ÜLKE RAPORU
ESTONYA
Tarih 16.10.2020
İÇİNDEKİLER
GENEL BİLGİLER ………
1. RESMİ TATİL GÜNLERİ VE ÇALIŞMA SAATLERİ ……….
2. ESTONYA’DA HAYAT ………
3. ESTONYA’DA ŞİRKET KURMAK İÇİN 7 ÖNEMLİ NEDEN ………
4. DİJİTAL TOPLUM OLARAK ESTONYA ………..
5. ÜLKENİN DIŞ PİYASALARDAKİ İTHALAT-İHRACAT DEĞERLERİ ………
6. GENEL İHRACAT İTHALAT RAKAMLARI ………
7. TÜRKİYE İLE ESTONYA ARASINDAKİ İTHALAT İHRACAT RAKAMLARI ………
8. SAKARYA İLE ESTONYA ARASINDAKİ TİCARET ……….
9. İLETİŞİM ………
10. KAYNAKLAR ……….
GENEL BİLGİLER
Resmi Adı: Estonya Cumhuriyeti
Yönetim Şekli: Üniter Parlamenter Cumhuriyet Cumhurbaşkanı: Kersti Kaljulaid
Etnik Gruplar: %68,7 Eston , %25,6 Rus ve %5,7 diğer Yüz Ölçümü: 45.227 km2
Toplam Nüfus: 1.329 Milyon (2020) GSYİH (SAGP) Kişi Başına: 20.560 $ Diller: Estonca
Başkent: Tallinn Para Birimi: Euro
İhraç edilen başlıca ürünler: Demir ve çelik eşya; motorlu kara taşıtları; ayakkabı.
İthal edilen başlıca ürünler: Demir-çelik döküntü ve hurdaları; elektronik eşyalar; kuyumculuk eşyaları
1. RESMİ TATİL GÜNLERİ VE ÇALIŞMA SAATLERİ
1 Ocak: Yeni Yıl
24 Şubat: Estonya Milli Günü (Bağımsızlık Günü) 10 Nisan: Paskalyadan önceki Cuma
12 Nisan: Paskalya 1 Mayıs: İşçi Bayramı 31 Mayıs: Şavuot
23 Haziran: Estonya Zafer Günü – 22 Haziran’da Büyükelçilik saat 14:00 de kapanıyor 24 Haziran: St. Aziz John günü
20 Ağustos: Estonya’nın Bağımsızlığının Yeniden Tesisi Günü 24 Aralık: Noel – 23 Aralıkta Büyükelçilik saat 14:00 de kapanıyor 25 Aralık – Noel
26 Aralık – Noel
Kısa Not:
Merkez Bankası verilerine göre 2002-2019 yılları arasında Estonya sermayeli firmaların ülkemizdeki yatırımları 11 milyon dolardır.
2018 yılında Gaziantep’te kain Akınal Grup tarafından Tallin’de kurulan “Aston Synthetic” adlı fabrika 14 milyon Euro tutarında yatırımla hayata geçirilmiştir. Şirket, Estonya’nın en prestijli girişimcilik yarışması olan “Best Estonian Enterprises 2018”de en iyi yabancı yatırımcı (Foreign Investor of the Year) ödülü almıştır.
2019 yılında 77.041 Eston turist ülkemizi ziyaret etmiştir.
2. ESTONYA’DA HAYAT
Teknoloji
Dijital bir altyapının oluşturulması ve günümüzde bir çok servise entegre edilmesi ile birlikte bir çok işlemi, seçimlerde oy vermek dahil, internet aracılığıyla herhangi bir akıllı cihaz üzerinden
gerçekleştirebilmek mümkün. E-devlet ve bağlantılı servisler aracılığı ile oturduğunuz yerden neredeyse her türlü işlemi sıkıntısız olarak gerçekleştirebiliyorsunuz. Salgın sırasında kilitlenen
dünyaya göre devlet hizmetlerinin %99’u Estonya’da çevrimiçi olarak kalmaya devam etti. İşletmeleri ve mülkleri kaydetme ve sosyal yardımlara başvurma gibi günlük prosedürler için çevrimiçi seçenekler zaten mevcuttu. Aile yardımı gibi belirli yardımlar, bir çocuğun doğumu ve kaydı gibi olaylar otomatik olarak yapıldı.
Sokaklarda gezen robotlar (Robot Tallinn)
Estonya sokaklarında robotların paket teslimatları için ilerlediğini görebilirsiniz, özellikle başkent bölgesinde yaşıyorsanız bir sonraki yemek ya da market
siparişinizi robot kurye ile teslim alabilirsiniz.
Sürücüsüz Otobüs
İlk önce Tallin Teknoloji
Üniversitesi kampüsünde testine başlanan, ardından 2019
yazında Kadriorg parkı ile KUMU Sanat Müzesi arasında yolcu getirip götüren sürücüsüz otobüs Tallin’de Ülemiste isimli yeni iş odaklı yerleşim
alanında testlere başladı.
Göze Çarpan “Ufak” Detaylar
Parklarda gezerken 7/24 kendi başına çalışan çim biçme robotlarına denk gelmek ya da sağda solda tabelalarına rastlamak mümkün.
Estonya’nın birçok adası bulunmakta ve ulaşım haliyle zaman alabiliyor ya da adanın küçüklüğü nedeniyle kimi servislere erişim bulunamıyor. Pandeminin başlangıç döneminde testlerin hızlandırılması için drone aracılığı ile ana kara ve adalar arasında tıbbi örnek taşıması gerçekleştirildi.
Şehrin içinde doğaya özlem mi yoksa kolaya getirmek mi bilinmez ama yine bir Eston girişimi olan “Click &
Grow” evde kapsüller aracılığıyla çeşitli şeyler yetiştirmeye yardımcı oluyor. Birçok evin köşesinde rastlamak mümkün.
3. ESTONYA’DA ŞİRKET KURMAK İÇİN 7 ÖNEMLİ NEDEN
1) Estonya’nın özelleştirilmiş vergi sistemi
OECD’ye göre (Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü) Estonya dünyadaki en rekabetçi vergi sistemine sahip ülkedir.
Estonya’nın kurumlar vergisi sistemi, iş sahiplerine dünyada başka hiçbir ülkenin yapmadığı şekilde çok özel bir fırsat sunar. Şirket sahipleri, yatırıma dönüştürdükleri yıllık gelirleri için yada şirket hesabından çıkarmadıkları gelirler için herhangi bir vergi ödemezler. Şirketten çıkartılan gelirler (kar payı dağıtımı) için ise sabit 20% oranında vergi ödenir.
2) Düşük kurulum ücretleri ve işletme maliyetleri
Estonya’da en çok kurulan şirket tipi olan Limited Şirket kurulumunu sadece 2,500€’luk bir hisse sermayesi ile yapabilirsiniz ve bu hisse sermayesini şirketinizi kurarken şirketinize yatırmanız zorunlu değildir. (1 sene içerisinde yatırabilirsiniz). Örneğin; Almanya’da aynı tip şirket kurmak isterseniz 25,000€ (x10 kat) yatırım sermayesinin kurulum esnasında hazır olması gerekir.
Şirketinizin yönetimi için gereken yıllık maliyetler göz önüne alındığında (sanal ofis, lokal temsilci, danışmanlık, muhasebe vb.) aylık ortalama 100-150€ur gibi cüzi tutarlar ile tüm işlerinizi Dijital Estonya sayesinde uzaktan yürütebilirsiniz.
3) Mekândan bağımsız şirket yönetimi
Dünya’nın her neresinde olursanız olun, dijital kimlik kartınız sayesinde Estonya’ya bir kez dahi gelmeden şirketiniz kurabilir, A’dan Z’ye tüm şirket işlerinizi online şekilde
yürütebilirsiniz.
4) Ortak Avrupa Birliği pazarı
Avrupa Birliği pazarı dünyanın en büyük ekonomik pazarıdır ve birliğe dahil ülkeler arasındaki serbest ticaret izni sebebiyle ortak bir pazara sahiptir. Estonya’da şirket sahibi olmak, tüm Avrupa Birliği ülkelerinde iş yapıp yaklaşık 500 milyon tüketiciye erişebilmek demektir.
Türkiye içerisinde şehirlerarası ürün satışı yapar gibi Avrupa Birliği içerisindeki ülkeler arasında gümrüksüz şekilde ticaret yapabilirsiniz.
5) Alternatif ödeme sistemlerine erişim
Estonya’da şirket kurarak, uluslararası ödeme sistemlerine erişebilirsiniz. Bu sayede Türkiye’deki kısıtlamalar işlerinize engel olmaz. Örneğin; Türkiye’deki bir çok online
satıcının, PayPal Business hesabı açamamasından ötürü müşterilerinden ödeme alamamaları ve aylık binlerce lira para kaybetmeleri gündemde olan problemlerden biridir. Estonya’da
48,00%
46,00%
44,00%
Estonya Parlamentosu Avrupa Parlamentosu 42,00%
2019
şirket açarak, size detaylı izah edeceğimiz yöntemler ile PayPal Business hesabı açabilir ve yasal şekilde müşterilerinizden ödemelerinizi alabilirsiniz.
6) Yeni nesil online bankacılık sistemlerine erişim
Estonya’da şirket sahibi olarak yeni nesil online bankacılık sistemlerine erişim imkanı elde edersiniz. Bu sayede, geleneksel bankacılık hesabına ihtiyacınız dahi kalmaz. Online bankacılık sistemleri, fiziksel şubesi olmayan ve 100% online bankacılık servisleri sunan teknoloji firmalarına aittir. Estonya’daki şirketiniz ve kişisel bilgileriniz doğrulandıktan sonraki 2-3 iş günü içerisinde, şirketinize ait IBAN hesapları açabilir ve harcamalarınız için
Türkiye’deki adresinize MasterCard siparişi dahi verebilirsiniz. Muhasebe ve vergi beyanı hizmetlerini bu platformlarda sahip olduğunuz hesapların özetleri ile yapılabilmektedir.
7) Estonya’da şirket kurmak, oturum izni almaya da imkân sunar
Estonya’da şirket kurduktan sonra, şirketiniz üzerinden oturum iznine başvurup ilk başvuruda 2-5 yıl arası yaşama/çalışma imkânı elde edebilirsiniz.
4. DİJİTAL TOPLUM OLARAK ESTONYA
İnternet Oylamasını Kullanan Estonyalılar
Dijital Durum Hizmetleri
Düzenli olarak Electronic ID-Card kullanan Estonyalılar
Çevrimiçi olan Devlet Hizmetleri
Start - Up dostu İnternet Özgürlüğü Girişimcilik Faaliyetleri
Index Venture 2018 Freedom House 2019 World Economic Forum 2017
Estonya Bilişim ve İletişim Teknolojileri
İş Hacmi Tüm işgücünün % Bilişim Teknolojileri Şirketleri Start-up firma sayısı
3,6 Mily. Euro 5,9% 4.800 adet +1000
5. GENEL EKONOMİK GÖRÜNÜM
GSYİH(Milyar $) 2019 Ortalama Yıllık Enflasyon
Kişi başına
GSYİH $ İşsizlik Oranı
Reel GSYH Büyüme
Oranı
Nüfus Artış Hızı
31 2,3 38,186 %4,5 %4,3 %-0,6
Kaynak: www.mfa.gov.tr
6. ESTONYA’NIN EN ÇOK İTHALAT YAPTIĞI ÜLKELER
Ülkeler 2019 Yılı İthalat Rakamı (1000$)
Almanya 1.827.749
Rusya 1.773.288
Finlandiya 1.608.348
Çin 1.512.714
Litvanya 1.201.102
İsveç 1.088.546
Polonya 882.810
Letonya 816.001
Fransa 527.661
İtalya 510.294
Kaynak: www.trademap.org
6.1 ESTONYA’NIN EN ÇOK İHRACAT YAPTIĞI ÜLKELER
Ülkeler 2019 Yılı İhracat Rakamı (1000$)
Finlandiya 2.617.522
İsveç 1.683.518
Letonya 1.459.513
Rusya 1.409.684
ABD 1.150.660
Almanya 1.013.160
Litvanya 978.644
Danimarka 664.987
Norveç 609.289
Hollanda 526.152
Kaynak: www.trademap.org
7. ESTONYA’NIN TÜRKİYE’DEN İTHAL ETTİĞİ ÜRÜNLER VE DEĞERLERİ
Ürün Kodu Ürün Etiketi
2019 Yılı İthalat Rakamı (1000$)
2015- 2019 arası yıllık
büyüme
Estonya’nın İthalatındaki Yüzdelik
Değeri
87
Demiryolu veya tramvay vagonları dışındaki araçlar ve bunların parça
ve aksesuarları
84.131 29 4
73
Demir veya çelikten eşya
16.755 58 3
84 Makineler, mekanik cihazlar, nükleer reaktörler ve parçaları
12.516 13 1
08 Yenilebilir meyve ve sert kabuklu
yemişler 10.474 30 7
61 Örme veya tığ işi giyim eşyası ve
aksesuarı 9.365 -3 5
55 Suni ve sentetik kesikli lifler 7.972 26 12
52 Pamuk 7.877 17 24
62 Elektrikli makine ve teçhizat ve
bunların parçaları 6.184 -2 0
85 Seramik ürünler 4.000 9 7
69 Alüminyum ve alüminyumdan eşya 3.435 30 2
Kaynak: www.trademap.org
7.1 ESTONYA’NIN TÜRKİYE’YE İHRAÇ ETTİĞİ ÜRÜNLER VE DEĞERLERİ
Ürün
Kodu Ürün Etiketi
2019 Yılı İhracat Rakamı
2015- 2019 arası yıllık
büyüme
Estonya’nın İhracatındaki Yüzdelik
Değeri
72 Demir ve çelik 90.282 15 28
71 Doğal veya kültür incileri, kıymetli
veya yarı kıymetli taşlar 27.185 15 19
84 Makineler, mekanik cihazlar, nükleer
reaktörler ve parçaları 12.919 22 1
10 Hububat 12.911 - 6
01 Canlı hayvanlar 4.084 -21 15
83 Muhtelif baz metal eşyalar 2.142 529 3
27
Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen
ürünler
2.095 9 0
47 Odun veya diğer lifli selülozik
malzemelerin hamurları 1.890 6 2
29 Organik kimyasallar 1.846 2 2
44 Ahşap veya ahşap eşya; odun
kömürü 1.706 -11 0
Kaynak: www.trademap.org
8. SAKARYA – ESTONYA ARASI TİCARET VERİLERİ
Yıl İhracat Dolar
2019 (1 Ocak – 30 Eylül) 290.058
2020 (1 Ocak – 30 Eylül) 375.045
9. İletişim
Estonya Büyükelçiliği
Posta adresi: Gölgeli sok. No:16 Gaziosmanpaşa 06700 ANKARA Tel: +90 (312) 40 56 970
E-mail: embassy.ankara@mfa.ee
10. KAYNAKLAR
www.trademap.org
www.tuik.gov.tr
www.mevzuat.net
www.tim.org.tr
www.mfa.gov.tr