İŞTİRAK
Özgür KÜÇÜKTAŞDEMİR
İŞTİRAK
İŞTİRAK, TDK’da, «ortaklık, ortak olma, paydaşlık, bir işte yer alma, bir işe, bir düşünceye katılma, katılım» anlamlarına gelir.
Ceza hukukunda, kanunun suç saydığı bir fiilin birden fazla kişi tarafından birden fazla hareketle işlenmesine denmektedir.
Özgür KÜÇÜKTAŞDEMİR
İŞTİRAK TÜRLERİ
ZORUNLU İŞTİRAK(Çok failli suçlar)
• Fiil tipik olarak tek faille işlenemez. Çok faille işlenmesi zorunludur. Bu suçun unsurudur.
• Özel hükümler kısmında görünür.
• Bağımsız hüküm niteliğindedirler.
• Örn. Rüşvet suçu.
ARİZİ İŞTİRAK
• Genel hükümlerde düzenlenmiştir.
• Ceza sorumluluğunu genişleten ceza normlarıdır.
• Tek bir kişi tarafından işlenebilen bir suçun, birden fazla kimsenin işbirliğiyle işlenmesidir.
KÜÇÜKTAŞDEMİR
İŞTİRAKİN ESASINI AÇIKLAYAN DÜŞÜNCELER
• İŞBÖLÜMÜ
ÖRGÜNLEŞME
• Bütün failler eşit olarak cezalandırılır.
• Kabahatler Kanunu
EŞİTLİK
(NEDENLERİN EŞİTLİĞİ)
• Kendisinden feri hareketlerin ayrıldığı asli bir hareketin varlığını öngörür.
İKİLİK
• Somut olaya göre faile göre ceza verilir.
CEZANIN FAİLE GÖRE TESPİTİ
Özgür KÜÇÜKTAŞDEMİR
765 s. Türk Ceza Kanunu’nda İştirak
İŞTİRAK
ASLİ İŞTİRAK
Asli Maddi (Fail) Aynı Ceza Verilir.
Asli Manevi (Azmettiren) Aynı Ceza Verilir.
FER-İ İŞTİRAK
Fer-i Maddi
Cezada İndirim Yapılır.
Fer-i Manevi
Cezada İndirim Yapılır.
5237 s. Türk Ceza Kanunu’nda İştirak
İŞTİRAK
FAİLLİK ŞERİKLER
AZMETTİRME
YARDIM ETME
MADDİ MANEVİ
İŞTİRAKİN KOŞULLARI
BİRDEN ÇOK FAİLİN KATILIMI
SUÇUN EN AZ TEŞEBBÜS DERECESİNDE
GERÇEKLEŞTİRİLMİŞ OLMASI
NEDENSEL KATKI
İŞTİRAK İRADESİ
Özgür KÜÇÜKTAŞDEMİR
İŞTİRAKİN KOŞULLARI
• Objektif bir koşul olup, hareketler ihmali veya icrai olabilir.
• Yapılan hareketin suçun işlenişi bakımından taşıdığı nedensel değere bakılır.
• Gerçekleştirilen hareketler suçtan önce, sonra veya hem zaman olabilir.
BİRDEN ÇOK KİŞİ TARAFINDAN GERÇEKLEŞTİRİLEN BİRDEN ÇOK HAREKET
• Hareketlerin nedensel değer taşıması somut olayda doğrudan etkisinin bulunması demek değildir. (Örn. Birine silah temin etmek)
HAREKETLERİN NEDENSEL DEĞER TAŞIMASI
• Eylemin bütün ayrıntılarının bilinmesi gerekmez; kişinin suça katılmış olduğunu bilmesi yeterlidir.
İŞTİRAK İRADESİ
• Bağlılık Kuralı: Fail sıfatına sahip olmayan bir kişinin, şerik sıfatıyla cezalandırılmasına yarar.
• Fiil üzerine kurulan hakimiyete odaklanılır.
SUÇUN KATILANLAR BAKIMINDAN AYNI OLMASI
Bağlılık Kuralı (TCK md.40)
(1) Suça iştirak için kasten ve hukuka aykırı işlenmiş bir fiilin varlığı yeterlidir. Suçun işlenişine iştirak eden her kişi, diğerinin cezalandırılmasını önleyen kişisel nedenler göz önünde bulundurulmaksızın kendi kusurlu fiiline göre cezalandırılır.
(2) Özgü suçlarda, ancak özel faillik niteliğini taşıyan kişi fail olabilir. Bu suçların işlenişine iştirak eden diğer kişiler ise azmettiren veya yardım eden olarak sorumlu tutulur.
(3) Suça iştirakten dolayı sorumlu tutulabilmek için ilgili suçun en azından teşebbüs aşamasına varmış olması gerekir.
KÜÇÜKTAŞDEMİR
1.BİRDEN ÇOK FAİLİN KATILIMI
BİRDEN ÇOK FAİL, BİRDEN ÇOK HAREKET
HAZIRLIK veya İCRA HAREKETLERİ OLABİLİR
İCRAİ veya İHMALİ OLABİLİR
ETKİLERİ MADDİ veya MANEVİ OLABİLİR
• Eğer başta anlaşılmışsa hareketlerin suç işlendikten sonra da gerçekleştirilmesi mümkündür.
HAREKETLER ÖNCE veya EŞZAMANLI OLABİLİR
Özgür KÜÇÜKTAŞDEMİR
2.SUÇUN EN AZ TEŞEBBÜS DERECESİNDE GERÇEKLEŞTİRİLMİŞ OLMASI
• Ortakların manevi unsuru aynı olmalıdır.
«Suça iştirak için kasten ve hukuka aykırı işlenmiş bir fiilin
varlığı yeterlidir.»
• «birden fazla kişinin taksirle işlediği suçlarda herkes kendi kusuru göz önünde
bulundurulmak suretiyle sorumlu tutulur.»
TAKSİRLİ SUÇLARA İŞTİRAK MÜMKÜN
DEĞİLDİR.
• Asli maddi failin icra hareketlerine başlaması gerekir.
• Teşebbüs halinde kalan suçlara iştirak edilebilir.
Faillerin en azından biri tarafından işlenmiş, teşebbüs derecesinde kalmış
bir fiilin varlığı gereklidir.
Özgür KÜÇÜKTAŞDEMİR
3.NEDENSEL KATKI
SOMUT x SOYUT NEDENSELLİK
«Belirli bir hareket yapılmasa idi ortaklar başka şekilde hareket edecekse»
Örn. Zincirleme azmettirme.
«Bir ortağın hareketi olmasa netice meydana gelmeyecekse»
Suçun işlenişi üzerinde ortak hakimiyet kurmak, o fiilin oluşmasına nedensel katkıda, yani etkide bulunmaktır.
Özgür KÜÇÜKTAŞDEMİR
4.İŞTİRAK İRADESİ
Gerekçede «birlikte suç işleme kararı» olarak ifade
edilmiştir.
Başkasının fiilinin suç oluşturduğu bilinecek ve bu
fiilin gerçekleştirilmesine katkıda bulunmayı
istemektir.
Birbirinden habersiz, kendi hesabına suç işleyen kimseler kendi bağımsız fiillerinden sorumlu olurlar.
(Yan yana faillik)
• Ortaklar arasında anlaşma.
• Suçun icrasından önce veya icrası sırasında olur.
• Fiili hataya ilişkin hükümler burada da uygulanır.
• Nedensellik bağı ve cezayı ağırlaştıran
hallerin ortaklara etkisi açısından önem arz eder.
Özgür KÜÇÜKTAŞDEMİR
PRATİK I
A ve B babalarını öldürmeyi amaçlar ve anlaşırlar. A babasının içkisine zehir katar. B ise bu zehrin yeterli olmayacağını düşünerek daha sonra babasının suyuna zehir katarak miktarı tamamlar.
A, babasının içkisine zehir katar. Bunu gören üvey anne C, zehrin yeterli olmayacağını bildiğinden A’dan habersiz kocasının suyuna zehir katarak miktarı tamamlar.
Ne A, ne B, ne de C aralarında anlaşmıştır. Hepsi kısa aralıklarla değişik miktarda zehirle babayı zehirler ve ancak verilen zehir yeter miktara ulaşır.
Küçüktaşdemir
SUÇU AĞIRLATICI ve HAFİFLETİCİ NEDENLERİN ORTAKLARA GEÇMESİ
FİİLE BAĞLI NEDENLER
• Hafifletici nedenler, lehe olduklarından bilinsin veya bilinmesin ortaklara sirayet ederler.
• Ağırlatıcı nedenlerse sadece bu nedenleri bilenler bakımından hüküm ifade eder.
KİŞİYE BAĞLI NEDENLER
• Suçu hafifleten nedenlere ortaklara sirayet etmez ve sadece o kişi yararlanır.
• Nitelikli hal failin kendisinde bulunuyorsa diğer faillere sirayet etmez.
• Diğer ortakların failin kendisinde bulunan nitelikli hali bilmesi gerekir.
Özgür KÜÇÜKTAŞDEMİR
SUÇU AĞIRLATICI ve HAFİFLETİCİ NEDENLERİN ORTAKLARA GEÇMESİ
İŞTİRAK İRADESİ ESAS ALINIR. NİTELİKLİ HALİN GERÇEKLİĞİ KESİN OLARAK
ÖNGÖRÜLEBİLMELİDİR.
NİTELİKLİ HALLERİN ŞERİKLERE TESİRİ AÇISINDAN BİR HÜKÜM YOKTUR. BU NEDENLE KUSUR İLKESİNE
BAŞVURULUR.
«BAĞLILIK KURALI GEREĞİ KİŞİYE BAĞLI NİTELİKLİ HALLER, YARDIM EDEN VE
AZMETTİRENE UYGULANIR.» (H) ÇÜNKÜ
AZMETTİREN VE YARDIM EDENİN SORUMLULUĞU FAİLE GÖRE BELİRLENİR. FAİLLERDE BULUNAN NİTELİKLİ HALLERSE DİĞER FAİLLERE SİRAYET ETMEZ.
Küçüktaşdemir
PRATİK II
A ve B, namus belasına C’yi beraber yaylım ateşine tutmaktadır. C, A’nın annesidir.
A, sevgilisi B’yi, ilişkilerine izin vermeyen babası C’yi
öldürmesine azmeder. B babasını arayarak pusu yerine gelmesini sağlar. A da C’yi orada eziyet ederek öldürür. B ise eziyet edeceğini öngörmemiştir.
Ek: Cezayı arttıran, fiile ilişkin nitelikli haller, fiil işleneceği zaman bunları bilen ortaklara uygulanır. Nitelikli halin gerçekleşeceğinin kesin olarak bilinmesi gerekir.
Küçüktaşdemir 17
ASLİ MADDİ FAİL KARARLAŞTIRILAN BAŞKA BİR SUÇ İŞLERSE NE OLUR?
BİRİNCİ OLASILIKTA SUÇUN NİTELİĞİ AYNI KALMAKLA
BİRLİKTE İŞLENİŞ ŞEKLİ DEĞİŞMİŞTİR.
İKİNCİ OLASILIKTA İŞTİRAK ETMEK İÇİN ANLAŞILAN SUÇUN
NİTELİĞİ DEĞİŞEBİLİR.
KUSUR İLKESİ GEREĞİ SONUÇLA İLGİLİ BİLGİSİ,
İSTEĞİ, ÖNGÖRÜSÜ BULUNMAYAN KİŞİYİ İSTEMEDİĞİ SONUÇTAN SORUMLU TUTMAMIZ MÜMKÜN
DEĞİLDİR!
• Örn. Dövülerek yaralanması
kararlaştırılan biri silahla yaralanabilir.
• Örn. Yaralanması kararlaştırılan kişinin öldürülmesi.
• Burada diğer ortakların öngörüsü önemlidir.
• Neticesi sebebiyle ağırlaşan suçlarda
ortaklar da sorumlu olur.
İŞLENEN SUÇUN KARARLAŞTIRILANDAN FARKLI OLMASI
Ortakların farklı manevi unsurla hareket etmeleri halinde, iştirak kuralları uygulanmaz.
Gerçekleştirilen suç daha hafifse bütün ortaklar bu suça göre ceza alır.
Failin gerçekleştirdiği suç «neticesi sebebiyle ağırlaşmışsa» ortaklar da sorumludur.
Fail kararlaştırılandan başka bir fiil veya ekstra ikinci bir fiil yapıyorsa ortakları bundan sorumlu tutma imkanı yoktur.
Özgür KÜÇÜKTAŞDEMİR
PRATİK III
A, B ve C bir evi soymak için anlaşırlar. A gözcülük yaparken, B, C’nin eve girmesine merdiven ve ip tutarak yardımcı olur. C ise eve girdiğinde, soygunu yapmak yerine ev sahibi kadına tecavüz eder.
A, B ve C banka soymak için anlaşırlar. C banka soyma karşılığı diğerlerine yüzde teklif eder, planı yapar. A ve B, banka soymak için bankaya girdiklerinde güvenlik görevlisinin mukavemetiyle karşılaşır. Soygunu gerçekleştirebilmek için A güvenlik görevlisini vurur, B ise paraları almaktadır.
Küçüktaşdemir
İŞ T İR A K T Ü R LE R İ
ASLİ
MADDİ FAİLLİK
Müşterek
Dolaylı
MANEVİ AZMETTİRME
FER’İ
MADDİ
ARAÇ SAĞLAMA
İCRASINI KOLAYLAŞTIRMA
MANEVİ
TEŞVİK
KUVVETLENDİRME
VAAT
YOL GÖSTERME
Özgür KÜÇÜKTAŞDEMİR
FAİLLİK
(TCK md.37)
1) Suçun kanuni tanımında yer alan fiili birlikte gerçekleştiren kişilerden her biri, fail olarak sorumlu olur.
2) Suçun işlenmesinde bir başkasını araç olarak kullanan kişi de fail olarak sorumlu tutulur. Kusur yeteneği olmayanları suçun işlenmesinde araç olarak kullanan kişinin cezası, üçte birden yarısına kadar artırılır.
Özgür KÜÇÜKTAŞDEMİR
FAİL
FAİL
DOĞRUDAN
FAİL MÜŞTEREK
FAİL DOLAYLI
FAİL
FAİL
FAİL Suçun işlenmesi bakımından doğrudan etkisi bulunan eylemleri yapan kişi, fiil üzerinde hakimiyet kuran kişi.
MÜŞTEREK FAİL (TCK md.37/1)
Fiil üzerine ortak hakimiyet kurulması.
Diğerinin fiilini tamamlayan etkin, işlevsel katkı. (YCGK, 04/11/14 1-5581/480)
DOLAYLI FAİL (TCK md. 37/2)
«Suçun işlenmesinde bir başkasını araç olarak kullanan kişi de fail olarak sorumlu tutulur.»
«Kusur yeteneği olmayanları suçun işlenmesinde araç olarak kullanan kişinin cezası, üçte birden yarısına kadar artırılır.»
«Fiilin işlenişi üzerinde hakimiyet kurulup kurulmadığı, failin olayın gelişimini elinde tutup tutmadığına göre belirlenir.»
«Fail, gerçekleşen kanuni tarife uygun haksızlıkla suçun objesiyle doğrudan temas halindedir.»
Küçüktaşdemir
FAİLLİK
MÜŞTEREK FAİLLİK
• Bağlılık prensibini uygulamaya gerek kalmaz.
• Suçun icra hareketleri birlikte işlenir.
• Sunulan katkının suçun işlenişinde arz ettiği
zorunluluğa bakılır.
• Fiilin icrası veya akim kalması ellerindedir.
• Hareketlerin hem zaman olması gerekli değil.
• Fonksiyonel olarak fiili hakimiyet ele alınır.
DOLAYISIYLA FAİLLİK
• Başkası araç olarak kullanılır.
• Failin yanılgıya sevk
edilerek veyahut cebirle ona suç işletilmesi.
• Asli failin isnat yeteneğine sahip olmaması.
• Araç olarak kullanılan kişiye bağlı cezayı
arttıran nitelikli haller, dolaylı faile uygulanmaz.
Özgür KÜÇÜKTAŞDEMİR
PRATİK IV
L.’nin maktule bir kez ateş ettiği isabet ettirememesi dolayısıyla diğer sanık E’nin yanına gelerek elinden silahı aldığı ve maktulü ateş ederek öldürdüğü olayda, sanık L’nin öldürme kastıyla ateş ettiği, elinden silahının alınmasına ses çıkarılmadığı ve öldürme fiilini de engellemeye çalışmadığı anlaşılmıştır. (Yargıtay Ceza Genel Kurulu E.2009/1-194 K.2009/235 T.13.10.2009)
Küçüktaşdemir
PRATİK V
Faillerin beraber maktulü takip edip saldırdıkları başka bir olayda ise faillerden ikisi maktulü ayrı olarak arkasından ve önünden bıçaklamış, birisi ise maktülün direndiği esnada yüzüne tekme atmıştır. (Y. 1. CD. 2007/1102E- 6326 K.)
A hırsızlık için girdiği, sakinlerinin tatilde olduğunu bildiği bir evi tek başına soyamayacağını anlayınca, hamal tutar.
Hamallara ev sahibi olduğunu ve taşındığını söyler.
Küçüktaşdemir
AZMETTİRME
(TCK md.38)
(1)Başkasını suç işlemeye azmettiren kişi, işlenen suçun cezası ile cezalandırılır.
(2) Üstsoy ve altsoy ilişkisinden doğan nüfuz kullanılmak suretiyle suça azmettirme halinde, azmettirenin cezası üçte birden yarısına kadar artırılır.
Çocukların suça azmettirilmesi halinde, bu fıkra hükmüne göre cezanın artırılabilmesi için üstsoy ve altsoy ilişkisinin varlığı aranmaz.
(3) Azmettirenin belli olmaması halinde, kim olduğunun ortaya çıkmasını sağlayan fail veya diğer suç ortağı hakkında ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası yerine yirmi yıldan yirmibeş yıla kadar, müebbet hapis cezası yerine onbeş yıldan yirmi yıla kadar hapis cezasına hükmolunabilir. Diğer hallerde verilecek cezada,
AZMETTİRME
KASTEN GERÇEKLEŞTİRİLEBİLİR
BELİRLİ BİR SUÇ İŞLEMEYE YÖNELİK OLMAYAN KARAR OLUŞTURULUR.
BELİRLİ BİR KİŞİYE YÖNELİK OLMASI ZORUNLUDUR (YOKSA TCK MD.214 UYGULANIR)
NETİCESİ SEBEBİYLE AĞIRLAŞAN SUÇLARDA AZMETTİREN BUNDAN SORUMLU OLUR.
AZMETTİRENİN İRADESİ ESAS ALINIR. İRADESİ DIŞINDA KALAN DİĞER HAREKETLERDEN SORUMLU DEĞİLDİR.
AZMETTİRME
Azmettirme hiç aklında yokken, bir insanın kafasına, kanunun suç saydığı belli bir fiilin işlenmesi fikrini sokmaktır.
«Faildeki suç fikri ve kararı münhasıran azmettirenin eseridir.»
Suça tahrik(TCK 214/3)halinde, tahrik edilen suç gerçekleşirse artık azmettirmeden söz edilir.
Dolaylı faillikten farklı olarak,
Azmettirmede suçu işleyen, azmettiren için de işlediğinin farkındadır.
Azmettirenin failin fiiline hakimiyeti yoktur.
Her iki tarafa da iştirak iradesi vardır.
Özgür KÜÇÜKTAŞDEMİR
YARDIM ETME
(TCK md.39)
(1) Suçun işlenmesine yardım eden kişiye, işlenen suçun ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasını gerektirmesi halinde, onbeş yıldan yirmi yıla; müebbet hapis cezasını gerektirmesi halinde, on yıldan onbeş yıla kadar hapis cezası verilir. Diğer hallerde cezanın yarısı indirilir. Ancak, bu durumda verilecek ceza sekiz yılı geçemez.
(2) Aşağıdaki hallerde kişi işlenen suçtan dolayı yardım eden sıfatıyla sorumlu olur:
a) Suç işlemeye teşvik etmek veya suç işleme kararını kuvvetlendirmek veya fiilin işlenmesinden sonra yardımda bulunacağını vaat etmek.
b) Suçun nasıl işleneceği hususunda yol göstermek veya fiilin işlenmesinde kullanılan araçları sağlamak.
c) Suçun işlenmesinden önce veya işlenmesi sırasında yardımda bulunarak icrasını kolaylaştırmak. Özgür KÜÇÜKTAŞDEMİR
MADDİ
YARDIM ARAÇ SAĞLAMA
İCRASINI
KOLAYLAŞTIRMA
Tipiklikteki hareketlerin dışında kalmalı ve failin fiiliyle işbirliği göstermemelidir.
MANEVİ YARDIM
TEŞVİK Fikir var ama henüz yok. Karar vermeye yöneltmek.
KUVVETLENDİRME Kararı hareket aşamasına geçirmek.
VAAT Suçun icrasından önce, suçun
işlenmesinden sonra yardımda bulunmayı taahhüt etmek.
YOL GÖSTERME Suç işlenmeden önce, suçun nasıl
işlenebileceği hususunda, failin iradesine etkili olacak tavsiyeler, fikirler verme.
YARDIM ETME
MADDİ YARDIMDA BULUNMA
• ARAÇ SAĞLAMAK VE İCRASINI KOLAYLAŞTIRMAK
• SAĞLANAN ARACIN SUÇU İŞLEMEYE ELVERİŞLİ OLMASI GEREKİR
• ARACIN FİİLEN KULLANILMASI GEREKİR
• ARAÇ SUÇ İŞLENMEDEN ÖNCE TEMİN EDİLMELİDİR
• KOLAYLAŞTIRICI NİTELİKTE İHMALİ VEYA İCRAİ HAREKETLER
• YARDIM ETME ÇOĞUNLUKLA HAZIRLIK
HAREKETLERİNDE OLUR. İCRA HAREKETLERİNİ
KOLAYLAŞTIRMAK FİİLİ İŞBİRLİĞİ İLE MÜMKÜNDÜR.
• ARAÇ KULLANILMAMIŞ AMA SUÇ İŞLEMEK İÇİN FAİLİ YÜREKLENDİRMİŞ TEŞVİK ETMİŞSE MANEVİ
YARDIMA GİRER.
YARDIM ETME
MANEVİ YARDIMDA BULUNMA
• TEŞVİK, SUÇ İŞLEME KARARINI
KUVVETLENDİRMEK, VAAT, YOL GÖSTERME
• FAİLİN DURAKSAMASINI ORTAN KALDIRMAK
• VAAT (YERİNE GETİRİLMESİ ÖNEMLİ DEĞİL)
• FAİLİN KORKULARINI YENMESİ, CESARET KAZANMASI
• SUÇ İŞLENDİKTEN SONRA VAAT YAPILIRSA NEDENSEL DEĞERİ YOK.
• YOL GÖSTERMEK
• SUÇ İŞLENMEDEN ÖNCE OLMALI. SUÇ SIRASINDA OLURSA ASLİ FAİL OLUR
YARDIM ETME
Kanunda faillikle yardım etmeyi birbirinden ayıran suçun işlenmesine neden katkının değeridir.
Hazırlık hareketleri de bu kapsamda değerlendirilebilir.
Yardım edenin yerine ikame edilecek bir kişi daima bulunur veya olmaması suçun işlenmesini engellemez.
Somut olayda ortağın nedensel katkısı, kanunun suç saydığı fiilin işlenmesine zorunlu olduğunda, ortak artık yardımda bulunan değildir; faildir.
Özgür KÜÇÜKTAŞDEMİR
SUÇA İŞTİRAKTEN GÖNÜLLÜ VAZGEÇME (TCK md.41)
1) İştirak halinde işlenen suçlarda, sadece gönüllü vazgeçen suç ortağı, gönüllü vazgeçme
hükümlerinden yararlanır.
(2) Suçun;
a) Gönüllü vazgeçenin gösterdiği gayreti dışında başka bir sebeple işlenmemiş olması,
b) Gönüllü vazgeçenin bütün gayretine rağmen işlenmiş olması,
Hallerinde de gönüllü vazgeçme hükümleri uygulanır.
Özgür KÜÇÜKTAŞDEMİR 39
SUÇA İŞTİRAKTEN GÖNÜLLÜ VAZGEÇME
Nedensellik değeri taşıyan hareket yapılmadan vazgeçilmişse veya asli fail bir hareket yapmamışsa zaten bir sorumluluk söz konusu değil.
Suç işleyen ortak, gönüllü vazgeçebilmek için suçtaki nedensel katkısını, etkilerini bir yolla gidermelidir.
Suçtan gönüllü vazgeçen ortak nedensel katkısını gidermiş olsa bile diğer ortaklar buna rağmen suçu işlemişlerse vazgeçen ortak sorumlu olmaz.
Asli maddi fail, suçun icrasından vazgeçerse, gönüllü vazgeçmeden sadece o yararlanır.
Özgür KÜÇÜKTAŞDEMİR
KIŞKIRTICI AJAN
1.Görüş: Kışkırtıcı ajanın kastı azmettirilen veya teşvik edilen kimsenin fiilini tamamlamasına yönelik değildir. Kışkırtıcı ajan doğacak zararlı veya tehlikeli sonucu istemez. Bu nedenle iştirak etmiş sayılmaz.
2.Görüş: Kanunun suç saydığı bir fiilin işlenmesine yardım etmek veya azmettirmek suçtur. Bu kolluk memuru TCK’nın 24.maddesinden yararlanamaz.
Özgür KÜÇÜKTAŞDEMİR
41
PRATİK VI
Maktulün bulunduğu arabayı kullanan, maktulün araması üzerine olaya katılan sanığın, arabanın içindeki arkadaşlarının maktulü kasten öldürmeleri sonrasında, arkadaşlarının silahlarını saklaması, yaralarının tedavileri ile bizzat ilgilenmesi ve aracın yıkattırılmasını sağlamıştır.
(Yargıtay Genel Kurulu E.2009/1-10 K.2009/149
T.9.06.2009) Küçüktaşdemir
PRATİK VII
Osman karısı Aliye’nin kendisini aldattığını öğrenir. Mahalledeki tinercilerden birini parayla tutarak karsının aşığı ile kavga çıkarmasını ve sonrasında öldürmesini ister. Yakın arkadaşı Zübeyir ise delikanlı adamın namusunun temizlemesi gerektiğini söyleyerek arkadaşını tinerci genç ile bir araya getirir. Küçüktaşdemir
PRATİK VII
A, ünlü bir sanatçının evini soymak için çilingir arkadaşı B ile anlaşmıştır. Angora Sitesindeki eve gitmişler, arka kapıdan eve girmek için
bahçeye çıkmışlardır. Kapının açık olduğu anlaşılır.
A, arkadaşı B’ye zehir verir ama B zehir yerine baba yadigarı tüfeği kullanarak alacaklısı C’yi vurarak öldürür.
KAYNAKÇA
HAFIZOĞULLARI/ÖZEN, TÜRK CEZA HUKUKU GENEL HÜKÜMLER, US-A YAYINLARI, ANKARA
HAKERİ, CEZA HUKUKU GENEL HÜKÜMLER, ADALET, ANKARA
İÇEL, CEZA HUKUKU GENEL HÜKÜMLER, BETA, İSTANBUL
AYDIN, SUÇA İŞTİRAK, Yetkin, Ankara