Çökelme Titrasyonları
AgCl Ag
++Cl
-şeklinde verlen bir reaksiyon için Kçç çözünürlük çarpımı veya doygunluk çarpımı ifadesi ,
K
ÇÇ= [Ag
+][Cl-] şeklinde formüle edilmektedir.
Bu ifade şekline göre çözünürlük çarpımı doymuş bir tuz çözeltisinde bulunan iyonların molar konsantrasyonları çarpımına eşit olan değerdir.
pK
çç=-Log K
ÇÇolarak ifade edilmektedir.
Tuzların çözünürlüğü sıcaklı ile artığı için Kçç değeride sıcaklıkla artmaktadır.
Örnek :
AgI ün Kçç = 8.5x10-17 olduğuna göre herbir iyonun çözünürlüğünü hesaplayınız?
Çözüm:
AgI Ag+ + I-
Kçç= [Ag+] [I-] = [S][S] = [S]2 = 8.5x10-17 S= 8.5x10-17 şeklinde hesaplanır.
Örnek:
Zn(OH)
2nin K
çç= 4.5x10
-17olduğuna göre OH
-iyonunun molar çözünürlüğünü hesaplayınız?
Çözüm:
Zn(OH)
2 Zn
+2+ 2 OH
-K
çç= 4.5x10
-17= [S][2S]
2=4S
3Çözünürlük çarpımı iki çözeltinin birbiri ile karıştırıldığında çöküp çökmeyeceği tespitinde
kullanılmaktadır. Çökeleği oluşturan iyonların molar konsantrasyonları çarpımı Kçç değerinden
küçük ise çözelti doymamış ve çökelti oluşmayacak , büyük ise çözelti doymuş ve çökelti
oluşur ve eğer eşit ise çözelti doygun haldedir.
Örnek :
0.01 M Sr +2 ve 0.001 M SO4-2 içeren 1 litre çözeltide çökelme olup olmadığını belirtiniz.?
Kçç = 7.6x10-7
Çözüm:
Sr SO4 Sr +2 + SO4-2
Kçç = [0.01][0.001] =1X10-5 > 7.6x10-7 çökelme olacaktır.
Çökelme Titrasyonları 1.Volhard Yöntemi :
Ag+ + SCN- AgSCN (Beyaz çökelek)
Reaksiyonun tamamlanıp tamamlanmadığı reaksiyon ortamına ilave edilmiş 1 damla SCN- nin yine reaksiyon ortamında bulunan FeAl(SO4)3 deki Fe3+ ile ;
Fe3+ + SCN- FeSCN kompleksini oluşturması ile anlaşılmaktadır.