@tspborgtr f tspborgtr
www.tspb.org.tr tspborgtr tspborgtr tspbkanali
OCAK 2021 I SAYI 220 I aylık bültenidir
Değerli Gündem okurları, Önemli gelişmelerin yaşandığı, sosyal ve çalışma hayatımızı eve sığdırmak durumunda kaldığımız farklı bir yılı geride bırakıp, umut ve heyecanı canlı tutarak yepyeni bir yıla daha girmenin umudunu ve mutluluğunu yaşıyoruz. Zorlu süreçler ile yüzleştiğimiz ve işlerimizin önemli bir kısmını uzaktan yürüttüğümüz bu
dönemde, sermaye piyasamızdaki temel sorunlar ile sektörün orta ve uzun vadede daha ileriye götürülmesi, sektörümüz için en doğru çözümleri geliştirme yolundaki çalışmalarımıza aralıksız devam ediyoruz.
Başkanın Mesajı
➥
Devamı arka sayfada...Araştırma Raporları İlkeleri Çalışması Tamamlandı
Birliğimiz üyeleri tarafından payları Borsa İstanbul A.Ş. pay piyasasında işlem gören şirketler hakkında yatırımcıların yatırım kararını verirken, yatırımcılara finans biliminin temel ilkeleri çerçevesinde bilgi tedariki sağlamak amacıyla, şirket ve sektör incelenmesine (araştırma kapsamına alınmasına) yönelik olarak araştırma ve analist raporları hazırlanıyor.
Hazırlanan araştırma ve analist raporlarının usul, esas ve içeriklerine ilişkin ilkelerin oluşturulması ve asgari standartlar ile rapor formatının belirlenmesi amacıyla Birliğimiz bünyesinde yürütülen “Araştırma Raporları İlkeleri” çalışması tamamlandı. Çalışma kapsamında hazırlanan “TSPB Araştırma ve Analist Raporları İlkeleri Yönergesi” Birliğimiz tarafından bir Genelge ile Ocak 2021 ayında yayımlanarak yürürlüğe girecek.
sayfa 1 sayfa 1 Birlikten Haberler
sayfa 1 sayfa 3 sayfa 1
Sektörden Haberler
sayfa 7 sayfa 3 sayfa 5 Üyelerden Haberler
sayfa 8
TSPB Halka Arz İlkeleri Güncelleniyor
Birliğimiz tarafından ilk olarak 2013 yılında yayımlanan “Halka Arz İlkeleri”nin mevzuat değişikliklerini de içerek şekilde günümüz koşullarına göre güncellenmesi amacıyla Birliğimiz bünyesinde oluşturulan çalışma grubu çalışmalarına başladı.
Bu çalışmalarımızın önemli bir parçası olan sermaye
piyasası araçlarına yönelik vergi politikaları oluşturulurken bazı temel ilkelerin mutlaka dikkate alınmasını ve vergisel teşviklere ihtiyaç duyulduğunu her
fırsatta dile getiriyoruz. Vergi politikaları, piyasalarımızın gelişmesinde en önemli faktörlerin başında geliyor.
Vergi politikalarımızın uzun vadeli yatırım araçlarını teşvik edici ve yönlendirici olması, aynı dayanak varlığa dayalı yatırım araçlarında aynı vergi esasları uygulanması, vergisel düzenlemeler ile yeni yatırım ürünlerinin yaratılmasına uygun bir ortamın desteklenmesi ve işlemlerin yurtdışına yönelmesini engellemesi piyasamız açısından kritik önemde.
Bu ilkeler çerçevesinde bakıldığında, Türk lirası mevduatın vergi indirimleriyle desteklendiği bir finansal ortamda, Türk lirası borçlanma araçları, kira sertifikaları ve yatırım fonlarının dezavantajlı durumda kalmasına ve reel sektörün sermaye piyasası yoluyla alternatif finansman sağlama olanaklarının kısıtlanmasına neden oluyor.
Yatırımcıların, finansal ürünleri vergisel farklılıktan ziyade risk ve getiri tercihleri doğrultusunda seçebilmeleri, yatırım fonları ve borçlanma
araçları gibi temel sermaye piyasası ürünlerinde de stopaj oranlarının düşürülmesinin gerek finansal ürünlere vergisel açıdan eşit mesafede durulması, gerekse sermaye piyasalarımızın gelişimi açısından fayda sağlayacağı açıkça görülüyor.
Tüm bu görüşler doğrultusunda mevduat ve katılıma
hesaplarının alternatifi niteliğindeki sermaye piyasası ürünlerinin stopaj oranlarına ilişkin oluşturduğumuz ve hükümetimizin değerlendirmelerine sunduğumuz önerilerimiz kabul gördü. Bu kapsamda, Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici 67 nci maddesinde yer alan, bankalarca ihraç edilen borçlanma araçları ile Sermaye Piyasası Kanunu’na göre kurulmuş Serbest (Döviz) fonları ve bazı yatırım fonları gelirlerine uygulanacak kesinti oranlarında değişiklikler yapıldı.
Birliğimiz ve sektörümüz adına Sayın Hazine ve Maliye Bakanımıza yapılan bu
değişikliklerden dolayı en derin şükranlarımızı sunuyoruz.
Değerli Okurlar,
Sermaye Piyasası Kanunu, Birliğimizi kamu kurumu niteliğinde özdüzenleyici bir meslek kuruluşu olarak
tanımlıyor. Bu kapsamdaki görev ve yetkilerimizden biri de “sermaye piyasalarının ve üye kuruluşların faaliyetlerinin gelişmesini sağlamak üzere politikalar oluşturmak, bunların uygulanmasına yönelik kararlar almak”tır. Bu görev ve yetki çerçevesinde, Birliğimiz bünyesinde
yürütülen “Araştırma Raporları İlkeleri” çalışması tamamlandı.
“TSPB Araştırma ve Analist Raporları İlkeleri Yönergesi”
Birliğimiz tarafından bir Genelge ile Ocak ayında yayımlanarak yürürlüğe girecek. Yatırımcılarımızın sağlıklı yatırım kararları alabilmelerinde önem arz eden bu Yönerge’nin, Üyelerimiz tarafından uygulanması konusunda takipçisi olacağız.
Değerli okurlar,
2021 yılı ekonomi yönetiminin destekleyici politikalarıyla Türkiye’nin yeniden küresel sermaye hareketlerinden potansiyeli doğrultusunda pay alacağı bir yıl olmasını bekliyor, ekonomimizin ve sermaye piyasalarımızın daha da geliştiği yeni bir dönemin başlangıcı olmasını diliyorum.
Saygılarımla, Tevfik Eraslan
Yönetim Kurulu Başkanı
• 3
Birlikten Haberler
Birliğimiz ve TİM iş birliği ile geçtiğimiz yıllarda düzenlenen “İhracat Yapan Şirketler İçin Kur Riski Yönetimi” başlıklı paneller 2021 yılında tekrar başlıyor. Banka ve aracı kurum çalışanlarının da katılımına açık olacak panellerle, kur riski taşıyan ihracatçı şirketlerin çalışanlarının, yatırımcıların ve konuya ilgi duyanların bilgilendirilmesi ve farkındalık oluşturulması hedefleniyor.
On-line olarak 4 Şubat 2021 tarihinde ilki düzenlenecek panellerin yılın ikinci yarısından sonra pandemi koşullarındaki gelişmelere göre geçmiş yıllarda olduğu gibi fiziki ortama taşınarak il bazında da gerçekleştirilmesi planlanıyor. Fiziki ortamda ihracatçı birliklerin yerleşkelerinde düzenlenmesi planlanan panellerin öncesinde ve eş zamanlı olarak ihracat yapan şirketlerin yöneticileri ile üyelerimiz arasında 1 saat süreli B2B görüşmeleri koordine edilecek.
a) Borçlanma araçları ve yatırım fonları
30 Eylül 2020 tarih ve 31260 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 29.09.2020 tarihli ve 3032 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun Geçici 67’nci maddesi kapsamında; mevduat faizlerine ve katılım bankaları tarafından katılma hesabı karşılığında ödenen kar paylarına uygulanan stopaj oranlarında 31 Aralık 2020 tarihine kadar geçerli olmak üzere değişiklikler yapıldı. Konuya ilişkin stopaj indiriminin yatırım fonları ve borçlanma araçlarına da uygulanması yönündeki Birlik görüş ve önerilerimiz 5 Ekim 2020 tarihinde T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı’na sunuldu.
Söz konusu kararın uygulama süresinin sona ereceği 31 Aralık 2020 tarihinde, yeni bir kararla mevduat ve katılma hesapları için uygulama süresinin 3 ay daha uzatılacağına yönelik açıklamalar üzerine Birliğimizce T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı nezdinde tekrar girişimde bulunuldu. Yatırımcıların, finansal ürünleri vergisel farklılıktan ziyade risk ve getiri tercihleri doğrultusunda seçebilmelerinin önemli olduğu düşüncesiyle, yatırım fonları ve borçlanma araçları (hazine bonosu, devlet tahvili, özel sektör borçlanma araçları, kira sertifikaları) gibi temel sermaye piyasası ürünlerinde de stopaj oranlarının düşürülmesinin gerek finansal ürünlere vergisel açıdan eşit mesafede durulması, gerekse sermaye piyasalarımızın gelişimi açısından fayda sağlayacağı yönündeki görüşlerimiz sunuldu.
b) Serbest (döviz) fonlar
Ayrıca, 03 Haziran 2020 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 02.06.2020 tarihli ve 2604 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile vergileme sistematiği serbest (döviz) fonlar açısından değiştirildi. Söz konusu Kararın yayım tarihi itibarıyla yürürlüğe girmesi ile serbest (döviz) fonların bu tarihten itibaren portföy işletmeciliğinden doğan kazançları üzerinden %15 oranında tevkifat yapılmaya başlandı. Fon yatırımcılarının mağduriyetine sebebiyet verilmemesi amacıyla “portföy işletmeciliği kazançları üzerinden fon bünyesinde %15 oranında vergi tevkifatı” uygulamasının yeniden değerlendirilmesi, daha önceki uygulamada olduğu gibi bu fonların tevkifatının sadece fon katılma payı satışlarından elde edilen kazançlar üzerinden yapılması yönündeki görüş ve önerilerimiz T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı’na sunuldu.
23 Aralık 2020 tarih ve 31343 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 3321 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici 67’nci maddesinde yer alan tevkifat oranları hakkında yapılan değişiklikler ile;
a) Mevduat faizleri ve katılım hesapları kâr paylarının indirimli oranlardan vergilendirilmesine ilişkin karara paralel olarak, bunların alternatifi olan Sermaye Piyasası Kanunu’na göre kurulmuş bazı yatırım fonları ile bankalarca ihraç edilen borçlanma araçları gelirlerine uygulanacak stopaj oranlarında 31 Mart 2020 tarihine kadar uygulanmak üzere indirim yapılmasına karar verildi.
b) Serbest (döviz) fonlarının kurumlar vergisinden istisna edilmiş portföy kazançları üzerindeki %15 oranındaki stopaj uygulamasına 2021 döneminden geçerli olmak üzere son verildi.
Stopaj Oranlarındaki Değişiklikler Hakkında Birliğimiz Görüş ve Önerileri
İhracat Yapan Şirketler İçin Kur Riski Yönetimi Panelleri Başlıyor
Yatırım Fonu Virmanı
2015 yılında Türkiye Elektronik Fon Alım Satım Platformu’nun (TEFAS) faaliyete girmesiyle artan yatırım fonu yatırımlarıyla eş yönlü olarak, bazı üyelerimizin müşterileri yatırım fonu katılma paylarını saklayıcı kurumları arasında virman yapmak istediklerini ancak uygulamada sorunlarla karşılaştıklarını Birliğimize iletti.
Yatırımcının saklayıcısını değiştirmek istemesi durumunda, portföyündeki fon katılma paylarının tümünü satıp nakde döndükten sonra bu nakdi virmanlaması, ardından fon portföyünü yeni saklayıcısında tekrar oluşturması durumu ortaya çıkıyor. Bu durum, operasyonel sıkıntısının ötesinde stopaja tabi olan fonlarda getirilerin erimesine neden oluyor.
Pay, borçlanma araçları gibi diğer sermaye piyasası araçlarında olduğu gibi, yatırım fonu katılma paylarının hem aynı yatırımcının farklı kurumlardaki hesapları arasında, hem de farklı yatırımcıların aynı ve/veya farklı kurumlardaki hesapları arasında virmanının mümkün olması için Birliğimiz 2020 yılı Aralık ayında Sermaye Piyasası Kurulu nezdinde girişimde bulundu.
Türk vatandaşlığının istisnai olarak kazanılması için belirlenen koşullar kapsamında yabancı yatırımcıların asgari 500.000 Amerikan doları değerinde gayrimenkul ve girişim sermayesi yatırım fonunu en az üç yıl elinde tutma şartıyla satın aldığının Sermaye Piyasası Kurulu’nca (SPK) tespit edilmesi gerekiyor. İlgili yükümlülüğün yerine getirebilmesi için Merkezi Kayıt Kuruluşu’nun mevcut altyapısında devlet iç borçlanma senetlerinin takibi amacıyla oluşturulmuş olan blokaj uygulamasının kullanabileceği düşünülüyor.
Gayrimenkul ve girişim sermayesi yatırımları için düzenlemelerde belirtilen üç yıl elinde bulundurma şartının Merkezi Kayıt Kuruluşu nezdinde yeni bir Vatandaşlık Blokaj Hesabı uygulamasıyla sağlanabilmesi için Birliğimiz 2020 yılı Aralık ayında SPK nezdinde girişimde bulundu.
Türk Vatandaşlığı için Gayrimenkul ve Girişim Sermayesi Yatırım Fonu Yatırımlarının Tespiti
Birliğimiz ve İstanbul Ticaret Üniversitesi Arasında Protokol İmzalandı
Birliğimiz ve İstanbul Ticaret Üniversitesi protokol anlaşması imzaladı.
Protokol kapsamında; finans enstitüsü, dış ticaret enstitüsü, sosyal bilimler enstitüsü ve fen bilimleri enstitüsü lisansüstü programlarına yönelik olarak “Birlik üyesi şirket çalışanları” için indirim oranları uygulandı. Detaylı bilgiye https://lisansustuaday.ticaret.edu.tr/ internet adresinden erişilebiliyor.
17 Kasım 2020 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 7256 sayılı “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun”un 19’uncu maddesi ile 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun Geçici 67’nci maddesine yeni bir düzenleme eklendi.
İlgili düzenleme ile döviz, kıymetli madenler ve Sermaye Piyasası Kurulu’nca belirlenen diğer varlıklar üzerine yapılan kaldıraçlı işlemlere ilişkin sözleşmelerden elde edilen kazançlar Gelir Vergisi Kanunu’nun Geçici 67’nci maddesi kapsamında stopaj kapsamına alındı. Konuya ilişkin sektör tereddütlerinin giderilmesi ve uygulamaya yön vermek amacıyla, Birliğimiz görüş ve önerileri T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’na iletildi.
Kaldıraçlı Alım Satım İşlemlerinden Elde Edilen Kazançların Tevkifat Yoluyla Vergilendirilmesi
• 5
Birlikten Haberler
BASK ve Uygulamaya İlişkin Değerlendirmeler Webinarı Gerçekleşti
Borçlanma Aracı Sahipleri Kurulu (BASK) ve Uygulamaya İlişkin Değerlendirmeler webinarı, konusunda uzman konuşmacıların değerli katkıları ile 10 Aralık 2020 tarihinde çevrim içi ortamda ücretsiz olarak düzenlendi.
Birlik Yönetim Kurulu Başkanımız Tevfik Eraslan’ın da konuşmacılar arasında yer aldığı etkinlikte, BASK sisteminin işleyişi, borçlanma aracı sahipleri temsilcisinin belirlenmesi, BASK toplantılarının gerçekleştirilmesi, yurt dışına ihraç edilen borçlanma araçları, teminatlı menkul kıymetlere ve bir teminat içeren borçlanma araçlarına ilişkin hükümler ve ihraççıların temerrüdü halinde yapılacak olan işlemlere ilişkin usul ve esaslara ilişkin bilgiler verildi.
Aracılık Faaliyetlerinin Değerlendirilmesine Yönelik Üye Toplantısı Yapıldı
Birliğimiz üyesi aracı kurumlarla, 11 Aralık 2020 tarihinde video konferans sistemi üzerinden üye toplantısı düzenlendi. Aracı kurum genel müdürlerinin katılımıyla düzenlenen toplantı, Birlik Yönetim Kurulu Başkanımız Tevfik Eraslan’ın açılış konuşmasıyla başladı.
Aracı kurumların aracılık faaliyetlerine yönelik düzenlenen toplantıda, Birliğimiz bünyesinde yürütülen çalışmalar ve Aracı Kurumlar Meslek Komitesinin gündemindeki konular değerlendirildi.
Türkiye Ürün İhtisas Borsası ve Elektronik Ürün Senedi Webinarı 15 Aralık’ta Yapıldı
Birliğimiz tarafından 15 Aralık 2020 tarihinde “Türkiye Ürün İhtisas Borsası ve Elektronik Ürün Senedi Piyasası” konulu webinar gerçekleştirildi.
Türkiye Ürün İhtisas Borsası (TÜRİB) Genel Müdürü Ali Kırali ve Genel Müdür Yardımcısı Necla Küçükçolak’ın konuşmacı olarak yer aldığı webinara 90 kişi katıldı.
Yatırımcı Rehberi’ne Konuk Olduk
Birliğimizin Eğitim Müdürü Dr. Gökhan Büyükşengür, 22 Aralık 2020 tarihinde Haberturk.com’da yayınlanan Yatırımcı Rehberi programının ilk konuğu oldu.
Habertürk Finans Editörü Rahim Ak sunduğu programda, yatırım yapmaya yeni başlayanlara yönelik önemli bilgiler paylaşıldı. Programda ayrıca yatırıma nasıl başlanacağından yatırım yapmanın kurallarına, hisse senedinin nasıl alınacağından aracı kurum ya da bankada hesap açmaya, hisse senedinin yatırımcısına sağladığı haklardan doğru bilgiye nasıl ulaşılacağına, borsa endekslerinden hisse senetlerinin işlem gördüğü pazarlara kadar birçok konu ele alındı. Programın kaydına, Birliğimiz YouTube kanalından (www.youtube.com/tspbkanali) ulaşılabiliyor.
Abdullah Gül Üniversitesi Öğrencileri ile Buluştuk
Abdullah Gül Üniversitesi İşletme Fakültesinde öğrenim gören öğrencilere yönelik 1 Aralık 2020 tarihinde gerçekleştirilen Finansal Yönetim dersinin konuğu Birliğimiz Araştırma ve İstatistik Müdürü Ekin Fıkırkoca oldu.
Dijital ortamda düzenlenen derste Fıkırkoca öğrencilere, Türkiye sermaye piyasası ve güncel gelişmelere hakkında bilgi verdi.
Muhtasar Beyanname Revizyonu ile Üye Toplantısı Gerçekleştirildi
T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından “Gelir Vergisi Kanunu’nun Geçici 67’nci Maddesine Göre Yapılan Tevkifatlar için Muhtasar Beyanname” üzerinde yapılması planlanan revizyonunun teknik boyutuyla değerlendirilmesi amacıyla 29 Aralık 2020 tarihinde video konferans sistemi üzerinden bir toplantı düzenlendi.
Toplantıya Gelir İdaresi Başkanlığı ile Birliğimiz üye temsilcileri katıldı.
“Sermaye Piyasalarında Yatırımcı Olmak” Webinarı 7 Ocak’ta Yapıldı
İstanbul Ticaret Üniversitesi İşletme Fakültesi tarafından 7 Ocak 2021 tarihinde “Sermaye Piyasalarında Yatırımcı Olmak” webinarı düzenlendi.
Ücretsiz olarak gerçekleştirilen webinarın açılış konuşmaları, İstanbul Ticaret Üniversitesi İşletme Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ömer Torlak, Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ahu Tuğba Karabulut ve eski Genel Sekreter Prof. Dr. Murat Kasımoğlu tarafından gerçekleştirildi.
Açılış konuşmalarının ardından düzenlenen ve Dr. Öğr. Üyesi Ali Küçükçolak’ın moderatör olduğu oturumda, Birlik Yönetim Kurulu Başkanımız Tevfik Eraslan konuşmacı olarak yer aldı. Zoom üzerinden düzenlenen webinar, aynı zamanda İstanbul Ticaret Üniversitesi YouTube kanalında da yer aldı.
Mesleki ve Kişisel Gelişim Eğitimleri
7 Ocak 2021 tarihinde genel katılıma açık olarak düzenlenen “Rabotech -Smart Contracts ve Uygulamaların Finansal Piyasalara Yansıması” başlıklı on-line eğitim 25 kişinin katılımıyla gerçekleştirildi.
Ocak-Şubat aylarında yine genel katılıma açık on-line eğitimler planlanacak olup, eğitimlere başvurular https://eys.tspb.org.tr/basvuru internet adresinden yapılabilecek.
Birliğimiz İstanbul Kültür Üniversitesi’nde
İstanbul Kültür Üniversitesi Meslek Yüksek Okulu Bankacılık ve Sigortacılık Programı tarafından 28 Aralık 2020 tarihinde “Borsada Yatırım İçin Altın Kurallar” başlıklı on-line seminer düzenlendi. Öğretim Görevlisi A. Berrak Köten’in moderatör olduğu seminerin konuğu Birliğimiz Eğitim Müdürü Dr. Gökhan Büyükşengür oldu.
Birliğimiz hakkında kısa bilgi vererek konuşmasına başlayan Büyükşengür, yatırım nedir sorusunu cevapladıktan sonra, doğru yatırımın 10 adımını örneklerle açıkladı. Ayrıca, sermaye piyasası araçlarına yatırım yaparken nelere dikkat edilmesi gerektiğini anlatan Büyükşengür, konuşmasının devamında yatırımı takiben nelere dikkat edilmesi gerektiğinden, borsa endekslerine, izinsiz sermaye piyasası faaliyetlerinden sermaye piyasası suçlarına kadar birçok konuda katılımcıları bilgilendirdi. Konuşmanın sonunda ise finans sektörü ile ilgili film ve kitap tavsiyelerini paylaştı.
İlgiyle takip edilen seminere, 100’e yakın öğretim üyesi ve öğrenci katıldı.
• 7
Sektör den Haberler
Borsa İstanbul A.Ş. sermaye piyasasından daha geniş kitlelerin faydalanması, finansal okuryazarlığın artırılması ve yeni yatırımcıların bilgilendirilmesi için farklı içerikte videolar hazırlayıp, bu videoları sosyal medya hesapları ve web sitesi aracılığıyla paylaşmaya devam ediyor.
Tasarruf bilincinin genç yaşlarda oluşması ve finansal okuryazarlığın artırılması için pandemi süresince de çeşitli çevrimiçi etkinlikler düzenleyen Borsa İstanbul, videolarını lise öğrencilerinin de faydalanabilmesi için TRT EBA TV Lise kanalında paylaşmaya başladı.
Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Genel Müdürlüğü aracılığıyla TRT EBA TV Lise kanalından yayınlanmaya başlayan videolarla, sermaye piyasasını en iyi ve en doğru şekilde tanıtan, eğlenceli ve anlaşılır bir dille piyasalar, ürünler hakkında temel bilgileri anlatılıyor. Finansal okuryazarlık videolarına, Borsa İstanbul’un YouTube kanalından ve sosyal medya hesaplarından ulaşılabiliyor.
Borsa İstanbul Finansal Okuryazarlık Videoları Eba TV Lise Kanalında
“Ezber Bozan Değişimi Yönetmek” temasıyla bu yıl dokuzuncusu düzenlenen TÜYİD Yatırımcı İlişkileri Zirvesi, 9 Aralık 2020 tarihinde on- line olarak gerçekleştirildi.
New York ve Londra’dan da yatırımcı ilişkileri profesyonellerinin katılımıyla düzenlenen zirvenin açılış konuşmalarını, Sermaye Piyasası Kurulu Başkanı Ali Fuat Taşkesenlioğlu, Borsa İstanbul A.Ş. Genel Müdürü Mehmet Hakan Atilla ve TÜYİD Başkanı Aslı Selçuk yaptı.
CEO Gözüyle Ezber Bozan Değişimi Yönetmek, Online Yatırımcı İlişkileri ve Sürdürülebilir Finansmanın Artan Önemi başlıkları olmak üzere 3 oturumda düzenlenen zirvenin son bölümünde Türkiye Varlık Donu Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Üyesi Zafer Sönmez konuk konuşmacı olarak yer aldı. Zirvenin videosuna TÜYİD’in YouTube kanalından ulaşılabiliyor.
X. TÜYİD Yatırımcı İlişkileri On-line Zirvesi 9 Aralık’ta Gerçekleşti
T.C. Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi tarafından yapılan “Türkiye Hanehalkı Finansal Algı ve Tutum Araştırması” sonuçları, 4 Aralık 2020 tarihinde düzenlenen basın toplantısı aracılığıyla kamuoyu ile paylaşıldı.
Tasarruf yapma eğilimleri, yeni finansal ürünlere yönelik algı, insan merkezli finans gibi birçok konuyu içeren ve bu alanda yapılmış en kapsamlı çalışma olan araştırma, Birliğimiz, Borsa İstanbul A.Ş., Türkiye Bankalar Birliği, Finansal Kurumlar Birliği ve Türkiye Katılım Bankaları Birliği’nin katkılarıyla tamamlandı.
Türkiye Hanehalkı Finansal Algı ve Tutum Araştırması’nın Sonuçları Açıklandı
eler den Haberler
İnfo Yatırım Menkul Değerler A.Ş. ve Hedef Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeliğine Murat Tanrıöver getirildi.
1992’de Marmara Üniversitesi İngilizce İşletme Bölümü’nden mezun olan Tanrıöver, yüksek lisans eğitimini Louisiana State Üniversitesi’nde finans dalında tamamladı. Türk Boston Bank’ta Analist olarak iş yaşamına başlayan Tanrıöver, Türkiye Sınai Kalkınma Bankası’nda Uzman, Yapı Kredi Yatırım’da Yönetmen, Doğan Yayın Holding’de Sermaye Piyasaları Koordinatörü, Yatırım Finansman ve Garanti Yatırım’da Genel Müdür Yardımcılığı görevlerini üstlendi. 2010 yılından bugüne çeşitli şirketlerde bağımsız Yönetim Kurulu üyeliğinde bulunan Tanrıöver, halen Özyaşar Tel ve Mobiliz Araç Takip şirketlerinde bağımsız yönetim kurulu üyesi olarak görev yapıyor.
Tanrıöver ayrıca, 2013-2020 yıllarında Gedik Yatırım’da Yatırım Bankacılığından Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı ve Gedik Yatırım Holding Genel Müdürü olarak görev yaptı. Bu dönemde grubun iştirakleri olan Gedik Girişim Sermayesi, City Farm ve Gedik Yatırım Holding’de Yönetim Kurulu Üyelikleri; Marbaş Menkul ve HUB Girişim Sermayesinde Yönetim Kurulu Başkanlığı görevlerinde bulunan Tanrıöver, Kasım 2020 itibarıyla İnfo Yatırım ve Hedef Girişim Sermayesi’nde Yönetim Kurulu Üyeliğine atandı.
Murat Tanrıöver
Marmara Capital Portföy Yönetimi A.Ş.nin genel merkez adresi değişti. Yeni adresi aşağıdaki gibidir:
Marmara Capital Portföy Yönetimi A.Ş.
Adres: Baltalimanı Mah. Baltalimanı Hisar Cad. No:14/1 Sarıyer / İSTANBUL www.marmaracapital.com.tr
Marmara Capital’in Merkez Adresi Değişti
İnfo Yatırım’da Üst Düzey Atama
9
•
Veriler
Piyasa Değeri (Milyon TL) 2018 2019 2020
Halka Açık Şirketlerin Toplam Piyasa Değeri 794.823 1.108.773 1.782.648
Saklamadaki Pay Senetleri 315.342 476.180 742.455
Özel Sektör Borçlanma Araçları 71.530 92.554 97.606
Kaldıraçlı İşlemler (Milyar TL, Birikimli) 2018 2019 2020/11
Müşteri 4.494 4.121 6.460
Likidite Sağlayıcı 5.211 3.610 5.070
Özel Sektör Borçlanma Aracı İhracı (Birikimli) 2018 2019 2020
İhraç Sayısı 1.385 1.330 1.255
İhraç Tutarı (Mn. TL) 179.121 210.322 199.301
Özkaynak Finansmanı (Birikimli) 2018 2019 2020
Şirket Sayısı (GİP dahil) 7 6 8
Şirket Halka Arz Tutarı (Mn. TL) 5.355 263 1.124
Yatırım Ortaklığı Sayısı (GYO ve Girişim Ser. dahil) 2 0 0
Yatırım Ortaklığı Halka Arz Tutarı (Mn. TL) 64 0 0
Borsa Yatırım Fonu Sayısı 0 0 9
Borsa Yatırım Fonu Halka Arz Tutarı (Mn. TL) 0 0 68
Sermaye Artırımları+İkincil Halka Arz (Mn. TL) 9.561 6.076 20.416
Menkul Kıymet Sayısı 2018 2019 2020
Yıldız Pazar** 150 94 114
Ana Pazar** 145 250 159
Diğer Şirket* 58 58 129
Borsa Yatırım Fonu + Menkul Kıymet Yatırım Ortaklığı** 18 4 13
Varant ve Sertifika 1.542 1.976 1.056
Piyasa İşlem Hacimleri (Milyar TL, Birikimli) 2018 2019 2020
Pay Piyasası 1.993 2.130 6.544
Tahvil-Bono Kesin Alım-Satım Pazarı* 666 706 715
Repo-Ters Repo Pazarı* 4.646 16.471 22.412
Takasbank Para Piyasası 856 557 671
Vadeli İşlemler Pazarı 1.259 1.435 2.868
Opsiyon Pazarı 28,3 22,0 14,9
Finansal Varlıklar (Milyon TL) 2018 2019 2020/11
Yurtiçi Yerleşikler 2.744.297 3.673.399 5.244.558
TL Mevduat* 1.015.857 1.225.312 1.484.325
Döviz Tevdiat Hesabı* 826.251 1.082.188 1.498.034
Kıymetli Madenler Depo Hesapları* 40.446 80.970 278.279
Devlet İç Borçlanma Senedi 536.580 781.780 1.174.221
Eurobond (Kamu) 105.924 158.147 259.070
Eurobond (Özel) 21.084 48.188 79.720
Pay Senedi 111.117 185.780 339.837
Özel Sektör Borçlanma Aracı 69.684 90.981 100.346
Varlığa Dayalı Menkul Kıymet + Varlık Teminatlı Menkul Kıymet 17.313 19.988 30.412
Varant + Sertifika 41 66 315
Yurtdışı Yerleşikler 457.783 562.923 615.538
TL Mevduat* 25.878 33.618 42.431
Döviz Tevdiat Hesabı* 126.499 143.211 172.138
Kıymetli Madenler Depo Hesapları* 944 1.442 3.806
Devlet İç Borçlanma Senedi 96.917 91.610 48.268
Pay Senedi 204.225 290.400 346.964
Özel Sektör Borçlanma Aracı 1.846 1.573 1.273
Varlığa Dayalı Menkul Kıymet + Varlık Teminatlı Menkul Kıymet 1.473 1.069 658
Varant + Sertifika 0,05 0,54 0,14
FİNANSAL PİYASALAR ÖZET VERİLERİ
*Gelişen İşletmeler Pazarı, Nitelikli Yatırımcı İşlem Pazar,Yakın İzleme Pazarı, Piyasa Öncesi İşlem Platformu
**Yatırım ortaklıkları Kasım 2019’dan itibaren Yıldız ve Ana Pazarda işlem görmektedir. Aynı dönemde pazar sınıflamaları da değişmiştir.
*Katılma hesapları dahildir.
*Piyasa ve tescil işlemleri toplamıdır.
Toplam 3.202.080 4.236.322 5.860.096
Toplam 9.705 7.732 11.530
Toplam 14.980 6.339 21.608
BIST-100 Endeksi ve Pay Piyasası 2018 2019 2020
BIST-100 91.270 114.425 1.477
BIST-100 (En Yüksek) 120.845 114.754 1.480
BIST-100 (En Düşük) 87.143 83.675 842
Günlük Ortalama İşlem Hacmi (Milyon TL) 7.974 8.554 26.177
Yatırımcı ve Mudi Sayısı 2018 2019 2020
Pay Senedi 1.178.919 1.203.438 1.988.940
Yatırım Fonu 2.873.442 2.996.871 3.074.739
Özel Sektör Borçlanma Aracı 78.333 66.451 55.853
Varant + Sertifika 5.191 5.664 24.771
Varlığa Dayalı Menkul Kıymet + Varlık Teminatlı Menkul Kıymet 11.008 7.283 6.359
Ay İçinde İşlem Yapan Yatırımcı Sayısı - Pay Senedi*/** 335.672 488.662 1.199.273
Ay İçinde İşlem Yapan Yatırımcı Sayısı - VİOP*/** 16.691 24.571 37.006
Ay İçinde İşlem Yapan Yatırımcı Sayısı - Kaldıraçlı İşlemler*/** 6.199 4.714 10.302
Emeklilik Yatırım Fonu- Gönüllü 6.875.886 6.871.132 6.898.632
Emeklilik Yatırım Fonu- Otomatik Katılım 4.990.786 5.354.242 5.725.715
Mudi Sayısı* 96.588.995 107.459.625 120.420.058
Yabancı Yatırımcıların Pay Senedi İşlemleri (Milyon $) 2018 2019 2020/11
Pay Senedi İşlem Hacmi (Birikimli) 246.214 210.107 350.183
İşlem Hacmi Payı 28,9% 28,8% 21,9%
Net Pay Senedi Yatırımı (Birikimli) -2.012 -601 -5.191
Kaynak: BDDK, Borsa İstanbul, EGM, TCMB, TSPB
*Birden fazla bankada hesabı bulunan kişilerden ötürü mükerrer sayım içermektedir. Önceki aya aittir. **İşlem yapan yatırımcı sayıları üye bildirimi esaslıdır. Önceki aya aittir.
Veriler
Aylık olarak güncellenen Sermaye Piyasası Özet Verileri Tablosuna www.tspb.org.tr internet adresimizden ulaşabilirsiniz.
Kurumsal Yatırımcı Portföy Büyüklüğü (Milyon TL) 2018 2019 2020/11
Yatırım Fonları 56.920 127.393 149.838
Emeklilik Yatırım Fonları 93.206 127.577 165.970
Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıkları 326 722 1.447
Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları 18.384 27.777 49.710
Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklıkları 1.494 3.044 5.290
TSPB Üyeleri* 2018 2019 2020
Aracı Kurum 78 74 71
Banka 44 44 45
Portföy Yönetim Şirketi 56 54 50
Menkul Kıymet Yatırım Ortaklığı 9 9 9
Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı 33 33 33
Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı 7 7 7
Toplam 227 221 215
Portföy Yönetim Şirketlerinde Varlık Yönetimi 2018 2019 2020/11
Yatırımcı Sayısı 3.478 3.400 4.109
Yatırım Fonları 516 555 650
Emeklilik Yatırım Fonları 407 406 404
Yatırım Ortaklığı 12 12 12
Özel Portföy Yönetimi 2.543 2.427 3.043
Portföy Büyüklüğü (Milyon TL) 173.416 284.326 356.389
Yatırım Fonları 56.920 127.393 149.838
Emeklilik Yatırım Fonları 93.206 127.577 165.970
Yatırım Ortaklığı 515 644 701
Özel Portföy Yönetimi 22.776 28.713 39.880
Aracı Kurumlarda Varlık Yönetimi 2018 2019 2020/09
Yatırımcı Sayısı 4.331 4.930 5.079
Tüzel 82 130 159
Gerçek 4.249 4.800 4.920
Portföy Büyüklüğü (Milyon TL) 2.133 3.780 3.454
Tüzel 487 1.710 1.056
Gerçek 1.647 2.071 2.398
*2014 öncesinde yalnızca aracı kurum ve bankalar Birlik üyesi idi.
*Katılım bankaları dahildir.
Aracı Kurumların Finansal Verileri (Milyon TL) 2018 2019 2020/09
Toplam Varlıklar 21.878 27.195 34.488
Dönen Varlıklar 20.388 25.147 32.175
Duran Varlıklar 1.491 2.048 2.313
Toplam Kaynaklar 21.878 27.195 34.488
Kısa Vadeli Yükümlülükler 14.564 19.251 23.918
Uzun Vadeli Yükümlülükler 1.152 341 429
Özkaynaklar 6.162 7.603 10.141
Faaliyet Gelirleri 3.557 4.264 5.654
Faaliyet Giderleri (Net) -2.135 -2.421 -2.213
Faaliyet Kârı/Zararı 1.422 1.842 3.440
Net Dönem Kârı/Zararı 1.343 1.728 3.027
Bankacılık Sektörü* 2018 2019 2020/11
Mevduat 2.035.876 2.566.742 3.479.011
TL Mevduat (Milyon TL) 1.083.125 1.341.342 1.808.840
YP Mevduat (Milyon TL) 952.751 1.225.400 1.670.171
YP Mevduat (Milyon $) 179.357 209.588 209.331
Mevduat/GSYH 57% 62% 73%
Krediler 2.394.740 2.656.132 3.626.233
TL Krediler (Milyon TL) 1.438.572 1.641.872 2.341.266
YP Krediler (Milyon TL) 956.169 1.014.261 1.284.967
YP Krediler (Milyon $) 180.001 173.476 161.051
Takipteki Alacaklar (Milyon TL) 96.611 150.763 150.385
Takipteki Alacak Oranı 3,9% 5,4% 4,0%
Kredi/GSYH 67% 65% 76%
Aktif (Milyon TL) 3.867.135 4.491.090 6.122.563
Net Kâr (Milyon TL) 53.522 49.239 57.305
Sermaye Yeterliliği Oranı 17,3% 18,4% 19,4%
*Katılım bankaları dahildir.
Aracı Kurumlarda Kredi Hacmi 2018 2019 2020/09
Kredi Hacmi (Milyon TL) 1.823 2.752 5.848
Kredi Kullanan Müşteri Sayısı 12.101 11.895 21.481
Sermaye Piyasası Kurumlarının Çalışanları 2018 2019 2020/09
Aracı Kurum 4.916 4.964 5.231
Portföy Yönetim Şirketi 777 738 762
Banka* 207.716 204.626 203.114
Portföy Yönetim Şirket. Finansal Verileri (Mn. TL) 2018 2019 2020/09
Toplam Varlıklar 918 1.139 1.431
Dönen Varlıklar 863 1.034 1.352
Duran Varlıklar 55 105 1.224
Toplam Kaynaklar 918 1.139 1.431
Kısa Vadeli Yükümlülükler 87 110 158
Uzun Vadeli Yükümlülükler 22 47 50
Özkaynaklar 809 982 1.224
Faaliyet Gelirleri 524 666 790
Faaliyet Giderleri (Net) -336 -377 -341
Faaliyet Kârı/Zararı 188 290 449
Net Dönem Kârı/Zararı 232 318 470
*Katılım bankaları dahildir.
** Kıymetli maden depo hesapları dahildir.
*Pay piyasasında faaliyet gösteren yatırım bankası verileri dahildir.
TSPB Adına İmtiyaz Sahibi İlkay Arıkan
Genel Sekreter
Genel Yayın Yönetmeni İlkay Arıkan
Genel Sekreter
Sorumlu Yazı İşleri Müdürü O. İlker Savuran
Genel Sekreter Yardımcısı
Editör Tuğba Oğan
Müdür / Kurumsal İletişim
Tasarım Printcenter Mizanpaj Duru Güner
Uzman Yardımcısı / Kurumsal İletişim
Yayın Türü Yaygın, süreli
Gündem, Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) tarafından bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır. Bu raporda yer alan her türlü bilgi, değerlendirme, yorum ve istatistiki değerler, hazırlandığı tarih itibariyle güvenilirliğine inanılan kaynaklardan elde edilerek derlenmiştir. Bilgilerin hata ve eksikliğinden ve ticari amaçla kullanılmasından doğabi- lecek zararlardan TSPB hiçbir şekilde sorumluluk kabul etmemektedir. Raporda yer alan bilgiler kaynak gösterilmek şartıyla izinsiz yayınlanabilir.
Bu bültene www.tspb.org.tr adresinden ulaşabilirsiniz.
Büyükdere Caddesi No:173 1.Levent Plaza Kat:4 1.Levent 34394 İstanbul
Tel: 0212 280 85 67 Faks: 0212 280 85 89
www.tspb.org.tr info@tspb.org.tr
@tspborgtr f tspborgtr
www.tspb.org.tr tspborgtr tspborgtr tspbkanali
sermaye piyasasında
