2017 Yılında Sosyal Güvenlikte Şirketleri/Çalışanları Etkileyecek Önemli Değişiklikler

(1)

2017 Yılında Sosyal Güvenlikte Şirketleri/Çalışanları

Etkileyecek Önemli Değişiklikler

15. Çözüm Ortaklığı Platformu

15 Aralık 2016

www.pwc.com.tr

(2)

İçerik

• Muhtasar ve SGK Aylık Prim ve Hizmet Belgesinin birleşmesi

• Beyannamelerin birleşmesiyle birlikte Meslek Mensuplarına gelecek yeni sorumluluklar

• Meslek kodu uygulaması

• SGK tavanının artması

• Otomatik BES uygulaması

• 2017 yılında asgari ücret desteği

(3)

Muhtasar ve Prim Hizmet

Beyannamesi

(4)

5-Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi

Muhtasar Beyanname ve Aylık Prim Hizmet Belgeleri birleştirilerek Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi olacak.

Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinin birleştirilmesi ve uygulamaya ilişkin usul ve esaslar Maliye ve Çalışma Bakanlıklarınca ortak çıkarılacak bir tebliğ ile belirlenecektir.

Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinin düzenlenmesi sonucu 5510 sayılı yasaya göre düzenlenecek olan tahakkuk fişi mükellefe veya yetkili kişiye elektronik

(5)

PwC -Sosyal Güvenlik Hizmetleri

Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi

Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi, 193 sayılı GVK’na eklenen Madde 98/A’da düzenlenmiştir.

MPHB ile APHB’nin birleştirilmesine veya ayrılmasına, kapsama alınacak grupların, sektörler, gayrisafi iş hasılatları, işçi sayıları, gelir unsurları, il-ilçe sınırları itibariyle ayrı ayrı veya birlikte belirlenmesine MB ile ÇSGB müştereken yetkili kılınmıştır.

Uygulama 2017/Ocak ayında pilot olarak seçilecek bir ilde başlayacak ve pilot uygulama sonuçlarına göre Türkiye geneline yaygınlaştırılacaktır.

Geçmişe dönük verilmesi gereken bildirimler de internet ortamından yapılacaktır.

Ek-iptal verilmesi gerektiğinde, bildirgenin son hali yazılıp yüklenecektir.

Ayrıca iptal-ek bildirge verilmesine gerek kalmayacaktır.

Aynı işverene ait birden fazla SGK işyeri varsa, tek MPHB ekinde işyeri sicili, belge türü, kanun numarası, sigortalı bilgileri girilmek suretiyle sisteme yükleme yapılacak, arka planda tahakkuklar oluşacaktır.

Slide 5 26 Ekim 2016 Celal ÖZCAN Sosyal Güvenlik Hizmetleri Direktörü

(6)

Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi

APHB’lerin E-bildirge uygulamasıyla verilmesi sona erecektir.

Sistemde YALNIZCA MUHTASAR VERENLER, YALNIZCA SGK BİLDİRGESİ VERENLER ve HER İKİSİNİ DE VERENLER olmak üzere 3 seçenek olacaktır.

Sisteme geçilmeden önceki dönemlere ait geçmişe dönük bildirim yapılması gerektiğinde eskiden olduğu gibi kağıt ortamında; sistem yürürlüğe girdikten sonraki dönem için geçmişe dönük bildirim yapılması gerektiğinde ise elektronik ortamda bildirim yapılacaktır.

İhlal halinde her Kurum kendi mevzuatına göre ayrı ayrı İPC uygulayacaktır.

Bildirge ve muhtasar beyanname verme süreleri eşitlenecektir.

(7)

Meslek Mensuplarının

Sorumlulukları

(8)

Beyannamelerin Birleşmesiyle Birlikte Meslek Mensuplarına Gelecek Yeni Sorumluluklar

5510 sayılı Kanun gereği internet, elektronik ve benzeri ortamda Kuruma gönderilecek muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin defter ve kayıtlara ve bu kayıtların dayanağını teşkil eden belgelere uygun olmamasından işverenlerle birlikte yazılı sözleşme ile yetki verilmiş serbest muhasebeci, serbest muhasebeci malî müşavir ve yeminli malî müşavirler de müştereken ve müteselsilen sorumlu olacaktır.(5510/12)

(9)

Meslek Kodu Uygulaması

(10)

Meslek Kodları İle İlgili İdari Para Cezası Uygulaması

Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinde çalışanların meslek adı ve kodlarının fiilen yaptıkları işe uygun olarak seçilmemesi halinde işverenlere 1/1/2018 tarihinden itibaren idari para cezası uygulanacaktır.

İdari Para Cezası : 1/10 AAÜ her sigortalı başına

( maksimum 1 AAÜ ‘ kadar)

MESLEK KODU

(11)

Sigorta Primine Esas

Kazanç Üst Sınırının

Yükselmesi

(12)

SGK Sigorta Primine Esas Kazanç Üst Sınırının Yükselmesi

 5510 sayılı Kanuna göre hizmet akdiyle çalışan 4-a sigortalıları ile kendi nam ve hesabına çalışan 4-b sigortalıları için prime esas kazanç alt sınırı; asgari ücret, üst sınırı da

asgari ücretin 6.5 katıdır.

 5510/82. md. yapılan değişiklikle, sigorta primine esas kazanç üst sınırı;

asgari ücretin 7.5 katı olarak belirlenmiştir.

 Yürürlük: Kanun maddesi 1 Ocak 2017 tarihinden itibaren uygulamaya girecektir.

(13)

SGK Sigorta Primine Esas Kazanç Üst Sınırının Yükselmesinin Etkileri

a-Sigortalılar açısından;

 Kısa dönemde sigortalıları hastalık, doğum, iş kazası ve meslek hastalığı durumunda kendilerine SGK tarafından verilecek geçici iş göremezlik ödeneği (rapor parası) ve sürekli iş göremezlik gelirleri artacak

 Aktif çalışma dönemi içerisinde brüt ücret üzerinden çalışanların ele geçen net ücretlerinde düşmeye olacak.

Yaklaşık(1.647 TL X%15) 247,05 TL’lik azalma

 Uzun dönemde bağlanacak emekli aylığının miktarı artacaktır.

15 Aralık 2016 15. Çözüm Ortaklığı Platformu

13

(14)

SGK Sigorta Primine Esas Kazanç Üst Sınırının Yükselmesinin Etkileri

b-İşverenlar açısından;

 Prime esas kazançlar üzerinden hesaplanan sigorta primi ve işsizlik sigortası primi işveren payları brüt ücrete eklenerek işgücü maliyeti ve buna bağlı olarak da üretim maliyeti artacaktır.

Yaklaşık (1.647 TL X%17,5) 288,23 TL’lik bir artış olacaktır.

 Net ücret sistemine göre çalışan işyerleri, üst sınırın artmasından kaynaklanan işçi ve işveren payı maliyetinin tamamını üstlenmek zorunda kalacaktır.

(247,05 TL+288,23 TL=535,28 TL)

(15)

SGK Sigorta Primine Esas Kazanç Üst Sınırının Yükselmesinin Etkileri

c-SGK açısından:

SGK yetkilerinin yaptığı resmi açıklamalar göre;

- 4/a (SSK) statüsünde 295 bin kişi, -4/b (Bağ-Kur) statüsünden 55 bin kişi

olmak üzere toplamda 350 bin kişi sigorta primlerini üst sınırdan (10.705,50 TL) ödemektedir.

Bu durumda, bugün uygulanan asgari ücret tutarı dikkate alınarak bir

hesaplama yapıldığında, sigorta primi ve işsizlik sigortası primi olarak yıllık (1647 TL X37,5 X 350.000 kişi X 12 ay=2.594.025.000 TL) yaklaşık 2,6 milyar lira ilave gelir elde edilecektir.

2017 yılında asgari ücret ve buna bağlı olarak belirlenecek üst sınırın

yükseleceği de dikkate alındığında, üst sınırın artırılmasına bağlı olarak SGK ve İşsiz Sigortası Fonunun elde edeceği gelir daha da yükselecektir.

15

(16)

SGK Sigorta Primine Esas Kazanç Üst Sınırının Yükselmesinin Sonuçları

 SGK ve İşsizlik Sigortası Fonuna kısa vadede yaklaşık olarak 2.6 milyar lira yıllık ilave gelir elde etmesini sağlacak olmakla birlikte;

 Üst sınırdan prim ödeyen 350 bin kişinin prim yükünde %15 oranında artışa yol açacaktır.

 SGK tavanının üzerinde brüt ücretle çalışan kalifiye personelin net ücretlerini düşürecektir.

 Kalifiye eleman çalıştıran, kalife elemanı tutabilmek için de yüksek ücret

ödemek durumunda olan işverenlerin işgücü ve üretim maliyetlerini artıracaktır.

 Yüksek ücretle çalışan kişilerin ileride yıllar sonra elde edeceği emekli

aylıklarının kısmen de olsa yüksek olmasını sağlayacak olmakla birlikte, ödenen primler içinde %12,5 oranında GSS primi de olduğu dikkate alındığında ve

GSS’den yararlanma bakımından alt sınırdan prim ödeyen ile üst sınırdan prim

(17)

Otomatik BES Uygulaması

(18)

BES’de Mevcut Durum

BES Verileri (02.12.2016)

BES Katılımcı Sayısı 6.570.540 kişi

Katılımcı Fon Tutarı 51.996 milyon TL

Devlet Katkısı Fon Tutarı 7.180 milyon TL

(19)

Zorunlu BES İle Ne Amaçlanıyor?

 Yatırım/GSYH Oranı ve Tasarruf/GSYH oranının artırılması Dünya Yatırım/GSYH Oranı =%32

Türkiye Yatırım/GSYH Oranı =%20 Dünya Tasarruf/GSYH oranı =%35 Türkiye Tasarruf/GSYH oranı =%15

 SGK emekli aylıklarındaki düşmenin telafi edilmesi

19

(20)

Otomatik Katılım Nedir?

İşyeri bazlı özel emeklilik planlarına yönelik bir uygulama olan otomatik katılım, 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi

Kanunu'nda yapılan değişik uyarınca 01.01.2017 tarihinde yürürlüğe girecektir.

Çalışanların işverenleri aracılığıyla otomatik olarak bir emeklilik planına dahil edilmesi ve ilgili kişilere

istediklerinde belirli şartlar ile plandan çıkma imkanı verilmesi esasına dayanmaktadır.

(21)

Otomatik Katılım Uygulaması Kimleri Kapsıyor?

 Kapsama alınacak işyerleri, Bakanlar Kurulu Kararı’yla belirlenecektir.

 Yabancılar ve 4/b (Bağ-Kur) sigortalıları otomatik katılım programında yer almamaktadır.

• Türk vatandaşı veya 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 nci maddesi kapsamında (mavi kartlılar) olanlardan,

• 45 yaşını doldurmamış

• 5510 sayılı Kanununun 4/a (SSK) ve 4/b (Emekli Sandığı)

kapsamında çalışanlar

Kimler Dahil Olacak?

21 15 Aralık 2016 15. Çözüm Ortaklığı Platformu

(22)

Hangi Şirket Ne Zaman Otomatik Katılıma Girecek?

Çalışan sayısı İşyeri Yükümlülüğün

Başlama Tarihi 1000 ve üzeri Özel sektör 1 Ocak 2017 250- 999 Özel sektör

Genel ve özel bütçeli idareler

1 Nisan 2017

100-249 Özel sektör 1 Temmuz 2017

99-50 Özel sektör

Mahalli idareler ve KİT’ler

1 Ocak 2018

(23)

İşverenler Otomatik Katılım Çerçevesinde Çalışan Sayısını Nasıl Hesaplamalıdır?

Çalışanların otomatik

katılıma dahil olma şartlarını taşıyıp taşımadıklarına

bakılmaksızın (45 yaş altı ve üstü çalışan sayısı ayrımı yapılmaksızın) işverene bağlı tüm çalışan sayısı dikkate alınacaktır.

Nasıl

Hesaplanacak?

(24)

Çalışanlar Ne Kadar Katkı Payı Ödeyeceklerdir?

BES Katkı Payı= SPEK x % 3

Örnek-1: A çalışanının SGK

bildiriminin asgari ücret üzerinden yapıldığını varsayalım. Bu durumda, söz konusu çalışanın zorunlu BES’e ödeyeceği aylık katkı payı tutarı (1.647 TL X %3) 49,41 TL olacaktır.

Örnek-2: B çalışanının SGK bildiriminin tavandan (brüt asgari ücretin 6,5 katı) yapıldığını

varsayalım. Bu durumda, söz konusu çalışanın zorunlu BES’e ödeyeceği aylık katkı payı tutarı (10.705,50 TL X

3

(25)

Çalışan Otamatik BES’den İsterse Çıkabilir mi?

Çalışan, isterse emeklilik planına dahil olduğunun kendisine bildirildiği tarihi takip

eden 2 ay içinde sözleşmeden cayabilir.

Cayma halinde, ödenen katkı payları, varsa hesabında bulunan yatırım gelirleri ile

birlikte 10 işgünü içinde emeklilik şirketi tarafından

çalışana iade edilecektir.

Cayma hakkınının kullanılmaması halinde, çalışan

Hazine Müsteşarlığınca belirlenen hallerde

katkı payı ödemesine son

verebilecektir.

(26)

İşveren Yükümlülükleri Nelerdir ?

Emeklilik şirketinin seçimi

• 5510 sayılı Kanunun 12 nci maddesi kapsamındaki her işveren, çalışanları adına, bir emeklilik şirketi ile

sözleşme yapmakla yükümlüdür. Şirket seçiminde, hizmet kalitesi, kesinti ve diğer hususlar göz önünde bulundurarak tercihte bulunulmalıdır.

Fonların Seçimi • İşveren, sisteme giriş esnasında çalışandan faizli/faizsiz fon tercihini alacak, tercihte bulunmayan çalışanları için söz konusu tercihi yapacaktır.

Katkı payının ödenmesi

• İşveren, katkı payını çalışanın ücretinden kesip emeklilik şirketine aktarmakla yükümlüdür. Maaş ödemelerini

Maliye Bakanlığınca işletilen Kamu Harcama ve Muhasebe Bilişim Sistemi kullanarak yapan Kamu

Kurumları aynı sistemi kullanarak katkı payı ödemelerini gerçekleştirebilecektir.

(27)

Çalışana Faydası Nedir ?

Katkı payının

%25'i

^oranında

devlet katkısı,

2 aylık cayma

süresinin sonunda sistemde kalmayı tercih etmeleri

halinde

1000 TL

ilave devlet katkısı,

Emeklilik döneminde

birikimini 10 yıllık gelir sigortası olarak almayı tercih eden çalışanlara toplam birikimleri üzerinden

ilave %5

^devlet

katkısı

(28)

Otomatik Katılım Kapsamında Sunulacak Devlet Katkılarına Hak Ediş Süresi Bulunmakta mıdır?

%25 oranındaki Devlet katkısı teşviki ile 1.000 TL’lik bonus Devlet katkısı teşviki için hak kazanma süreleri aynı olup, hak ediş süreleri aşağıda yer alan tabloda açıklanmıştır.

Sistemde Tamamlanan Yıl Sayısı Devlet Katkısı Hak Ediş Oranı

0-3 %0

3-6 %15

6-10 %35

(29)

Asgari Ücret Desteği

(30)

2017 Yılı Asgari Ücret Desteği

Asgariücret artışı ile ilgili Hazine desteği 2017 yılı Ocak-Aralık döneminde de devam

edecektir.

Söz konusu destek 1 Ocak 2017 tarihinden

itibaren geçerli olacaktır.

Uzun vadeli sigorta kollarından bildirimi yapılan sigortalılar

(4-a) kapsama girmektedir.

Sosyal güvenlik destek primine tabi 4-

a sigortalıları için bildirimi yapılan

günler destek kapsamında bulunmamaktadır.

Özel sektörde faaliyet gösteren işverenlerin tamamı ile 5018 sayılı

Kanun ekindeki II,III ve IV sayılı cetvellerdeki kurum

ve kuruluşlar

(31)

2016 Yılı veya Öncesinde Tescil Edilen İşyerleri

2017 yılından önce tescil edilmiş olan işyerleri, 2016 yılının aynı ayında günlük SPEK tutarı Bakanlar Kurulunca belirlenecek tutar ve altında bildirilenlerin toplam prim ödeme gün sayısı ile BK’nca belirlenecek günlük destek

tutarının çarpılması ile

bulunacak tutar 2017 yılının aynı ayında faydalanılabilecek maksimum teşvik tutarı olacaktır.

Faydalanma Şartları :

• 2017 yılı için APHB veya MPHB yasal süresinde verilmesi,

• 2017 yılında çalıştırdığı sigortalıların SPEK tutarlarını eksik bildirmemesi şartları sağlanmalıdır.

(32)

İlk Defa 2017 Yılında Tescil Edilmiş Olan İşyerleri

Uzun vadeli sigorta kollarından

bildirilmiş olan tüm sigortalıların prim günleri destek

kapsamındadır.

Bu kapsamdaki işyerlerinde bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim

ödeme gün sayısının Bakanlar

Kurulunca tespit edilen günlük tutar ile ile çarpılarak teşvik tutarı hesaplanmaktadır.

Faydalanma Şartları :

• Muhtasar ve prim hizmet

beyannamelerinin zamanında

verilmesi,

• Cari dönem primlerinin zamanında ödenmesi,

• Kuruma prim aslı, gecikme zammı- cezası ile idari para cezası

bulunmaması,

• 2017 yılı için kayıtdışı sigortalı çalıştırmaması ve bildirimi yapılan

(33)

Dikkat Edilecek Hususlar

.

 Teşvikten faydalanmak amacıyla muvazaalı işlem yapılması halinde,

 Sigorta primine esas kazancın eksik bildirilmesi halinde,

 Kayıtdışı sigortalı çalıştırılması veya Kuruma sigortalı olarak bildirilen kişilerin fiilen çalıştırılmamış olması halinde,

söz konusu destekten faydalanılamayacaktır.

Ayrıca, söz konusu destekten şartları olmadığı halde faydalanılması halinde, faydalanılan aylardaki destek işverene borç olarak yansıtılacağından söz konusu aylarda diğer teşviklerde aranan borcu olmamak şartı kaybedilmiş olacaktır. Bu hallerde, destekten yersiz faydalanılan aylar için diğer teşvik tutarları da gecikme zammı ve cezasıyla birlikte geri

alınacaktır.

(34)

Sorularınız?

Celal Özcan

PwC Türkiye Direktör

Sosyal Güvenlik Hizmetleri +90 (212) 326 6721 celal.ozcan@tr.pwc.com