J SSK TEPECiK HOSP TURKEY 1994 VoiA No. 1-2-3
RENI<Lİ DOPPLER lJL TH.ASONOGRAFİ İLE
TANI KONAN TESTİKÜLER ]'ORSİYON
OLGUSU
56
A CASE OF TESTICULAR TORSION DIAGNOSED BY COLOR DOPPLER UL- TRASOUND
SUMMARY
Zelıra
Hilal ADIBELLI Cengiz YILMAZ
Acı:ıte testicıılaır torsion isa sıı:rgical emergency. Color Doppler was performed in a seve:ın~een years old patient with acute scn::ıtal pain. Complete absence of intratesHcular blood flow was demonstrated. Diagnosis of testicular torsion was confirmed by ex~
ploration.
(Keywords: Emergency, §cmhım, §onography)
ÖZET
Rıııdyoı:liagnostik Servisi (DL Z.H. Adıbelli,Başasistan, Dı·. C.Yılmaz)
Buca S.S.K. Hastanesi 35150 ZMiR
Yazışma: Dr. Z.H. Adıbelli
SSK TEPECiK HAST DERG 1.994 Vol. 4 No. 1-2-3
Son on yılda yüksek rezolüsyonlu gri skala ultrasonografi cihaziarının gelişmesiy
le skrotumun morfolojik bozukluklarının saptanması kolaylaştı (1). Noninvaziv, noni- onizan ve kolay uygulanabilir olma özelli-
ğiyle gün geçtikçe daha fazla uygulanım alanı bulan diagnostik ultrasonografi, skro- tal patolojilerin aydınlatılmasında ideal bir
tanı yöntemi olarak kullanılmaktadır (2).
Ayrıca testis hastalıklarının paratestiküler
hastalıklardan ayrılması, büyük bir epidi- dim, hidrosel gl.bi testisin palpasyonunun
güçleştiği hallerde, testis parankiminin ince- lenmesinde ve değişikliklerin· tanınınasında yararlı .bir ~ekniktir (3). Ancak epididimo-
orşit ve torsiyon gibi belirgin morfolojik de-
ğişiklik yapmayan antitelerin tanısında sınırlı kalmaktadır. Renkli Doppler Ultraso- nografi1 akut skrotumun tanısında, özellikle gerçek bir cerrahi aciliyet olan testiküler tor- siyon ile cerrahi tedavi gerektirmeyen epidi-
dimo-orşitin ayrımında erken tanıyı sağla
yan bir metod olmaktadır (4). Testis patoloji- leri üzerine yapılacak olan bir çalışmaya ön
aşama olan bu yayında, testis torsiyonu tanı-.
sı operasyonla kesinleşmiş bir olgunun ope- rasyon öncesi ve sonrası gri-skala ultriıso
nografi ve renkli r bulguları tartı~ıldı.
OLGU
Ö.F.Ö, 17 yaşıhda, öğrenci. 17<6-1993 günü skrotal ağrı nedeniyle hastMfmiz Uroloji Kliniğine.· başvurdu. (Prot. No ~
8887) Ağrı yakınmasının 24 saatten beri devam ettiğini belirten hasta, Bevliye polik-
liniğinde yapılan muayenesi sonucu akut
epididimo-orşit ve testiküler torsiyon ön
tanıları ile ultrasonografi laboratuvarımıza
gönderildi.
Olglıya yapılan gri skala ultrasonografik·
incelemede,. sol testis normalde büyük, hete- rojen iç yapıda ve genelde hipoekoik eka patterni göstermekteydi. Epididimo-or~it ve testiküler torsiyon arasında gri skala ultraso- nografi ile ayıncı tanıya gidilemeyince renk- li doppler ultrasonografi ile ileri tetkike ge- çildi. Renkli doppler ultrasonografi ile gri-'
· skala ultrasonografi bulgularına ek olarak
57
sağ testiste düzenli bir kanlanma tespit edi- lirken sol testis ve epididimde tam avasküla-
RESiM 1 -Ameliyat öncesi renkli dopler ile sağ tes- tisin normal damarlanması yanında sol testiste akım yokluğu, ekojenite azalması v heterojen görünüm.
rizasyon saptandı (Resim 1). Epididimo-or-
şitte beklenilen artınış vaskülerizasyonun ol-
maması ve buna ek olarak sol testiste hiç bir
şekilde kanlanmanın gösterilernemesi yle tes- tiküler torsiyon tanısı konuldu ve hasta acil cerrahi operasyona yollandı. Operasyonda testisin morarmış olduğu ve torsiyonun tu- nika vaginalis içinde gerçekleştiği gÖzlendi.
Detorsiyon yapılması sonucu testis görünü- münde dü.zelıne izlendi.
Operasyondan 14 gün sonra yapılan 2.
renkli doppler ultrasonografide sol testiste normalde yakın form gösteren akım tespit edildi (Rezistif indeks 0,57 maksimum ak
RESiM 2-Ameliyattan 14 gün sonraki renkli dopler- de sol testiste normale yakıri kan akımı varlığı.
J SSK TEPECiK HOSP TURKEY 1994 Vol.4 No, 1-2-3
hızı : 0,26 cm/ sn ; Resim 2), Operasyondan 1, 1,5 ve 2 ay sonra tekrarlanan bakılarda sol testisin sirnetriğine göre küçüldüğü, ekoje- nistesinin arttığı ve vaskülarizasyon derece- sinin ve maksimum akınıhızlarının sağ testi- se göre azaldığı saptandı (Rİ=O,SO; maksi- mum akım hızı
=
10 cm/ sn),TARTIŞMA
Tastiküler torsiyon tam anlamıyla cerrahi bir aciliyet olup testisin canlılığı iskeminin süresiyle direkt ili~kilidir (5), Bu nedenle skrotal ağrı kliniği ile hastaneye ba~vuran olguların aymcı tanısı çabuk ve doğ:u bir '?ekilde yapılmalıdır, Akut skrotal agn ve
'?İ!'?ldnlik testiküler iskemi, skrotal enflama~
yon, travma, appendiks torsiyonu ve na~~~
ren neoplazmlar dahil olmak üzere çe~ıth hastalıklarda ortaya Testisin canh-
korunması için hasardan sonra en geç 12 saat içinde tedavinin yapılması gerek-
tiğinden hızlı ve doğru bir tanının koı:m~sı
can alıcı önem ta~ımaktadır (6), Yehşkın
lerde %70-80 oranında akut skrotum nedeni olan enflamatuar hastalığının doğru tanısı
gereksiz akut skrotum nedeni olan ~nflama
tuar hastalığının tanısı gereksız cerra- hi engeller
Akut skrotal ağrıya yakla~ımda gri skala ultrasonografinin snurlan olduğu gösteril-
mi~tir Testis ekojenitesinde ola- bilecek değişiklik değildir, ayrıca
testiküler torsiyonun erken safhasında gri- skala görüntü normaldir
Subakut dönemde testiste diffüz kojenite olu~maya başlar, kronik
ise testis atrofiktir, 24 saat ve sonrası suba- kut dönemde Ultrason bulgulan ile
or~i-epididimit ve testis tümöründen ayırım yapılamaz (14),
Nükleer sintigrafi, akut skrotumun ayı
ncı tanısında kullamlan bir ba~ka tam temidir, Testiküler iskemi de sensitivite ve spesifitesi %80-100 ile %89-100 arası olarak
bildirilmi~tir Çabuk
olması bir avantajıdır, uy- gulama zorluğu ve büyük miktarda sı":ı biri~
kimlerinde yalancı pozitif sonuç verebılmesı
58
bu yöntemin dezavantajıdır, Ancak bun-
ların dı~ında, ku~kulu vakalarda ayıncı tanıda kullanılacak önemli bir yöntemdir (6),
Skrotal kan akımının saptanmasında
renkli doppler ultrasonografi anatomik ve fizyolojik bilgi verir, Son çah~malarda tes-
'~küler iskemide renkli Doppler ultrasonog- rafinin sensitivitesi %86 ile %100 arasında
bildirilmifitir (11,17), İntratestiküler kan akı
mında tam kaybı göstermesinin yanı sıra, in- komplet torsiyonlarda oluşan testiküler kan akımındaki azalmayı sintigrafiye oranla daha doğru olarak gösterebilir (6), Hers- tman ve arkada~larınm çalı~masında, renkli doppler ultrasonografi ile toplam 7 tes- tiküler torsiyon olgusunda tanıda yalancı
pozitif değerlendirmeye rastlanmamıfi ve spesifite %100 olarak bulunmu~tur,
ile bu 7 olgudan 6 sına doğru tam
Renkli Doppler ultrasonografi ile testis en sık rastlamlan semp~
tomatik testiste akım Nor-
mal tarafta çok damar tespit edilebi- torsiyone tarafta tam avl'}skülari.zas- nadiren bir veya iki küçük damar
(5), Zamanla gri skala ultra- songrafide hipoekojenite ve renkli , . ultrasonografide peritestiküler hıpereını
görülür. Akut skrotumun %70-80 ~ran~da
nedeni olan enflamatuar hastalıkta ıse hıpe
remi mevcut olup renkli doppler ultraso-
nografi ile saptanır
(5), Normal ultra-
ile
Ancak renkli ultrasonografinin
olabildiği bazı özel durumlar mev-
cuttur, Bazı tam avas-
külarizasyon yerine bir-iki dam~r
saptanabilir, Bu durum tamd~ ,zorlug,a neden olabilir, Ancak normal testıs ıle torsı·,
yone testis kar~ıla~tınlmalı incelendiğinde
aradaki kcu-ılanma farkı tarn yar-
dımcı olabilmektedir, Testis torsi-
SSK TEPECiK HAST DERG 1994 Vol. 4 No. 1-2-3
yonu testis torsiyonu ile aynı klinik belirtile- re neden olmakta beraber acil cerrahi
giri~imi gerektirmez. Append.iks torsiyo- nunda fokal hipoekoik lezyonlardan, ekstra- testiküler kan akımında genel bir artı~a
kadar çe~itli görünümler saptanabilmektedir (6). Ancak renkli doppler ultrasonografi ile appendiks torsiyonu ve testis torsiyonu
arasında ayıncı tanı her zaman olası de-
ğildir.
Çocuklarda testis boyutlannm küçüklü-
ğü nedeniyle damar görüntülenmesi zorlu-·
ğa neden olabilmel<te ve yalancı pozitif so- nuçlara yol açabilmektedir, ancak geli~mi~
renkli doppler ultrasonografi araçlarında
bulunan yüzeyel problarla bu sorun ortadan
kaldırılmıştır.
Biz olgumuzcia gri skala ultrasonografi ile heterojen hipoekojik ve normale göre iri testis saptadık Renkli doppler ultrasonogra- fi ile hasta taraf testiste kan akımı izleneme- di, ancak diğer testisin normal kanlandığı saptandı. Operasyon, renkli doppler ultraso- nografi ile koyduğumuz tanıyı doğruladı.
Hastanın operasyon sonrası yapılan renkli doppler ultrasonografisinde ilk 15 güne kadar opere testis gittikçe artan kan
akımı ve ekojenitede düzelme izlendi.
Ancak daha sonraki bakılarda testis ekojeni- tesinin arttığı, nonnal tarafa göre küçüldüğü
ve intratestiküler kan alam hızlarının azal~
dığı tespit edildi Olgunun, hastaneye ağrı başlangıcından 24 saat sonra başvurması bu süre zarfında testisin kısmen canlıhğmı yitir- mesi ve postoperatif evrede fibrozis geliş
mesinin buna neden olduğu dü~ünüldü.
Özet olarak, akut skrotal ağrı ayıncı tanısında renkli doppler ultrasonografi çok önemli bir yer tutmaktadır. Renkli doppler ultrasonografig fizyolojik kan aknm ve
yapısal özellik konusunda değerli bilgi verebilmektedir. Bu şekilde testiste kanlaıı.
manın ortadan kalktığı testiküler iskemi,
diğer akut skrotum nedenlerinden özellikle
kanlanmanın aşırı oranda arttığı enflamatu- ar hastalıklardan aynlabilmektedir.
59
KAYNAKLAR
1- Atmaca NS. Diagnostik Ultrasonografi. Ankara Grafikevi 1985.
2-Sönmez E va. Testis tümörlerinin tanısında skrotal ultrasonografinin yeri. Türk Ürol Derg 1989; 15(2) : 267- 70.
3- Ander H. Testis tümörlerinde skroial ultrasonografi.
TürkÜrol Deı'g 1989; 15( 4): 645-50.
4- Sundakoff GS, Burke M, Rifkin MD. Ultrasonograp- hic and Co/or Doppler Imaging of Hemorrlıagic Epididiymi·
tis in Henoch-Schonlein Purpura. T Ultrasonuııd Med 1992
; ll : 619-21.
5. William G Horstman, William D Middleton, G. Le- lrmd Me/son, Barry A Siegel. Color Doppler US of the Sera- tum, Radiographics 1991; 11 : 941-57.
6. Fitzgerald SW, Erickson S .. Dewiı-e DM, et al. Co/or Doppler Soııography in the Evaluation of the Adult Acute Scrotum.J Ultrasound Med 1992 ; 11 : 543-48.
7. DelViilar RG, Irelaııd GW, Cass AS. Early explorati- on in acute testicuZar conditions. J llrol1972; 108: 887.
8. Cass AS, Cass BP, Veeraraghanan K. Immediate exp- loration of the unilateral acute seratum in young adult males. J Urol1980; 124: 829.
9. Bird K, Rosenfield AT, Taylor KJW. Ultrasonograplı
in testicuZar torsion. Radiology 1983 ; 147: 527.
10. Fournier RG, Laing FC, Jeffery RB, et al. High reso- lution scrotal ultrasonography : A highly sersitive but nons·- pesific diagnostic technique. J Ural1985; 134 : 490.
11. Güle/can N. Skrotal patolojilerde ııltrason. Radyolo- ji Derg 1989; 2(2-3): 184-201.
12. Burks DD, Marle/ey BJ, Burkhard TK, et al. Suspec- ted testicu/ar torsion and ischemia : Evaluation witlı color Doppler sonograp/ı. Radiology 1990; 175: 815-21
13. Lemer RM, Mevorach RA, .Hulbert WC, et al. Color Doppler US in the evaluatioıı of acute scrotal disease. Radio- logy 1990; 176: 355-58.
14. Arkun R. Yüzeyel Organlar ve Periferik
Yumuşak Doku Iznıir, Mart Matb 1991
; 100.
15. Chen DCP, Halder LE, M.elloul M. Radioııuclide
scrotal imaging : Further experience with 210 new patients.
Results and d iscussion. J Nucl Med 1983; 24: 841.
16- Chen DCP, Halder LE, K.aplan GN. Correlationof
radiorıuclide inıaging and diagrıostic ultrasound in scrotal diseases. J Nucl Med 1986; 27: 1774.
17. Middleton WD, Siegel BA, Melson GL, et al. Acute scrotal disorders : Prospective comparison of color Doppler US and testicu/ar sintigraphy. Radiology 1990; 177. 177.
