Geleneksel tarımda kullanılan yapay (sentetik) kimyasallar
• Kimyevi (sentetik) gübreler
• Bitki büyüme düzenleyiciler (Hormonlar)
• Tarım ilacı (Pestisitler)
Hormonların aşırı kullanımının zararları
• Bitkilerin yaprak yüzeyini azaltmakta, ipliksi görünüme yol açmakta
• Meyvelerde kofluk, köşelilik ve çiçek burnu tarafında çıkıntılar oluşmakta
• Hormonu imal eden, satan ve kullanan kişilerde ağız, deri ve solunum yolları doğrudan etkilenmekte
• Hormonlu ürünleri tüketenler ise, kalıntı nedeniyle dolaylı olarak etkilenmekte
Bilinçsiz kullanılan sentetik tarım ilacının zararları
• Kullanım sırasında üreticilerde zehirlenmeler, ölümle sonuçlanan vakalar
• Bitkilerdeki ilaç kalıntısının insan sağlığında olumsuz etkileri
• Doğal dengenin bozulması ve çevre kirliliği
• Hastalık, zararlı ve yabancı otlara karşı direnç durumu
• Üretim maliyetinin artması
• İhracatın sınırlanması
• İlaçları üreten ülkelere bağımlık
Mücadele Yöntemleri
• Kültürel önlemler
• Biyolojik mücadele
• Fiziko mekanik savaş
• Kanunsal savaş
• Genetik savaş
• Biyoteknik yöntemler
• Kimyasal savaşım
Bu yöntemler arasında en fazla kullanılan yöntem,
pestisitlerin kullanıldığı
Kimyasal Savaşımdır.
AB ülkelerinde 1993-1995 tüketimlerine göre hektara isabet eden ortalama pestisit miktarları
13,5 Yunanistan
6,0 Portekiz
4,4 Lüksembourg
9,3 İtalya
4,4 İsveç
2,3 İspanya
8,0 İrlanda
6,4 İngiltere
13,8 Hollanda
5,6 Fransa
1,2 Finlandiya
1,7 Danimarka
1,2 Belçika
4,0 Avusturya
2,6 Almanya
Pestisit tüketimi (kg/ha) Ülkeler
N. DELEN
12.198.917 13.797.488
10.871.792 12.112.267
8.395.848
TOPLAM
3.697.397 3.643.971
3.902.588 3.495.044
2.451.977
Herbisitler
1.964.292 2.951.191
2.201.406 2.611.960
1.537.315
Fungisitler
1.794 3.268
2.509 2.124
5.600
Rodentisit ve Mollusisitler
1.559.489 1.076.661
530.738 322.227
315.665
Fumigantve Nematisitler
2.428.238 2.871.160
2.147.106 2.147.106
1.594.526
Yağlar
296.809 223.857
192.279 240.360
203.107
Akarisitler
2.250.898 3.027.380
2.064.991 3.303.446
2.287.658
İnsektisitler
2002 1996
1994 1987
1979 Pestisit Grupları
Türkiye’de yıllara göre pestisit tüketimi (kg veya L)*
*Göztaşı ve toz kükürt dahil değildir.
N. DELEN
Dünya pestisit tüketimindeki artış:
1983-1993 döneminde yıllık %3,4 1993-1994’de ise yıllık %18,5
Türkiye’de artış:
1979-2002 periyodunda yıllık % 2,05 1983-1995’de ise -% 5
Ege ve Akdeniz Bölgeleri ile Doğu Anadolu ve Güney Doğu Anadolu Bölgelerinin Türkiye pestisit tüketimindeki preparat olarak payları
11,96 10,92
10,54 11,29
9,54 11,62
Doğu ve Güney Doğu Anadolu’nun top. payı
7,10 7,20
6,64 7,58
6,93 8,70
Güney Doğu Anadolu
4,86 3,72
3,90 3,71
2,61 2,92
Doğu Anadolu
42,02 39,42
34,33 41,87
44,51 40,67
Ege ve Akdeniz’in toplam payı
24,92 22,32
15,77 26,36
25,47 21,30
Akdeniz
17,10 17,10
18,56 15,51
19,04 19,37
Ege
1998 1997
1996 1995
1994 1993
Yıllar ve bölgelerin payları (%) Bölgeler
N.. DELEN
Türkiye’de pestisit tüketimi:
2000-2002’de (üç yılda) - %2,12 (azalmış)
İzmir’in pestisit tüketimi:
2000-2002’de (üç yılda) %20,38 (artmış)
İzmir’in payı:
2000 yılında % 4,42 iken
2002’de %5,44 olmuştur (N. DELEN)
ABD ve AB’de yasaklanmış, kısıtlanmış yada geri
çekilmiş pestisitler ile bunların 2002 yılında Türkiye’deki tüketimleri
% 6,47 Tüm pestisit tüketimindeki payı
790.036 TOPLAM
408 -
Kısıtlanmıştır Phorate
246.828 -
Kısıtlanmıştır Parathion-methyl
7.871 -
Kısıtlanmıştır Oxydemeton-methyl
47.823 -
Yasaklanmıştır Monocrotophos
326.832 -
Kısıtlanmıştır Methamidophos
1.792 Geri çekilmiş
- Fenvalerate
60.646 Geri çekilmiş
Yasaklanmıştır DNOC
13.954 -
Kısıtlanmıştır Carbofuran
425 -
Kısıtlanmıştır Biphenthrin
10.081 Geri çekilmiş
- Benomyl
73.376 -
Kısıtlanmıştır Atrazin
Türkiye’de tüketimi (kg veya L)
AB’de kullanımı ABD’de
kullanımı Pestisit
Mücadelede genel sağlık
kuralları (=Kültürel Önlemler)
• Sağlıklı, temiz ve iyi özellikteki toprakla işe başlamak
• Sağlıklı tohum ve fide sağlamak
• Zararlı ve hastalıklara dayanıklı veya toleranslı çeşitler kullanmak
• Seralarda zararlı böcek bulaşmasını önlemek için sinek teli kullanmak
• Yabancı ot yönetimini iyi bilmek
• Üretimde kullanılan aletleri steril etmek
• Sık dikim yapmamak
• Dengeli sulama yapmak
• Dengeli gübreleme yapmak
• Düzenli yaprak almak
• Hastalıklı bitki ve bitki artıklarını uzaklaştırmak
Solarizasyon
• Yaz aylarında kullanılan solarizasyon, güneş enerjisinden faydalanarak
toprağın dezenfeksiyonu olarak tanımlanır.
• Toprağın nemlendirilerek polietilen örtülerin kullanımı ile gerçekleştirilir.
• Uygulama süresi 4-6 hafta kadardır.
• Polietilen seçiminde radyosyonu çok iyi geçiren örtüler kullanılmalıdır.
• Solarizasyon bir çok potansiyel hastalık, zararlı ve yabancı ot zararını önler.
Malç kullanımı
• Yabancıot
mücadelesi için,
• Suyu ekonomik kullanmak için,
• Bazı zararlı böcekleri
önlemek için kullanılır.
Tozlaşma ve döllenmeye yardım
• Organik domates yetiştiricilikte meyve tutumunu sağlamak
için”hormon” kullanımı kesinlikle yasaktır.
• Organik tarımda yeterli sayıda ve canlılıkta çiçek tozu oluşumu için sıcaklığın 10ºC’nin altında olmamalıdır.
• Oransal nemin % 50’nin altına düşmesi durumunda çiçek tozları çimlenmez.
• Organik tarımda tozlaşmaya yardım için Vibrasyon veya Bombus arıları kullanılmalıdır.
Biyoteknik Şavaşım Yöntemi (Tuzak Kullanımı)
• Üretim yerinde hangi zararlıların olduğunu belirlemek
• Mücadele amaçlı kullanılır
Seraya zararlıların bulaşmasını
önlemek
Kuş Zararından Korunma
Biyolojik Mücadele
• Zararlıların doğal düşmanlarını
aktif olarak
kullanarak, bu zararlılarla
mücadele
edilmesidir.
Biyolojik mücadelede kullanılan canlı grupları
• Omurgalılar (Balıklar)
• Sürüngenler (Kertenkele)
• Kuşlar
• Memeliler
• Arthropodlar
• Mikroorganizmalar
Yaprakbiti zararlısına karşı Gelin Böceği Uygulaması
Yabancı otlar her zaman zararlı
değildir!
Mücadele
yaparken her zam faydalı
varlığı göz önde tutulmalıdır!
Toprak işlenirken bir miktar
yabancı ot bırakılmalıdır!
Predatör akar
Phytoseiulus persimilis Acarina : Phytoseeidae
GELİN BÖCEKLERİ
Coccinella
septempunctata
Hippodamia convergens Coleomegilla
maculata
