LETONYA
ÜLKE BİLGİ NOTU
2.11.2021
Halis Can Şire
Letonya ya da resmî adıyla Letonya Cumhuriyeti, Kuzey Avrupa'da yer alan bir ülkedir. Kara sınırlarını kuzeyde Estonya, güneyde Litvanya; doğuda ise Rusya ve Belarus ile paylaşmaktadır. Aynı zamanda Letonya, İsveç ile denizden sınırdaştır. Letonya'nın en büyük şehri ve başkenti Riga'dır. 1 Mayıs 2004'ten beri Avrupa Birliği üyesidir.
Resmi Adı Letonya Cumhuriyeti
Yönetim Biçimi
• Cumhuriyet
Cumhurbaşkanı
• Egils Levits
Başkent Riga
Nüfus 1.916.000
(2020 Tahmini, IMF)
Yüz Ölçümü (km²)
• 64.589
Resmi Dil Letonca
Etnik Yapı
%59,3 Leton, %27,8 Rus, %3,6 Beyaz Rus, %2,5 Ukraynalı, %2,4
Leh, %1,3 Litvanyalı ve %1 diğer
Para Birimi EURO
GSYİH (Milyon $)
• 33.015
(2020 Tahmini, IMF)
Kişi Baş. GSYİH ($)
• 17.230
(2020 Tahmini, IMF)
Büyüme Oranı -6.0
(2020 Tahmini, IMF)
2
Letonya ekonomisi için orman ürünleri stratejik öneme sahiptir.
Ülkenin yaklaşık %50’ye yakını ormanlarla kaplıdır. Letonya, AB’nin en çok ormanlık alana sahip ülkelerinden birisidir. Ülke verimli topraklardan oluştuğundan tarım ve ormancılık önemli üretim sektörlerine girdi sağlamaktadır. Ormancılık GSYİH’nın yaklaşık %5’ini oluşturmaktadır.
Letonya’nın enerji ihtiyacı büyük oranda ithalat ile karşılanmaktadır.
Letonya’nın petrol üretimi bulunmamaktadır. Ülkenin petrol talebi tamamıyla ithalat ile karşılanmaktadır. Hükümet enerji bağımlılığını azaltmak için daha fazla yerel kaynakları geliştirmeyi hedeflemektedir.
Hedeflere ulaşmak için hidroelektrik santrallerinin ötesinde rüzgar ve biokütle santrallerine yönelmeyi planlamaktadır.
2012-2017 döneminde kişi başına düşen yenilenebilir ülke içi temiz su kaynakları azalmakta olan ülkeler arasında Letonya, %5 artış ile 54.
sırada olup 2017 yılında sahip olduğu kişi başına düşen temiz su miktarı 8 722m³'tür.
2019 yılında 1 bin varil/günlük ham petrol üretimi ile 127 ülke arasında 105. sıradadır.
Nüfus ve İstihdam
Letonya’nın toplam nüfusu 2019 yılında 1.9 milyon civarındadır. 2000 yılına göre nüfus 400.000 kadar azalmıştır. Ortalama yaş ise 2018 yılında 42.9 olarak gerçekleşmiştir. 2021 yılında 1.9 milyon kişi ile dünyada 140. sırada yer alan Letonya nüfusunun 2025 yılında 1.8 milyon kişi olacağı tahmin edilmektedir. Yaşlı nüfus giderek artmakta, genç yetişkinlerin ve orta yaşlıların nüfusu ise azalmaktadır. 2018 yılında doğurganlık oranı kadın başına 1.7 doğum olup, oranın zaman içinde çok yavaş artacağı tahmin edilmektedir. Doğumların ertelenmesi nüfusun düşüşüne çok önemli katkıda bulunmaktadır. Doğumlar arasındaki zaman aralığının genişlemesi doğum oranlarının sayısını düşürmektedir.
Ortalama ömür beklentisi erkekler için 69.4, kadınlar için 79.6'dır. Nüfusun %59,3 Leton, %27,8 Rus, %3,6 Beyaz Rus, %2,5 Ukraynalı, %2,4 Leh, %1,3 Litvanyalı ve
%1 diğer milletlerdir. Nüfusun %68’i kentte ve %32’si kırsal alanda yaşamaktadır.
3
Doğal Kaynaklar
Coğrafi Konum
Letonya’nın yüzölçümü 64,589 km2 dir. Baltık Cumhuriyetleri arasında 2. en küçük ülkedir.
Avrupa’nın kuzeydoğu kesiminde bir ülke olan Letonya, Baltık Denizi ve Riga Körfezi kıyılarında yer alır. Kuzeyde Estonya, doğuda Rusya, güneyde Litvanya ile çevrilidir.
Letonya'nın politik, ekonomik ve kültürel merkezi, Letonya nüfusunun üçte birinden
fazlasının (717 bin) yaşadığı ve çalıştığı Riga'dır. Riga'nın zarif Eski Şehir Merkezi ve farklı
Art Nouveau mimarisi, modern hareketli iş hayatı ve kültürel yaşama ilham veren bir
düzen işlevi görür. 1201'de kurulan, Hansa Birliği mensubu olan bu şehir Avrupa'nın en
eski ortaçağ şehirlerinden biri olup UNESCO tarafından dünyanın en önemli kültürel ve
doğal alanları listesine alınmıştır. Aynı zamanda Riga'nın Old Town silueti bir Avrupa Mirası
Niteliği taşıyan bir alandır.
LETONYA
DIŞ TİCARETİ
4
Letonya Dış Ticaret Verileri
(x1.000 USD)
Kaynak: Trade Map-ITC verileri
5
Letonya, dış ticarette geleneksel olarak dış ticaret açığı vermektedir. Trade Map veri tabanındaki veriler incelendiğinde 2019 yılında 17.7 Milyar USD ithalat ve 14.4 Milyar USD ihracat gerçekleştiren Letonya, 2020 yılında 17.3 Milyar USD ithalat ve 15.1 Milyar USD ihracat yaptığı görülmektir. 5 yıllık ortalama ticaret hacmi 30.6 Milyar USD
seviyelerindedir.
Ülkenin ihracat kalemlerinin başlıca; Ahşap Ürünler, Makineler & Elektronik Ürünler ve Hububat sektörlerinden oluştuğu görülmektedir.
İthalat kalemlerini ise Makineler & Elektronik Ürünler, Motorlu Taşıtlar, Yakıtlar ve Eczacılık ürünleri oluşturmaktadır.
Yıllar Toplam İhracat ($)
Önceki Yıla Göre İhracat Değişim
Toplam İthalat ($)
Önceki Yıla Göre İthalat Değişim
Hacim ($)
Dış Ticaret Dengesi ($)
2016 11.607.295 -0,37% 13.736.507 -2,55% 25.343.802 -2.129.212
2017 13.189.947 13,63% 16.053.149 16,86% 29.243.096 -2.863.202
2018 15.065.000 14,22% 18.612.966 15,95% 33.677.966 -3.547.966
2019 14.447.102 -4,10% 17.767.575 -4,54% 32.214.677 -3.320.473
2020 15.181.997 5,09% 17.346.994 -2,37% 32.528.991 -2.164.997
Letonya Dış Ticaret Ortakları Letonya İthalatı
6
Letonya’nın ithalatında
%17,93 pay ile komşusu Litvanya ilk sırada yer alırken, %10,41 pay ile Almanya ve %10,2 pay ile Polonya, Litvanya’yı takip etmiştir.
Ülkenin 2020 yılı ihracatında ise %16,38 pay ile Litvanya birinci,
%11,68 ile Estonya ikinci ve %8,44 ile
Rusya üçüncü
sıradadır.
Letonya’nın ithalatında 2020 yılında, Türkiye 25. sırada ve yine aynı dönemde ihracatında 21. sırada yer almıştır.
Kaynak: Trade Map-ITC verileri
Letonya İhracatı
# İhracatçı Ülkeler 2020 Pay
1 Litvanya 17,93%
2 Almanya 10,41%
3 Polonya 10,18%
4 Estonya 8,52%
5 Rusya 6,15%
6 Hollanda 4,29%
7 Çin 4,19%
8 Finlandiya 3,89%
9 İtalya 3,45%
10 İsveç 3,38%
11 Birleşik Krallık 2,47%
12 Danimarka 2,21%
13 Belarus 1,97%
14 Fransa 1,79%
15 Kanada 1,72%
25 Türkiye 0,65%
# İthalatçı Ülkeler 2020 Pay
1 Litvanya 16,38%
2 Estonya 11,68%
3 Rusya 8,44%
4 Almanya 7,25%
5 Birleşik Krallık 5,74%
6 İsveç 5,72%
7 Danimarka 4,58%
8 Polonya 3,66%
9 Hollanda 3,06%
10 Finlandiya 2,67%
11 Fransa 1,99%
12 Norveç 1,96%
13 ABD 1,83%
14 Ukrayna 1,65%
15 İtalya 1,61%
21 Türkiye 1,13%
7
Letonya’nın Sektörel Bazda İthalatı
Birim: 1.000 USD / Kaynak: ITC Trade Map
Sektörler 2018 2019 2020 2019-2020
Değişim (%) 2020 Pay (%)
Genel Toplam 18.612.995 17.767.548 17.346.956 -2,37% 100,00%
Makineler & Elektronik Ürünler (84-85) 3.882.936 3.346.388 3.682.572 10,05% 21,23%
Kimya Sanayi (28-38) 1.622.799 1.668.643 1.768.304 5,97% 10,19%
Gıda Sanayi (15-24) 1.573.217 1.606.938 1.712.943 6,60% 9,87%
Nakil Vasıtaları ve Aksamları (86-89) 2.110.170 2.216.250 1.513.829 -31,69% 8,73%
Metaller & Metal Eşya (72-83) 1.483.775 1.286.071 1.246.529 -3,07% 7,19%
Mineraller (25-27) 2.012.901 1.622.579 1.140.345 -29,72% 6,57%
Muhtelif Mamul Eşya (95-99) 978.649 1.154.947 1.131.446 -2,03% 6,52%
Plastik ve Kauçuk (39-40) 904.003 857.767 897.484 4,63% 5,17%
Bitkisel Ürünler (6-14) 781.453 750.321 861.274 14,79% 4,96%
Ahşap ve Ağaç Eşya (44-46) 658.587 607.874 643.037 5,78% 3,71%
Hayvansal Ürünler (1-5) 530.416 530.142 557.114 5,09% 3,21%
Konfeksiyon (61-63) 390.685 432.237 494.848 14,49% 2,85%
Optik Alet ve Cihazlar (90-92) 368.752 350.296 366.760 4,70% 2,11%
Kağıt-Karton (47-49) 330.682 327.771 331.051 1,00% 1,91%
Mobilya ve Dekorasyon Malzemeleri (94) 239.195 252.883 271.103 7,20% 1,56%
Çimento, Taş, Seramik & Cam Eşya (68-70) 286.020 288.939 263.978 -8,64% 1,52%
Ayakkabı-Kemer (64-67) 136.647 155.593 143.620 -7,70% 0,83%
Tekstil ve Hammadeleri (50-60) 156.818 145.769 130.964 -10,16% 0,75%
Silahlar ve Mühimmatlar (93) 51.270 43.774 87.540 99,98% 0,50%
Deri ve Mamulleri (41-43) 53.080 59.359 51.324 -13,54% 0,30%
Mücevherat, Kıymetli Metaller ve Taşlar (71) 60.940 63.007 50.891 -19,23% 0,29%
8
Letonya’nın Fasıllar Bazında İthalatı
Birim: 1.000 USD / Kaynak: ITC Trade Map
Sektörler 2019 2020 2019-2020
Değişim (%) 2020 Pay (%)
Genel Toplam 17.767.548 17.346.956 -2,37% 100,00%
Makineler & Elektronik Ürünler (84-85) 3.346.388 3.682.572 10,05% 21,23%
85-Elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme-verme, televizyon görüntü-ses kaydetme-verme cihazları, aksam-parça-aksesuarı 1.798.912 2.099.349 16,70% 12,10%
84-Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları 1.547.476 1.583.223 2,31% 9,13%
Kimya Sanayi (28-38) 1.668.643 1.768.304 5,97% 10,19%
30-Eczacılık ürünleri 703.683 741.494 5,37% 4,27%
38-Muhtelif kimyasal maddeler (biodizel, yangın söndürme maddeleri, dezenfektanlar, haşarat öldürücüler, vb.) 191.596 227.124 18,54% 1,31%
31-Gübreler 194.492 199.473 2,56% 1,15%
33-Uçucu yağlar ve rezinoitler, parfümeri, kozmetik veya tuvalet müstahzarları 172.662 167.439 -3,02% 0,97%
32-Debagatte ve boyacılıkta kullanılan hülasalar, tanenler, boyalar, pigmentler, vernikler, macunlar, mürekkepler, vb. 119.725 123.459 3,12% 0,71%
29-Organik kimyasal ürünler 111.330 118.472 6,42% 0,68%
34-Sabunlar, yüzey-aktif organik maddeler, yıkama-yağlama müstahzarları, mumlar, bakım müstahzarları, dişçilik müstahzarları 94.728 108.984 15,05% 0,63%
28-İnorganik kimyasallar, kıymetli metal, radyoaktif element, metal ve izotopların organik-anorganik bileşikleri 39.178 39.053 -0,32% 0,23%
35-Albüminoid maddeler, değişikliğe uğramış nişasta esaslı ürünler, tutkallar, enzimler 28.237 31.262 10,71% 0,18%
37-Fotoğrafçılıkta veya sinemacılıkta kullanılan eşya 10.600 9.531 -10,08% 0,05%
36-Barut ve patlayıcı maddeler, pirotekni mamulleri, kibritler, piroforik alaşımlar, ateş alıcı maddeler 2.412 2.013 -16,54% 0,01%
Gıda Sanayi (15-24) 1.606.938 1.712.943 6,60% 9,87%
22-Meşrubat, alkollü içkiler ve sirke 650.289 679.406 4,48% 3,92%
23-Gıda sanayiinin kalıntı ve döküntüleri, hayvanlar için hazırlanmış kaba yemler 154.300 169.713 9,99% 0,98%
21-Yenilen çeşitli gıda müstahzarları (kahve hülasaları, çay hülasaları, mayalar, soslar, diyet mamaları, vb.) 144.673 154.025 6,46% 0,89%
19-Hububat, un, nişasta veya süt müstahzarları, pastacılık ürünleri 125.958 133.565 6,04% 0,77%
24-Tütün ve tütün yerine geçen işlenmiş maddeler 135.925 128.039 -5,80% 0,74%
15-Hayvansal ve bitkisel katı ve sıvı yağlar, yemeklik katı yağlar, hayvansal ve bitkisel mumlar 83.764 107.843 28,75% 0,62%
20-Sebzeler, meyveler, sert kabuklu meyveler ve bitkilerin diğer kısımlarından elde edilen müstahzarlar 90.938 97.503 7,22% 0,56%
16-Et, balık, kabuklu hayvanlar, yumuşakçalar veya diğer su omurgasızlarının müstahzarları 84.491 91.112 7,84% 0,53%
18-Kakao ve kakao müstahzarları 72.204 85.613 18,57% 0,49%
17-Şeker ve şeker mamulleri 64.396 66.124 2,68% 0,38%
Nakil Vasıtaları ve Aksamları (86-89) 2.216.250 1.513.829 -31,69% 8,73%
87-Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı 1.417.530 1.149.021 -18,94% 6,62%
88-Hava taşıtları, uzay taşıtları ve bunların aksam ve parçalar 761.366 330.549 -56,58% 1,91%
86-Demiryolu vb hatlara ait taşıtlar ve malzemeler, bunların aksam-parçaları, mekanik trafik sinyalizasyon cihazları 24.696 17.957 -27,29% 0,10%
89-Gemiler ve suda yüzen taşıt ve araçlar 12.658 16.302 28,79% 0,09%
9
Letonya’nın Fasıllar Bazında İthalatı
Birim: 1.000 USD / Kaynak: ITC Trade Map
Sektörler 2019 2020 2019-2020
Değişim (%) 2020 Pay (%)
Metaller & Metal Eşya (72-83) 1.286.071 1.246.529 -3,07% 7,19%
72-Demir ve çelik 582.733 554.299 -4,88% 3,20%
73-Demir veya çelikten eşya 394.306 383.185 -2,82% 2,21%
76-Alüminyum ve alüminyumdan eşya 99.836 84.828 -15,03% 0,49%
83-Adi metallerden çeşitli eşya (kilit, kasa, mobilya tertibatı, vb.) 76.096 84.695 11,30% 0,49%
82-Adi metallerden aletler, bıçakcı eşyası ve sofra takımları, adi metallerden bunların aksam ve parçaları 61.787 65.060 5,30% 0,38%
74-Bakır ve bakırdan eşya 52.737 58.595 11,11% 0,34%
79-Çinko ve çinkodan eşya 8.794 7.689 -12,57% 0,04%
78-Kurşun ve kurşundan eşya 2.679 2.731 1,94% 0,02%
81-Diğer adi metaller (tungsten, molibden, tantal, magnezyum, kobalt, bizmut, kadmiyum, vb.), sermetler, bunlardan eşya 2.662 2.263 -14,99% 0,01%
75-Nikel ve nikelden eşya 3.284 2.091 -36,33% 0,01%
80-Kalay ve kalaydan eşya 1.157 1.093 -5,53% 0,01%
Mineraller (25-27) 1.622.579 1.140.345 -29,72% 6,57%
27-Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler, bitümenli maddeler, mineral mumlar 1.553.505 1.079.017 -30,54% 6,22%
25-Tuz, kükürt, topraklar ve taşlar, alçılar, kireçler ve çimento 59.618 54.868 -7,97% 0,32%
26-Metal cevherleri, cüruf ve kül 9.456 6.460 -31,68% 0,04%
Muhtelif Mamul Eşya (95-99) 1.154.947 1.131.446 -2,03% 6,52%
99-Kişisel eşyalar, deniz ve hava taşıtlarına verilen kumanya ve malzeme (yakıtlar hariç) 976.347 956.853 -2,00% 5,52%
95-Oyuncaklar, oyun ve spor malzemeleri, bunların aksam, parça ve aksesuarı 104.413 101.238 -3,04% 0,58%
96-Çeşitli mamul eşya (hijyenik havlu, bebek bezi, kalem, çakmak, fermuar, fırça vb.) 71.825 72.536 0,99% 0,42%
97-Sanat eserleri, kolleksiyon eşyası ve antikalar 2.362 819 -65,33% 0,00%
Plastik ve Kauçuk (39-40) 857.767 897.484 4,63% 5,17%
39-Plastikler ve mamulleri 644.309 668.831 3,81% 3,86%
40-Kauçuk ve kauçuktan eşya 213.458 228.653 7,12% 1,32%
Bitkisel Ürünler (6-14) 750.321 861.274 14,79% 4,96%
08-Yenilen meyveler ve sert kabuklu meyveler 206.514 222.577 7,78% 1,28%
10-Hububat 158.975 215.942 35,83% 1,24%
07-Yenilen sebzeler ve bazı kök ve yumrular 141.200 152.256 7,83% 0,88%
12-Yağlı tohum ve meyveler, muhtelif tane, tohum ve meyveler, sanayide ve tıpta kullanılan bitkiler, saman ve kaba yem 90.347 100.444 11,18% 0,58%
09-Kahve, çay, paraguay çayı ve baharat 84.202 96.227 14,28% 0,55%
06-Canlı ağaçlar ve diğer bitkiler, yumrular, kökler ve benzerleri, kesme çiçekler ve süs yaprakları 37.535 43.670 16,34% 0,25%
11-Değirmencilik ürünleri, malt, nişasta, inülin, buğday gluteni 24.732 23.773 -3,88% 0,14%
13-Lak, sakız, reçine ve diğer bitkisel özsu ve hülasalar 4.417 4.718 6,81% 0,03%
14-Örülmeye elverişli bitkisel maddeler, tarifenin başka yerinde belirtilmeyen veya yer almayan bitkisel ürünler 2.399 1.667 -30,51% 0,01%
10
Letonya’nın Fasıllar Bazında İthalatı
Birim: 1.000 USD / Kaynak: ITC Trade Map
Sektörler 2019 2020 2019-2020
Değişim (%) 2020 Pay (%)
Ahşap ve Ağaç Eşya (44-46) 607.874 643.037 5,78% 3,71%
44-Ağaç ve ahşap eşya, odun kömürü 605.076 640.232 5,81% 3,69%
46-Hasırdan, sazdan veya örülmeye elverişli diğer maddelerden mamuller, sepetçi ve hasırcı eşyası 1.649 1.767 7,16% 0,01%
45-Mantar ve mantardan eşya 1.149 1.038 -9,66% 0,01%
Hayvansal Ürünler (1-5) 530.142 557.114 5,09% 3,21%
04-Süt ürünleri, yumurtalar, tabii bal, diğer yenilebilir hayvansal menşeli ürünler 190.147 197.959 4,11% 1,14%
03-Balıklar, kabuklu hayvanlar, yumuşakçalar ve suda yaşayan diğer omurgasız hayvanlar 159.539 173.756 8,91% 1,00%
02-Etler ve yenilen sakatat 162.108 160.247 -1,15% 0,92%
01-Canlı hayvanlar 13.225 19.449 47,06% 0,11%
05-Diğer hayvansal menşeli ürünler (kıl, kemik, boynuz, fildişi, mercan, bağırsak, vb.) 5.123 5.703 11,32% 0,03%
Konfeksiyon (61-63) 432.237 494.848 14,49% 2,85%
62-Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarı 184.915 196.570 6,30% 1,13%
61-Örme giyim eşyası ve aksesuarı 165.741 171.978 3,76% 0,99%
63-Dokunabilir maddelerden hazır eşya, takımlar, kullanılmış giyim ve dokunmuş diğer eşya, paçavralar 81.581 126.300 54,82% 0,73%
Optik Alet ve Cihazlar (90-92) 350.296 366.760 4,70% 2,11%
90-Optik, fotoğraf, sinema, ölçü, kontrol, ayar, tıbbi, cerrahi alet ve cihazlar, bunların aksam, parça ve aksesuarı 318.640 337.217 5,83% 1,94%
91-Saatler ve bunların aksam ve parçaları 24.189 23.084 -4,57% 0,13%
92-Müzik aletleri, bunların aksam, parça ve aksesuarı 7.467 6.459 -13,50% 0,04%
Kağıt-Karton (47-49) 327.771 331.051 1,00% 1,91%
48-Kağıt ve karton, kağıt hamurundan, kağıttan veya kartondan eşya 301.055 306.951 1,96% 1,77%
49-Basılı kitaplar, gazeteler, resimler ve baskı sanayiinin diğer mamulleri, el ve makina yazısı metinler ve planlar 24.260 21.819 -10,06% 0,13%
47-Odun veya diğer lifli selülozik maddelerin hamurları, geri kazanılmış kağıt veya karton (döküntü, kırpıntı ve hurdalar) 2.456 2.281 -7,13% 0,01%
Mobilya ve Dekorasyon Malzemeleri (94) 252.883 271.103 7,20% 1,56%
94-Mobilyalar, yatak takımları, aydınlatma cihazları, reklam lambaları, ışıklı tabelalar vb., prefabrik yapılar 252.883 271.103 7,20% 1,56%
Çimento, Taş, Seramik & Cam Eşya (68-70) 288.939 263.978 -8,64% 1,52%
70-Cam ve cam eşya 123.911 112.692 -9,05% 0,65%
68-Taş, alçı, çimento, amyant, mika veya benzeri maddelerden eşya 112.128 98.770 -11,91% 0,57%
69-Seramik mamulleri 52.900 52.516 -0,73% 0,30%
Ayakkabı-Kemer (64-67) 155.593 143.620 -7,70% 0,83%
64-Ayakkabılar, getrler, tozluklar ve benzeri eşya, bunların aksamı 138.756 131.139 -5,49% 0,76%
65-Başlıklar ve aksamı (şapka, kasket, koruyucu başlıklar vb.) 12.621 8.731 -30,82% 0,05%
67-Hazırlanmış ince ve kalın kuş tüyleri ve bunlardan eşya, yapma çiçekler, insan saçından eşya 2.530 2.302 -9,01% 0,01%
66-Şemsiyeler, güneş şemsiyeleri, bastonlar, iskemle bastonlar, kamçılar, kırbaçlar ve bunların aksamı 1.686 1.448 -14,12% 0,01%
11
Letonya’nın Fasıllar Bazında İthalatı
Birim: 1.000 USD / Kaynak: ITC Trade Map
Sektörler 2019 2020 2019-2020
Değişim (%) 2020 Pay (%)
Tekstil ve Hammadeleri (50-60) 145.769 130.964 -10,16% 0,75%
54-Sentetik ve suni filamentler, şeritler ve benzeri sentetik ve suni dokumaya elverişli maddeler 30.214 24.521 -18,84% 0,14%
56-Vatka, keçe ve dokunmamış mensucat, özel iplikler, sicim, kordon, ip, halat ve bunlardan mamul eşya 19.412 20.945 7,90% 0,12%
55-Sentetik ve suni devamsız lifler 21.767 15.577 -28,44% 0,09%
59-Emdirilmiş, sıvanmış, kaplanmış veya lamine edilmiş dokunabilir mensucat, dokunabilir maddelerden teknik eşya 13.978 13.243 -5,26% 0,08%
60-Örme eşya 14.234 13.121 -7,82% 0,08%
52-Pamuk, pamuk ipliği ve pamuklu mensucat 14.571 12.260 -15,86% 0,07%
57-Halılar ve diğer dokumaya elverişli maddelerden yer kaplamaları 10.681 10.472 -1,96% 0,06%
58-Özel dokunmuş mensucat, tufte edilmiş dokunabilir mensucat,dantela,duvar halıları, şeritçi ve kaytancı eşyası, işlemeler 8.463 8.060 -4,76% 0,05%
51-Yapağı ve yün, ince veya kaba hayvan kılı, at kılından iplik ve dokunmuş mensucat 6.263 6.440 2,83% 0,04%
53-Dokumaya elverişli diğer bitkisel lifler, kağıt ipliği ve kağıt ipliğinden 5.899 6.180 4,76% 0,04%
50-İpek 287 145 -49,48% 0,00%
Silahlar ve Mühimmatlar (93) 43.774 87.540 99,98% 0,50%
93-Silahlar ve mühimmat, bunların aksam, parça ve aksesuarı 43.774 87.540 99,98% 0,50%
Deri ve Mamulleri (41-43) 59.359 51.324 -13,54% 0,30%
42-Deri-saraciye eşyası, eyer-koşum takımları, seyahat eşyası, el çantaları vb mahfazalar, hayvan bağırsağından mamul eşya 53.514 48.604 -9,18% 0,28%
43-Kürkler ve taklit kürkler, bunların mamulleri 4.649 1.382 -70,27% 0,01%
41-Ham postlar, deriler (kürkler hariç) ve köseleler 1.196 1.338 11,87% 0,01%
Mücevherat, Kıymetli Metaller ve Taşlar (71) 63.007 50.891 -19,23% 0,29%
71-Kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler, taklit mücevherci eşyası, metal paralar 63.007 50.891 -19,23% 0,29%
12
Letonya’nın GTİP’ler Bazında İthalatı
Birim: 1.000 USD / Kaynak: ITC Trade Map
İlk 30 Sektörler 2019 2020 2019-2020
Değişim (%)
2020 Pay (%)
- Genel Toplam 17.767.548 17.346.956 -2,37% 100,00%
1 999999-Diğer 976.347 956.853
-2,00% 5,52%2 271019-Diğer yağlar ve müstahzarlar 657.076 553.544
-15,76% 3,19%3 300490-Tedavide/korunmada kullanılmak üzere hazırlanan diğer ilaçlar 519.811 550.602
5,92% 3,17%4 851712-Hücresel ağlar için veya diğer kablosuz ağlar için telefonlar 456.640 514.195
12,60% 2,96%5 880240-Uçak ve diğer hava taşıtları (boş ağırlık >15000 kg) 673.138 277.032
-58,84% 1,60%6 851762-Ses, görüntü/diğer bilgileri almaya, çevirmeye, vermeye/yeniden oluşturmak için makine 199.135 226.149
13,57% 1,30%7 852872-Televizyon; diğerleri, renkli olanlar 141.242 217.091
53,70% 1,25%8 220830-Viskiler-alkol derecesi % 80'den az, tağyir edilmemiş 171.953 207.973
20,95% 1,20%9 271600-Elektrik enerjisi 238.893 163.333
-31,63% 0,94%10 271121-Doğal gaz (gaz halinde) 242.295 145.003
-40,15% 0,84%11 870323-Motorlu taşıt; kıvılcım ateşlemeli (1500cm3<silindir=<3000 cm3) 198.446 144.665
-27,10% 0,83%12 870332-Motorlu taşıt; dizel/yarı dizel (1500cm3<silindir hacmi=<2500cm3) 225.738 137.359
-39,15% 0,79%13 100199-Buğday (makarnalık durum buğdayı hariç) ve mahlut; tohumluk olmayan 75.723 135.179
78,52% 0,78%14 847130-Portatif nümerik otomatik bilgi işlem makineleri; ağırlık<10 kg. 96.660 133.672
38,29% 0,77%15 440711-Çam ağacından kereste; kalınlık>6 mm 116.756 126.773
8,58% 0,73%16 870322-Motorlu taşıt; kıvılcım ateşlemeli (1000cm3<silindir=<1500 cm3) 135.239 102.420
-24,27% 0,59%17 847170-Bellek birimleri 82.147 99.158
20,71% 0,57%18 854231-Elektronik entegre devreler; işlemci ve kontrolör 77.707 97.015
24,85% 0,56%19 870899-Kara taşıtları için diğer aksam, parçaları 92.461 95.741
3,55% 0,55%20 847330-Otomatik bilgi işlem makine ve ünitelerinin aksam, parçası 63.382 86.719
36,82% 0,50%21 271012-Petrol ve bitümenli yağlardan elde edilen hafif yağlar ve müstahzarları (petrol veya bitümenli yağ oranı >=%70) 116.911 82.285
-29,62% 0,47%22 721049-Demir veya alaşımsız çelikten yassı hadde mamulleri (genişlik=>600mm, oluklu hariç, başka usulle çinko ile kaplanmış) 82.562 78.516
-4,90% 0,45%23 401110-Otomobil dış lastiği; yeni 73.417 76.969
4,84% 0,44%24 210690-Diğer gıda müstahzarları 71.189 76.236
7,09% 0,44%25 230910-Kedi/köpek maması (perakende) 67.491 75.533
11,92% 0,44%26 220421-Üzümden diğer şaraplar (köpüklü hariç) ve fermantasyonu alkol ile önlenmiş/durdurulmuş üzüm şırası; muhtevası =<2 litre 69.039 71.334
3,32% 0,41%27 240220-Tütün içeren sigaralar 74.821 69.089
-7,66% 0,40%28 220410-Köpüklü şaraplar 48.742 68.201
39,92% 0,39%29 721070-Demir/alaşımsız çelikten yassı hadde mamulleri (genişlik=>600mm, boyanmış, verniklenmiş/plastik maddelerle kaplanmış) 56.287 66.144
17,51% 0,38%30 090121-Kahve (kafeini alınmamış, kavrulmuş) 56.445 65.042
15,23% 0,37%TÜRKİYE – LETONYA İKİLİ DIŞ TİCARETİ
13
14
2020 yılında Türkiye ve Letonya’nın ikili ticaret hacmi 2019 yılına oranla
%10,8 azalışla 256.9 Milyon USD seviyelerinde gerçekleşmiştir. Dış ticaret dengesi son 5 yılda sürekli Letonya lehine gerçekleşmiştir.
Türkiye, 2020 yılında 103.7 Milyon USD ihracatına karşılık, Letonya’dan 256.9 Milyon USD ithalat gerçekleştirilmiştir.
2021 yılı 9 aylık toplam dış ticaret verilerine göre Türkiye’nin Letonya’ya ihracatı bir önceki yılın toplamını geçerek 109.8 Milyon USD’ye ulaşmıştır.
Türkiye - Letonya İkili Ticaret
Birim: 1.000 USD / Kaynak: TÜİK
Yıllar
Türkiye'nin Letonya'ya İhracatı ($)
Önceki Yıla Göre İhracat Değişimi
Türkiye'nin Letonya’dan
İthalatı ($)
Önceki Yıla Göre
İthalat Değişimi Hacim ($) Denge ($)
2011 115.955 -99,82% 129.787 -99,82% 245.742 -13.832
2012 127.367 9,84% 160.296 23,51% 287.663 -32.929
2013 151.176 18,69% 172.461 7,59% 323.637 -21.285
2014 193.298 27,86% 167.813 -2,70% 361.111 25.484
2015 173.090 -10,45% 122.832 -26,80% 295.923 50.258
2016 196.893 13,75% 202.022 64,47% 398.915 -5.129
2017 127.385 -35,30% 141.081 -30,17% 268.466 -13.696
2018 125.662 -1,35% 165.120 17,04% 290.782 -39.459
2019 124.677 -0,78% 163.302 -1,10% 287.979 -38.625
2020 103.743 -16,79% 153.178 -6,20% 256.921 -49.435
2021/9 Aylık 109.816 - 152.031 - 261.847 -42.215
Türkiye’nin Letonya’ya Sektörel Bazda İhracatı
15 Kaynak: TÜİK / Birim: USD
SEKTÖRLER 2019 2020 2019-2020
Değişim (%)
2020
Pay (%) 2021 / 9 Aylık
Genel Toplam 124.676.892 103.743.350 -16,79% 100,00% 109.816.194
Nakil Vasıtaları ve Aksamları (86-89) 9.252.611 18.133.385 95,98% 17,48% 20.150.499 Makineler & Elektronik Ürünler (84-85) 22.207.924 16.940.750 -23,72% 16,33% 16.677.360 Metaller & Metal Eşya (72-83) 21.010.637 15.818.988 -24,71% 15,25% 25.176.501
Bitkisel Ürünler (6-14) 11.077.175 12.405.020 11,99% 11,96% 9.974.313
Konfeksiyon (61-63) 6.549.141 7.045.848 7,58% 6,79% 5.575.957
Kimya Sanayi (28-38) 6.229.764 6.491.216 4,20% 6,26% 9.013.344
Plastik ve Kauçuk (39-40) 5.939.238 5.701.466 -4,00% 5,50% 7.077.347
Mücevherat, Kıymetli Metaller ve Taşlar (71) 21.549.324 5.429.182 -74,81% 5,23% 2.667.683
Tekstil ve Hammaddeleri (50-60) 5.600.867 4.621.891 -17,48% 4,46% 3.944.704
Gıda Sanayi (15-24) 3.853.735 3.648.757 -5,32% 3,52% 3.407.650
Ayakkabı-Kemer (64-67) 1.875.663 1.456.054 -22,37% 1,40% 1.344.255
Mineraller (25-27) 4.731.805 1.250.179 -73,58% 1,21% 759.653
Mobilya ve Dekorasyon Malzemeleri (94) 1.117.861 1.167.091 4,40% 1,12% 784.262
Kağıt-Karton (47-49) 1.204.501 1.059.805 -12,01% 1,02% 434.314
Çimento, Taş, Seramik & Cam Eşya (68-70) 1.136.654 1.030.756 -9,32% 0,99% 1.489.064
Optik Alet ve Cihazlar (90-92) 605.184 797.857 31,84% 0,77% 447.161
Ahşap ve Ağaç Eşya (44-46) 381.710 441.824 15,75% 0,43% 523.632
Deri ve Mamulleri (41-43) 107.494 151.048 40,52% 0,15% 80.540
Muhtelif Mamul Eşya (95-99) 130.790 127.576 -2,46% 0,12% 202.443
Silahlar ve Mühimmatlar (93) 114.814 24.657 -78,52% 0,02% 85.387
Türkiye’nin Letonya’ya Fasıllar Bazında İhracatı
16 Kaynak: TÜİK / Birim: USD
Sektörler (USD) 2019 2020 2019-2020
Değişim (%) 2020 Pay (%) 2021/9 Aylık
Genel Toplam 124.676.892 103.743.350 -16,79% 100,00% 109.816.194
Nakil Vasıtaları ve Aksamları (86-89) 9.252.611 18.133.385 95,98% 17,48% 20.150.499
87-Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı 9.242.957 14.787.580 59,99% 14,25% 20.020.999
89-Gemiler ve suda yüzen taşıt ve araçlar 154 3.342.416 2170300,00% 3,22% -
86-Demiryolu vb hatlara ait taşıtlar ve malzemeler, bunların aksam-parçaları, mekanik trafik sinyalizasyon cihazları - 3.389 - 0,00% -
88-Hava taşıtları, uzay taşıtları ve bunların aksam ve parçalar 9.500 - - - 129.500
Makineler & Elektronik Ürünler (84-85) 22.207.924 16.940.750 -23,72% 16,33% 16.677.360
84-Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları 14.666.176 12.713.429 -13,31% 12,25% 12.142.116 85-Elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme-verme, televizyon görüntü-ses kaydetme-verme cihazları,aksam-parça-aksesuarı 7.541.748 4.227.321 -43,95% 4,07% 4.535.244
Metaller & Metal Eşya (72-83) 21.010.637 15.818.988 -24,71% 15,25% 25.176.501
73-Demir veya çelikten eşya 14.446.879 7.646.738 -47,07% 7,37% 4.962.669
72-Demir ve çelik 2.762.081 4.151.296 50,30% 4,00% 15.049.519
76-Alüminyum ve alüminyumdan eşya 2.328.179 2.024.336 -13,05% 1,95% 3.500.804
83-Adi metallerden çeşitli eşya (kilit, kasa, mobilya tertibatı, vb.) 1.334.193 1.869.233 40,10% 1,80% 1.490.570
82-Adi metallerden aletler, bıçakcı eşyası ve sofra takımları, adi metallerden bunların aksam ve parçaları 79.336 95.933 20,92% 0,09% 67.816
74-Bakır ve bakırdan eşya 41.002 22.898 -44,15% 0,02% 105.123
78-Kurşun ve kurşundan eşya 18.967 8.486 -55,26% 0,01% -
75-Nikel ve nikelden eşya - 68 - 0,00% -
Bitkisel Ürünler (6-14) 11.077.175 12.405.020 11,99% 11,96% 9.974.313
8-Yenilen meyveler ve sert kabuklu meyveler 7.881.639 10.459.360 32,71% 10,08% 6.347.665
7-Yenilen sebzeler ve bazı kök ve yumrular 1.395.756 1.011.691 -27,52% 0,98% 2.945.458
12-Yağlı tohum ve meyveler, muhtelif tane, tohum ve meyveler, sanayide ve tıpta kullanılan bitkiler, saman ve kaba yem 1.490.462 581.672 -60,97% 0,56% 131.964
9-Kahve, çay, paraguay çayı ve baharat 307.416 335.709 9,20% 0,32% 263.338
11-Değirmencilik ürünleri, malt, nişasta, inülin, buğday gluteni - 13.952 - 0,01% -
10-Hububat 1.902 2.636 38,59% 0,00% 1.964
6-Canlı ağaçlar ve diğer bitkiler, yumrular, kökler ve benzerleri, kesme çiçekler ve süs yaprakları - - - - 283.908
13-Lak, sakız, reçine ve diğer bitkisel özsu ve hülasalar - - - - 16
Türkiye’nin Letonya’ya Fasıllar Bazında İhracatı
17 Kaynak: TÜİK / Birim: USD
Sektörler (USD) 2019 2020 2019-2020
Değişim (%) 2020 Pay (%) 2021/9 Aylık
Konfeksiyon (61-63) 6.549.141 7.045.848 7,58% 6,79% 5.575.957
62-Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarı 2.319.704 3.107.577 33,96% 3,00% 2.694.467
61-Örme giyim eşyası ve aksesuarı 1.831.061 2.206.582 20,51% 2,13% 1.919.316
63-Dokunabilir maddelerden hazır eşya, takımlar, kullanılmış giyim ve dokunmuş diğer eşya, paçavralar 2.398.376 1.731.689 -27,80% 1,67% 962.174
Kimya Sanayi (28-38) 6.229.764 6.491.216 4,20% 6,26% 9.013.344
28-İnorganik kimyasallar, kıymetli metal, radyoaktif element, metal ve izotopların organik-anorganik bileşikleri 2.893.141 2.779.298 -3,93% 2,68% 5.781.070 34-Sabunlar, yüzey-aktif organik maddeler, yıkama-yağlama müstahzarları, mumlar,bakım müstahzarları, dişçilik müstahzarları 792.381 1.061.345 33,94% 1,02% 562.444
30-Eczacılık ürünleri 342.346 864.768 152,60% 0,83% 968.504
33-Uçucu yağlar ve rezinoitler, parfümeri, kozmetik veya tuvalet müstahzarları 1.298.702 771.222 -40,62% 0,74% 714.610
38-Muhtelif kimyasal maddeler (biodizel, yangın söndürme maddeleri, dezenfektanlar, haşarat öldürücüler, vb.) 282.345 461.714 63,53% 0,45% 226.709
35-Albüminoid maddeler, değişikliğe uğramış nişasta esaslı ürünler, tutkallar, enzimler 470.390 411.411 -12,54% 0,40% 218.978
29-Organik kimyasal ürünler 12.126 66.669 449,80% 0,06% 507.021
31-Gübreler 34.555 36.739 6,32% 0,04% 12.579
32-Debagatte ve boyacılıkta kullanılan hülasalar, tanenler, boyalar, pigmentler, vernikler, macunlar, mürekkepler, vb. 93.278 33.917 -63,64% 0,03% 4.612
37-Fotoğrafçılıkta veya sinemacılıkta kullanılan eşya 10.500 4.133 -60,64% 0,00% 16.817
Plastik ve Kauçuk (39-40) 5.939.238 5.701.466 -4,00% 5,50% 7.077.347
39-Plastikler ve mamulleri 3.504.347 3.384.686 -3,41% 3,26% 4.126.740
40-Kauçuk ve kauçuktan eşya 2.434.891 2.316.780 -4,85% 2,23% 2.950.607
Mücevherat, Kıymetli Metaller ve Taşlar (71) 21.549.324 5.429.182 -74,81% 5,23% 2.667.683
71-Kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler, taklit mücevherci eşyası, metal paralar 21.549.324 5.429.182 -74,81% 5,23% 2.667.683
Tekstil ve Hammadeleri (50-60) 5.600.867 4.621.891 -17,48% 4,46% 3.944.704
52-Pamuk, pamuk ipliği ve pamuklu mensucat 2.516.963 2.342.894 -6,92% 2,26% 2.354.082
54-Sentetik ve suni filamentler, şeritler ve benzeri sentetik ve suni dokumaya elverişli maddeler 1.025.762 672.682 -34,42% 0,65% 209.129
55-Sentetik ve suni devamsız lifler 514.462 517.214 0,53% 0,50% 385.822
60-Örme eşya 464.689 450.287 -3,10% 0,43% 542.437
58-Özel dokunmuş mensucat, tufte edilmiş dokunabilir mensucat,dantela,duvar halıları, şeritçi ve kaytancı eşyası, işlemeler 422.220 276.985 -34,40% 0,27% 187.237
56-Vatka, keçe ve dokunmamış mensucat, özel iplikler, sicim, kordon, ip, halat ve bunlardan mamul eşya 317.493 178.860 -43,66% 0,17% 134.455
59-Emdirilmiş, sıvanmış, kaplanmış veya lamine edilmiş dokunabilir mensucat, dokunabilir maddelerden teknik eşya 59.361 74.611 25,69% 0,07% 28.121
57-Halılar ve diğer dokumaya elverişli maddelerden yer kaplamaları 224.206 73.665 -67,14% 0,07% 28.963
51-Yapağı ve yün, ince veya kaba hayvan kılı, at kılından iplik ve dokunmuş mensucat 37.606 28.849 -23,29% 0,03% 47.079
50-İpek 17.695 5.202 -70,60% 0,01% 12.901
53-Dokumaya elverişli diğer bitkisel lifler, kağıt ipliği ve kağıt ipliğinden 410 642 56,59% 0,00% 14.478
Türkiye’nin Letonya’ya Fasıllar Bazında İhracatı
18 Kaynak: TÜİK / Birim: USD
Sektörler (USD) 2019 2020 2019-2020
Değişim (%) 2020 Pay (%) 2021/9 Aylık
Gıda Sanayi (15-24) 3.853.735 3.648.757 -5,32% 3,52% 3.407.650
20-Sebzeler, meyveler, sert kabuklu meyveler ve bitkilerin diğer kısımlarından elde edilen müstahzarlar 2.450.166 2.576.282 5,15% 2,48% 2.742.375
22-Meşrubat, alkollü içkiler ve sirke 136.926 385.204 181,32% 0,37% 381.123
17-Şeker ve şeker mamulleri 176.346 167.078 -5,26% 0,16% 48.035
19-Hububat, un, nişasta veya süt müstahzarları, pastacılık ürünleri 744.294 163.358 -78,05% 0,16% 33.465
18-Kakao ve kakao müstahzarları 87.883 128.356 46,05% 0,12% 62.923
23-Gıda sanayiinin kalıntı ve döküntüleri, hayvanlar için hazırlanmış kaba yemler 51.185 97.516 90,52% 0,09% 55.275
21-Yenilen çeşitli gıda müstahzarları (kahve hülasaları, çay hülasaları, mayalar, soslar, diyet mamaları, vb.) 94.898 94.987 0,09% 0,09% 65.713
15-Hayvansal ve bitkisel katı ve sıvı yağlar, yemeklik katı yağlar, hayvansal ve bitkisel mumlar 38.572 26.933 -30,17% 0,03% 20
24-Tütün ve tütün yerine geçen işlenmiş maddeler 8.984 9.043 0,66% 0,01% 18.687
16-Et, balık, kabuklu hayvanlar, yumuşakçalar veya diğer su omurgasızlarının müstahzarları 64.481 - - - 34
Ayakkabı-Kemer (64-67) 1.875.663 1.456.054 -22,37% 1,40% 1.344.255
64-Ayakkabılar, getrler, tozluklar ve benzeri eşya, bunların aksamı 1.861.361 1.262.175 -32,19% 1,22% 1.255.109
65-Başlıklar ve aksamı (şapka, kasket, koruyucu başlıklar vb.) 10.015 193.879 1835,89% 0,19% 88.313
67-Hazırlanmış ince ve kalın kuş tüyleri ve bunlardan eşya, yapma çiçekler, insan saçından eşya 420 - - - 821
66-Şemsiyeler, güneş şemsiyeleri, bastonlar, iskemle bastonlar, kamçılar, kırbaçlar ve bunların aksamı 3.867 - - - 12
Mineraller (25-27) 4.731.805 1.250.179 -73,58% 1,21% 759.653
25-Tuz, kükürt, topraklar ve taşlar, alçılar, kireçler ve çimento 3.226.578 1.014.889 -68,55% 0,98% 708.022
27-Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler, bitümenli maddeler, mineral mumlar 1.505.227 235.290 -84,37% 0,23% 51.631
Mobilya ve Dekorasyon Malzemeleri (94) 1.117.861 1.167.091 4,40% 1,12% 784.262
94-Mobilyalar, yatak takımları, aydınlatma cihazları, reklam lambaları, ışıklı tabelalar vb., prefabrik yapılar 1.117.861 1.167.091 4,40% 1,12% 784.262
Kağıt-Karton (47-49) 1.204.501 1.059.805 -12,01% 1,02% 434.314
48-Kağıt ve karton, kağıt hamurundan, kağıttan veya kartondan eşya 1.190.908 1.057.534 -11,20% 1,02% 428.097
49-Basılı kitaplar, gazeteler, resimler ve baskı sanayiinin diğer mamulleri, el ve makina yazısı metinler ve planlar 13.593 2.271 -83,29% 0,00% 6.217
Çimento, Taş, Seramik & Cam Eşya (68-70) 1.136.654 1.030.756 -9,32% 0,99% 1.489.064
70-Cam ve cam eşya 551.210 602.396 9,29% 0,58% 308.032
69-Seramik mamulleri 266.906 253.904 -4,87% 0,24% 293.751
68-Taş, alçı, çimento, amyant, mika veya benzeri maddelerden eşya 318.538 174.456 -45,23% 0,17% 887.281
Türkiye’nin Letonya’ya Fasıllar Bazında İhracatı
19 Kaynak: TÜİK / Birim: USD
Sektörler (USD) 2019 2020 2019-2020
Değişim (%) 2020 Pay (%) 2021/9 Aylık
Optik Alet ve Cihazlar (90-92) 605.184 797.857 31,84% 0,77% 447.161
90-Optik, fotoğraf, sinema, ölçü, kontrol, ayar, tıbbi, cerrahi alet ve cihazlar, bunların aksam, parça ve aksesuarı 601.259 787.738 31,01% 0,76% 442.713
91-Saatler ve bunların aksam ve parçaları 1.208 10.119 737,67% 0,01% 3.805
92-Müzik aletleri, bunların aksam, parça ve aksesuarı 2.717 - - - 643
Ahşap ve Ağaç Eşya (44-46) 381.710 441.824 15,75% 0,43% 523.632
44-Ağaç ve ahşap eşya, odun kömürü 380.162 439.248 15,54% 0,42% 518.972
46-Hasırdan, sazdan veya örülmeye elverişli diğer maddelerden mamuller, sepetçi ve hasırcı eşyası 1.101 2.068 87,83% 0,00% 4.551
45-Mantar ve mantardan eşya 447 508 13,65% 0,00% 109
Deri ve Mamulleri (41-43) 107.494 151.048 40,52% 0,15% 80.540
42-Deri-saraciye eşyası, eyer-koşum takımları, seyahat eşyası, el çantaları vb mahfazalar, hayvan bağırsağından mamul eşya 91.570 135.336 47,80% 0,13% 73.294
41-Ham postlar, deriler (kürkler hariç) ve köseleler 15.344 15.712 2,40% 0,02% 7.217
43-Kürkler ve taklit kürkler, bunların mamulleri 580 - - - 29
Muhtelif Mamul Eşya (95-99) 130.790 127.576 -2,46% 0,12% 202.443
96-Çeşitli mamul eşya (hijyenik havlu, bebek bezi, kalem, çakmak, fermuar, fırça vb.) 69.172 80.797 16,81% 0,08% 58.772
99-Kişisel eşyalar, deniz ve hava taşıtlarına verilen kumanya ve malzeme (yakıtlar hariç) 14.359 44.176 207,65% 0,04% 52.024
95-Oyuncaklar, oyun ve spor malzemeleri, bunların aksam, parça ve aksesuarı 45.422 2.603 -94,27% 0,00% 91.128
97-Sanat eserleri, kolleksiyon eşyası ve antikalar 1.837 - - - 519
Silahlar ve Mühimmatlar (93) 114.814 24.657 -78,52% 0,02% 85.387
93-Silahlar ve mühimmat, bunların aksam, parça ve aksesuarı 114.814 24.657 -78,52% 0,02% 85.387
Hayvansal Ürünler (1-5) - - - 125
4-Süt ürünleri, yumurtalar, tabii bal, diğer yenilebilir hayvansal menşeli ürünler - - - 5
3-Balıklar, kabuklu hayvanlar, yumuşakçalar ve suda yaşayan diğer omurgasız hayvanlar - - - 120
Türkiye’nin Letonya’dan Sektörel Bazda İthalatı
20 Kaynak: TÜİK / Birim: USD
SEKTÖRLER 2019 2020 2019-2020
Değişim (%) 2020 Pay (%) 2021/9 Aylık
Genel Toplam 163.301.679 153.178.118 -6,20% 100,00% 152.030.806
Metaller & Metal Eşya (72-83) 82.865.850 60.897.030 -26,51% 39,76% 110.061.351
Bitkisel Ürünler (6-14) 46.128.289 39.540.235 -14,28% 25,81% 244.460
Ahşap ve Ağaç Eşya (44-46) 11.698.219 25.132.337 114,84% 16,41% 24.803.689
Hayvansal Ürünler (1-5) 9.197.208 9.984.202 8,56% 6,52% 2.103.400
Makineler & Elektronik Ürünler (84-85) 4.523.064 5.449.852 20,49% 3,56% 3.718.544
Mineraller (25-27) 2.921.557 3.615.031 23,74% 2,36% 3.492.709
Optik Alet ve Cihazlar (90-92) 975.517 2.214.505 127,01% 1,45% 1.916.552
Tekstil ve Hammaddeleri (50-60) 1.160.527 2.018.885 73,96% 1,32% 1.086.464
Çimento, Taş, Seramik & Cam Eşya (68-70) 1.278.876 1.539.382 20,37% 1,00% 1.158.665
Gıda Sanayi (15-24) 180.518 848.651 370,12% 0,55% 663.010
Mobilya ve Dekorasyon Malzemeleri (94) 352.236 426.848 21,18% 0,28% 397.350
Kağıt-Karton (47-49) 261.136 344.072 31,76% 0,22% 423.926
Nakil Vasıtaları ve Aksamları (86-89) 1.114.302 334.342 -70,00% 0,22% 311.928
Kimya Sanayi (28-38) 265.441 284.103 7,03% 0,19% 1.227.449
Plastik ve Kauçuk (39-40) 224.751 277.069 23,28% 0,18% 241.409
Konfeksiyon (61-63) 45.552 224.082 391,93% 0,15% 145.277
Muhtelif Mamul Eşya (95-99) 5.438 31.267 474,97% 0,02% 5.388
Deri ve Mamulleri (41-43) 55.134 6.878 -87,52% 0,00% 3.261
Ayakkabı-Kemer (64-67) 5.632 6.710 19,14% 0,00% 25.422
Mücevherat, Kıymetli Metaller ve Taşlar (71) 42.432 2.637 -93,79% 0,00% 552
21
Türkiye’nin Letonya’dan Fasıllar Bazında İthalatı
Kaynak: TÜİK / Birim: USD
Sektörler (USD) 2019 2020 2019-2020
Değişim (%) 2020 Pay (%) 2021/9 Aylık
Genel Toplam 163.301.679 153.178.118 -6,20% 100,00% 152.030.806
Metaller & Metal Eşya (72-83) 82.865.850 60.897.030 -26,51% 39,76% 110.061.351
72-Demir ve çelik 80.323.324 52.671.014 -34,43% 34,39% 104.081.828
83-Adi metallerden çeşitli eşya (kilit, kasa, mobilya tertibatı, vb.) 737.814 5.976.488 710,03% 3,90% 4.309.842
73-Demir veya çelikten eşya 1.711.015 2.114.649 23,59% 1,38% 1.593.889
76-Alüminyum ve alüminyumdan eşya 93.363 134.743 44,32% 0,09% 74.391
74-Bakır ve bakırdan eşya - 133 - 0,00% -
82-Adi metallerden aletler, bıçakcı eşyası ve sofra takımları, adi metallerden bunların aksam ve parçaları 334 3 -99,10% 0,00% 1.401
Bitkisel Ürünler (6-14) 46.128.289 39.540.235 -14,28% 25,81% 244.460
10-Hububat 45.882.998 39.337.198 -14,27% 25,68% -
12-Yağlı tohum ve meyveler, muhtelif tane, tohum ve meyveler, sanayide ve tıpta kullanılan bitkiler, saman ve kaba yem 245.291 160.488 -34,57% 0,10% 101.386
8-Yenilen meyveler ve sert kabuklu meyveler - 42.549 - 0,03% 142.904
9-Kahve, çay, paraguay çayı ve baharat - - - - 168
13-Lak, sakız, reçine ve diğer bitkisel özsu ve hülasalar - - - - 2
Ahşap ve Ağaç Eşya (44-46) 11.698.219 25.132.337 114,84% 16,41% 24.803.689
44-Ağaç ve ahşap eşya, odun kömürü 11.698.219 25.132.337 114,84% 16,41% 24.803.689
Hayvansal Ürünler (1-5) 9.197.208 9.984.202 8,56% 6,52% 2.103.400
1-Canlı hayvanlar 8.601.507 9.335.100 8,53% 6,09% 2.028.752
4-Süt ürünleri, yumurtalar, tabii bal, diğer yenilebilir hayvansal menşeli ürünler 445.636 649.102 45,66% 0,42% 74.647
5-Diğer hayvansal menşeli ürünler (kıl, kemik, boynuz, fildişi, mercan, bağırsak, vb.) - - - - 1
2-Etler ve yenilen sakatat 150.065 - - - -
Makineler & Elektronik Ürünler (84-85) 4.523.064 5.449.852 20,49% 3,56% 3.718.544
84-Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları 2.864.071 2.972.400 3,78% 1,94% 1.601.900 85-Elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme-verme, televizyon görüntü-ses kaydetme-verme cihazları,aksam-parça-aksesuarı 1.658.993 2.477.452 49,33% 1,62% 2.116.644
Mineraller (25-27) 2.921.557 3.615.031 23,74% 2,36% 3.492.709
27-Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler, bitümenli maddeler, mineral mumlar 2.921.557 3.614.036 23,70% 2,36% 3.492.280
25-Tuz, kükürt, topraklar ve taşlar, alçılar, kireçler ve çimento - 995 - 0,00% 429
Optik Alet ve Cihazlar (90-92) 975.517 2.214.505 127,01% 1,45% 1.916.552
90-Optik, fotoğraf, sinema, ölçü, kontrol, ayar, tıbbi, cerrahi alet ve cihazlar, bunların aksam, parça ve aksesuarı 975.517 2.214.505 127,01% 1,45% 1.911.214
92-Müzik aletleri, bunların aksam, parça ve aksesuarı - - - - 4.182
91-Saatler ve bunların aksam ve parçaları - - - - 1.156
22
Türkiye’nin Letonya’dan Fasıllar Bazında İthalatı
Kaynak: TÜİK / Birim: USD
Sektörler (USD) 2019 2020 2019-2020
Değişim (%) 2020 Pay (%) 2021/9 Aylık
Tekstil ve Hammaddeleri (50-60) 1.160.527 2.018.885 73,96% 1,32% 1.086.464
54-Sentetik ve suni filamentler, şeritler ve benzeri sentetik ve suni dokumaya elverişli maddeler 1.154.556 2.002.450 73,44% 1,31% 990.361
56-Vatka, keçe ve dokunmamış mensucat, özel iplikler, sicim, kordon, ip, halat ve bunlardan mamul eşya 166 11.629 6905,42% 0,01% 95.889
58-Özel dokunmuş mensucat, tufte edilmiş dokunabilir mensucat,dantela,duvar halıları, şeritçi ve kaytancı eşyası, işlemeler 5.805 3.860 -33,51% 0,00% 6
55-Sentetik ve suni devamsız lifler - 915 - 0,00% 5
57-Halılar ve diğer dokumaya elverişli maddelerden yer kaplamaları - 31 - 0,00% -
53-Dokumaya elverişli diğer bitkisel lifler, kağıt ipliği ve kağıt ipliğinden - - - - 30
60-Örme eşya - - - - 2
52-Pamuk, pamuk ipliği ve pamuklu mensucat - - - - 86
51-Yapağı ve yün, ince veya kaba hayvan kılı, at kılından iplik ve dokunmuş mensucat - - - - 85
Çimento, Taş, Seramik & Cam Eşya (68-70) 1.278.876 1.539.382 20,37% 1,00% 1.158.665
70-Cam ve cam eşya 1.061.796 1.519.913 43,15% 0,99% 1.133.099
68-Taş, alçı, çimento, amyant, mika veya benzeri maddelerden eşya 8.997 12.412 37,96% 0,01% 10.502
69-Seramik mamulleri 208.083 7.057 -96,61% 0,00% 15.064
Gıda Sanayi (15-24) 180.518 848.651 370,12% 0,55% 663.010
15-Hayvansal ve bitkisel katı ve sıvı yağlar, yemeklik katı yağlar, hayvansal ve bitkisel mumlar - 723.210 - 0,47% 404.062
22-Meşrubat, alkollü içkiler ve sirke 64.397 125.441 94,79% 0,08% 100.550
17-Şeker ve şeker mamulleri - - - - 25
20-Sebzeler, meyveler, sert kabuklu meyveler ve bitkilerin diğer kısımlarından elde edilen müstahzarlar 49.228 - - - 24
21-Yenilen çeşitli gıda müstahzarları (kahve hülasaları, çay hülasaları, mayalar, soslar, diyet mamaları, vb.) - - - - 35
23-Gıda sanayiinin kalıntı ve döküntüleri, hayvanlar için hazırlanmış kaba yemler 23.719 - - - 158.236
18-Kakao ve kakao müstahzarları - - - - 42
24-Tütün ve tütün yerine geçen işlenmiş maddeler - - - - 12
19-Hububat, un, nişasta veya süt müstahzarları, pastacılık ürünleri 43.174 - - - 24
Mobilya ve Dekorasyon Malzemeleri (94) 352.236 426.848 21,18% 0,28% 397.350
94-Mobilyalar, yatak takımları, aydınlatma cihazları, reklam lambaları, ışıklı tabelalar vb., prefabrik yapılar 352.236 426.848 21,18% 0,28% 397.350
Kağıt-Karton (47-49) 261.136 344.072 31,76% 0,22% 423.926
47-Odun veya diğer lifli selülozik maddelerin hamurları, geri kazanılmış kağıt veya karton (döküntü, kırpıntı ve hurdalar) 255.363 294.347 15,27% 0,19% 284.544
48-Kağıt ve karton, kağıt hamurundan, kağıttan veya kartondan eşya 228 36.024 15700,00% 0,02% 64.815
49-Basılı kitaplar, gazeteler, resimler ve baskı sanayiinin diğer mamulleri, el ve makina yazısı metinler ve planlar 5.545 13.701 147,09% 0,01% 74.567
23
Türkiye’nin Letonya’dan Fasıllar Bazında İthalatı
Kaynak: TÜİK / Birim: USD
Sektörler (USD) 2019 2020 2019-2020
Değişim (%) 2020 Pay (%) 2021/9 Aylık
Nakil Vasıtaları ve Aksamları (86-89) 1.114.302 334.342 -70,00% 0,22% 311.928
87-Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı 1.092.678 334.342 -69,40% 0,22% 269.434
88-Hava taşıtları, uzay taşıtları ve bunların aksam ve parçalar 21.624 - - - 42.494
Kimya Sanayi (28-38) 265.441 284.103 7,03% 0,19% 1.227.449
29-Organik kimyasal ürünler 89.577 118.938 32,78% 0,08% 505.277
30-Eczacılık ürünleri 138.136 80.478 -41,74% 0,05% 230.196
34-Sabunlar, yüzey-aktif organik maddeler, yıkama-yağlama müstahzarları, mumlar,bakım müstahzarları, dişçilik müstahzarları 5.744 27.355 376,24% 0,02% 653
35-Albüminoid maddeler, değişikliğe uğramış nişasta esaslı ürünler, tutkallar, enzimler 9.718 21.762 123,93% 0,01% 41.861
38-Muhtelif kimyasal maddeler (biodizel, yangın söndürme maddeleri, dezenfektanlar, haşarat öldürücüler, vb.) 5.098 19.405 280,64% 0,01% 3.068 32-Debagatte ve boyacılıkta kullanılan hülasalar, tanenler, boyalar, pigmentler, vernikler, macunlar, mürekkepler, vb. 11.508 9.482 -17,61% 0,01% 439.053
33-Uçucu yağlar ve rezinoitler, parfümeri, kozmetik veya tuvalet müstahzarları 5.660 6.683 18,07% 0,00% 6.749
28-İnorganik kimyasallar, kıymetli metal, radyoaktif element, metal ve izotopların organik-anorganik bileşikleri - - - - 592
Plastik ve Kauçuk (39-40) 224.751 277.069 23,28% 0,18% 241.409
40-Kauçuk ve kauçuktan eşya 87.885 208.587 137,34% 0,14% 141.436
39-Plastikler ve mamulleri 136.866 68.482 -49,96% 0,04% 99.973
Konfeksiyon (61-63) 45.552 224.082 391,93% 0,15% 145.277
62-Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarı 38.023 114.275 200,54% 0,07% 84.493
63-Dokunabilir maddelerden hazır eşya, takımlar, kullanılmış giyim ve dokunmuş diğer eşya, paçavralar 4.381 97.712 2130,36% 0,06% 44.821
61-Örme giyim eşyası ve aksesuarı 3.148 12.095 284,21% 0,01% 15.963
Muhtelif Mamul Eşya (95-99) 5.438 31.267 474,97% 0,02% 5.388
96-Çeşitli mamul eşya (hijyenik havlu, bebek bezi, kalem, çakmak, fermuar, fırça vb.) - 30.421 - 0,02% 229
95-Oyuncaklar, oyun ve spor malzemeleri, bunların aksam, parça ve aksesuarı 2.701 846 -68,68% 0,00% 5.059
99-Kişisel eşyalar, deniz ve hava taşıtlarına verilen kumanya ve malzeme (yakıtlar hariç) 2.737 - - - -
97-Sanat eserleri, kolleksiyon eşyası ve antikalar - - - - 100
Deri ve Mamulleri (41-43) 55.134 6.878 -87,52% 0,00% 3.261
42-Deri-saraciye eşyası, eyer-koşum takımları, seyahat eşyası, el çantaları vb mahfazalar, hayvan bağırsağından mamul eşya 55.134 6.878 -87,52% 0,00% 3.104
43-Kürkler ve taklit kürkler, bunların mamulleri - - - - 157
Ayakkabı-Kemer (64-67) 5.632 6.710 19,14% 0,00% 25.422
66-Şemsiyeler, güneş şemsiyeleri, bastonlar, iskemle bastonlar, kamçılar, kırbaçlar ve bunların aksamı 5.236 6.710 28,15% 0,00% 10.303
64-Ayakkabılar, getrler, tozluklar ve benzeri eşya, bunların aksamı - - - - 12.589
65-Başlıklar ve aksamı (şapka, kasket, koruyucu başlıklar vb.) 396 - - - 2.530
Mücevherat, Kıymetli Metaller ve Taşlar (71) 42.432 2.637 -93,79% 0,00% 552
71-Kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler, taklit mücevherci eşyası, metal paralar 42.432 2.637 -93,79% 0,00% 552
ADANA – LETONYA İKİLİ DIŞ TİCARETİ
24
153.660
403.889
150.568 141.494
510.107
722.336
902.452
185.547 264.773
126.662 77.743
732.120
11.597
280.824
1.499.816
495.090
163 1.096
496.494
0 3.802
242.438
0
0 200.000 400.000 600.000 800.000 1.000.000 1.200.000 1.400.000 1.600.000
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
