4. KİMYA VE ENERJİ Oluşum Entalpisi Bağ Enerjileri Tepkime Isılarının Toplanabilirliği. AYT Sınıf

(1)

4. KİMYA VE ENERJİ-2

11.4.2. Oluşum Entalpisi 11.4.3. Bağ Enerjileri

11.4.4. Tepkime Isılarının Toplanabilirliği

(2)

AYT - 11. Sınıf KİMYA VE ENERJİ 11.4.2. Oluşum Entalpisi

OLUŞUM ENTALPİSİ

Bir bileşiğin elementlerinden oluşması sırasında meydana gelen ısı değişimine oluşum entalpisi denir.

1 mol bileşiğin standart şartlarda (1 atm, 25 ^oC) elementlerinden oluşmasına ait tepkimenin entalpisine molar oluşum entalpisi denir.

ΔH^o_ol veya ΔH^o_file gösterilir.

C(k) + O₂(g) →CO₂(g) + 393,5 kj

1 mol CO₂ gazı elementlerinden oluşurken 393,5 kj ısı açığa çıkar. CO₂’in molar oluşum entalpisi ΔH^o_ol(CO2) = -393,5 kJ’dür.

N₂(g) + O₂(g) → 2NO(g) + 90,0 kj

2 mol NO gazı elementlerinden oluşurken 90,0 kj ısı açığa çıkar. NO’nun molar oluşum entalpisi ΔH^o_ol(NO) = -45,0’dür.

(3)

Oluşum Entalpisi

• Standart şartlarda elementlerin en kararlı hallerinin oluşma entalpileri sıfır kabul edilir.

•Standart şartlarda birden fazla allotropu olan maddelerin en kararlı allotropunun oluşum entalpisi sıfır alınır.

• Oluşan ürünün fiziksel hali oluşum entalpisini değiştirir.

(4)

AYT - 11. Sınıf KİMYA VE ENERJİ

ÖRNEK 1.

(5)

ÖRNEK 2.

(6)

11.4.1. Tepkimelerde Isı Değişimi AYT - 11. Sınıf KİMYA VE ENERJİ

ÖRNEK 3.

- a kJ

- a kJ/mol’dür.

(7)

11.4.1. Tepkimelerde Isı Değişimi AYT - 11. Sınıf KİMYA VE ENERJİ

ÖRNEK 4.

(8)

Standart Oluşum Entalpileri Yardımıyla

Tepkime Entalpisinin Belirlenmesi

(9)

ÖRNEK 5.

11.4.2. Oluşum Entalpisi

(10)

ÖRNEK 6.

(11)

ÖRNEK 7.

(12)

AYT - 11. Sınıf KİMYA VE ENERJİ 11.4.3. Bağ Enerjileri

Bağ Enerjileri

• Bir moleküldeki atomları bir arada tutan kuvvete kimyasal bağ denir.

• Bağ oluşumları sırasında dışarı enerji verilir. Yani bağ oluşumu ekzotermiktir.

• Bir molekülde atomlar arasındaki bağları koparmak için ise enerji gereklidir. Yani bağ kırılması endotermiktir.

• Atomlar arasındaki bağ kuvveti arttıkça koparmak için gereken enerji artar.

(13)

Bağ Enerjileri

• Gaz hâlde bulunan bir mol moleküldeki bağları koparmak için gerekli enerjiye bağ enerjisi denir.

• Bağ enerjisi ne kadar büyükse kimyasal bağ o kadar güçlüdür.

• İki atom arasındaki bağ sayısı arttıkça bağ enerjisi de artar.

• Bağ uzunluğu ne kadar kısa ise bağ da o kadar sağlamdır.

(14)

ÖRNEK 8.

11.4.3. Bağ Enerjileri

(15)

ÖRNEK 9.

(16)

ÖRNEK 10.

(17)

Bağ Enerjileri Yardımıyla Tepkime Entalpisinin Hesaplanması

Bir tepkimenin entalpisi, tepkime sırasında kopan bağların enerjileri toplamından, oluşan bağların enerjileri toplamı çıkarılarak hesaplanabilir.

(18)

ÖRNEK 11.

(19)

ÖRNEK 12.

(20)

ÖRNEK 13.

(21)

ÖRNEK 14.

(22)

AYT - 11. Sınıf KİMYA VE ENERJİ 11.4.4. Tepkime Isılarının Toplanabilirliği

Entalpi Kuralları

1. Bir kimyasal tepkime ters çevrilirse, tepkime ısısının işareti değişir.

CO(g) + ½ O₂(g) → CO₂(g) ∆H = –67,2 kkal/mol CO₂(g) → CO(g) + ½ O₂(g) ∆H = –67,2 kkal/mol

2. Bir kimyasal tepkime herhangi bir sayı ile çarpılırsa entalpi değeri de o sayı ile çarpılır.

CO(g) + ½ O₂(g) → CO₂(g) ∆H = –67,2 kkal/mol 2CO(g) + O₂(g) → 2CO₂(g) ∆H = – 134,4 kkal/mol

3. İki ya da daha fazla tepkime toplandığında oluşan tepkimenin entalpisi, oluştuğu tepkimelerin entalpileri toplamına eşittir.

I. C(k) + ½ O₂(g) → CO(g) ∆H₁ = –26,4 kkal/mol II. CO(g) + ½ O₂(g) → CO₂(g) ∆H₂ = –67,6 kkal/mol ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

C(k) + O₂(g) → CO₂(g) ∆H₃ = –94,0 kkal/mol ∆H₃ = ∆H₁ + ∆H₂

(23)

11.4.4. Tepkime Isılarının Toplanabilirliği AYT - 11. Sınıf KİMYA VE ENERJİ

ÖRNEK 15.

(24)

AYT - 11. Sınıf KİMYA VE ENERJİ 11.4.4. Tepkime Isılarının Toplanabilirliği

Tepkime Isılarının Toplanabilirliği (HESS YASASI)

• Birden fazla basamakta gerçekleşen tepkimelerde net tepkimenin entalpisi ara basamakların entalpilerinin toplamına eşittir.

• Buna tepkime ısılarının toplanabilirliği kuralı ya da Hess Yasası denir.

• Tepkimenin farklı yollardan ilerlemesi tepkime entalpisini değiştirmez.

Entalpi, tepkimenin izlediği yola bağlı değildir.

• Hess yasası ile deneysel yolla entalpi değerleri bulunamayan tepkimelerin entalpileri bulunabilir.

(25)

ÖRNEK 16.

(26)

ÖRNEK 17.

(27)

ÖRNEK 18.

(28)

ÖRNEK 19.

(29)

ÖRNEK 20.

(30)

ÖSYM ANALİZ KİMYA Kitabımızda Neler Var ?

TYT AYT

o Geçmiş yıllarda ÖSYM sınavlarında binlerce kimya sorusu çıktı!

o Peki hangileri güncel müfredata uygun?

o Bu sorunun cevabı ÖSYM ANALİZ KİMYA kitabımızda..

• Kazanımlara göre sınıflandırılmış çıkmış sorular..

• Kazanımların sorulmayan kısımlarından hazırlanmış çıkma ihtimali olan sorular..

(31)

ORBİTAL AYT KİMYA SORU BANKASI 3. Ünite s Testi

Test 2,3 ve 5 ödev olarak verilebilir !

1. D 11. C

2. E 12. B

3. A 13. B

4. C 14. C

5. A 15. A

6. B 16. A

7. B 17. C

8. E 18. B

9. D 19. B

4. KİMYA VE ENERJİ Oluşum Entalpisi Bağ Enerjileri Tepkime Isılarının Toplanabilirliği. AYT Sınıf

4.

KİMYA VE ENERJİ-2

11.4.2. Oluşum Entalpisi 11.4.3. Bağ Enerjileri

11.4.4. Tepkime Isılarının Toplanabilirliği

OLUŞUM ENTALPİSİ

Oluşum Entalpisi

ÖRNEK 1.

ÖRNEK 2.

ÖRNEK 3.

ÖRNEK 4.

Standart Oluşum Entalpileri Yardımıyla

Tepkime Entalpisinin Belirlenmesi

ÖRNEK 5.

ÖRNEK 6.

ÖRNEK 7.

Bağ Enerjileri

Bağ Enerjileri

ÖRNEK 8.

ÖRNEK 9.

ÖRNEK 10.

Bağ Enerjileri Yardımıyla Tepkime Entalpisinin Hesaplanması

ÖRNEK 11.

ÖRNEK 12.

ÖRNEK 13.

ÖRNEK 14.

Entalpi Kuralları

ÖRNEK 15.

Tepkime Isılarının Toplanabilirliği (HESS YASASI)

ÖRNEK 16.

ÖRNEK 17.

ÖRNEK 18.

ÖRNEK 19.

ÖRNEK 20.

ÖSYM ANALİZ KİMYA Kitabımızda Neler Var ?

ORBİTAL AYT KİMYA SORU BANKASI 3. Ünite s Testi

Test 2,3 ve 5 ödev olarak verilebilir !

CEVAP ANAHTARI