GİRİŞİMCİ MENTORU EL KİTABI

GİRİŞİMCİ MENTORU

EL KİTABI

İÇİNDEKİLER

Hoş Geldiniz ... 3

Girişimci Mentorunun Beceri ve Yetkinlikleri ... 4

Girişimci Mentorluğu Uygulama Esasları ... 6

Girişimci Mentoru Etik Taahütnamesi ... 11

İTÜ Çekirdek – Mentor El Kitabı - Ver: 2.0

3

Hoş Geldiniz

Değerli İTÜ Çekirdek Mentorumuz, İTÜ Çekirdek Destekçimiz ve İTÜ Çekirdek Yatırımcımız, Dünya’nın en başarılı kuluçka merkezlerinden biri olmak, dünya çapında girişimciler çıkarmak yolunda gücümüze güç kattığınız için çok teşekkür ederiz.

Bu el kitabı, hem sizin hem de girişimcilerimizin mentorluk sürecinde en iyi, en faydalı ve en sorunsuz deneyimi yaşayabilmeleri amacıyla dünyadaki en iyi uygulamalar ve yaşanmış vakalardan yola çıkılarak hazırlanmıştır.

Lütfen bu dokümanı uçtan uca inceleyerek sondaki taahhütnameyi ad ve soyadınızı, günün tarihi ile birlikte doldurarak imzalayın ve İTÜ Çekirdek ekibine teslim edin.

İTÜ Çekirdek’e hoş geldiniz.

İTÜ ARI Teknokent

Girişimci Mentorunun Beceri ve Yetkinlikleri

Mentorluk süreci:

• Karşılıklı öğrenmeyi amaçlar.

• Gizlilik esasına dayanır ve ilişki odaklıdır.

• Gönüllülük esasına dayalıdır.

• Girişimcinin çıkarları içindir.

• Girişimcinin yönettiği ve birlikte belirlenen hedeflere ulaşmaya çalışılan bir süreçtir.

Mentorlarımız:

• Profesyonel kariyer, yönetim ve liderlik becerileri ile rol modeli olmalıdır.

• Açık fikirli, esnek ve desteğe ihtiyaç duyulan alanların farkında olmalıdır.

• Kendisini ve diğerlerini geliştirmeye istekli olmalıdır.

• İletişimde ve ilişki yönetiminde başarılı olmalıdır.

• Tüm iş yoğunluğuna rağmen girişimci için zaman yaratmalı ve ulaşılabilir olmalıdır.

Mentorlarımızın sahip olması gereken temel beceriler:

• Doğrudan, temiz ve etkin iletişim becerisi

• Girişimcileri motive edebilme becerisi

• İlişki kurabilme ve ilişki yönetimi becerisi

Mentorlarımızın sahip olması gereken temel yetkinlikler:

• Ahlaki ve etik kurallara uygun davranış göstermek

• Aktif ve etkili dinleme yapabilmek ve etkin sorular sorabilmek

• Farklı yaklaşımlara yönelik olarak açık fikirli ve esnek olmak

• Gelişime ve diğerlerini geliştirmeye istekli olmak

• Geri bildirim vermek ve almak

• Girişimci ile karşılıklı güvene dayalı bir ilişki kurabilmek

• Girişimcilik alanında rehberlik ve destek sağlamak

• Girişimcinin kendi kendine öğrenmesine yardımcı olmak

• Girişimcinin alternatifleri düşünerek kendi yaklaşımını bulması / karar vermesini sağlamak ve yardımcı olmak

• Girişimcinin içinde bulunabileceği karmaşık durumları tüm boyutlarıyla algılamasına destek olmak

• Girişimcinin ihtiyaçlarına hassasiyet göstermek

• Girişimcinin kuluçka merkezi içinde ve dışında yeni ağlara erişimini desteklemek ve girişimciye görünürlük sağlamak

• Girişimcinin performansını geliştirmek, farkındalığını ve sorumluluğunu yükseltmek

İTÜ Çekirdek – Mentor El Kitabı - Ver: 2.0

5

• Girişimciye problemler karşısında öneri vermek, bilgi ve tecrübelerini paylaşmak

• Girişimciyi denemeye ve kontrollü bir şekilde risk almaya teşvik etmek

• Girişimciyi özgüveninin güçlenmesine ve farkındalığının artmasına yardımcı olmak

• Girişimciyi plan yapmaya, hedef koymaya yönlendirmek ve girişimcinin sınırlarını zorlayan hedefler belirlemede yardımcı olmak, hedef gerçekleşmesini takip ederek geri bildirim vermek

• Girişimciyi yeni bakış açılarına cesaretlendirmek

• Girişimciyi aksiyon planları oluşturmaya ve etkin davranışlar göstermeye teşvik etmek

• Girişimcinin esas problemi teşhis edebilmesi için birlikte sorgulama ve farklı öneriler geliştirmek

• Girişimciye rol modeli olmak, zor durumlarla ve kişilerle nasıl başa çıkıldığını göstermek

Girişimci Mentorluğu Uygulama Esasları

Mentorlarımızın mentorluk görevleri kapsamındaki ana sorumluluğu etkileşim içinde oldukları bütün girişimcilere en iyi seviyede destek olmaya çalışmak ve girişimcileri, İTÜ ARI Teknokent’i veya İTÜ Çekirdek’i maddi veya manevi zarardan korumak, zarara sebep olabilecek davranış ve yönlendirmelerden kaçınmaktır.

Değerli, ilham verici, etkileyici, yüksek donanıma sahip mentor adaylarımızdan, İTÜ Çekirdek mentoru olmak için, İTÜ Çekirdek Mentorluk Etik Sözleşmesi’ni okuyup anlayarak imzalamaları ve mentorluk çalışmalarının her aşamasında bu ilkelere azami özen göstermeleri beklenmektedir.

İTÜ Çekirdek mentoru, her zaman ve yalnızca mentorluk rolüne adaydır:

• İTÜ Çekirdek Mentorları, mentorluk ilişkisinin kayıtsız, şartsız ve bedelsiz olarak, yalnız mentorluk verilen girişimcinin çıkarına yönelik, ancak her iki tarafın da gönüllü olması esasına dayalı bir ilişki olduğunu kabul eder.

• Girişimci geliştiğinde ona hizmet vererek gelecekte gelir elde etmeyi amaçlayıp, bugün toplumun iyiliği için (pro bono) çalışan hizmet sağlayıcıların temsilcileri İTÜ Çekirdek Destekçileri grubuna alınır.

• Girişimciyi tanımak ve gelecekte beğendiği girişimcilere ortak olmak amacını taşıyan potansiyel yatırımcı niteliğindeki kimseler, yukarıdaki şartlar oluştuğundan İTÜ Çekirdek Yatırımcılar grubuna alınırlar. Böylece, girişimcilere en başından itibaren potansiyel yatırımcı olabileceğini bilirler.

• Eğer mentor, mentorluk ilişkisinin herhangi bir noktasında bir İTÜ Çekirdek grubuna yatırım yapmaya veya girişimciye ücretli hizmet verme amacına yönelirse, bu durumu İTÜ Çekirdek ve ilişkide olduğu İTÜ Çekirdek girişimcilerine açık bir şekilde belirtir ve o günden itibaren kişi İTÜ Çekirdek Mentorları grubundan çıkarılarak İTÜ Çekirdek Yatırımcıları veya İTÜ Çekirdek Destekçileri grubuna alınır.

İTÜ Çekirdek Mentorları / İTÜ Çekirdek Destekçileri / İTÜ Çekirdek Yatırımcıları, her zaman:

İTÜ Çekirdek – Mentor El Kitabı - Ver: 2.0

7

• Tüm girişimcilerle olan etkileşimlerinde, mümkün olan en yüksek ahlaki standart, sorumluluk duygusu ve dikkatle çalışmayı hedefler.

• Mentorluk görevini gerçekleştirirken yaş, ırk, cinsiyet etnik köken, cinsel yönelim, din, ulusal köken veya engellilik dâhil olmak üzere her türlü ayrımcılıktan uzak durur.

• Mentorluk ilişkisi yürüttüğü girişimcilerin çabalarını ve katkılarını tanıyıp, takdir eder ve yalnızca kendisine ait ürünler için sahiplik iddiasında bulunur. Kendi öneri, yorum ve yönlendirmeleri sonucunda oluşan her türlü telif veya fikri mülkiyet içeren sonuç ve ürünlerde doğrudan veya dolaylı olarak hak iddia edemez. Girişimcinin mentorluk sürecinde paylaştığı öneri, yorum ve fikirleri içeren fikri mülkiyet başvurularında bulunamaz.

İTÜ Çekirdek Mentorları / İTÜ Çekirdek Destekçileri / İTÜ Çekirdek Yatırımcıları, mentorluk oturumunun öncesinde ve başlangıcında:

• Girişimci ile ilgili kayıtları ve varsa önceki mentorların notlarını inceler.

• Mentorluk için kendisine atanan girişimcinin mevcut veya potansiyel rakipleriyle doğrudan veya dolaylı olarak herhangi bir ilişkisi bulunan, böyle bir ilişkiyi mentorluk sürecinde kurmak zorunda kalan veya böyle bir ilişkiye kendi kontrolü dışında dâhil olan mentor, bu gibi ilişkilerini İTÜ ARI Teknokent’e ivedilikle bildirerek başka bir girişimciye atanmayı talep eder.

İTÜ Çekirdek Mentorları / İTÜ Çekirdek Destekçileri / İTÜ Çekirdek Yatırımcıları, mentorluk oturumunun sonunda:

• Görüşmenin ve girişimcinin durumu ile ilgili kayıt tutulabilmesi amacıyla, temel bilgileri içeren İTÜ Çekirdek mentorluk görüşme formlarını zamanında doldurur ve

değerlendirmelerini güncel olarak İTÜ Çekirdek ile paylaşır. Bu kayıtlarda girişimcilerin gizli bilgilerine yer vermez.

• Girişimcinin veya girişimin, bir başka mentordan da önemli fayda sağlayacağını tespit ederse gerekli yönlendirmelerin yapılması için İTÜ Çekirdek’e ve girişimciye bilgi verir.

• Girişimci ile ilgili mentorluk ilişkisinde ulaşılan bilgilerin gizli tutulmasıyla, girişimcinin ciddi tehlike içine girebileceği hallerde ilgili durumu İTÜ ARI Teknokent’e bildirir.

İTÜ Çekirdek Mentorları / İTÜ Çekirdek Destekçileri / İTÜ Çekirdek Yatırımcıları, mentorluk ilişkisi sırasında:

• Etkileşim içinde olacağı tüm girişimcilere ilham vermeyi hedefler. Zaman ve enerjisini doğrudan veya dolaylı, bugün ya da geleceğe yönelik, hiçbir maddi karşılık beklemeden adar.

• Eğer bir İTÜ Çekirdek girişimcisi bir İTÜ Çekirdek mentorundan profesyonel hizmet almak için talepte bulunursa bu durum, İTÜ ARI Teknokent’e bildirilir. İlgili mentor ile birlikte yapılan değerlendirme sonucunda söz konusu mentor, destekçi grubuna geçebilir.

• Girişimcinin karşı karşıya kalabileceği potansiyel fırsat ve riskleri fark etmesine yönelik net bir rol oynar. Bu rolü oynarken, cevaplar vermekten çok sorular sormaya ve birlikte düşünmeye odaklanır, girişimcinin kendi kararlarını vermesini kolaylaştırır.

• Girişimcinin yerine düşünmez, girişimcinin yerine karar almaz. Birlikte soru sormaya ve cevap vermeye dayalı etkileşim sonucunda kararın her zaman girişimcinin olduğunu bilir ve ona göre davranır.

• Verdiği öneri ve tavsiyelerde, girişimcinin iş alanında en büyük etki ve en yüksek performansı elde etmesini hedefler.

• Uzmanlık veya deneyim sınırlarını aşan bir durum ile karşılaşıldığında bunu girişimciye açıkça belirtir ve belirtilen alanda uzman veya deneyimli bir mentor bulunması için gerekli yönlendirmelerde bulunur.

• Gizli, hatalı yönlendirme içeren veya doğruluğu değerlendirilemeyecek yorum ve önerilerde bulunmaktan ve bu yönde bilgi vermekten kaçınır.

• Mentorluk oturumunda ortaklaşa kararlaştırılan takip aksiyonlarını yerine getirir.

• İlişkide olduğu girişimciyi bilerek veya bilmeyerek herhangi bir ticari sırrını açıklamaya, mevcut veya potansiyel rakiplerine yardım etmeye yönlendirmez veya onlarla doğrudan rekabetten kaçınmaya zorlamaz.

• Girişimcilere ve üçüncü taraflara ait tüm telif hakları, anlaşmalar, işler, fikri haklar ve ticari markalara saygı gösterir ve bu alanlardaki kanun ve düzenlemelere uyar.

• Kendisinin veya girişimcinin mevcut mentorluk ilişkisini dilediği her zaman sona erdirebilme hakkına sahip olduğunu bilir.

İTÜ Çekirdek – Mentor El Kitabı - Ver: 2.0

9

• Mentorluk ilişkisi süresince girişimcinin mevcut veya potansiyel rakipleriyle herhangi bir ilişki kurmak noktasına gelirse, bu ilişkilerin bir çıkar çatışmasına yol açabileceği için, bunu İTÜ Çekirdek’e ve girişimciye bildirerek mentorluk ilişkisini sonlandırır.

İTÜ Çekirdek Mentorları / İTÜ Çekirdek Destekçileri / İTÜ Çekirdek Yatırımcıları, mentorluk ilişkisi sonrasında:

• Mentorluk etkileşiminde bulunduğu veya mentorluk ilişkisi yürüttüğü girişimcinin kendisiyle paylaştığı, tüm belge, kayıt, elektronik dosya ve mesajlaşma dahil olmak üzere her türlü bilgisini, aksi girişimci tarafından belirtilmedikçe gizli bilgi olarak değerlendirir ve bu bilgilerin korunması için azami gayret sarf eder. Mentorluk ilişkisinin sonunda bu bilgilerin tümünü güvenle korur, saklar veya yok eder.

• Mentorluk ilişkisinden doğan güven ve işbirliğini, girişimciyi başta finansal olmak üzere hiçbir şekilde kendi çıkarına yönlendirmek için kullanmaz veya kendisine maddi herhangi bir fayda sağlamaz.

İTÜ Çekirdek Mentorları, kendilerini ve mentorluk sistemini geliştirmek için:

• Mentorluğa temel teşkil eden uzmanlık ve deneyimlerinin sınırlarını bilir ve ona göre yorum ve önerilerde bulunmayı kabul eder.

• Doğru ve uzmanlık alanına uygun girişimcilere mentor olarak atanabilmesi için, uzmanlık ve deneyimlerini gösteren iş tecrübesi, eğitim ve sertifikasyon bilgilerini tam ve doğru olarak bildirir ve gerektiğinde günceller.

• Diğer İTÜ Çekirdek mentorlarına ve onların mentorluk alanındaki, etik çerçevenin içinde kalan tavsiyelerine saygı gösterir.

• Mentorluğa ilişkin etik çerçevenin aşıldığına ilişkin her türlü duyum ve şüpheyi İTÜ Çekirdek’e bildirir.

• Diğer İTÜ Çekirdek mentorlarıyla bilgi ve deneyim paylaşarak ortak bilgi, beceri ve yetkinliklerin geliştirilmesine katkıda bulunur.

• Uzmanlık düzeylerini sürekli geliştirmek için uygun eğitim ve sürekli gelişim etkinliklerine katılmaya azami çaba gösterir.

• İTÜ Çekirdek Internet sitesinde bulunan bu metinin en güncel halini düzenli olarak takip eder ve mentorluğa ilişkin gerekli hallerde bu metine göndermelerde bulunabilir.

İTÜ Çekirdek – Mentor El Kitabı - Ver: 2.0

11

Girişimci Mentoru Etik Taahütnamesi

Ben _______________________________________________, ___/____/____ tarihi itibariyle İTÜ Çekirdek Mentorları / Destekçileri / Yatırımcıları (Lütfen bir kategoriyi seçiniz), grubuna girmeyi kabul ederek:

• Mentorluk ilişkisine uygun davranacağımı, girişimcinin ve kamuoyunun mentorluk ile ilgili algısına zarar verecek davranışlarda bulunmamayı,

• Mentorluk sırasında bilgi, beceri ve tecrübelerimin seviyesine uygun olarak davranacağımı, bunları olduğundan fazla göstermeye çalışmamayı,

• Mentorluk sürecinin başında girişimci ile güvene dayalı bir ilişki kurmayı hedeflemeyi,

• Girişimcinin gizliliğini, kanun ve etik kurallar çerçevesinde korumayı,

• Girişimcinin aramızdaki mentorluk ilişkisinden faydalanmadığını ve başka bir mentor ile daha faydalı bir ilişki kurulabileceğini düşündüğümde, girişimciyi bu şekilde yönlendirmeyi,

• Girişimcinin çıkarlarıyla kendi çıkarlarım arasında çelişki yaratabilecek her türlü durumdan kesinlikle kaçınmayı,

• Girişimci ile aramda herhangi bir çıkar çelişkisi potansiyeli belirdiğinde, bu durum hakkında girişimciyi hemen bilgilendirmeyi ve bu durumda girişimcinin çıkarlarına öncelik vermeyi,

• Girişimci ile yürüttüğüm mentorluk ilişkisi nedeniyle üçüncü taraflardan maddi veya manevi bir fayda sağlarsam bu durumu girişimciye en kısa zamanda açıklamayı,

• Sonuçları kesin olmayan hususlarda girişimciye kuvvetli ve zorlayıcı yönlendirme yapmamayı,

• Mentorluk ilişkisinde olduğum girişimcilere yetkinliğimin ve tecrübemin ötesinde, yanıltıcı veya yüksek riskli tavsiyelerde bulunmamayı,

• Mentorluk süreci boyunca sağladığım kaynak ve önerilerde girişimcilerin ve üçüncü kişilerin tüm fikri haklarına saygı göstereceğimi ve ilişkili tüm kanunlara uyacağımı,

• İTÜ Çekirdek Girişimci Mentoru El Kitabı’nı ve İTÜ Çekirdek Girişimci Mentorluğu Uygulama Esasları’nı tam ve eksiksiz olarak okuyup anladığımı ve bu kurallara uymayı, kabul, beyan ve taahhüt ederim.

Ad, Soyad, İmza