden geçirme, tanısal doğru karar verme yetisi ve en iyi hasta bakım hizmeti için gerekli olan

t knik b il in k n lm m il klinik teknik becerilerin kazanılması amacı ile klinik deneyim ve eğitim olanakları sağlamak.

Pediatrik Hematoloji Eğitiminin Genel j ğ Amaç ve Hedefleri

Makale ve proje hazırlama deneyimine sahip araştırma yapabilme eğitimi almış doktor-bilim

i kli ik l i i k

insanı veya klinik araştırmacılar yetiştirmek.

Hasta ve aileleri ile iletişim kurmada uzmanlaşmış donanımlı empati sahibi klinisyenler yetiştirmek.

Pediatrik Hematoloji Eğitiminin Genel j ğ Amaç ve Hedefleri

Yan dal uzmanlık öğrencilerine yaşam boyu öğrenci ve öğretmen olma, liderlik ve diğer takım ğ ğ

arkadaşları ile etkin çalışma becerilerinin

kazanılması için gerekli eğitimi vermek (Eğitilmiş kazanılması için gerekli eğitimi vermek (Eğitilmiş eğiticiler tarafından).

Yan dal uzmanlık öğrencilerinin çok merkezli Yan dal uzmanlık öğrencilerinin çok merkezli

çalışmalar hakkında bilgi sahibi olmasını ve ulusal çalışmalar hakkında bilgi sahibi olmasını ve ulusal uzmanlık derneklerinin bir üyesi olmaları

uzmanlık derneklerinin bir üyesi olmaları yy konusunda onları yüreklendirmek.

konusunda onları yüreklendirmek.

Pediatrik Hematoloji Eğitiminin Genel j ğ Amaç ve Hedefleri

Geleceğin pediatrik hematologlarını hasta bakımı, kısıtlı kaynak kullanımı ve yatarak tıbbi bakımdan ayaktan tıbbi bakıma geçiş konuları da dahil ayaktan tıbbi bakıma geçiş konuları da dahil olmak üzere ülkenin sağlık sistemi içerisinde yer almaya ve oluşan değişiklikleri izlemeye hazırlamak.

Pediatrik Hematoloji Eğitiminin Genel j ğ Amaç ve Hedefleri

Kişisel etik, sorumluluk, saygı, iletişim, kendisinin farkında olma ve şefkatin çok önemli olduğunu farkında olma ve şefkatin çok önemli olduğunu anlatan ve onaylayan bir rehberlik ile yan dal uzmanlık öğrencisine profesyonelliği öğretmek.

Pediatrik Hematoloji Eğitiminin Genel j ğ Amaç ve Hedefleri

Yan dal uzmanlık öğrencilerine, toplumumuzda çocuklar ve ailelerinin sağlığı için savunuculuk yapma sorumluğuna sahip olmaları gerektiği yapma sorumluğuna sahip olmaları gerektiği duygusunu vermek.

Saygı gösteren ve destek sağlayan bir çalışma yg g ğ y ç şm ortamında eğitim almalarını sağlamak.

Pediatrik Hematoloji Yan Dal Uzmanlık j Eğitim Süresi

ACGME Kriteri Yönerge Taslağımız ACGME Kriteri Yönerge Taslağımız

En az 2 yıl 3 yıl

En az 2 yıl 3 yıl

(Avrupa Birliği ve ABD’de 3 yıl)

(2 yıl klinik hematoloji; 3.

yıl rotasyonlar ve tez)

y ) y y )

Eğitim Verecek Merkezin Özellikleri ğ

(Öğretim Üyesi Sayıları)

ACGME Kriteri Yönerge Taslağımız

4 Hematolog/Onkolog 2 Çocuk Hematolojisi 4 Hematolog/Onkolog

(5 yıllık deneyimi bulunan bi öğ ti ü i

2 Çocuk Hematolojisi Profesörü veya 5 yıllık yan dal deneyimi ve bir öğretim üyesi program

yöneticisidir=“tutor”)

yan dal deneyimi ve

yeterlik belgesi bulunan d l l k

yan dal uzmanı olmak üzere en az 3 öğretim elemanı

Eğitim Verecek Merkezin Özellikleri ğ

(Alt Yapı Olanakları)

ACGME Kriteri Yönerge Taslağımız ACGME Kriteri Yönerge Taslağımız

Kemoterapi ve transfüzyon uygulanabilecek poliklinik şartları

Klinik ve poliklinik için uygun şartlar (bina, personel ve ekipman)

Tüm pediatri servisleri

Radyodiyagnostik, patoloji, radyasyon

onkolojisi, çocuk cerrahisi, çocuk psikiyatrisi,

Tüm pediatri yan dalları

Radyodiyagnostik, patoloji, radyasyon onkolojisi, çocuk cerrahisi, çocuk jinekoloji, vs

Elektroforez, HLA tiplendirme, akım sitometrisi, sitogenetik analiz, hemostaz

psikiyatrisi, jinekoloji, vs.

Elektroforez, HLA tiplendirme, akım sitometrisi, sitogenetik analiz, hemostaz g

çalışmaları yapılabilen laboratuvar olanakları MRG BT US anjiyografi nükleer tıp

g

çalışmaları yapılabilen laboratuvar olanakları

MRG, BT, US, anjiyografi, nükleer tıp, MRG, BT, US, anjiyografi, nükleer tıp,

biyokimya, mikrobiyoloji, immünoloji gibi tanı üniteleri

24 saat hizmet veren kütüphane ve elektronik

, , , j y g f , p,

biyokimya, mikrobiyoloji, immünoloji gibi tanı üniteleri

Kütüphane ve elektronik bilgi bankası 24 saat hizmet veren kütüphane ve elektronik

bilgi bankası

Kütüphane ve elektronik bilgi bankası

Eğitim Verecek Merkezin Özellikleri ğ

(Hasta Sayıları)

ACGME Kriteri Yönerge Taslağımız ACGME Kriteri Yönerge Taslağımız

Yaşları yenidoğan ile genç erişkin arasında olan yeterli

Eğitim verecek merkezin yaşları yenidoğan ile genç erişkin arasında arasında olan yeterli

hematolojik/onkolojik hasta potansiyeli olmalıdır (60 yeni hasta/yıl)

y ğ g

kan hastalığı olan yeterli hasta potansiyeli olmalıdır (60 yeni hasta/yıl)

olmalıdır (60 yeni hasta/yıl)

Yeterli hasta potansiyeli bulunmayan merkezlerde bu hastalar ile ilgili bilgi ve

hasta/yıl).

Yeterli hasta potansiyeline sahip olmayan merkezlerde, bu hastalarla

g g

deneyimin nasıl, nerede ve ne zaman kazanılacağı programda belirtilmelidir

ilgili bilgi ve deneyim, ortak program uygulayan başka bir merkezde kazandırılmalıdır.

Yüksek sayıda belli bir grup hastası olan merkezlerde çocuk kan

hastalıkları yan dal uzmanlık eğitimi hastalıkları yan dal uzmanlık eğitimi verilmemelidir.

Eğitim Programı ₁ Eğ t m rogram ₁

(Müfredat)

Klinik çekirdek müfredat Klinik çekirdek müfredat Laboratuvar eğitimiğ

Girişimsel işlemlerde yeterlik (teknik beceri)

Meslekte tutum ve davranışlarda profesyonellik

Eğitim Programı ₂ Eğ t m rogram ₂

(Laboratuvar Eğitimi)

Kan bankacılığı Kan bankacılığı

Kemik iliği aspirasyon/biyopsi materyalinin Kemik iliği aspirasyon/biyopsi materyalinin

incelenmesi (morfoloji, akım sitometrisi, özel incelenmesi (morfoloji, akım sitometrisi, özel jj boyalar)

boyalar)

Beyin omur ilik sıvısının sitolojik incelemesi Beyin omur ilik sıvısının sitolojik incelemesi Beyin omur ilik sıvısının sitolojik incelemesi Beyin omur ilik sıvısının sitolojik incelemesi

Sitogenetik, HLA testi, hemoglobin elektroforezi Sitogenetik, HLA testi, hemoglobin elektroforezi Periferik yayma yorumlama

Periferik yayma yorumlama

Özel koagulasyon testleri yapabilme Özel koagulasyon testleri yapabilme Özel koagulasyon testleri yapabilme Özel koagulasyon testleri yapabilme

Eğitim Programı ₃ Eğ t m rogram ₃

(Girişimsel işlemlerde yeterlik = Teknik beceri)

İntratekal kemoterapi yapabilme

Kemik iliği aspirasyon ve biyopsisi yapabilme Kemik iliği aspirasyon ve biyopsisi yapabilme Kemoterapi uygulamap yg

İşlemler için bilinçli sedasyon yapabilme Kemik iliği ve periferik kök hücre toplama

Eğitim Programı ₄ Eğ t m rogram ₄

(Meslekte Tutum ve Davranışlarda Profesyonellik)

Pediatrik hematologların:

Hastaları

Hasta aileleri Hasta aileleri Meslektaşlarış

Profesyonel organizasyonlar ile ilişkileri

Profesyonellik “rehber” ve “örnek” eğitimcilerce kazandırılmalıdır

kazandırılmalıdır

Özgün Eğitim Programı Özgün Eğitim Programı Özgün Eğitim Programı Özgün Eğitim Programı

A.

A. Eritroid seri bozukluklarıEritroid seri bozuklukları B.

B. Trombosit bozukluklarıTrombosit bozuklukları CC Lök it i Lök it i bb kl klkl kl C.

C. Lökosit seri bozukluklarıLökosit seri bozuklukları D

D Koagulasyon bozukluklarıKoagulasyon bozuklukları D.

D. Koagulasyon bozukluklarıKoagulasyon bozuklukları E.

E. TransfüzyonTransfüzyonyy F.

F. Kök hücre/kemik iliği transplantasyonuKök hücre/kemik iliği transplantasyonu

Eğitimin İzlenmesi Eğitimin İzlenmesi

Bir eğitim yöneticisi tayin edilerek izlenir Bir eğitim yöneticisi tayin edilerek izlenir

Öğrenci, eğitim deneyimlerinin kaydını tutar ğ , ğ y y (Etkinlik Kayıt Defteri = “portfolyo”)

Eğitim yöneticisi 6 ayda bir yan dal uzmanlık öğrencisini denetler

Değerlendirme Değerlendirme ₁

1. Uzmanlık öğrencilerinin değerlendirilmesi

ƒ

performansının özetini içermelidir.

ƒ

girişimsel ve profesyonellik becerilerini kazandığını da belirtmelidir.

Değerlendirme Değerlendirme ₂

2. Öğretim üyesinin değerlendirilmesi

ƒƒ Öğretim üyeleri en az yılda bir kez öğretme Öğretim üyeleri en az yılda bir kez öğretme t kl i kli ik bil il i bili l kti it l t kl i kli ik bil il i bili l kti it l

yetenekleri, klinik bilgileri ve bilimsel aktivitelere yetenekleri, klinik bilgileri ve bilimsel aktivitelere katılımları yönünden

katılımları yönünden uzmanlık öğrencileri uzmanlık öğrencileri tarafından değerlendirilmelidir

tarafından değerlendirilmelidir

Değerlendirme Değerlendirme ₃

3 Programın değerlendirilmesi 3. Programın değerlendirilmesi

Program eğitim hedefleri, müfredat içeriği, uzmanlık öğrencilerinin gereksinimleri, öğretim üyelerinin klinik ve araştırma sorumlulukları üyelerinin klinik ve araştırma sorumlulukları açısından yıllık olarak değerlendirilmelidir

Programa katılan merkezlerin katkısı, eğitim

amacıyla görülen hasta sayısı ve çeşidi, öğretim elemanlarının performansı yan dal uzmanlık

elemanlarının performansı,yan dal uzmanlık

öğrencilerinin takibi açısından yan dal uzmanlık öğrencileri tarafından yazılı olarak ğ y

değerlendirilmelidir.

Öneriler Öneriler

1 Tü k P di t ik H t l ji D ği Y t lik 1. Türk Pediatrik Hematoloji Derneği Yeterlik

Kurulunun eğitim veren merkezlerin özelliklerini belirlemesi (öğretim üye sayıları alt yapı

belirlemesi (öğretim üye sayıları, alt yapı

olanakları, hasta sayıları) ve böylece o merkezde eksik bulunan konularda bilgi ve deneyimin başka g y ş bir merkezde kazanılmasına yardımcı olması

2. Ulusal düzeyde ortak bir eğitim programı ve y p belgelerinin belirlenmesi

3. Pediatrik Hematoloji Eğitici Eğitimi Kursu j ğ ğ

düzenlenerek eğiticilerin belgelendirilmesi (Tıp

Fakültesi Eğitimi Anabilim Dalı öğretim üyelerinin katkıları ile)

Portfolyo değerlendirmeleri Portfolyo değerlendirmeleri Portfolyo değerlendirmeleri Portfolyo değerlendirmeleri

İş kaydı (log-book=portfolyo) İş kaydı (log-book=portfolyo) Yeni bir ölçme kültürüdür

Ö

– Ölçmeyle öğrenme arasındaki bağları kurar – Ölçmeyi geribildirim haline sokarak öğrenme

çıktılarını iyileştirmek için kullanır

– Geleneksel yöntemlerle ölçümü zor olan / y m çümü z /

sağlanamayan bağımsız öğrenme, profesyonellik, eleştirel düşünce gibi tutum ve kişisel

eleştirel düşünce gibi tutum ve kişisel

özelliklerdeki değişim öğrenme alanlarını ölçmeye uğraşır

uğraşır