• Sonuç bulunamadı

RENAL AFET ve YÖNETİMİ

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "RENAL AFET ve YÖNETİMİ"

Copied!
30
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

RENAL AFET ve YÖNETİMİ

Prof. Dr. Mehmet Şükrü Sever

Türk Nefroloji Derneği / International Society of Nephrology Renal Felaket Yardım Komiteleri E. Koordinatörü

(2)

Renal afetten önceki hazırlıklar

Renal afet ertesinde girişimler

Afete yanıt ekipleri hazırlamak

Eğitimler / tatbikatlar yapmak

Girişimlerin planlamasını yapmak

Lokal girişimler

Dışarıdan yardım faaliyetleri

Giriş / Renal afet kavramı

İÇERİK

(3)

TEMEL BİLGİLER - I

Renal afet (“renal disaster”) kavramı

(4)

80%  Ani ölüm

10%  Minör yara

10%  Major yara

Ron et al. Arch Intern Med 1984

Ezilme hasarı

(5)

Ezilme send.’da mortalite

Genel: 24.8% (50/202)

Diyaliz yapılan: 41% (50/123)

Ezilme send. öldürücüdür !

Ukai R. Ren Fail 1997 Oda J et al. J Trauma 1997

Diyaliz yapılan ezilme send. hastalarda mortalite:

Marmara: 17%

(Sever et al. Nephron 2002; 92:64-71)

Taiwan: 17%

(Hwang et al. NDT 2001; Suppl 5: 78–82)

Pakistan: 19%

(Vanholder et al. Kidney Int 2007; 71: 17–23)

Iran: 13%

(Hatamizadeh et al AJKD 2006; 47: 428–438)

(6)

ERMENİSTAN DEPREMİ (1988)

Şiddet: 6.8; Ölü sayısı: 100,000?

EZİLME SENDROMU

Travmatik ani ölümden sonra (EN SIK 2. ÖLÜM NEDENİ)

“RENAL DISASTER”

(böbrek afeti)

(7)

Uluslararası organize bir yardım kuruluşu yoktu

Eknoyan G. Ren Fail 1992; 14: 241

(8)

AFETLERDEN SONRA KAOS KAÇINILMAZ !

Bazı hastalar kendi başlarına evlerine gittiler.

Hasta transportu düzensizdi. Pek çok hasta özel araçlar ile hastanelere götürülebildi.

BİR DEPREMİN SONRASI...

Hastaneler deprem bölgesinde neler olduğu konusunda hiç bilgi alamadıklarından şikayetçi idiler. Sahadaki hekimler depremzedelerin sevki konusunda yetersizdi.

Hastane kayıtları çok yetersizdi ve bir hastaneden, diğerine sevkler karmaşa içinde gerçekleşiyordu.

Haynes BE et al. Ann Emerg Med 1992; 21: 368-374 (Loma Prieta depremi)

(9)

Bölgede yoğun bir karmaşa vardı. İtfaiye, güvenlik birimleri ve ambulanslar birbirlerinden tamamen bağımsız ve

habersiz şekilde iş yapmaya çalışıyorlardı.

Hekimler, ölümleri tespit ederek boşuna vakit kaybettiler.

Üstelik, hastanedeki hekimler de bu deprem hastalarının nasıl tedavi edileceği hakkında bilgisizdi.

Ortamı yönlendirecek bir lider yoktu.

BİR DİĞER DEPREMİN SONRASI...

AFETLERDEN SONRA KAOS KAÇINILMAZ !

Baba et al. Lancet 1996; 347: 307-9; Tanaka et al. Am J Emerg Med 1999; 17: 186-191 (Japonya - Kobe Depremi)

(10)

TEK BİR ÇÖZÜM VAR:

AFETLERE HAZIRLIKLI OLMAK

(11)
(12)
(13)

Renal afetten önceki hazırlıklar

Renal afet ertesinde girişimler

Afete yanıt ekipleri hazırlamak

Eğitimler / tatbikatlar yapmak

Girişimlerin planlamasını yapmak

Lokal girişimler

Dışarıdan yardım faaliyetleri

Giriş / Renal afet kavramı

İÇERİK

(14)

VIII.1.B:

Renal afet yanıt ekiplerinde şu elemanlar bulunmalıdır:

• Afet yardım koordinatörleri

• Öncüler

• Kurtarıcılar

• Tıbbi personel

Bölüm VIII: Renal afet yanıt programı oluşturmak Bölüm VIII.1: Afet öncesi hazırlıklar

Her pozisyon için

YEDEK ÜYELER ŞART.

(15)

Renal afetten önceki hazırlıklar

Renal afet ertesinde girişimler

Afete yanıt ekipleri hazırlamak

Eğitimler / tatbikatlar yapmak

Girişimlerin planlamasını yapmak

Lokal girişimler

Dışarıdan yardım faaliyetleri

Giriş / Renal afet kavramı

İÇERİK

(16)

VIII.1.D:

Afet riski olan yörelerde eğitim programları hazırlanmalı ve peryodik olarak uygulanmalıdır. Bu programlar:

yörede yaşayan toplumu

kurtarma ekiplerini

sağlık ekiplerini ve paramedikleri

kronik diyaliz hastalarını

hedeflemelidir.

(17)

Kitlesel afetlerin ardından kurtarma faaliyetleri yetersizdir.

Afet riski taşıyan yerlerde yaşayan halk, gereği halinde

“kurtarıcı” olarak hizmet vermesi gerektiğini bilmelidir.

Noji et al. 1993

YÖREDE YAŞAYAN HALKIN EĞİTİMİ

(18)

Kurtarma ekipleri

Noji. Crit Care Clin 1992; 7: 271–92

Ashkenazi et al. Prehosp Disast Med 2005; 20: 122–33

KURTULUŞ ÖLÜMÜ

Enkazdan iyi durumda çıkarılan hasta hızla kötüleşerek ölebilir !

Plazmanın kaslara geçişi

Kalsiyumun hücre içine göçü

Ağır metabolik asidoz

Hiperpotasemi

(19)
(20)

FASYOTOMİ

323 hastada 397 fasyotomi

Fasy. (-) Fasy. (+) SEPSiS -- 275 (%87) 243 (%75)

+ 41 (13%) 80 (25%)

Toplam 316 323

Sever et al. NDT 2002; 17: 1942–9.

Sağlık personeli

(21)

DİYALİZ HASTALARININ EĞİTİMİ KRONİK DİYALİZ HASTALARININ EĞİTİMİ

AFET ÖNCESİNDE --SIRASINDA --SONRASINDA NE YAPMALI?

(22)

Renal afetten önceki hazırlıklar

Renal afet ertesinde girişimler

Afete yanıt ekipleri hazırlamak

Eğitimler / tatbikatlar yapmak

Girişimlerin planlamasını yapmak

Lokal girişimler

Dışarıdan yardım faaliyetleri

Giriş / Renal afet kavramı

İÇERİK

(23)

Genel Afet Koordinatörü

Genel Kriz Merkezi

Beslenme K. Barınma K.

Altyapı K.

Sivil savunma K.

İletişim K.

Ulaşım K.

Sağlık K.

Medya K Sosyal Hiz. K.

Silahlı Kuv. K.

Bilgi Denetleme

FELAKET DURUMUNDA GENEL KOORDİNASYON

VALİ

Güvenlik K.

* Koordinatörler “yedekli” olmalı; görev, yetki ve sorumlulukları belirlenmeli

HER GRUP

AFET SENARYOLARI

HAZIRLAMALI

(24)

BÖBREK AFETLERİNE HAZIRLIK

Ülke belirli bölgelere bölünmeli; koordinatörler atanmalı

Bölgesel koordinatörler:

- eğitsel aktiviteler düzenlemeli

- bölgesel (lokal) afet planlaması yapmalı

Dr. ...

Dr. ...

Dr. ...

Dr. ...

Dr. ...

Dr. ...

Dr. ...

Dr. ...

Dr. ...

Dr. ...

Dr. ...

Dr. ...

Dr. ... Dr. ...

Dr. ...

Dr. ...

1 15

17

14 13

12 11

9 16 10

Dr. ...

2

3 4

Dr. ...

5 6

7

8

Dr. ...

Deprem riski yüksek yöreler / Yardım koordinatörleri

(25)

VIII.1.C:

Afetin hemen sonrasında hizmet vermek için bölgesel ve tüm yurttaki diyaliz merkezlerinin

ayrıntılı planlaması yapılmalı / planlar güncellenmeli

(26)

Renal afetten önceki hazırlıklar

Renal afet ertesinde girişimler

Afete yanıt ekipleri hazırlamak

Eğitimler / tatbikatlar yapmak

Girişimlerin planlamasını yapmak

Lokal girişimler

Dışarıdan yardım faaliyetleri

Giriş / Renal afet kavramı

İÇERİK

(27)

Felaket Yardım KoordinatörüAsıl

Birinci Yedek

Cevap vermiyor - Ulaşılamıyor

Cevap vermiyor -Ulaşılamıyor

İkinci Yedek

Üçüncü Yedek

Cevap vermiyor - Ulaşılamıyor

ÖNLEMLER

Lokal hastanelerin durumunun saptanması

Hastanelere hasta akışının saptanması

Aksiyon planı hakkında brifing verme ve talimatlar

Diğer felaket koordinatörleri ile temas

Felaket bölgesine gelebilecek hekim / diyaliz hemşiresi sayısı

Diğer bölgelerin kabul edebileceği hasta sayısı

Diğer ülkelerden gelebilecek materyal ve personel sayısının saptanması

2 saat

2 saat

2 saat

FELAKET AFET SENARYOLARINI UYGULAMAK

(28)

Renal afetten önceki hazırlıklar

Renal afet ertesinde girişimler

Afete yanıt ekipleri hazırlamak

Eğitimler / tatbikatlar yapmak

Girişimlerin planlamasını yapmak

Lokal girişimler

Dışarıdan yardım faaliyetleri

Giriş / Renal afet kavramı

İÇERİK

(29)

Section VIII: Renal afet yardım programı oluşturulması / uygulaması

Section VIII.2: Renal afet sonrasında alınacak önlemler

VIII.2.A: RDRTF başkanı ve lokal yetkilileri ile en kısa içinde

temas

kurulmalıdır.

Sever, Vanholder, Lameire. NEJM 2006

(30)

SONUÇLAR

Ezilme sendromuna bağlı ölümler uygun tıbbi ve lojistik önlemler ile, ayrıca halkın, kurtarma ekipleri ve tıbbi

ekiplerin ve kronik hastaların eğitimi ile azaltılabilir.

Afetlerin ne zaman ortaya çıkacağı belli değildir; etkin

bir yanıt verebilmek için önceden afet hazırlıkları yapmak ve afet senaryoları hayati önem taşır.

Kitlesel afetler ve sonrasındaki "renal afetler" gelecekte de çok sayıda ölümlere yol açacaktır.

Referanslar

Benzer Belgeler

“insanın toplumsal yaşamının, insan grupları ile toplumlarının bilimsel incelemesi” (Giddens, 2008),.. “modern toplumlarda insan gruplarının ve toplumsal yaşamın

Hukukun toplumsal bir olgu olarak incelenmesini ve başka toplumsal olgularla karşılıklı ilişkilerini konu edinen toplumbilim dalı, tüze

Olayları açıklamak, bağlantıları anlaşılır kılmak, nedensellik ilişkilerini doğrulamak, yanlışlamak ya da sınamak için, kanıtlanmadan, geçici olarak ortaya konmuş

2001-2011 yılları arasında dünya genelinde meydana gelen doğal afetlerin etkileri ve neden olduğu can kaybı grafiği

‘’Afet nedeniyle, güç ilişkileri de dahilolmak üzere toplumsal ilişkiler, toplumsal roller ve üretim biçimleri değişikliğe uğrayabilir; yeni toplumsal gruplar ve yeni

İlk bir haftayı kapsayan bu çalışmalar ülkemizde yasal olarak düzenlenmiş, acil yardım ekipleri, kriz masaları gibi devlete ait kuruluşların işbirliği ile

Sosyal destek, "stres altında olan bir birey için, aile üyeleri, arkadaşları ya da meslek sahibi insanlardan oluşan önemli kişilerin yerine getirdiği fonksiyon"

Bu yapı içinde sosyal hizmet uzmanlarının temel işlevi, afet yardım sisteminin işleyişini ve sürekliliğini sağlamak amacıyla, söz konusu kurum ve kuruluşlar arasında etkili