PERFORMANS, KALİTE ve HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI
HAZİRAN 2011 - ŞUBAT 2012 / SAYI: 9
Değerli okurlarımız,
Sağlık hizmetlerinde performans, kalite, hasta ve çalışan güvenliğini kapsayan çalışmalarımızı çağdaş dünyaya paralel bir şekilde kendi ihtiyaçlarımıza, önceliklerimize ve stratejik hedeflerimize göre sürdür- mekteyiz. Bu kapsamda son dönemde gerçekleştirdiğimiz ve planladığımız faaliyetlerimize bu sayımızda yer vererek sizlere önemli katkılar sağlayacağımızı düşünmekteyiz.
Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi’nin üçüncüsünü “Klinik Kalite ve Güvenlik” ana temasıyla 24-26 Kasım 2011 tarihleri arasında Ankara’da yoğun bir ilgi ve katılımla gerçekleştirdik. IV.
Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi’ni de 20 – 23 Şubat 2013 tarihlerinde Antalya ilin- de yapmayı planladığımızı da buradan sizlerle paylaşmak istiyoruz.
Yaptığımız çalışmalarda özellikle bilimsel yayın ve faaliyetlerden faydalanma adına, gerek Kongre Bildiri Kitapları’nda yer alan Bildirileri, gerekse Başkanlığımız süreli yayını olan Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi’nin 3. Sayısında yer alan makalelerin yer aldığı yayınlarımızı buradan bir kez daha sizlerle payla- şıyor, değerli çalışmaları ile katkı veren tüm araştırmacılara tekrar teşekkürlerimizi sunuyoruz.
Yine bu çalışmalara paralel olarak düzenlenen “Hasta ve Çalışan Güvenliği Sempozyumları” ile yerel bazda paylaşımlarda da bulunarak sahada gerçekleşen uygulamalar ve önerileri de yerinde değerlen- direbileceğimiz, aynı zamanda farkındalığı arttırabileceğimiz organizasyonların da sürekliliğini sağlama gayretindeyiz. Bu amaçla en son 7 Ocak 2012 tarihinde Trabzon’da başarıyla yürüttüğümüz 9. Hasta ve Çalışan Güvenliği Sempozyumu’nun detaylarını da sizlerle paylaşıyoruz.
Hizmet sunumunda kaliteye ulaşmak adına merkez ve saha çalışanları el ele vererek önemli çalışmalar yapmaktayız. Kamu hastanelerimizde yapılan kalite çalışmalarını yerinde görme, fikir alışverişinde bu- lunma, bilgilendirme ve değerlendirme yapmak üzere yürüttüğü Saha Gezileri ve Merkezi Değerlendir- meler de bu sayımızda sizlerle paylaştığımız konular arasında yer almakta.
Birçok platformda kurumlarımız ve çalışanlarımızdan aldığımız taleplere cevap verebilmek, Kalite bilin- cini daha da artırmak ve yaygınlaştırmak amacıyla Mart ayında iki ayrı HKS Okulu düzenliyoruz.
Ayrıca 3.Ulusal Sağlıkta Kalite ve Güvenlik Ödülleri Yarışması için çağrı yapıyoruz. Gerek sahada görev yapan sağlık çalışanlarımızı gerekse üniversitelerde bu alanda çalışan akademisyenlerimizi “HKS En İyi Uygulama” ve “HKS Bilimsel Araştırma ve Yayın” Ödüllerine başvurmaya davet ediyoruz.
Bugüne kadar olduğu gibi bundan sonraki yayınlarımızda da bizi destekleyeceğinizi temenni ediyor, in- sanı temel alan sağlık hizmet sunum faaliyetlerimizin daha etkili ve kaliteli olduğu günlerde buluşmayı umut ediyoruz.
Saygılarımla.
Prof. Dr. Adnan ÇİNAL Editör
EDİTÖRDEN
III. Uluslararası Sağlıkta
Performans ve Kalite Kongresi’ni 24-26 Kasım 2011 Tarihleri
Arasında Yoğun İlgi ve Katılım ile Ankara’da Gerçekleştirdik!
4-5
9. Hasta ve Çalışan Güvenliği Sempozyumu’nu Trabzon’da gerçekleştirdik!
15
Özel Hastaneler HKS Eğitimini gerçekleştirdik!
19
HKS En İyi Uygulama Ödülü
10-11
HKS Okulu Başlıyor
16-18
HKS Araştırma ve Bilimsel Yayın Ödülü
12-13
Sempozyumlar Tüm Türkiye’de Yapılmaya Devam Edecektir.
14
Hast ane St andı Ödül T ör eni
6 7
Başkanlığımız HKS Kapsamında Üniversite Hastaneleri ile
Buluştu!
20
PERFORMANS, KALİTE ve HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI
Haziran 2011 - Şubat 2012 / Sayı: 9 ISSN NO: 1309 - 1980 Genel Yayın Yönetmeni
Dr. Mehmet DEMİR İmtiyaz Sahibi Dr. Hasan GÜLER
Editör Prof. Dr. Adnan ÇİNAL Prof. Dr. İrfan ŞENCAN Dr. Hasan GÜLER Sorumlu Yazı İşleri Müdürü
Uzm. Özlem AĞARI ÖNDER Sorumlu Yazı İşleri Müdür Yardımcısı
Uzm. Umut BEYLİK Hukuk Danışmanı Süleyman Hafız KAPAN
Yayın Kurulu Dr. Abdullah ÖZTÜRK Uzm. Dr. Dilek TARHAN Mik. Uzm. Serap SÜZÜK Melahat ELMAS GAZİ
Gülsemin TUYGAR Nazan KÖKTÜRK SEZER
Ersan DEMİRCİ İletişim
Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü Performans Yönetimi ve Kalite Geliştirme Daire Başkanlığı Mahmut Esat Bozkurt Cad. Umut Sok No:19
Kat: Zemin-1 Kolej / ANKARA Tel: (312) 458 50 02 - 458 50 03 - 458 50 08
Faks: (312) 435 16 79
e-posta: performansyonetimi@saglik.gov.tr www.performans.saglik.gov.tr
Kapak ve Sayfa Tasarımı Zeynep ASLAN - m.zeynepaslan@gmail.com
Baskı Pozitif Matbaa
Çamlıca Mahallesi Anadolu Bulvarı 145. Sk. No: 10/16 Gimat - Yenimahalle / ANKARA Tel: 0312 397 00 31 • Faks: 0312 397 86 12
www.pozitifmatbaa.com PERFORMANS, KALİTE ve HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI
HAZİRAN 2011 - ŞUBAT 2012 / SAYI: 9
İÇİNDEKİLER
Kurumsal Kalite Sistemi
CRAB
Uygulaması 28-30
25-27
Performans Mevzuatına İlişkin Son Değişiklikler
38-39
Doğru ve Güvenilir Veri İçin Performans Yönetimi Bilgi Sistemi (PYBS)
36-37
IV. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi 20-23 Şubat 2013 / Antalya
40-41
Kurumsal Tanıtım ve İletişim Stratejileri Çalışma Grubu (KUTİS) oluşturuldu!
31
Bakanlığımız 2010 Yılı Ekim Ayında DUQUE Projesine Dahil Olmuştur.
24
HKS Merkezi
Değerlendirme Sürecini 26 Ekim 2011 -
14 Ocak 2012 Tarihleri Arasında Tamamladık!
21-22
“Hizmet Kalite Standartları”
Kapsamında Hastanelerde
Bilgilendirme ve Değerlendirme Yapmak Üzere Saha Gezilerimiz Devam Ediyor
23
TİG
Çalışmalarımız Başarı ile Devam Ediyor!
32-35
Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi’nin üçüncüsünü “Klinik Kalite ve Güvenlik” ana temasıyla 24-26 Kasım 2011 tarihleri arasında Ankara Rixos Grand Otel’de yaklaşık 1500 kişilik katılım ile gerçekleştirdik.
Kamu, üniversite ve özel sağlık sektörünün yanı sıra Türkiye’den ve yurtdışından katılımın olduğu III. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi ile sağlık sektörünün paydaşlarının bir araya geldiği, iyi uygulamaların ve uluslararası tecrü- belerin paylaşıldığı bir platform oluşturulmuştur.
Kongre Açılış Konuşmalarını Kongre Yürütme Kurulu adına Dr. Hasan GÜLER, Kongre Başkan Yardımcısı Prof. Dr. İrfan ŞENCAN, Kongre Başkanı Prof. Dr. Adnan ÇİNAL, Sağlık Bakanlığı Müsteşarı Prof. Dr. Nihat TOSUN ve Adana Milletvekili Prof. Dr. Nec- det ÜNÜVAR yapmıştır.
Kongremizde “2. Ulusal Sağlıkta Kalite ve Güvenlik Ödülleri” kapsamında Hizmet Kalite Standartları Araştırma ve Bilimsel Yayın Ödülü ile Hizmet Kalite Standartları En İyi Uygulama Ödülü düzenlenen ödül töreni ile sahiplerini bulmuştur. Aynı za- manda hemşirelere yönelik HKS Bilgi Yarışması Ödülleri de verilmiştir.
Ödül Töreninde Adana Milletvekilimiz Sayın Prof. Dr. Necdet ÜNÜVAR, Manisa Mil- letvekilimiz Sayın Uzm. Dr. Muzaffer YURTTAŞ, Adıyaman Milletvekilimiz Sayın Uzm.
Dr. Mürteza YETİŞ, Sağlık Bakanlığı Müsteşarı Sayın Prof. Dr. Nihat TOSUN, ABD Sağ- lık Ataşesi Prof. Dr. Adnan ÇİNAL, Müsteşar Yardımcımız Doç. Dr. Turan BUZGAN, İstanbul Medipol Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Sabahattin AYDIN, DSÖ Türkiye tem-
Kongremizde 2. Ulusal Sağlıkta Kalite ve Güvenlik Ödülleri Sahiplerini Bulmuştur.
III. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi’ni 24-26 Kasım 2011
Tarihleri Arasında Yoğun İlgi ve Katılım ile
Ankara’da Gerçekleştirdik!
PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI 5 silcisi Maria Christina Profili, Sağlık Sen Genel Başkanı Metin MEMİŞ, GSS Genel Müdürü Prof. Dr. Mu-
rat Rıza KARAŞEN, Tedavi Hizmetleri Genel Müdürü Prof. Dr. İrfan ŞENCAN ödül sahiplerine ödüllerini takdim etmiş olup kongreye çok sayıda üst düzey bürokrat, yurtiçi ve yurtdışından kamu-özel sektör sağlık yönetici ve akademisyenleri, kalite yönetim direktörleri ve sağlık çalışanları olmak üzere 1500’ün üzerinde katılım sağlanmıştır.
3 gün süren kongre boyunca teşhis ve tedavide hasta güvenliği, kalitede yeni dönem ve hastane hizmet kalite standartları, performansta yeni kavram ve uygulamalar, HKS uygulamaları, tıbbi hataların bildirimi ve güvenlik raporlama sistemi, enfeksiyon kontrolü ve önlenmesinde sterilizasyon süreci, ölçüm kültü- ründe indikatör yönetimi ve çalışan güvenliği konularında 120’nin üzerinde sunum ve tebliğler yapılmış olup, kongre esnasında tüm katılımcılara Bildiri ve Ödül Kitapları verilmiştir.
Yine kongre süresince hastanelerimiz tanıtım stantları ile yaptıkları çalışmalar ve örnek uygulamalar üzerinde paylaşımda bulunmuşlardır.
Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongreleri ile yapılan uygulamalar, araştırmalar ve uluslararası deneyimleri paylaşarak sağlık hizmetlerinde performans, kalite, hasta ve çalışan güvenliği uygulamaları- nın etki alanını yaygınlaştırmayı amaçlayan Bakanlığımız “21-23 Şubat 2013” tarihleri arasında düzenle- meyi planladığı “IV. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi” ile bu geleneği sürdürecektir.
Bakanlığımız
“21-23 Şubat 2013” tarihleri arasında düzenlemeyi planladığı
“IV. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi”
ile bu geleneği
sürdürecektir.
HASTANE STANDI
Kongre süresince hastanelerimiz
tanıtım stantları ile
yaptıkları çalışmalar
ve örnek uygulamalar
üzerinde paylaşımda
bulunmuşlardır.
2. Ulusal
Sağlıkta Kalite ve Güvenlik Ödülleri sahiplerini
bulmuştur.
PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI 7
ÖDÜL TÖRENİ
“3. Ulusal Sağlıkta Kalite ve Güvenlik Ödülleri” Yarışmasına Çağrı!
Bilindiği üzere Bakanlığımızca sağlıkta kaliteli hizmet sunumuna yönelik geliştirdiğimiz araçların kullanımı ve sağlık çalışanları ta- rafından sahiplenilmesini sağla- mak adına birtakım çalışmalar yü- rütülmektedir. Geliştirdiğimiz en önemli araçlardan biri de “Hizmet Kalite Standartları”dır. Ülkemizde sağlıkta kalite adına tatlı bir reka- bet oluşturmak, başarılı çalışma- ları tüm paydaşlarla paylaşmak ve iyi uygulamaları yaygınlaştırmak adına 2010 yılında başlattığımız
“Ulusal Sağlıkta Kalite ve Güven- lik Ödülleri” yarışması artık tüm camia tarafından kabul görmüş, sonuçları itibariyle de bu alanda önemli bir inovasyon oluşturacak seviyeye gelmiştir. Sürekliliğini sağlayarak gelenekselleştirdiği- miz bu yarışmanın üçüncüsünde sağlığın tüm paydaşlarını bu ya- rışmada görmek bizleri onurlan- dıracağı gibi sağlık sistemimize de büyük katkıları olacaktır.
ÖDÜLLER
“HKS En İyi Uygulama
Ödülü”
“HKS Araştırma ve Bilimsel Yayın
Ödülü”
ve
İki kategoride gerçekleştirilecek yarışmaya şimdiden tüm sağlık çalışanlarını, sağlık yöneticilerini
ve sağlık kurumlarını katılmaya
davet ediyoruz.
HKS Araştırma ve Bilimsel Yayın Birincilik Ödülü
Çocuk Hastalar İçin Buçh Düşme Riski Tanılama Ölçeğinin Geliştirilmesi
HKS Araştırma ve Bilimsel Yayın İkincilik Ödülü
Hastanede Çalışan Sağlık Personelinin İş Güvenliği
HKS Araştırma ve Bilimsel Yayın Üçüncülük Ödülü
Hastane Sektöründe Örgütsel Bağlılık ve Kurumdan Ayrılma Düşüncesi
HKS En İyi Uygulama Birincilik Ödülü
Sağlık Kurum ve Kuruluşlarında İşaret Dili Tercümanlığı Eğitimi Almış Personel İstihdamı Uygulaması:
Samsun İli Örneği
HKS En İyi Uygulama İkincilik Ödülü Hizmet Kalite Standartları
Kapsamında 3333 Nolu Telefon ile Hastane Operasyon Merkezinin İşleyişi ve Çalışan Memnuniyetine Etkileri
HKS En İyi Uygulama Üçüncülük Ödülü
Yatan Hastalar İçin Kullanılan Elektronik Tedavi Tabela Sisteminde İlaç-İlaç Etkileşimi Bilgilendirme ve Takip Modülünün Oluşturulması ve İlaç Güvenliğine Katkıları
HKS En İyi Uygulama Jüri Özel Ödülü
Potansiyel Organ Vericisi Uygulaması: Denizli Devlet Hastanesi Örneği
HKS En İyi Uygulama Jüri Özel Ödülü
Çalışanların Katılımı ile Çalışan Güvenliği Uygulamaları: Denizli 112 Örneği
ÖDÜLLER KİTABI
2. Ulusal Sağlıkta Kalite ve Güvenlik Ödülleri
Kitabı
İçindekiler
PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI 9
HKS En İyi Uygulama Ödülü
ÖDÜLLER
Başvuru Şekli ve Koşulları
Başvuru Yapılabilecek Konu Başlıkları
Hizmet Kalite Standartları’nı esas almak kay- dıyla;
• Hasta Güvenliği
• Çalışan Güvenliği
• Laboratuvar Güvenliği
• İndikatör Yönetimi
Konularında ödüllü yarışmaya kurum veya ki- şiler başvurabileceklerdir.
Kimler Başvurabilir
• Kamu Hastaneleri
• Özel Hastaneler
• Üniversite Hastaneleri
• İl Sağlık Müdürlükleri
Çalışanları kurumsal veya kişisel olarak baş- vuru yapabilirler.
Başvuru Yapılacak Uygulamanın Sunum Şekli
Uygulamanın sunum şekli aşağıdaki asgari konu başlıklarını içerecek şekilde sunulma- lıdır.
• Uygulamanın Amacı
• Uygulamanın Hizmet Kalite Standartları ile İlişkisi (İlişkili standart veya standartların kodları)
• Uygulama Süreci
• Uygulamanın Yapıldığı Bölümler
• Uygulamanın Takibi
• Elde Edilen Sonuçlar (Sonuçlar ölçülebilir olmalıdır.)
• Uygulamadan Öğrenilen Dersler
• Kurum veya Kuruluşlarda Uygulanabilme durumu
• Sağlık Hizmetleri Üzerine Etkileri (Sonuçlar ölçülebilir olmalıdır.)
• Uygulamanın Bütçesi ve Finansmanı Ayrıca başvuru metni maksimum 5000 keli- meden oluşmalı, uygulama görsel öğelerle desteklenmeli, ana başlık uygulamayı tam yansıtmalı, anlatım akıcı, anlaşılır ve yazım kuralları açısından da “Tam Metin Şablonu”na
Sağlık Bakanlığı olarak sunulan sağlık hizmetlerinin kalitesinin artırılması, hasta ve çalışan güvenliğinin sağlanması amacıy- la kurumlarımızda kalite çalışmalarını bir kültür haline getirip sağlık çalışanlarının bu kültürü sahiplenmeleri yönünde bir dizi çalışma ve uygulamayı hayata geçirmiş bulunmaktayız. Hayata geçirilen en önemli çalışmalardan biri de uygulamalara yön ve- ren ve kurumlarda hem hasta hem çalışan açısından güvenli bir hizmet verilmesini sağlamada önemli bir araç olan Hizmet Kalite Standartları’dır. Her geçen gün bu standart setinin önemi daha çok anlaşılmakta ve uygulanma düzeyi artmaktadır.
Hizmet Kalite Standartları esas alınarak hayata geçirilen iyi uygulamaların geniş kitlelere ulaştırılması hem kurumların motivasyonunu artırmakta hem de diğer kurumların uygula- malarına ışık tutmaktadır. “Bilgi paylaşıldıkça değer kazanır.”
temel prensibinden hareketle iyi uygulamaların teşvik edilme- si ve paylaşılması bilgiyi değerli kılacağı gibi kurumlarımızda Hizmet Kalite Standartları kapsamında yürütülen faaliyetlere de hız katacaktır.
HKS En İyi Uygulama Yarışması, kurumlarımızda dinamizmi ar- tırmakta, çalışanları daha fazla düşünmeye sevkederek başa- rılı uygulamaların ortaya çıkmasını sağlamakta ve belki de en önemlisi ekip ruhunu canlı tutmaktadır. Ayrıca kurumlar ara- sında yaşanan tatlı rekabetin kurum içinde de ortaya çıkmasını sağlamaktadır.
Kurum veya kişilerin en iyi uygulama yarışmasına katılmak için hazırlayacakları uygulamaların Hizmet Kalite Standartla- rı ile ilişkilendirilmesi temel bir kuraldır. Ayrıca Hizmet Kalite Standartları’nın temelinde de hasta ve çalışan güvenliğinin sağ- lanması ana felsefesi yer almakta olup iyi uygulamaların hayata geçirilmesi hasta ve çalışan güvenliği konularının da ülkemizde başarılı bir şekilde uygulanmasının önünü açacaktır. HKS ve HKS Uygulamaları, ülkemizde bu alanda yeniliklerin oluşmasına farklı düşünce ve fikirlerin ortaya çıkmasına da fazladan katkı sağlamış olacaktır.
PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI 11
3. Ulusal Sağlıkta Kalite ve Güvenlik Ödülleri
“HKS En İyi Uygulama Ödülü”
Jüri Üyesi Değerlendirme Formu
Jüri Üyesi Adı Soyadı: Uygulama Adı:
Değerlendirme Kriterleri *
A. İçerik Değerlendirmesi (65%) Evet
(6,5 Puan)
Kısmen (3,5 Puan)
Hayır (0-2 Puan)
• Uygulamanın amacı belirtilmiş mi?
• Hasta Güvenliği, Çalışan Güvenliği, Laboratuvar Güvenliği, İndikatör Yönetimi alanında mı?
• Uygulamanın HKS ile ilişkisi var mı?
• Uygulamanın süreci belirtilmiş mi?
• Uygulamanın sağlık hizmetleri üzerine etkileri açık- lanmış mı?
• Uygulamanın sonuçları ortaya konmuş mu?
• Uygulama sonuçları ölçülebilir nitelikte mi?
• Uygulama sonucunda öğrenilen dersler var mı?
• Uygulama sağlık kurumlarında uygulanabilme niteli- ğine haiz mi?
• Uygulamanın bütçesi ve finansmanından bahsedilmiş mi?
İçerik Değerlendirmesi (A) Toplam Puanı
B. Biçimsel Değerlendirme (20%) Evet Evet (4 Puan)
Kısmen (2 Puan)
Hayır (0-1 Puan)
• Yazım kurallarına uygun mu?
• Uygulama görsel ve benzeri öğelerle desteklenmiş mi?
• Ana başlık uygulamayı tam olarak yansıtıyor mu?
• Uygulamada konu planlı ve anlaşılır bir şekilde sunul- muş mu?
• Tablo, çizelge ve şekil isimleri ve açıklamaları yeterli mi?
Biçimsel Değerlendirme (B) Toplam Puanı
C. Özel Değerlendirme (C) (15 Puan üzerinden değerle- nir)**
(Diğer uygulamalarla karşılaştırma ve Jüri Kanaati) GENEL TOPLAM PUAN
(A TOPLAM + B TOPLAM + C TOPLAM)
* İlgili değerlendirme kriterinin olduğu satır için sadece uygun seçenek puanı verilir. Örneğin A Bölümü için Evet ise sadece o satır için (6,5) puan, B bölümü için Evet ise (4) puan verilir.
Hayır seçeneği duruma göre aralıktan uygun puan verilir.
** C Bölümü Özel Değerlendirme olup doğrudan (15) Puan üzerinden değerlendirilir.
Ödül Başvuru No Jüri Üyesi Tel. Jüri Üyesi E-Posta
Başvuruların Değerlendirilmesi
Tüm başvurular 8 kişilik jüri tarafından de- ğerlendirme formunda yer alan kriterler esas alınarak değerlendirilecektir. Değerlendirme sonrası en yüksek puanı alan ilk üç uygulama dereceye girecek olup uygulamaların dere- celeri IV. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi’nde ilan edilecektir.
HKS En İyi Uygulama Ödülü Jürisi
• Prof. Dr. Tevfik ÖZLÜ
• Doç. Dr. Öner ODABAŞ
• Dr. Hasan GÜLER
• Dr. Abdullah ÖZTÜRK
• Hk. Mşv. Süleyman Hafız KAPAN
• Uzm. Dr. Dilek TARHAN
• Mik. Uzm. Serap SÜZÜK
• Uzm. Dr. Kazım SARICI
Önemli Tarihler
• Son Başvuru Tarihi: 02 Kasım 2012
• Sonuçlarının İlanı: 28 Aralık 2012 (28 Ara- lık 2012 tarihinde dereceye giren adayla- ra tebligat yapılacak olup nihai sonuç IV.
Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi’nde açıklanacaktır.)
Ödül
• IV. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Ka- lite Kongresi programında dereceye giren uygulamanın sunumu yapılacak olup kong- reye de ücretsiz katılım sağlanacaktır.
• Dereceye giren uygulama “Ulusal Sağlıkta Kalite ve Güvenlik Ödülleri” kitabında ya- yınlanacaktır.
Teslim Yeri
Başvurular elden, posta veya kargo yoluyla en geç 02 Kasım 2012 tarihine kadar Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdür- lüğü Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon Daire Başkanlığı’na teslim edilmelidir. Ayrıca başvu- runun elektronik ortamda performansyoneti- mi@saglik.gov.tr e-posta adresine de gönde- rilmesi gerekmektedir.
ÖDÜLLER
HKS Araştırma ve Bilimsel Yayın Ödülü
Başvuru Şekli ve Koşulları
Başvuru Yapılabilecek Konu Başlıkları
Hizmet Kalite Standartları’nı esas almak kay- dıyla;
• Hasta Güvenliği
• Çalışan Güvenliği
• Laboratuvar Güvenliği
• İndikatör Yönetimi
Konularında ödüllü yarışmaya kurum veya ki- şiler başvurabileceklerdir.
Kimler Başvurabilir
• Kamu Hastaneleri
• Özel Hastaneler
• Üniversite Hastaneleri
• İl Sağlık Müdürlükleri
Çalışanları kurumsal veya kişisel olarak baş- vuru yapabilirler.
Başvuru Yapılacak Araştırmanın Sunum Şekli
Araştırmanın sunum şekli aşağıdaki asgari konu başlıklarını içerecek şekilde sunulma- lıdır.
• Araştırmanın Amacı
• Araştırmanın Hizmet Kalite Standartları ile İlişkisi (İlişkili standart veya standartların kodları)
• Araştırmanın Süreci
• Bilimsel İlkelere Uygunluğu
• Kurum veya Kuruluşlarda Uygulanabilme durumu
• Sağlık Hizmetleri Üzerine Etkileri (Sonuçlar ölçülebilir olmalıdır.)
• Elde Edilen Sonuçlar (Sonuçlar ölçülebilir olmalıdır.)
• Öğrenilen Dersler
• Araştırmanın Bütçesi ve Finansmanı Ayrıca başvuru metni maksimum 5000 keli- meden oluşmalı, uygulama görsel öğelerle desteklenmeli, ana başlık uygulamayı tam yansıtmalı, anlatım akıcı, anlaşılır ve yazım kuralları açısından da “Tam Metin Şablonu”na uygun olarak hazırlanmalıdır.
Hizmet Kalite Standartları, sağlık sistemimizde önemli bir yer edinmekte olup sağlık kurumlarının kaliteli hizmet sunmaya yö- nelik uygulamalarında kullandıkları yegâne standart seti olarak karşımıza çıkmaktadır. Sağlık hizmetleri sunumunda gittikçe et- kinliği artan bu standart setinin akademik anlamda daha çok des- teklenmesi ve Standartların daha da geliştirilerek sonuçlarının ve etkilerinin bilimsel olarak ortaya konması büyük bir önem arz etmektedir.
Bu ödül kategorisiyle Hizmet Kalite Standartları’nı (HKS) hem akademik çalışmaların gündemine daha çok taşımış olmayı hem de HKS’nin bilimsel yayınlarda daha çok yer almasıyla birlikte ge- lecekte bu alanda önemli bir yer edinmesini sağlamayı hedefle- mekteyiz.
PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI 13 Başvuruların Değerlendirilmesi
Tüm başvurular 7 kişilik jüri tarafından de- ğerlendirme formunda yer alan kriterler esas alınarak değerlendirilecektir. Değerlendirme sonrası en yüksek puanı alan ilk üç araştırma dereceye girecek olup araştırmaların dere- celeri IV. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi ’nde ilan edilecektir.
HKS Araştırma ve Bilimsel Yayın Ödülü Jürisi
• Prof. Dr. Sabahattin AYDIN
• Prof. Dr. Mustafa BERKTAŞ
• Prof. Dr. Nazmi ZENGİN
• Prof. Dr. Fahri OVALI
• Prof. Dr. Mustafa PAÇ
• Dr. Mehmet DEMİR
• Prof. Dr. Bilçin TAK
Önemli Tarihler
• Son Başvuru Tarihi: 02 Kasım 2012
• Sonuçlarının İlanı: 28 Aralık 2012 (28 Ara- lık 2012 tarihinde dereceye giren adayla- ra tebligat yapılacak olup nihai sonuç IV.
Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi’nde açıklanacaktır.)
Ödül
• IV. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Ka- lite Kongresi’ne ücretsiz katılım ve kongre programında dereceye giren araştırmanın sunulması sağlanacaktır.
• Dereceye giren araştırmanın “Ulusal Sağ- lıkta Kalite ve Güvenlik Ödülleri” kitabında yayınlanacaktır.
Teslim Yeri
Başvurular elden, posta veya kargo yoluyla en geç 02 Kasım 2012 tarihine kadar Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdür- lüğü Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon Daire Başkanlığı’na teslim edilmelidir. Ayrıca başvu- runun elektronik ortamda performansyoneti- mi@saglik.gov.tr e-posta adresine de gönde- rilmesi gerekmektedir.
3. Ulusal Sağlıkta Kalite ve Güvenlik Ödülleri
“HKS Araştırma ve Bilimsel Yayın Ödülü”
Jüri Üyesi Değerlendirme Formu
Jüri Üyesi Adı Soyadı: Araştırma Adı:
Değerlendirme Kriterleri *
A. İçerik Değerlendirmesi (65%) Evet
(6,5 Puan)
Kısmen (3,5 Puan)
Hayır (0-2 Puan)
• Bilimsel ilkelere göre yapılmış saha araştırması mı?
• Araştırmanın amacı belirtilmiş mi?
• Hasta Güvenliği, Çalışan Güvenliği, Laboratuvar Güvenliği, İndikatör Yönetimi alanında mı?
• Araştırmanın HKS ile ilişkisi var mı?
• Araştırmanın süreci belirtilmiş mi?
• Araştırmanın sağlık hizmetleri üzerine etkileri açık- lanmış mı?
• Araştırma sonucunda öğrenilen dersler var mı?
• Araştırmanın sonuçları ortaya konmuş ve ölçülebilir nitelikte mi?
• Araştırma sağlık kurum veya kuruluşlarında mı uygu- lanabilir mi?
• Araştırmanın bütçesi ve finansmanından bahsedil- miş mi?
İçerik Değerlendirmesi (A) Toplam Puanı
B. Biçimsel Değerlendirme (20%) Evet
(4 Puan)
Kısmen (2 Puan)
Hayır (0-1 Puan)
• Yazım kurallarına uygun mu?
• Araştırma görsel ve benzeri öğelerle desteklenmiş mi?
• Ana başlık araştırmayı tam olarak yansıtıyor mu?
• Araştırmada konu planlı ve anlaşılır bir şekilde sunul- muş mu?
• Tablo, çizelge ve şekil isimleri ve açıklamaları yeterli mi?
Biçimsel Değerlendirme (B) Toplam Puanı
C. Özel Değerlendirme (C) (15 Puan üzerinden değerle- nir)**
(Diğer araştırmalarla karşılaştırma ve Jüri Kanaati) GENEL TOPLAM PUAN
(A TOPLAM + B TOPLAM + C TOPLAM)
* İlgili değerlendirme kriterinin olduğu satır için sadece uygun seçenek puanı verilir. Örneğin A Bölümü için Evet ise sadece o satır için (6,5) puan, B bölümü için Evet ise (4) puan verilir.
Hayır seçeneği duruma göre aralıktan uygun puan verilir.
** C Bölümü Özel Değerlendirme olup doğrudan (15) Puan üzerinden değerlendirilir.
Ödül Başvuru No Jüri Üyesi Tel. Jüri Üyesi E-Posta
PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI
14
Sempozyumlar Tüm Türkiye’de Yapılmaya Devam Edecektir.
Dünyada, hasta ve çalışan gü- venliği konusunda gelişmeler çok büyük bir ivme ile ilerle- mektedir. Bu gelişmeleri yakın- dan takip etmek ve ülkemizde bu uygulamaların yaygınlaşma- sını sağlamak büyük bir önem taşımaktadır. Bu konuda önce- likle yapılması gereken sağlık çalışanlarında hasta ve çalışan güvenliği kültürünün oluşturul- masıdır. Güvenlik kültürünün oluşturulmasında ise eğitimler önemli bir rol oynamaktadır.
Eğitimlerin sürekliliğiyle de hizmette kalitenin arttırılma- sı ve buna bağlı olarak hasta ve çalışan güvenliğinin sağlan- ması mümkün olmaktadır. Bu amaçla ülke genelinde Daire Başkanlığımız ve il sağlık mü- dürlüklerimiz iş birliğinde ve konusunda uzman eğitimcile- rimizin katılımıyla Hasta ve Ça- lışan Güvenliği Sempozyumları düzenlenecektir. Bu sempoz- yumlar ile Bakanlığımız, sağlık yöneticileri ve çalışanları için rehberlik görevini de üstlene- cektir.
SEMPOZYUM
Bakanlığımız sağlık kurumlarında güvenlik kültürünün yerleşmesi, hataların en aza indirgenmesi, çalışanlarımız için güvenli ve sağlıklı ortamların oluşturulmasını önemsemekte ve gerekli adımları atmaktadır.
Bu adımlardan bir tanesi de tüm Türkiye’de yapılmasını planladığımız Hasta ve Çalışan Güvenliği
Sempozyumlarımızdır. Sempo zyumlar
PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI 15
9. Hasta ve Çalışan Güvenliği Sempozyumu’nu Trabzon’da Gerçekleştirdik!
9. Hasta ve Çalışan Güvenli- ği Sempozyumu’nu Trabzon İl Sağlık Müdürlüğü ve Karadeniz Teknik Üniversitesi Rektörlüğü iş birliği ile 7 Ocak 2012 tari- hinde yoğun bir katılımla ger- çekleştirdik.
Müsteşarımız Sayın Prof. Dr.
Nihat TOSUN, Trabzon Beledi- ye Başkanı Sayın Uz. Dr. Orhan Fevzi GÜMRÜKÇÜOĞLU’nun da katıldığı sempozyuma Trabzon, Artvin, Gümüşhane, Bayburt ve Rize illerinden hastane idareci- leri ve çok sayıda sağlık çalışanı katıldı.
“Sağlıkta Kalite Serüveni” vi- deo gösterisiyle başlayıp, açılış konuşmalarıyla devam eden sempozyumda, kurumlarımızda güvenlik kültürü geliştirilmesi, hasta ve çalışan güvenliğinin kurumun en öncelikli konusu ve ortak değeri olarak kabul- lenilmesinin sağlanması husu- sundaki 10 temel konu teknik detayları ile Bakanlık eğitimci- lerimiz tarafından aktarılmıştır.
İncelenen konularda uygulama- ya yönelik sorunlar, pratik öne- riler ve çözüm yolları değerlen- dirilmiştir.
9. Hasta ve
Çalışan Güvenliği Sempozyumu Trabzon İl Sağlık Müdürlüğü ve
Karadeniz Teknik Üniversitesi Rektörlüğü iş birliği ile
7 Ocak 2012 tarihinde yoğun bir katılımla gerçekleştirildi.
SEMPOZYUM
HKS OKULU
Bilindiği üzere Daire Başkanlığımız okul, kongre, kurs ve sempozyumlar aracılığı ile Hizmet Kalite Standartları’nın tüm sağlık kurumlarında uygulanmasına yönelik eğitimler gerçekleştirmektedir. Bu Eğitim faaliyetlerinden biri olan HKS Okulları sağlık çalışanlarıyla buluşarak ülkemizin her köşesinde sunulan sağlık hizmeti kalitesinin geliştirilmesi, hasta ve çalışan güvenliğinin sağlanması, bu alanda nitelikli ve eğitimli insan gücü kapasitesinin artırılması ve uygulama- larda sağlık çalışanlarına rehberlik yapma adına güç birliği oluşturulmasını hedeflemektedir.
1.’sini düzenlediğimiz HKS Okulu sonrası süreçte Daire Baş- kanlığımızca yapılan saha gezilerinde ve birçok platformda kurumlarımız ve çalışanlarımızdan okulun tekrarı ve okula katılımla ilgili yoğun talep olmuştur.
Bundan dolayı daha fazla sağlık çalışanına ulaşmak ve bu taleplere cevap verebil- mek amacıyla 2012 yılında iki ayrı HKS Okulu düzenleme kararı almış bulunmaktayız.
12-16 Mart 2012 tarihinde
“2. HKS Okulu”, 02-06 Nisan 2012 tarihinde ise
“3. HKS Okulu’nu” Antalya ilinde gerçekleştiriyoruz.
HKS Okulları sonunda sınav yapılacak olup sınavda başarılı olan katılımcılara
“HKS Okulu Başarı Belgesi” verilecektir.
■ HKS’ye Kuramsal Bakış
▪ HKS’nin Çıkış Noktaları
▪ HKS Anatomisi
▪ HKS Metodolojisi
▪ HKS Hedefleri
▪ HKS’de Çalışan Güvenliği
▪ HKS’de Hasta Güvenliği
■ HKS Uygulama Sistemi
▪ HKS Eğitimleri Nasıl Verilmeli?
▪ HKS Merkezi Değerlendirme Süreci
▪ HKS Öz Değerlendirme Süreci
▪ HKS’de İyi Uygulama Örnekleri
▪ HKS Sunum Teknikleri
■ HKS Hastanelere Ne Diyor, Ne İstiyor?
▪ Teşhis ve Tedavi Güvenliği
▪ Güvenli Cerrahi Uygulamaları
▪ Güvenlik Raporlama Sistemi ve Önemi
▪ İlaç Güvenliği
▪ HKS İndikatör Yönetimi ve Pratik Uygulamalar
▪ Hasta Kimliklendirme
▪ Hasta Bakımında HKS Uygulamaları
▪ El Hijyeninde Uyumu Artırmak
▪ İzolasyon Önlemlerinde Tanımlayıcı Semboller
▪ Hasta Düşmelerini Nasıl Önleyebiliriz?
▪ Laboratuvar Hizmetlerinde Güvenlik
▪ Sterilizasyon Hizmetleri ve Önemi
▪ Transfüzyon Güvenliği
▪ Bilgiyi Nasıl Güvenli Hale Getirelim?
▪ Hasta Kayıtlarının Önemi ve Dosyalama
▪ Dokümanlarımızı Nasıl Yönetelim?
▪ Hasta Bilgilendirmesi ve Rıza
▪ Ulusal Renkli Kodlar
▪ Risk Analizi Neden Önemlidir ve Nasıl Yapıl- malı?
▪ Kök Neden Analizinde Nasıl İz Sürülmeli?
▪ Özellikli bir alan; Yoğun Bakımlar
▪ Stok Yönetimi
▪ Atık Yönetimi
▪ Tesis Güvenliği
■ Kalite Politikalarımız ve Uluslararası Alanda Yansımaları
■ Kurumsal Performans ve Elektronik Kalite Sistemi Uygulaması
■ Birim Performansın Kalite Sistemine Etkileri
■ “KUTİS” ve Faaliyetleri
■ Serbest Kürsü
▪ Nasıl HKS Değerlendiricisi Oldum? (Bir HKS Değerlendiricisinden Notlar)
PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI 17
HKS OKULU KONULARI
2. ve 3. HKS Okulu’nda aşağıdaki konu
başlıklarına yer vermeyi planladık.
Katılımcılar;
▪ Bulundukları kurum/kuruluşta HKS çalışma- larının;
• planlanması,
• uygulanması,
• kontrol edilmesi
• sonuçlarının değerlendirilmesi süreçle- rinde aktif olarak görev alabilecek,
▪ Kurum/kuruluş çalışanlarına yönelik HKS eği- timleri düzenleyebilecek yetkinlikte,
Sağlık çalışanları arasından kurum/kuruluş yö- netimi tarafından belirlenecektir.
HKS Okulu’na katılımcı gönderebilecek kurum/
kuruluşlar tarafımızca belirlenmiş olup kon- tenjan sayısını da içeren kurum listesi web si- temizde verilmiştir. Kontenjan listesinde İl Per- formans ve Kalite Koordinatörlükleri, kamu ve üniversite hastaneleri ile il merkezlerinde bulu- nan ADSM’lere yer verilmiştir.
Listede belirlenen kurum/kuruluşlarca, HKS Okulu’na katılması planlanan kişilere ilişkin bilgi- lerin fotoğraflı (son 6 ay içinde çekilmiş) olarak http://195.175.75.14:88/hksokulu linkinde yer alan web programına girilmesi istenmiştir.
▪ Katılımcılar okula gelmeden önce Bakanlığı- mızca özel, kamu ve üniversite hastaneleri için ortak standart bir set olarak hazırlanan
“Hizmet Kalite Standartları”nı okumalıdır.
▪ Katılımcılar kurumlarında yürütülmekte olan HKS çalışmalarına aşina olmalıdır.
▪ Tüm katılımcıların kayıt sırasında alfabetik sı- ralama ile oluşturulan okul numarasını alma- sı gerekmektedir.
▪ Okul numaraları aynı zamanda katılımcıların oturma yerini belirleyecektir. Oturma planı her gün değişecek olup, her gün sabah salon kapılarına asılacaktır.
▪ Katılımcılar oturma planına uymalı ve gün içinde yer değişikliği yapmamalıdır.
▪ Dersler sabah 09.00’da başlayacak olup 17.00’a kadar devam edecektir.
▪ Okul boyunca derslere katılım zorunlu olup tüm derslerde yoklama alınacaktır.
▪ Sınava katılım zorunludur.
▪ Sınavda başarılı olanlara (70 ve üstü puan alanlar) başarı belgesi, diğer katılımcılara ise okula katılım belgesi verilecektir.
HKS Okulu’nun Kuralları Nelerdir?
HKS Okulu’na Kimler
Başvurabilecek?
Özel Hastaneler HKS Eğitimini Gerçekleştirdik!
HKS EĞİTİMİ
Performans Yönetimi ve Kalite Geliştirme Daire Başkanlığı olarak performans ve kalite alanındaki rehberlik ve eğitim çalışmalarımız, sağlık hizmeti veren tüm kurum ve kuruluşlara yönelik olarak yoğun bir şekilde devam etmektedir. Bu kapsamda özel hastanelere, Baş- kanlığımızca yapılacak merkezi değerlendirme öncesi uygulamalarını gözden geçirme ve daha iyi hazırlık yapmalarına yönelik bir eğitim verilmesi kararlaştırılmıştır.
Sağlıkta kaliteye kurumlarımız tarafından harcanan çabanın, Türkiye’nin özgün koşulları gözetilerek tasarlanan bir standart setiyle taçlandırılmasının, kuşkusuz gelecekte de bizleri bu alanda çok daha ileri noktalara taşıyacağı inancındayız.
Bu noktadan hareketle, tüm sağlık kurumları için kalitede ortak bir dil olan “Hizmet Kalite Standartları” baz alınarak, standartlara ilişkin kritik noktalar, başarılı olmak için izlenmesi gereken yollar, yapılması gerekenler ve kalite sisteminin kurulmasına rehberlik etmek amacıy- la Performans Yönetimi ve Kalite Geliştirme Daire Başkanlığı olarak Türkiye Sağlık Kurumları Meclisi ile ortak olarak 24-25 Ağustos 2011 tarihleri arasında Ankara’da “Özel Hastaneler HKS Eğitimi”ni gerçek- leştirdik. Eğitime 305 Özel Hastane Kalite Yönetim Direktörü katıldı.
Açılışı Türkiye Sağlık Kurumları Meclisi Başkanı Dr. Seyit KARACA ve Tedavi Hizmetleri Genel Müdür Yardımcısı Dr. Hasan GÜLER tarafın- dan yapılan eğitimde, kalite alanında yeni bir döneme girildiği ve bu yeni dönemde Bakanlığımızın vizyonu, bundan sonraki yol haritası ve kalite yönetim direktörlerinin sorumlulukları katılımcılarla paylaşıldı.
Ayrıca başta Hizmet Kalite Standartları’nın metodolojisi, standartla- rın hastanelerde nasıl uygulanması gerektiği, uygulamalarda püf nok- taları olmak üzere ana ekseninde HKS olan ve geniş bir perspektiften olayları irdeleyen toplam 15 sunum, uzman Başkanlık eğitimcilerimiz tarafından özel hastane kalite yönetim direktörlerine aktarıldı. İki gün süren eğitim programında her gün sonunda soru-cevap oturumu yapıldı. Katılımcılara eğitim sonunda katılım belgeleri verildi.
Başkanlığımızın sağlıkta hizmet kalitesinin artırılması, hasta ve çalı- şan güvenliğinin sağlanması noktasında tüm sağlık sektörüne yönelik rehberlik çalışmaları devam edecektir.
PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI 19
Başkanlığımızca Düzenlenen Eğitimde Anlatılan Konular Şunlardır:
▪ Hizmet Kalite Standartları’nın Çıkış Noktaları ve Değerlen- dirme Süreci 2012
▪ HKS Metodolojisi
▪ HKS Kalite Yönetim Sistemine Bakış
▪ HKS Doküman Yönetim Sistemi
▪ İndikatör Yönetimi
▪ Hasta Güvenliğinde Sterilizasyon Hizmetleri
▪ Hasta Düşmelerinde Risk Analizi
▪ Atık Yönetimi
▪ Hasta Bilgilendirmesi ve Rıza
▪ Ameliyathane Hizmetleri ve Güvenli Cerrahi Uygulamaları
▪ Eczane Hizmetleri ve Stok Yönetimi
▪ Çalışan Güvenliği
▪ Ulusal Renkli Kodlar
▪ Laboratuvar Güvenliği
▪ El Hijyeni ve İzolasyon Önlemlerinde Tanımlayıcı Figürler
Bundan sonraki süreçte Bakanlığımız ve üniversite has- taneleri arasında kaliteli sağlık hizmeti sunumu ile hasta ve çalışan güvenliği alanında iş birliği çalışmaları artarak devam edecektir.
Performans Yönetimi ve Kalite Geliştirme Daire Başkanlığı olarak sağlık hizmetlerinde kalite ala- nındaki rehberlik ve eğitim çalışmalarımız, sağlık hizmeti veren tüm kurum ve kuruluşlara yönelik olarak yoğun bir şekilde devam etmektedir. Bu kapsamda daha önce kamu hastaneleri ve özel hastanelere yönelik Hizmet Kalite Standartları Bil- gilendirme Eğitimleri yapılmıştı.
Bu çalışmaların devamı niteliğinde, Başkanlığı- mızca üniversite hastanelerinde Hizmet Kalite Standartları uygulamalarının paylaşımı ve bundan sonraki süreçte daha iyi uygulanmasına yönelik bir eğitim verilmesi kararlaştırılmıştır.
“Hasta ve Çalışan Güvenliğinin Sağlanmasına Dair Yönetmelik” kapsamında değerlendirilecek olan üniversite hastanelerinin, Hizmet Kalite Standartları’nı esas alarak hasta ve çalışan gü- venliği uygulamalarını hayata geçirmeleri gerek- mektedir.
Tüm sağlık kurumları için kalitede ortak bir dil olan
“Hizmet Kalite Standartları” baz alınarak, stan- dartlara ilişkin kritik noktalar, başarılı olmak için izlenmesi gereken yol ve kalite sisteminin kurul- masına rehberlik etmek amacıyla 15 Aralık 2011 tarihinde, konusunda uzman Başkanlık eğitimci- lerimiz ve 47 üniversiteden 117 kişinin katılımı ile Ankara Niza Park Otel’de “Üniversite Hastaneleri HKS Eğitimi”ni gerçekleştirdik. Eğitime, üniversite hastanelerinde görev yapan kalite yönetim direk- törleri ile kalite yönetim birimi çalışanları katıldı.
Eğitim kapsamında katılımcılara Hastane Hizmet Kalite Standartları ile 1. HKS Okulu Ders Notları kitabı dağıtıldı ve eğitim sonrası katılım belgeleri verildi.
Başkanlığımız HKS
Kapsamında Üniversite Hastaneleri ile Buluştu!
HKS ve HASTANE
PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI 21
HKS DEĞERLENDİRME
HKS Merkezi Değerlendirme Sürecini 26 Ekim 2011 - 14 Ocak 2012
Tarihleri Arasında Tamamladık!
Bakanlığımız tarafından Merkezi Değer- lendirme ile yürütülen kamu hastanele- ri ve ağız-diş sağlığı merkezleri ile özel hastanelerin Hizmet Kalite Standartları açısından değerlendirilmeleri süreci, 26 Ekim 2011 - 14 Ocak 2012 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir.
Kamu ve özel tüm kurumlara kaliteli sağ- lık hizmeti sunma noktasında rehberlik yaparak hizmet süreçlerinin iyileştiril- mesini hedefleyen Bakanlığımız, şimdiye kadar olduğu gibi bundan sonra da her türlü desteği vermeye devam edecektir.
Hizmet Kalite Standartları’nın uygulan- ması ve daha iyi anlaşılması amacıyla HKS Okulları, sempozyumlar ve HKS Eği- timleri düzenlenmiş olup yapılan saha gezileri ile HKS uygulamaları konusunda kurumlara yerinde eğitim verilmiştir. Ay- rıca Merkezi Değerlendirme, sağlık hiz- meti sunan kurumlar açısından başarıla- rın ve eksikliklerin belirlendiği bir süreç
Genel Hastaneler ve Kadın Doğum Hastaneleri Sıra No Bölüm Adı
1 Yönetim Hizmetleri 2 Klinikler
3 Ameliyathane Hizmetleri
4 Hasta Dosyaları ve Arşiv Hizmetleri 5 Biyokimya Laboratuvar Hizmetleri 6 Sterilizasyon Hizmetleri
Psikiyatri Hastaneleri Sıra No Bölüm Adı
1 Yönetim Hizmetleri 2 Psikiyatri Hizmetleri 3 Eczane Hizmetleri
4 Hasta Dosyaları ve Arşiv Hizmetleri 5 Stok Yönetimi
Fizik Tedavi Hastaneleri Sıra No Bölüm Adı
1 Yönetim Hizmetleri 2 Klinikler
3 Fizik Tedavi Hizmetleri
4 Hasta Dosyaları ve Arşiv Hizmetleri 5 Biyokimya Laboratuvar Hizmetleri 6 Atık Yönetimi
Göz Dal Hastaneleri Sıra No Bölüm Adı
1 Yönetim Hizmetleri 2 Poliklinikler
3 Ameliyathane Hizmetleri
4 Hasta Dosyaları ve Arşiv Hizmetleri 5 Stok Yönetimi
6 Atık Yönetimi
Ağız Diş Sağlığı Merkezleri ve Hastaneleri Sıra No Bölüm Adı
1 Yönetim Hizmetleri 2 Poliklinik Hizmetleri 3 Protez Laboratuvarı 4 Sterilizasyon Hizmetleri 5 Stok Yönetimi
6 Atık Yönetimi
Merkezi
Değerlendirme sürecinin
başarılı bir şekilde yönetilmesini sağlamak amacıyla Başkanlığımız bünyesinde Merkezi
Değerlendirme
Komisyonu
kurulmuştur.
Hizmet kalitesinin artmasına katkı sağlayan değerlendirme süreci 2011 yılında da başarılı bir şekilde tamamlanmıştır.
olup kurumların aldıkları geribildirimlerle gelişim- lerine katkı sağlayacak bir eğitim niteliğindedir.
Merkezi Değerlendirme sürecinin başarılı bir şe- kilde yönetilmesini sağlamak amacıyla Başkan- lığımız bünyesinde Merkezi Değerlendirme Ko- misyonu kurulmuştur. Merkezi Değerlendirme Komisyonu’nun, İl Performans ve Kalite Koordi- natörlükleri, değerlendiriciler ve değerlendiri- lecek hastaneler ile karşılıklı iletişim ve iş birliği halinde olması planlanarak değerlendirme süre- cinin başarılı bir şekilde yürütülmesine olanak sağlanmıştır.
Hizmet Kalite Standartları’nın tamamı değerlen- dirmemiş olup, genel ve kadın doğum hastanele- ri, fizik tedavi hastaneleri, göz dal hastaneleri ve ADSM’ler için Hizmet Kalite Standartları’ndan 6 bölüm, psikiyatri hastaneleri için 5 bölüm belir- lemiş ve bu bölümler üzerinden değerlendirme yapılmıştır.
81 ilde 890 kurumun değerlendirildiği 2011 yılı Merkezi Değerlendirme verilerini içeren özet tab- lo aşağıdadır:
2011 Yılı Merkezi Değerlendirme Özet Tablo
26 Ekim 2011 - 13 Ocak 2012
Parametre Sayı
Değerlendirme Yapılan İl 81
Değerlendirme İş Günü 50
Değerlendirilen Özel Hastane 430
Değerlendirilen Kamu Hastanesi 344
Değerlendirilen ADSM 116
Toplam Değerlendirilen Kurum 890
Değerlendirmeye Katılan Değerlendirici 379 Değerlendirmeye Katılan Ekip Sorumlusu 96
Ayrıca tüm kurumlar Merkezi Değerlendirme so- nuçları ve buna ilişkin detayları Kurumsal Kalite Sistemi üzerinden görebileceklerdir.
Kurumlarda Hasta ve Çalışan Güvenliği’nin te- min edilmesinin ve kalite kültürünün oluşma- sının etkileri değerlendirme sonucu olarak yansımaktadır. Hizmet kalitesinin artmasına katkı sağlayan değerlendirme süreci 2011 yı- lında da başarılı bir şekilde tamamlanmıştır.
Önümüzdeki dönemlerde yapılacak olan merkezi değerlendirmeler ülkemizi, sağlık hizmeti sunu- munda ulusal hedeflere ulaştıracak bir fırsat ve eğitim unsuru olarak görülmelidir.
PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI 23
“Hizmet Kalite Standartları” Kapsamında
Hastanelerde Bilgilendirme ve Değerlendirme Yapmak Üzere Saha Gezilerimiz Devam Ediyor.
HKS SAHA GEZİSİ
Bilindiği üzere, Başkanlığımız sağlık hizmeti sunumunda kalitenin ülke genelinde bir standarda ulaşmasına yöne- lik olarak Hizmet Kalite Standartları’nı yayınlamıştır. Bu standartlar ülkemizde kurulması planlanan ulusal sağlık- ta kalite sisteminin temelini oluşturmakla birlikte, ülke- mize bölgede rol model olma görevini de kazandırmıştır.
Hizmet sunumunda kaliteye ulaşmak adına merkez ve saha çalışanları el ele vererek önemli çalışmalar yapmıştır.
Başkanlığımız hastanelerde yapılan kalite çalışmalarını yerinde görme, fikir alışverişinde bulunma, bilgilendirme ve değerlendirme yapmak üzere saha gezileri yapmakta- dır. Bu kapsamda Başkanlığımız üst düzey yöneticilerinin de katılımıyla merkezden oluşturulan ekiplerce Temmuz 2011 – Ocak 2012 tarihleri arasında 10 ilde 14 hastane ziyaret edilmiştir.
Yapılan ziyaretlerde, Bakanlığımızın stratejileri doğrul- tusunda hazırlanan Hizmet Kalite Standartları’nın uy- gulamalarını değerlendirmek, durum tespiti yapmak ve gerekli noktalarda sağlık çalışanlarına yerinde eğitim ve- rilmesi amaçlanmıştır. Bu çalışma aynı zamanda kurum- ların standartları kavrama düzeylerini de ortaya koyacak olup ülke genelinde yapılacak diğer çalışmalara da ışık tutacaktır. Ayrıca hastane yöneticilerinin Hizmet Kalite Standartları’nın kurumlarında uygulanması hususunda izleyecekleri yol ve yöntemler karşılıklı dile getirilerek, daha başarılı uygulamalar yapılması hususunda bilgi pay- laşımı yapılması hedeflenmiştir.
Farklı birçok il sağlık müdürlüğü ve hastane yöneticisinin kendi kurumlarına da saha gezisi düzenlenmesi konusun- da talepte bulunması, bu çalışmanın ne kadar isabetli olduğunu ve Hizmet Kalite Standartları uygulamalarının ülke genelinde hızla yerleşmeye başladığını gözler önü- ne sermektedir. Başkanlığımız, bu talepleri titizlikle de- ğerlendirmekte olup HKS saha ziyaretlerinin önümüzdeki süreçte farklı il ve hastanelerde gerçekleştirilmesini plan- lamaktadır.
Gerçekleşen HKS Saha Gezileri Programı
▪ 4-6 Temmuz 2011 Konya Eğitim ve Araştırma Hastanesi
▪ 4-6 Temmuz 2011 Beyhekim Devlet Hastanesi
▪ 11-12 Temmuz 2011 Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Uy- gulama ve Araştırma Hastanesi
▪ 14 Temmuz 2011 Polatlı Duatepe Devlet Hastanesi
▪ 15 Temmuz 2011 Kırıkkale Hidayet Doğruer Devlet Has- tanesi
▪ 21-22 Temmuz 2011 Samsun Gazi Devlet Hastanesi
▪ 26 Temmuz 2011 Eskişehir Devlet Hastanesi
▪ 26 Temmuz 2011 Eskişehir Yunus Emre Devlet Hastanesi
▪ 28 Temmuz 2011 Özel Kütahya Kent Hastanesi
▪ 28 Temmuz 2011 Kütahya Evliya Çelebi Devlet Hastanesi
▪ 22 Eylül 2011 Başakşehir Devlet Hastanesi
▪ 23 Eylül 2011 Eyüp Devlet Hastanesi
▪ 21 Aralık 2011 Çankırı Devlet Hastanesi
▪ 18 Ocak 2012 Bilecik Devlet Hastanesi
Bakanlığımız 2010 Yılı Ekim Ayında DUQUE Projesine Dahil Olmuştur.
DUQUE
Başkanlığımız 2010 yılı ekim ayında DUQuE (Deepening our Understanding of Quality Improvement in Europe: Avrupa’da Kalite İyileştirme Anlayışımız- da Derinleşme ) projesine dahil olmuştur. DUQuE Projesi 7. çerçeve kapsa- mında AB’ye sunulan ve onaylanan bir araştırma projesidir. Türkiye, proje- ye dahil olan 8 ülkeden biridir. Projeye Türkiye ile birlikte Çek Cumhuriyeti, Fransa, Polonya, Portekiz, İspanya, Almanya ve İngiltere katılmıştır.
Proje 2 aşamadan oluşmaktadır. 1. aşamaya her ülkeden olduğu gibi ülkemizden de 30 (25 Sağlık Bakanlığı, 4 Özel ve 1 Üniversite) hastane iştirak etmiştir. 2. Aşamaya, ilk aşama hastanelerinden 12’si (10 Sağlık Ba- kanlığı, 2 Özel) dahil edilmiştir. Projenin yürütülmesi aşamasında hastane- lerde veri toplama, anket uygulama, dosya inceleme ve dış değerlendirme gibi yöntemler kullanılmıştır.
Projenin yürütülmesi sürecinde 3 toplantı düzenlenmiştir. İlk toplantı 20 Nisan 2011, 2. toplantı 09 Eylül 2011 tarihinde Ankara Hekimevi’nde ger- çekleştirilmiştir. İlk toplantıya 30 hastanenin, 2. toplantıya 12 hastanenin proje koordinatörü iştirak etmiştir. Toplantılarda projeye ilişkin genel bilgi- ler verilmiş, her aşamada proje hastane koordinatörlerine düşen görevler anlatılmıştır. Projenin önemli aşamalarından bir tanesi de projeye katılmış olan 2. aşama (12 Hastane) hastanelerinde yürütülecek dış değerlendirme aşaması idi. Bu aşamada Başkanlığımızın uzman değerlendiricilerinden faydalanılmıştır. İlk olarak değerlendirmeleri gerçekleştirecek değerlendi- riciler belirlenmiş, daha sonra değerlendirmenin gerçekleştirilmesinde iz- lenecek yol ve değerlendirme soru setinin paylaşılması amacıyla 23 Kasım 2011 tarihinde projenin 3. toplantısı gerçekleştirilmiştir.
25.01.2012 tarihi itibariyle projenin veri toplama aşaması tüm ülkelerde oldu- ğu gibi ülkemizde de sona ermiştir. Başkanlığımız koordinasyonunda yürütülen projede Sağlık Bakanlığı hastaneleri olarak tüm aşamalarda başarılı sonuçlar elde edilmiştir.
Proje yürütme sürecinin Başkanlığımıza bilgi ve deneyim açısından önemli katkıları olmuştur. Bunun yanında proje sonuç raporlarının oluşturulması ile ülkemiz hastanelerinde uygulanmakta olan HKS’nin kurumlarımıza katkıla- rı bir Avrupa Birliği Projesi kapsamında değerlendirilmiş olacak ve HKS’nin geliştirilmesi gereken yönlerine ilişkin faydalı bilgiler elde edilmiş olacaktır.
Projenin amacı;
• Avrupa hastanelerindeki kalite iyileştirme sistemlerinin de- ğerlendirilmesinde kullanılmak üzere “olgunluk sınıflandırma modeli” geliştirmek,
• Kalite iyileştirme sisteminin olgunluk düzeyi ile örgüt kül- türü, çalışanların katılımı ve hastaların güçlendirilmesi öl- çümleri arasındaki ilişkiyi ince- lemek,
• Kalite iyileştirme sisteminin olgunluk düzeyi ile klinik etki- lilik, hasta güvenliği ve hasta- ların katılımına ilişkin ölçümler arasındaki ilişkileri incelemek,
• Kalite iyileştirme aktivitelerinin artırılmasını etkileyen faktörle- ri (dış baskılar, sertifikasyon ve dış değerlendirme programları gibi) belirlemek,
şeklinde ifade edilmektedir. Pro- jenin liderliğini İspanya’dan Prof.
Dr. Rosa SUNOL üstlenmiştir.
PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI 25
CRAB Uygulaması
CRAB
Performans Yönetimi ve Kalite Geliştirme Daire Başkanlığı’nın kurulması ile 2007 yılından itibaren kurumsal bir yapı kazanan Sağlıkta Kalite ve Hasta Güvenliği gün geçtikçe önem kazanmaktadır. Sağ- lık hizmetlerinde Hizmet Kalite Standartları’nın kullanılması ile tüm ülkede giderek yaygınlaşan kalite anlayışının boyutları hızla artmaktadır.
Günümüzde hizmet sunumundaki kalitenin ötesinde Hasta Odaklılık ve Kanıta Dayalı Tıp çerçevesinde, Klinik Kalite ve Performans ön plana çıkmaktadır. Bu perspektifte Başkanlığı- mız yeni bir çalışma başlatmıştır. Tüm dünya- da cerrahi branş hekimlerinin ameliyat sonrası performansını değerlendiren bir sistem olan CRAB (Copeland Risk Adjusted Barometer)‘ın pilot uygulaması Medeniyet Üniversitesi Göz- tepe Eğitim Araştırma Hastanesi Genel Cerrahi ve Çocuk Cerrahisi branşlarında uygulanmaya başlanmıştır.
CRAB ile her bir cerrahın her bir ameliyatının postoperatif mortalite ve morbidite riski önce- den öngörülebilmektedir. Ayrıca ilgili hekimin her hasta ve hastalık için belirlenen riskinin dün- ya ortalamasındaki yeri belirlenebilmektedir.
Dünya üzerinde mortalite ve morbidite takibi yapan birçok sistem bulunmaktadır. CRAB’ı bu sistemlerin dışında tutan en önemli özelliği risk ayarlaması olmasıdır. Risk ayarlama ile uzman he- kimlerin baktıkları hastaların risk durumuna göre kategorize ederek mortalite ve morbidite oranları hesaplanabilmektedir.
CRAB’ı diğer ölçeklerden ayıran başka bir özelliği de mortalite ve morbidite değerlerini gözlenen/
beklenen oranı olarak vermesidir. Her hekim için bu oranın 1 olması idealdir. 1’in üstünde ise bir yerde hata olduğunu gösterirken; 2’nin altında ol- ması riskli vakalardan uzak durulduğunu ve sevk oranının fazla olduğunu göstermektedir.
CRAB’a veri kodlaması yapılırken öncelikle hasta adı soyadı, yaşı, yattığı tarih, ameliyat tarihi gibi genel bilgiler girilirken; sonrasında, hastanın fiz- yolojik değişkenleri ve cerrahi değişkenler giril- mekte ve bu verilerle risk ayarlaması yapılmakta- dır. Daha sonra yapılan cerrahi işlem ve ameliyat gününden itibaren 30 gün içinde gelişen kompli- kasyon ya da ölüm olayı girilmektedir.
PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI 27 Her uzman hekim kendine ait bir hesaptan her
hasta için verilerini girmekte ve her ayın sonunda kendi mail adresine aylık raporu gönderilmekte- dir. Bu raporda kendisine ait mortalite ve morbi- dite oranları risk sınıflamasına göre ve gözlenen/
beklenen oranlara göre bildirilmektedir.
Hastane yönetimi tarafından raporlanabilen bö- lümde ise her hekim için belirlenen mortalite ve morbidite diğer hekimlerle de kıyaslanarak ra- porlanmakta ve hekimin durumu göz önüne kon- maktadır. Ayrıca sadece hastane düzeyinde değil tüm hastaneler arasındaki mortalite ve morbidite oranlarını risk ayarlaması ile karşılaştıran CRAB sayesinde hangi hastanenin daha kompleks vaka- lara hizmet sunduğu ortaya konabilmektedir.
Yukarıdaki tabloda görüldüğü üzere bir hastane- de çalışan tüm uzman hekimlerin komplikasyon oranları karşılaştırılabilmektedir. Bazı hekimlerin 1’den çok uzaklaştığı görülmekte ancak bu he- kimlerin risk ayarlamalı komplikasyonlarına bakıl- dığında hekimlerin risk derecesi yüksek hastalara hizmet verdiği görülmektedir.
Aynı şekilde tek branş üzerinde örneğin yukarıda- ki şekilde olduğu gibi kolorektal cerrahların komp- likasyonlarına dönemsel bakıldığında bir dönem anastomoz kaçaklarının arttığı görülmüş ve bu ne- deninin araştırıldığında yeni başlayan bir uzman he- kimin anastomoz tekniğinde hata olduğu anlaşılmış ve düzenlenen bir kurs ile hekimin bilgileri yenile- nerek komplikasyon oranları 1’e yaklaştırılmıştır.
Klinik kalite ve performansın ön plana çıktı- ğı günümüzde her hekimin klinik kalitesini ve performansını ölçmek değerlendirmek ve ra- porlamak; tüm bunların analizini yaparak kali- teli sağlık hizmeti sunma politikası geliştirmek için dünya çapında kabul görmüş olan CRAB’ı Türkiye’de uygulamaya başlamış olmaktan dolayı onurluyuz.
Yürütülmekte olan pilot uygulamanın en kısa za- manda meyvelerini alıp ülkemiz genelinde uygu- lanması için üzerimize düşen görevleri yapmak- tan onur duyacağız.
KURUMSAL KALİTE
Kurumsal Kalite Sistemi
Ulusal Kalite ve Akreditasyon sistemimizin markalaşmaya giden yolunda Başkanlığımız tarafından yü- rütülmekte olan kurumsal kalite faaliyetlerinin yönetilebilmesi, izlenebilmesi, değerlendirilebilmesi ve sistemin paydaşları tarafından ulaşılabilir olması açısından önemli bir adım olarak “Kurumsal Kalite Sistemi” uygulaması geliştirilmiştir.
Kurumsal Kalite Sistemi kullanıcı hedef kitlesi olarak Bakanlık, İl Kalite Koordinatörleri, Kalite Yönetim Direktörleri, Değerlendiriciler ve sağlık çalışanları olarak tanımlanmıştır. Kurumsal Kalite Sistemi, beş modülden oluşmaktadır.
Ana sayfa modülü; kullanıcılar tarafından sisteme giriş yapılması ve şifre değişikliği için kullanılmaktadır.
Kalite Yönetim Direktörü modülü; anket girişi, katsayıların görülmesi ve şifre değişikliği için kullanıl- maktadır. Bu modül sayesinde Kalite Yönetim Direktörleri hasta ve çalışan memnuniyet anketlerini Ku- rumsal Kalite Sistemi’ne girebilecekler ve İl Sağlık Müdürlüğü ile Bakanlığımız bu girişleri web ortamında takip edebileceklerdir.
Önümüzdeki dönemlerde bu modülün altına değerlendirici ve HKS Danışma bölümlerinin eklenmesi planlanmaktadır. Değerlendirici bölümünün eklenmesi ile HKS değerlendiricileri özgeçmişlerini sisteme kendileri giriş yapabileceklerdir. Bunun yanı sıra değerlendirme programını görebilecekler ve kendileri için planlanan değerlendirme takvimine uygunluklarını da bildirebileceklerdir. Değerlendirme programı onaylandıktan sonra değerlendiricilere sistem tarafından e-posta ve cep telefonlarına program iletile- cektir.
PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI 29 HKS Danışma bölümünde ise sağlık çalışanları HKS ile ilgili soruları yönlendirebilecekler ve buradan so-
ruların cevaplarını takip edebileceklerdir.
İl Kalite Koordinatörü modülü; anket girişi ve katsayıların görülmesi için kullanılmaktadır. Bu modül ile İl Kalite Koordinatörü anket girişi yapabilmekte ve kendisine bağlı kurumların da anket girişlerini de görebilmektedir.
Katsayı bölümünde ise kendilerine bağlı kurumların HKS puanını, PYBS veri giriş indikatör puanını ve memnuniyet anket sonuçları gönderimi puanını görebilmektedirler.
Bakanlık modülü; Bakanlık kullanıcılarının kullandığı bir modül olup değerlendirme, veri izleme katsa- yısı, anket puanları, anket özetleri, tutanak puanları, KPK, anket sonuçlarının izlenebildiği bir modüldür.
Tanımlar modülü; sadece Bakanlık kullanıcılarının kullandığı bir modüldür. Kullanıcılar, kurumlar, açıkla- ma ve arama alt modüllerinden oluşmaktadır.
PERFORMANS, KALİTE VE HASTA GÜVENLİĞİ AJANSI 31
KUTİS
Kurumsal Tanıtım ve İletişim Stratejileri Çalışma Grubu (KUTİS) oluşturuldu!
2005 yılından günümüze sağlık kurum ve kuruluşlarımızda yürütülen kalite çalışmalarımızı daha geniş kit- lelere duyurabilmek, tanıtabilmek ve bu alanda yer alan tüm paydaşlarımızı da kapsayacak şekilde devam ettirmek amacıyla kurumsal tanıtım ve iletişim faaliyetleriyle ilgili altyapı çalışmalarımıza başladık.
Bu çerçevede oluşturduğumuz Kurumsal Tanıtım ve İletişim Stratejileri Grubu (KUTİS) olarak; sahayla daha çok bir arada olmak adına çalışmalarımızı siz paydaşlarımıza en etkin şekilde tanıtmak istiyoruz.
Sizleri faaliyetlerimiz konusunda daha hızlı ve doğru bilgilendirmek, sizlerin fikir ve önerilerinden sis- temli olarak faydalanmak ve tüm bu fikir alış-verişlerini yine uygulanabilir hale getirerek hasta ve çalı- şanlarımız için faydalı birer çıktıya dönüştürebilmek amacındayız.
Bu faaliyetlerin de ötesinde KUTİS’in gündeminde; kalite alanında yürüttüğümüz çalışmaların, sundu- ğumuz tüm hizmetlerin tek bir çatı altında dünya çapında bilinen, güçlü bir marka olması yer almakta, markalaşma stratejileri temelinde logo tasarımı, slogan metni, sosyal medya araçlarının kullanımı üze- rinde çalışmalarımız devam etmektedir.
