BILGI SISTEMLERI

(1)

Esra ZEHİR

Standart ve Akreditasyon Daire Başkanlığı

SAĞLIK

BILGI SISTEMLERI

GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

(2)

Dijital Hastane Sürecine Destek Çalışmalarımız SBSGM Görev Tanımı

Dijital Hastane Nedir

text here.

SUNUM PLANI SUNUM PLANI

Dijital Sağlık Projelerimiz

(3)

SBSGM Görev Tanımı SBSGM Görev Tanımı

Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğünün görevleri:

 Sağlık alanında kullanılan bilişim sistemleri ve iletişim teknolojileri ile ilgili ülke çapında politika, strateji ve standartları belirlemek.

 Kişisel sağlık verileri ile ülke düzeyinde sağlık durumu ve sağlık hizmetlerine ilişkin veri ve bilgi akışını içeren her türden bilgi sistemleri ve projelerini yapmak ve yaptırmak.

 Sağlık bilgi sistemleri ve teknolojileri alanında uluslararası gelişmeleri izlemek, ülke uygulamalarını ve tecrübelerini paylaşmak, gerektiğinde uluslararası kuruluşlarla işbirliği yapmak.

 Sağlık bilişimi ve teknolojisi alanında çalışacak kamu ve özel hukuk tüzel kişileri ile gerçek kişilerin uyacakları kuralları belirlemek, uygulamak, gerektiğinde bunların yazılım ve ürünlerinin uygunluğuna karar vermek ve müelliflerini yetkilendirmek.

 Bakan tarafından verilen benzeri görevleri yapmak.

(4)

Tüm bilgi sistemlerinin tıbbi/tıbbi olmayan her türlü teknolojiyle tam entegre,

Yetki doğrultusunda hastane ve hasta verilerine her yerden, anlık olarak erişim,

El ile işlem yapılmayan, kağıtsız ve filmsiz olarak çalışan,

Doğru ilaç ve tıbbi tedavi uygulamalarının elektronik olarak takip edildiği,

DİJİTAL HASTANE

(5)

Bütün işlemlerin tam otomasyon sistemi ile yapıldığı, kontrol edildiği, yönetildiği bir hastane işleyişine ve ileri teknoloji donanımına sahip,

Hastane çalışanlarına, hastalara ve yakınlarına etkili, verimli, ekonomik, erişilebilinir ve kaliteli sağlık hizmeti sunmaya hedeflenmiş,

e-sağlık ve e-devlet sistemleri ile de tam entegre olmuş hastaneler

DİJİTAL HASTANE

(6)

Seviye 6 ve Seviye 7 Gereklilikler Seviye 6 ve Seviye 7 Gereklilikler

6

SEVİYE

En az bir yataklı serviste;

 Hekimler ve hemşireler için elektronik klinik dokümantasyon

 Klinik karar destek sistemi

 Kapalı devre ilaç uygulaması

 Elektronik belge yönetim sistemi

 Veri ambarı, iş zekası

(7)

7

SEVİYE

Tüm yataklı servislerde;

 Tamamen kağıtsız hastane

 Klinik ve idari süreçlerde elektronik belge yönetimi

 Klinik bakımın sürekliliğini sağlayacak şekilde veri alış-verişi

 Klinik, finansal ve stok analizleri için veri ambarı

 Kurumlar arası veri paylaşımı

 Elektronik Sağlık Kayıt temelli klinik yönetim

Seviye 6 ve Seviye 7 Gereklilikler

(8)

DİJİTAL SAĞLIK PROJELERİMİZ

DİJİTAL SAĞLIK

PROJELERİMİZ

(9)

Teletıp Sistemi

SYS

Sağlık Yönetim sistemi

Engelsiz Sağlık İletişim Merkezi

_ESİM

Aile Hekimi Bilgi Sistemi

^AHBS

KHYS

Kronik Hastalık Yönetim

Sistemi

USS

Ulusal Sağlık Sistemi

MHRS

Merkezi Hekim Randevu Sistemi

İKYS

İnsan Kaynakları Yönetim Sistemi

İlaç Karar Destek Sistemi

^iKDS

Klinik Karar Destek

KKDS

Sistemi

Sporcu Sağlığı Bilgi Sistemi

^SSBS

Kişisel Sağlık Sistemi

^e-Nabız

Halk Sağlığı Bilgi

Sistemi

^HSBS

Elektronik Belge Yönetim

^EBYS

Sistemi

SBSGM Projeler

(10)

Sağlık Yönetim Sistemi Sağlık Yönetim Sistemi

Ülkemizin sağlık alanındaki tüm

ihtiyaçlarını gerçek zamanlı olarak tespit ve analiz ediyoruz.

Sağlık Yönetim Sistemi, sağlık hizmetlerine ilişkin, denetim, izleme-ölçme-değerlendirme, politika belirleme, karar verme etkinliğini ve verimliliğini artırmak için; sağlık veri sağlayıcılarından ve diğer sistemlerden gerçek zamanlı olarak veri toplayan ve sonrasında çeşitli karar alma düzeylerindeki kullanıcıların bu verilere bağlı istatistik ve göstergelere erişimini sağlayan sistemdir.

(11)

Sağlık Yönetim Sistemi

(12)

Mekansal İş Zekası Mekansal İş Zekası

MİZ, büyük hacimli coğrafi verilerin; toplanması,

depolanması, işlenmesi, yönetilmesi, mekânsal analizi, sorgulanması ve sunulması fonksiyonlarını yerine getiren donanım, yazılım, personel, coğrafi veri ve yöntem bütünüdür.

(13)

e-Nabız Kişisel Sağlık Sistemi e-Nabız Kişisel Sağlık Sistemi

Hastan

e Ziyaretleri Reçeteler

Raporlar

Hastalık Geçmişi Tahliller

Radyolojik Görüntüler

Kemik İliği ve Kan Bağışı

Alerjiler Acil D

urum Notları Doküm

anlarım

Organ Bağış

Bildirimi Randevu

Geçmişi Paylaşım

SeçenekleriErişim Mesajlar

(14)

e-Nabız Kişisel Sağlık Sistemi e-Nabız Kişisel Sağlık Sistemi

Hastane ziyaretleri

Laboratuvar sonuçları Doktor randevusu

Tanılar Reçeteler Raporlar

Radyolojik görüntüler

e-Nabız ile tüm vatandaşlar kendi adlarına üretilmiş tüm

sağlık bilgilerini yönetebilmekte, sağlık geçmişlerini

görüntüleyebilmekte ve bu

bilgileri zamandan ve mekandan bağımsız olarak diledikleri

kişiyle paylaşabilmekte.

(15)

SBSGM Görev Tanımı

(16)

SBSGM Görev Tanımı

(17)

Sporcu Sağlığı Bilgi Sistemi Sporcu Sağlığı Bilgi Sistemi

Gençlik ve Spor Bakanlığı ile yaptığımız protokol kapsamında, sporcular için

doping etkisi gösterebilecek ilaçlar ile ilgili olarak hem e-Nabız hem aile hekimi arayüzü üzerinden bilgilendirme yapan Sporcu Sağlığı Bilgi Sistemi’ni aktif olarak

kullanıma sunduk.

(18)

Teletıp/Teleradyoloji Proje Kapsamı

Radyolojik görüntülere tüm hastanelerden erişim

• Klinisyen Hekim

• Radyolog Hekim

18

E-nabız üzerinden vatandaşların radyolojik görüntülerine erişimi ve paylaşılabilmesi

Doktorların hastanelerindeki

görüntülere uzaktan erişebilmesi

(19)

Teletıp/Teleradyoloji Sistemi

HBYS ve PACS sistemlerinin standardizasyonu

Radyolojik Karar

Destek Sistemi

(20)

Teletıp/Teleradyoloji Mevcut Durum Teletıp/Teleradyoloji Mevcut Durum

Entegre Hastane Sayısı: 656

Aktif Kullanıcı Hekim Sayısı: 24451

Aktif Kullanıcı Vatandaş Sayısı: 1134816

Tetkik Erişim Talep Sayısı: 4008399

Çekim Sayısı: 5826398

8

Kayıtlı Vatandaş Sayısı: 3632386

9

Rapor Sayısı: 2064084

1

Tele Radyoloji Sistemi Üzerinden Yazılan Rapor Sayısı:

421

(21)

Standart Geliştirme Çalışmalarımız Standart Geliştirme Çalışmalarımız

Sağlık tesislerinde üretilen verilerin tanımlanmasında ve merkeze iletiminde

standardizasyon çalışmaları yapıyoruz.

Hedefimiz, sağlık bilişimi alanında uluslararası standartlara sahip, güvenilirliklerini uluslararası

sertifikalarla kanıtlayan yazılımlar

geliştirilmesini ve bu yazılımların tüm dünyaya ihraç edilmesini sağlamaktır.

ICD-03

LOINC

SKRS USVS TDMS

ICD-03

ICD-03 Sağlık Bilgi Yönetim Sistemleri Alım Kılavuzu /

SBYS AK

Sağlık Bilgi Yönetim Sistemleri Alım Kılavuzu /

SBYS AK

LOINC LOINC

Sağlık Bilişiminde Minimum Veri Modeli/

VEM

Sağlık Bilişiminde Minimum Veri Modeli/

VEM

Sağlık Bilişiminde Minimum Loglama Standartları-SAMİLOG

Sağlık Bilişiminde Minimum Loglama Standartları-SAMİLOG SKRS

USVS TDMS

SKRS USVS TDMS

(22)

2015/17 Sayılı Sağlık Bilgi Sistemleri Uygulamaları Hakkında Genelge

Genelgede;

• Sağlık bilgi sistemleri standartları ve entegrasyonları,

• Veri teslimi ve aktarım süreçleri,

• Hastane bilişim süreçleri,

• Kayıt ve Tescil İşlemlerine ait hususlar detaylandırılmıştır.

(23)

2015/17 Sayılı Sağlık Bilgi Sistemleri Uygulamaları Hakkında Genelge

Uygulama yazılımlarının Bakanlık tarafından belirlenen veri tanımlarına, iş kurallarına, yayımlanan sürüm notlarına, sağlık bilişim standartlarına uyum zorunluluğu,

SBYS’lerin sağlık tesisleri içerisindeki cihaz ve sistem entegrasyonları,

Doğru hastaya doğru çekimin yapılabilmesi için PACS’ta DICOM Worklist kullanılması ve çekimi yapılan tıbbi görüntü ile görüntüye ait istem bilgilerinin eşleştirilmesi,

Manuel hasta girişleri için İdarelerin tedbir alması gerekliliği,

PACS kullanan sağlık kuruluşlarının Teletıp Sistemi ile entegrasyon zorunluluğu,

(24)

Sertifikasyon Süreçleri Sertifikasyon Süreçleri

Sağlık bilişimi uygulama yazılımlarının 2015/17 Sayılı Genelge’de belirtilen tarihlere kadar, aşağıda belirtilen standartlara sahip olmaları gerekmektedir.

• ISO/IEC 17021 akreditasyonuna sahip kurumdan alınmış TS ISO/IEC 27001 belgesi

• ISO/IEC 17025 akreditasyonuna sahip TSE’nin internet sitesinde yayımlanan, TSE’den lisanslı Ortak Kriterler Laboratuvarlarından alınmış TS ISO/IEC 15408 Ortak Kriterler en az EAL-2 belgesi,

• TS ISO/IEC 15504-SPICE en az Level 2 ya da CMMI en az Level 3 belgesi

(25)

Kayıt Tescil Sistemi

(26)

Kayıt Tescil Sistemi Kayıt Tescil Sistemi

Sağlık bilişimi alanında faaliyet gösteren bilişim firmalarını izliyoruz, denetliyoruz.

 Yazılım firmalarına ihale katılım belgesini veriyoruz.

 Firmalar katılım belgelerini 7/24, e-Devlet

kapısından https://kts.saglik.gov.tr adresinden alabiliyorlar.

 Firmaların yazılımlarının belirlediğimiz standartlara uygunluk durumlarını periyodik denetliyoruz.

(27)

Kayıt Edilen Yazılım Tipleri

(28)

Sağlık Bilişimi Yazılımlarında Minimum Veri Modeli (VEM) Sağlık Bilişimi Yazılımlarında Minimum Veri Modeli (VEM)

Sağlık Bilgi Yönetim Sitemi (SBYS) yazılımları arasında veri aktarımında standardizasyon sağlamak amacıyla Minimum Veri Modelini (VEM) geliştirdik.

HBYS–VEM (Hastane Bilgi Yönetim Sistemi-VEM)

PACS–VEM (Picture Archiving And Communication System-VEM)

AHBS–VEM (Aile Hekimliği Bilgi Sistemi-VEM)

3 3

2 2

1 1

(29)

Sağlık Bilişimi Yazılımlarında Minimum Veri Modeli (VEM) Sağlık Bilişimi Yazılımlarında Minimum Veri Modeli (VEM)

VEM ile ilgili sahadan alınan geri bildirimler doğrultusunda VEM sürümünün güncellenmesine ve görüntülerin (view) bir sağlık tesisindeki tüm verileri içerecek şekilde genişletilmesine karar verilmiştir.

Gelen öneriler doğrultusunda ilgili görüntüler (örneğin lab için birden fazla görüntü bulunmaktadır) üzerinde konunun uzmanlarından oluşan çalışma grupları ile birlikte çalışılacaktır.

(30)

SBYS - VEM SBYS -

VEM

AHBS-VEM için denetim ekibi oluşturularak Sağlık Bilgi Yönetim Sistemi yazılımı üreticileri denetim çalışmaları başlatılacaktır.

PACS-VEM için denetim ekibi oluşturularak Sağlık Bilgi Yönetim Sistemi yazılımı üreticileri denetim çalışmaları başlatılacaktır.

(31)

SBYS Sağlık Bilişiminde Minimum Loglama Standartları (SAMİLOG) SBYS Sağlık Bilişiminde Minimum

Loglama Standartları (SAMİLOG)

Sağlık bilişim yazılımlarında silinen, güncellenen veya görüntülenen veriye,

• Kimin eriştiği,

• Ne zaman erişildiği,

• Nereden erişildiği,

• Hangi bilgisayardan işlem yapıldığı

gibi log bilgilerinin standartlarını belirledik.

(32)

SBYS Denetimlerine Örnek

(33)

SBYS Denetimlerine Örnek

(34)

SBYS Denetimlerine Örnek

(35)

Minimum Radyoloji Rapor Standartları Minimum Radyoloji Rapor Standartları

Bir radyoloji raporunda olması gereken minimum alanları belirleyerek,

Radyoloji rapor şablonlarını standardize edeceğiz.

Radyoloji rapor içeriklerini tanımlıyoruz

(36)

Sağlık Bilgi Yönetim Sistemleri Alım Kılavuzu (SBYS-AK) Sağlık Bilgi Yönetim Sistemleri Alım Kılavuzu (SBYS-AK)

 Genel Sekreterlik ve Hastanelere SBYS tedarik süreçlerinde yol gösterici olacak, teknik ve idari hususları içeren Sağlık Bilgi Yönetim Sistemleri Alım Kılavuzu (SBYS-AK) üzerinde çalıştık.

 Bu çalışmaları tüm paydaşlarla birlikte yürüttük.

 Standart olarak kullanılacak Model Şartname ve eklerini içerecek modüler bir şartname yazılımı ile hizmete sunulacaktır.

Ve..

 Bilgi işlem alt yapılarının kurulması sürecinde donanım altyapı standardı oluşturulması için hazırlanmış teknik doküman hizmete sunulacaktır.

(37)

İlaç Bilgi ve Karar Destek Sistemleri İlaç Bilgi ve Karar Destek Sistemleri

• Hastanelerde ilaç etkileşimleri için kullanılan ilaç bilgi ve karar destek sistemlerinin merkezden tedarik edilerek tüm sağlık bilgi sistemi yazılımları ile entegrasyonunu sağlayacağız.

• İlaç/İlaç etkileşimleri

• İlaç/tanı uyumsuzlukları

• İlaç/yaş/cinsiyet uyumsuzlukları vb.

(38)

Dijital Hastane Dokümantasyon Çalışmaları

• Şehir hastanelerinin bilişim alt yapısının gereklerini belirleyerek, sistem bileşenleri, gizlilik ve güvenlik özellikleri ile eğitim hizmetlerine ait açıklamaların yer aldığı konsept doküman hazırladık. İhtiyaç ve gelen talepler üzerine dijital hastane gerekliliklerine göre güncellemelere devam ediyoruz.

(39)

Dijital Hastane Dokümantasyon Çalışmaları

• Dijital Hastane dönüşüm süreci için konsept dokümantasyon çalışmalarına başladık.

Çalışmalar ve dokümanlara ilişkin geniş bilgilerin yer alacağı şekilde http://dijitalhastane.saglik.gov.tr/ adresindeki internet sitesini güncelliyoruz.

(40)

Elektronik Belge Yönetim Sistemi (EBYS)

EBYS Kullanım Tablosu

Toplam Sağlık Tesisi

Sayısı 2013 2014 2015 2016 2017 Toplam

EBYS Kullanan

Sağlık Tesisi Oranı

Genel Sekreterlikler 89 1 29 54 3 1 88 99%

İl Sağlık

Müdürlükleri 81 1 32 47 1 0 81 100%

Halk Sağlığı

Müdürlükleri 81 1 30 45 5 0 81 100%

Toplum Sağlığı

Merkezleri 990 1 328 443 206 7 985 99%

Entegre Hastaneler 187 2 57 72 55 0 186 99%

İlçe Sağlık

Müdürlükleri 619 0 205 202 203 2 612 98%

Hastaneler 848 2 170 28 612 18 830 97%

(41)

BİLGİ KAYNAKLARI BİLGİ KAYNAKLARI

www.sbsgm.saglik.gov.tr

www.vem.saglik.gov.tr

www.e-saglik.gov.tr www.loinc.saglik.gov.tr

www.enabiz.gov.tr

www.teletip.saglik.gov.tr www.mhrs.gov.tr

www.sys.sagliknet.saglik.gov.tr/dokumanonline www.skrs3.sagliknet.saglik.gov.tr

www.kts.saglik.gov.tr/Giris.aspx www.kayittescil.saglik.gov.tr

www.dijitalhastane.saglik.gov.tr

(42)