• Sonuç bulunamadı

3 Kasım 2014 Antalya 1

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "3 Kasım 2014 Antalya 1"

Copied!
100
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

3 Kasım 2014

Antalya 1

(2)

2

SUNUM İÇERİĞİ

Su Potansiyeli ve Kullanım Alanları Su Yönetimi

Su Çerçeve Direktifi, Nehir Havza Yönetim Planı Türkiye’de Su Yönetimi

Kurumsal Yapı Yasal Durum

Ulusal Havza Yönetim Stratejisi

(3)

3

(4)

Suyun Tabiatta Bulunma Şekilleri

• Sıvı, Katı (buz, kar, dolu), Buhar (ve sis)

• Tatlı ve Tuzlu Sular

• Yüzey Suları

Pınar, menba, akarsu, göl, baraj gölü

• Yer altı Suları

Tatlı sular, acı sular, termal ve jeotermal sular, doğal mineralli sular

• Kıyı ve Geçiş Suları

• Deniz Suları

(5)

SUYUN YERKÜREDEKİ

DAĞILIMI

(6)

SUYUN DÜNYA GENELİNDE DAĞILIMI

Dünya yüzeyinin %70’inden fazlası okyanus ve denizlerle kaplıdır.

Yerküredeki suyun %97,2’si tuzlu sudur.

Yerküredeki suyun sadece %2,8’i tatlı

sudur.

(7)

TATLI SUYUN DAĞILIMI

Yerküredeki tatlı suyun %77,6’sı kutuplarda,

%10,9’u derin yer altı suyu katmanlarındadır . Tatlı suyun % 11’i yüzeye yakın yeraltı

tabakalarında, % 0,3’ü göllerde, % 0,003’ü akarsulardadır.

Tatlı suyun % 0,18’i zemin nemi halinde, % 0,035’i atmosferde bulunmaktadır .

Kolaylıkla ulaşılabilir (canlılığı sağlayan) tatlı suyun toplam içindeki oranı % 0,05

mertebesindedir.

(8)

8

Yıllık Yağış : 501 milyar m

3

Yıllık Kullanılabilir Yerüstü Suyu : 98 milyar m

3

Yıllık Kullanılabilir Yeraltı Suyu : 14 milyar m

3

Yıllık Toplam Kullanılabilir Su : 112 milyar m

3

Türkiye Nüfusu (2010 Sonu) : 74 milyon

Kişi Başına Düşen Yıllık su Miktarı : 1500 (m

3

/kişi-yıl)

Türkiye’nin Su Potansiyeli

(9)

Sanayi

% 11

Sulama

% 74 İçmesuyu

% 15

Sanayi

% 20

İçmesuyu

% 16

Sulama

% 64

Sulama : 32 milyar m3 (%74) Sulama : 72 milyar m3 (%64) İçme suyu : 6 milyar m3 (%15) İçme suyu : 18 milyar m3 (%16) Sanayi : 5 milyar m3 (%11) Sanayi : 22 milyar m3(%20) TOPLAM : 43 milyar m3 TOPLAM : 112 milyar m3

TÜRKİYE'DE SEKTÖRLERE GÖRE SU TÜKETİMİ

2010 Yılı 2023 Yılı

(10)

10

ÜLKELER 2005 2023

Su zengini ülkeler 10.000+ 8.000+

(Kanada, ABD, Kuzey ve Batı Avrupa ülkeleri)

Irak 2.110 1.400

Türkiye 1.600 1.300*

Suriye 1.420 950

İsrail 300 150

Ürdün 250 90

Filistin 100 40

Kişi başına düşen yıllık su miktarı (m

3

/yıl)

*: Türkiye’nin 2023 yılındaki nüfusunun yaklaşık 85 milyon olacağı kabulüne göre hesaplanmıştır.

Ülkemiz su zengini değildir

(11)

Bugün nüfusumuz 74 milyon ve kişi başına düşen yıllık su miktarı 1513 m

3

/N-yıl, Türkiye nüfusu 112 milyona ulaşırsa ve yeni bir

su kaynağı üretilemezse kişi başına su tüketimi 1000 m

3

/N-yıl mertebesine düşecek, buda bizi su kıtı olan ülkeler sınıfına

sokacaktır.

Ülkemiz su zengini değildir

<1000 m

3

: Su Fakiri 1000 – 2000 m

3

: Su stresi

>2000 m

3

: Su bolluğu

(12)

DÜNYADAKİ SU ARZI SABİTTİR FAKAT TALEP SÜREKLİ ARTIYOR.

SABİT ARZA KARŞI TALEBİ KARŞILAMAK SUYUN VERİMLİ KULLANIMI

İLE MÜMKÜNDÜR.

(13)

13

(14)

Su Yönetimi Nedir?

Toplumun bütün kesimlerinin taleplerini dikkate alarak, su kaynaklarının optimum faydalı kullanımlarını sağlayacak ve olumsuz

etkilerini kontrol altına alacak planlama, koordinasyon, organizasyon, izleme,

denetim ve yaptırım faaliyetlerinin

bütünüdür.

(15)

Suların Birincil Faydalı Kullanımları

İçme ve Kullanma Suyu Temini

 Doğal Hayatın Devamının Sağlanması

Sulama

 Sanayi Üretimi Su ihtiyacı

 Enerji Üretimi

 Su Ürünleri Üretimi (Balıkçılık vs)

 Ulaştırma ve Taşımacılık

 Rekreasyon, Su Sporları ve Turizm

Doğal Mineralli Su Temini

Jeotermal ve Termal Sular (Kaplıcalar)

(16)

Suların İkincil Faydalı Kullanımları

 Arıtılmış Atıksular İçin Alıcı Ortam

Tuz ve Mineral Üretimi

 Deniz Canlılarından Hammadde Üretimi

 İnci, Mercan, Kabuk vb Üretimi

 Denizlerden Petrol ve Doğal Gaz Üretimi

 Akarsu ve Denizlerden Kum Çakıl Temini

 Bilişim (Denizaltı Kabloları)

 Tuzsuzlaştırma İle Denizlerden İçme ve

Kullanma Suyu Temini

(17)

Suların Kontrol Maksatları

 Taşkın

 Kuraklık

 Atıksuların Uzaklaştırılması

 Yağmur Sularının Uzaklaştırılması

Su Kirlenmesinin Kontrolü

 Halk Sağlığı

 Arazinin Tuzlanması ve Drenaj

 Rüsubat Taşınımı, Erozyon ve Çölleşme

 Sulak Alanlar (Bataklıklar)

 vd

(18)

ABD’de Su Yönetimi Esasları

 Merkeziyetçilik yerine yerel paydaşların etkinliğini artırma (Havza Bazlı Yönetim),

 Kapsamlı veri toplama,

 Fiyatlandırılmada ve finansman temininde daha modern ekonomik ilkeler,

 Su politikası uygulamalarını değişen iklim koşullarına entegre etme,

 Su arzını arttırma yerine su talebini

düşürme

(19)

Avrupa Birliği’ndeki tüm su ortamlarının (kıta içi sular, sulak alanlar, kıyı suları ve yeraltı suları) kalitesini korumayı ve iyileştirmeyi belirli bir takvim çerçevesinde hedef alan, ve buna ulaşmak için havza bazında yönetim, katılımcılık, suyun gerçekçi bir biçimde fiyatlandırılması, sınır aşan suların yönetiminde koordinasyon gibi ilke ve unsurları içinde barındıran ve Üye devletler nezdinde bağlayıcılığı bulunan Su Çerçeve Direktifi (2000/60/EC) uygulanmaktadır.

Avrupa Birliğinde Su Yönetimi

(20)

AB Su Çerçeve Direktifi

"Su Çerçeve Direktifi (SÇD)" (2000/60/EC)

Havza Bazlı Yönetim Yaklaşımı

Kantitatif ve Kalitatif Koruma ve Kontrol

(21)

Su Çerçeve Direktifi

Kaynağı:

Hollanda’nın uluslararası nehirlerde aşağı kıyıdaş olması ve yukarı kıyıdaş ülkelerin neden olduğu kirliliğin Hollanda’daki su kalitesini olumsuz yönde etkilemesi nedeni ile büyük ölçüde Hollanda Hükümetinin çabaları ile ortaya çıkmış ve şekillenmiştir.

Aşağı kıyıdaş ülkeleri gözetici olması kaynağı gereğidir.

İçeriği:

Direktifin amacı (Madde 1)

Havza sınırları içinde uluslararası koordinasyon (Madde 3)

Bütün suların doğal, büyük ölçüde değiştirilmiş ve yapay olarak sınıflandırılması, hedefler (Madde 4)

Korunan alanlar (Madde 6)

İçme suyu temini, içme suyu koruma alanları (Madde 7)

İzleme (Madde 8)

Maliyetin karşılanması (Madde 9, Ek III)

Noktasal ve yaygın kaynaklar için kombine yaklaşım (Madde 10)

Önlemler programı (Madde 11)

Nehir Havzası Yönetim Planları (Madde 13)

Halk Katılımı ve Danışmanlığı (Madde 14)

Kirliliğe karşı stratejiler - Öncelikli Maddeler (Madde 16)

YAS (Madde 17)

Diğer topluluk mevzuatı ile ilişkiler ve yürürlükten kaldırdığı direktifler (Madde 22)

Nehir Havzası yaklaşımı, yetkili koordinasyon birimi

(22)

Avrupa’da, dünyada ilk kez 27 ülke birden aynı havza yönelimli yaklaşımı benimsedi!

Avrupa Su Çerçeve Direktifi

(23)

AB Su Politikalarının Bütünleştirilmesi

urban waste water

nitrates IPPC &

other industry discharges

chemicals pesticides biocides

landfills sewage sludge drinking

water bathing water

Su Çerçeve Direktifi

2000/60 /EC altındaki önlemler

Tüm diğer önlemlerin koordinasyonu

İçme suyu Yüzme suyu

Kentsel Atık Su

Nitrat Entegre Kirlilik

Önleme ve Kontrol (IPPC) ve diğer

sanayi deşarjları

Kimyasallar Pestisitler Biyositler

Katı Atık Depolama Arıtma Çamuru

23

Habitat

kuş çed

(24)

Su Endüstri Tarım

İçmesuyu

Balıkçılık Doğa

Ulaştırma

Turizm

Hidroelektrik Çevre SÇD

Çevre ve Su İşbirliği

Su Yönetimi Genel Müdürlüğü

(25)

25

ÇEVRE FASLI MÜZAKERE SÜRECİ

Su Yönetimi Genel Müdürlüğü

İsveç Dönem Başkanlığı’nda, 21 Aralık 2009 tarihinde Brüksel’de gerçekleştirilen “Hükümetlerarası Katılım Konferansı”nda “27 No’lu Çevre Faslı”nın müzakerelere açılması resmen ilan edilmiştir.

Böylece, Türkiye-Avrupa Birliği Katılım Müzakereleri sürecinde,

“Çevre Faslı” ile birlikte toplam açılan

Fasıl sayısı 12’ye ulaşmıştır.

Önemli Belgeler:

Katılım Ortaklığı Belgesi

Müzakere Pozisyon Belgesi

Ulusal Program

İlerleme Raporu

Ülke Strateji Belgesi

Sektör Operasyonel Programı 2014-2020

(26)

1. Avrupa Birliği’nin yatay ve çerçeve çevre müktesebatını kabul etmesi,

2. SÇD kabul ederek ilerleme sağlaması ve uyumlaştırılması. Nehir Havza Yönetim Planlarını Hazırlaması

3. Endüstriyel kirlilik ve risk yönetimi çevre müktesebatını kabul etmesi.

4. Doğa Koruma, atık ve geri kalan sektörler

5. Denetimi de esas alacak koordinasyonu ve idari kapasiteyi geliştirecek

6. Ek Protokol yükümlülüklerini yerine getirmesi

KAPANIŞ KRİTERLERİ

Su Yönetimi Genel Müdürlüğü 26

(27)

Eylem Yıl Açıklamalar

1 Mevzuata Aktarım 2011 Tam aktarım üyelik

tarihi ile (Sınıraşan Bölümleri)

2 NH bölgelerinin

Tanımı 2012 25 Nehir Havzası üzerinde

çalışılmaktadır.

3 NHYP Hazırlama 2013 densonra

HKEP nın NHYP na dönüştürülmesi ile başlanılacaktır.

4 NHYP Uygulama 2015 densonra

NHYP’larının hazırlanması devam edecek.Tamamlananlar uygulamaya başlanılacaktır.

5 Muafiyet 2027 İyi Su Durumuna ulaşma yılı

havzalarda gerçek sorunlara bağlıdır.

(28)

Türkiye’deki su yönetimi ile ilgili ana kurum ve kuruluşlar

Kurum/Kuruluşlar Sorumluluklar

Dışişleri Bakanlığı Sınır aşan ve sınıroluşturan sular, uluslararası sözleşmeler

Kalkınma Bakanlığı Yatırım ve kalkınma planları, su ile ilgili istatistikleri üretmek ve istatistiklerin üretilmesini sağlamak

Orman ve Su İşleri Bakanlığı

Su kaynakları yönetimi, politika belirleme, su yönetiminin ulusal ve uluslararası düzeyde koordinasyonu, nehir havza yönetim planları hazırlamak, yeraltı ve yüzeysel suların kalitesinin izlenmesi, sektörel su tahsisi, içme, sulama ve kullanma suyu getirme ve atıksu arıtma tesisleri proje, ihale ve yapım işleri, finansman, Ulusal Su Bilgi Sistemi’nin oluşturulması

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

Çevre mevzuatını uygulamak ve uygulama denetimini yapmak, deşarj izni, denetleme, yaptırım, izleme (kısmen), ÇED, finansman, arıtma tesisi onayı.

İçme ve kullanma suyu, atıksu arıtma tesisi proje, ihale ve yapım işleri, finansman, Ulusal CBS politikası belirlemek

28

(29)

Türkiye’deki su yönetimi ile ilgili ana kurum ve kuruluşlar

Kurum/Kuruluşlar Sorumluluklar

Sağlık Bakanlığı İçmesuyu ve yüzme suyu kalite izleme, çevre ve halk sağlığı ile ilgili tedbirleri almak ve aldırmak, içilecek ve kullanılacak nitelikte su temini, lağım ve mecra tesisatı ile ilgili sağlık düzenlemelerini yapmak ve denetlemek

Gıda Tarım ve

Hayvancılık Bakanlığı

Tarımda suyun etkin ve verimli kullanımını sağlamak, içsuların çeşitli maksatlarla (içmesuyu, sulama, enerji) kullanımı durumunda su ürünlerinin korunması için tedbirlerin alınması, Sularda tarımsal kaynaklı yayılı kirliliğin izlenmesi, yaptırımlar, desteklemeler

İçişleri Bakanlığı (İl Özel İdaresi ve Köylere Hizmet Götürme

Birlikleri)

Belediye sınırları dışındaki yerleşimlerin içme suyu, sulama, kanalizasyon ve atıksu arıtma hizmetlerini vermek

Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı

Standart, teknoloji, OSB’ler Enerji ve Tabii

Kaynaklar Bakanlığı

Enerji yatırımları ve maden işleri Kültür ve Turizm

Bakanlığı

Turistik bölgelerde içme suyu temini, kentsel atıksu ve atık

bertarafı hizmetlerini vermek 29

(30)

Türkiye’deki su yönetimi ile ilgili ana kurum ve kuruluşlar

Kurum/Kuruluşlar Sorumluluklar Ulaştırma, Denizcilik ve

Haberleşme Bakanlığı

Limanlar, barınaklar ve bunlarla ilgili teçhizat ve tesislerin, kıyı koruma yapıları, kıyı yapı ve tesislerinden, her türlü kamu kurum ve kuruluşları, belediyeler, özel idareler, tüzel ve gerçek kişilerce yaptırılacak olanların, proje ve

şartnamelerini inceleyip tasdik etmek Büyükşehir Belediyeleri

ve diğer belediyeler

Kentsel alanlarda içme suyu, yağmur suyu ve atıksu sistemlerini planlamak, inşa etmek ve işletmek

Su Kullanıcı Örgütleri (Sulama Birlik ve Kooperatifleri)

Sorumluluklarındaki tesislerin işletme, bakım ve yönetimi

Araştırma Kuruluşları (Üniversiteler, TÜBİTAK, Su Enstitüleri, STK’lar)

Su ile ilgili araştırma yapmak ve veri üretmek

30

(31)

31

(32)

SU İLE İLGİLİ KANUNLAR

831 sayılı Sular Hakkında Kanun (1926)

927 sayılı Sıcak ve Soğuk Maden Sularının İstismarı ile Kaplıcalar Tesisatı Hakkında Kanun (1926)

1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu (1930)

4373 sayılı Taşkın Sulara ve Su Baskınlarına Karşı Korunma Kanunu (1943)

7478 sayılı Köy İçme Suları Hakkında Kanun (1960)

167 sayılı Askeri Garnizonların İçme ve Kullanma Sularının Temini Hakkında Kanun (1960)

1053 sayılı Belediye Teşkilatı Olan Yerleşim Yerlerine İçme, Kullanma ve Endüstri Suyu Temini Hakkında Kanun (1968)

1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu (1971)

2560 sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun (1981)

2674 sayılı Karasuları Kanunu (1982)

3621 sayılı Kıyı Kanunu (1990)

5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu (2004)

5393 sayılı Belediye Kanunu (2005)

5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu (2005)

2872 sayılı Çevre Kanunu (2006)

5686 Sayılı Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli Sular Kanunu 2007

6107 sayılı İller Bankası A.Ş. Kanunu (2011) 32

(33)

SU İLE İLGİLİ KANUNLAR

• 442 sayılı Köy Kanunu (1924)

• 743 sayılı Türk Kanun-i Medenisi (1926)

• 2510 sayılı İskân Kanunu (1934)

• 5516 sayılı Bataklıkların Kurutulması ve Bunlardan Elde Edilecek Topraklar Hakkında Kanun (1950)

• 2819 sayılı Elektrik İşleri Etüt İdaresi’nin Teşkiline Dair Kanun (1935)

• 3083 Sulama Alanlarında Arazi Düzenlemesine Dair Tarım Reformu Kanunu (1984)

• 505 sayılı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun (1985)

• 3998 sayılı Mezarlıkların Korunması Hakkında Kanun (1994)

• 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu (2001

• 644 sayılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Teşkilatı ve Kurulması hakkında KHK(2011),

• 645 sayılı Orman ve Su İşleri Bakanlığının Teşkilatı ve Kurulması hakkında KHK (2011),

• Su Ürünleri Tüzüğü (1973)

33

(34)

SU KANUNU ÇALIŞMALARI

1

. Su Kanalizasyon İdareleri ile Sapanca’da Toplantı yapıldı

2. Üniversite Temsilcileri ile Toplantı yapıldı 3. 10 ülkenin Kanunu Gözden geçirildi

4. Yabancı uzmanlarla karşılaştırılması yapıldı 5. 2 Günlük 150 kişi katılımı ile çalıştay yapıldı 6. 73 kurum, kuruluş, üniversite, STK, belediye ye görüşlere sunuldu

7. Kurum kuruluş, sivil toplum sanayici üst

düzeyleri ile bir araya gelindi (YÖNETDER)

8- Gelen görüşler Değerlendiriliyor

(35)

Su Kanunu’nun Yenilenmesine Neden İhtiyaç Duyuldu?

1- 1926’da çıkarılan 831 sayılı Sular Hakkında Kanun’un ihtiyaca cevap vermemesi

Su yapıları (HİÇBİR BARAJ, HATTA YAPAY GÖLET YOKTU)

Sanayinin su ihtiyacı

Hidroelektrik enerji üretimi

Yer altı suyu kullanımı

Sulama

Atıksu yönetimi

Alıcı ortam kirlenmesi

Su özel sektörü

Doğal hayatı koruma

2- Mevcut su mevzuatındaki yetki ve sorumluluk karmaşası: Yetkili ve sorumlu kurum ve kuruluşların koordinasyonu

Orman Su İşleri Bakanlığı

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı

Sağlık Bakanlığı

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı

İçişleri Bakanlığı (Belediyeler, Ruhsat)

Kültür ve Turizm Bakanlığı

3- AB Su Çerçeve Direktifi ile uyum ihtiyacı

4- Su ile ilgili mevzuattaki boşlukların doldurulması

5- Suyun sadece miktarının değil kalitesinin de dikkate alınma zorunluluğu

35

(36)

YENİ SU KANUNUNUN GETİRİLERİ - I

1) Su Yönetimindeki Çok Başlılığın Önüne Geçilmesi 2) Havza Esaslı Su Yönetimi

3) Havza Esaslı Tahsis

4) Suyun Miktar ve Kalite Olarak Yönetimi

5) Suyun Devletin Mülkiyet ve Tasarrufunda Olması 6) Tam Maliyet Prensibi (Kullanan/Kirleten Öder) 7) Su Yönetimine Paydaşların Katılımı

8) Su Yönetiminde Koordinasyon Sağlanması

9) Taşkın Yönetim Planları Hazırlanması ve İmar Planlarında Bunların Dikkate Alınması,

36

(37)

YENİ SU KANUNUNUN GETİRİLERİ - II

10) Ulusal Su Planı Hazırlanması

11) Su Yönetimi Üst Kurulu'nun Oluşturulması

12) Doğal Mineralli Suların Su Kanunu Kapsamına Alınması

13) Ulusal Su Bilgi Sisteminin Kurulması 14) Alıcı Ortam Bazlı Deşarj Standardı

15) Su Kullanımında ve Su Yapılarının İnşasında Doğal Hayatın Dikkate Alınması

16) Suyu Usulsüz Kullanan ve Kirletenlere Caydırıcı Ceza

17) AB Su Çerçeve Direktifine Uyumun Sağlanması

37

(38)

38

(39)

• Havza Nedir?

Nehir havzalarında suyun

ayrım çizgisinden denize aktığı noktaya, kapalı havzalarda ise suyun toplandığı nihai noktaya göre suyun toplanma alanıdır.

Havza Yönetimi Nedir?

Geleneksel su yönetimi yaklaşımlarından farklı olarak, suyun miktarı ve kalitesini birlikte ele alan; havzadaki sosyal, ekonomik ve ekolojik hedefleri sürdürülebilirlik ilkesi temelinde uzun vadeli bir planlama çerçevesinde tanımlayan yeni bir yaklaşımdır.

Bu kapsamda havzadaki her türlü faaliyetin suyun niteliği ve niceliği üzerindeki, dolayısıyla gelecekteki kullanımına olan etkisi, karar destek sistemi araçlarının kullanımıyla analiz edilmektedir.

(40)

Havza Bazında Yönetim Neyi Sağlayacak?

Ne Getirecek?

• Mevzuat, yetki ve sorumluluk çakışmaları giderilecek,

• Havza bazlı kurumsal yapılar geliştirilecek,

• Böylelikle, parçalı yapı engellenecek, eşgüdüm ve koordinasyon güçlendirilecek, sorumluluklar netleşecek,

• Kayıta ve ölçüme dayalı güvenilir, etkin, sürekli veri temini ve paylaşımı daha sağlıklı bir şekilde gerçekleşecek,

• Mükerrer veri üretiminin ve dolayısıyla kaynak israfının önüne geçilmiş olacaktır.

(41)

HEYET BAŞKANI (Koordinatör Vali)

İL BELEDİYE BAŞKANLARI

İl Gıda Tarım ve Hayvancılık

Müdürleri

Halk Sağlığı Müdürleri

Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel

Müdürleri

İl Bilim Sanayi Teknoloji Müdürleri

Sulama Birlikleri Temsilcisi

İl Özel İdaresi Genel Sekreterleri

İl Kültür ve Turizm Müdürleri

SYGM Yetkilisi

DSİ, OSİB, OGM ve MGM Bölge

Müdürlükleri

İlbank A.Ş. Bölge Müdürleri

Sanayi ve Ticaret Odasının bir

temsilcisi

İl Çevre ve Şehircilik Müdürleri

Kalkınma Ajansı Genel Sekreterleri

Heyet katılımcılarının oyçokluğu ile STK,

Üniv. ve OSB leri temsilen birer kişi SEKRETARYA

(Koordinatör Valilikteki DSİ Bölge/Şube Müdürlüğü)

Enerji ve Tabii Kayn.Bakanlığı

temsilcisi

HAVZA YÖNLENDİRME KURULU

(Ankara, Kurulun Sekretarya Hizmetlerini Su Yönetimi Genel Müdürlüğü Yürütür)

SU YÖNETİMİ KOORDİNASYON KURULU (Ankara)

Havza Yönetim Heyeti

TÜRKİYE'DE

HAVZA

YÖNETİMİ

(42)

42

2012/7 sayılı Başbakanlık Genelgesi ile “Su Yönetimi Koordinasyon Kurulu” oluşturulmuştur.

İlk toplantısı 23 Mayıs 2012 tarihinde, ikinci toplantısı 13 Eylül 2012 tarihinde, üçüncü toplantısı 31 Ocak 2013 tarihinde ve dördüncü toplantısı 13 Ağustos 2013 tarihinde gerçekleştirilmiştir. Uygulamalar

hızlandırılmıştır.

(43)

SU YÖNETİMİ KOORDİNASYON KURULU (SYKK)

Orman ve Su İşleri Bakanı

Avrupa Birliği Bakanlığı Müsteşarı

Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Müsteşarı Çevre ve Şehircilik

Bakanlığı Müsteşarı

Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Enerji ve Tabi Kaynaklar

Bakanlığı Müsteşarı

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Müsteşarı İçişleri Bakanlığı

Müsteşarı

Kalkınma Bakanlığı Müsteşarı Kültür ve Turizm

Bakanlığı Müsteşarı

Sağlık Bakanlığı Müsteşarı

Devlet Su İşleri Genel Müdürü

Su Yönetimi Genel Müdürü

Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürü

Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürü Meteoroloji Genel

Müdürü

Türkiye Su Enstitüsü Başkanı

(44)

44

KURULUN GÖREVLERİ

• Su kaynaklarının bütüncül havza yönetimi anlayışı çerçevesinde korunması için gereken tedbirlerin belirlenmesi,

• Etkili bir su yönetimi için sektörler arası koordinasyonun, işbirliğinin ve su yatırımlarının hızlandırılmasının sağlanması,

• Ulusal ve uluslararası belgelerde yer alan hedeflerin gerçekleştirilmesi için strateji, plan ve politika geliştirilmesi,

• Havza planlarında kamu kurum ve kuruluşlarınca yerine getirilmesi gereken hususların uygulanmasının değerlendirilmesi,

• Üst düzeyde koordinasyonun ve işbirliğinin sağlanması

(45)

SYKK Toplantılarında alınan kararların uygulanmasının takibi yapılmaktadır.

Ergene, Gediz, Akarçay, K. Menderes, B. Menderes ve Susurluk Havzaları için Takip Komisyonları oluşturulmuştur.

Havza Yönetim Heyetleri’nin oluşturulması için Havza Yönetim Heyetlerinin Teşekkülü, Görevleri, Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ 18.06.2013 tarihli ve 28681 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Orman ve Su İşleri Bakanlığının ortak bir çalışma grubu kurarak her bir havza için su potansiyeline uygun ürün desenleri ve teşvikleri programlarının esaslarını verecek bir rapor hazırlamaları

Sulamada suyun verimli kullanımını sağlamak maksadıyla Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Su Yönetimi Genel Müdürlüğü ve Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü’nün ortak eğitimler vermeleri

Havza Yönlendirme Kurulu 8 Mayıs 2012 tarihli ve 162 sayılı Müsteşarlık Olur’u ile oluşturulmuştur.

Su Yönetimi Koordinasyon Kurulu Toplantı Kararları Genel Müdürlüğümüz web

sayfasında yayımlanmaktadır. 45

(46)

46

HAVZA YÖNETİM HEYETİ

HEYET BAŞKANI (Koordinatör Vali)

İL BELEDİYE BAŞKANLARI

İl Gıda Tarım ve Hayvancılık

Müdürleri

Enerji ve Tabii Kaynaklar

Bakanlığı Temsilcisi

Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel

Müdürleri

İl Bilim Sanayi Teknoloji Müdürleri

Halk Sağlığı Müdürleri

İl Özel İdaresi Genel Sekreterleri

İl Kültür ve Turizm Müdürleri

Sulama Birlikleri Temsilcisi

DSİ, OSİB, OGM ve MGM Bölge Müdürlükleri

İlbank A.Ş. Bölge Müdürleri

SYGM Yetkilisi

İl Çevre ve Şehircilik Müdürleri

Kalkınma Ajansı Genel Sekreterleri

Sanayi ve Ticaret Odasının bir temsilcisi

Heyet katılımcılarının oyçokluğu ile STK,

Üni. ve OSB leri temsilen birer kişi SEKRETARYA

(Koordinatör Valilikteki DSİ Bölge/Şube Müdürlüğü)

(47)

47

HAVZA ADI KOORDİNATÖR VALİLİK

Birinci Toplantı Tarihleri

İkinci Toplantı Tarihleri

HAVZA ADI KOORDİNATÖR VALİLİK

Birinci Toplantı Tarihleri

İkinci Toplantı Tarihleri Akarçay AFYON 1) 09.10.2013

2) 10.02.2014 Gediz MANİSA 1) 25.09.2013

2) 25.12.2013

Antalya ANTALYA 29.11.2013 K. Menderes İZMİR 23.12.2013

Asi HATAY 05.12.2013 Kızılırmak SAMSUN

1) 31.10.2013 2) 12.12.2013 3) 26.12.2013 B. Karadeniz KASTAMONU 16.12.2013 21.05.2014 Konya KONYA 21.10.2013

Burdur BURDUR 25.12.2013 Sakarya SAKARYA 18.12.2013

Yeşilırmak AMASYA 19.12.2013 D. Akdeniz MERSİN 07.01.2014

B.

Menderes AYDIN 09.01.2014 B. Akdeniz MUĞLA 10.01.2014

Doğu

Karadeniz TRABZON 14.01.2014 22.05.2014 Çoruh ARTVİN 15.01.2014

Ceyhan OSMANİYE 28.01.2014 Susurluk BURSA 07.02.2014 19.06.2014 Kuzey Ege Çanakkale 12.05.2014 Fırat-Dicle

(2. Alt Havza) Diyarbakır 19.06.2014

Marmara İstanbul 26.06.2014 Meriç-Ergene Tekirdağ 14.07.2014 Fırat-Dicle

(1. Alt Havza) Şanlıurfa 16.07.2014 Van Gölü Van 16.07.2014

Seyhan Adana 05.08.2014 Aras Kars 19.08.2014

25 Havzada 26 HYH

(48)

48

UYGULAYICI KARAR ALICI

UZMAN KULLANICI

Havzalarda paydaşların temsil edilerek

alınacak

kararlarda söz sahibi olacağı havza bazında

yapılanma tamamlanmış

olacaktır.

Havzadaki

paydaş türü

(49)

49

HAVZA YÖNETİM HEYETİ TEŞKİLİ

• Bakanlık tarafından her havza için ayrı bir Havza Yönetim Heyeti teşkil edilir.

• Havza Yönetim Heyetlerine, havzanın bir ili kapsaması halinde o ilin Valisi, havzanın birden fazla ili kapsaması durumunda, Bakanlıkça belirlenen ve EK-1’de belirtilen Vali başkanlık eder.

• Havza Yönetim Heyetlerinin üyeleri, havzadaki bütün paydaşları temsil edecek şekilde ilgili kurum ve kuruluşların taşra teşkilatının, yerel yönetimlerin, üniversitelerin ve sivil toplum kuruluşlarının temsilcilerinden ve ihtiyaç duyulan konulardaki diğer uzmanlardan oluşturulur.

(50)

HAVZA YÖNETİM HEYETİ BAŞKANINCA GEREK DUYULDUĞU TAKDİRDE

HEYETE EKLENEBİLECEK ÜYELER

- Özel Sektör Temsilcisi

- Havzada bulunan Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bölge Müdürleri

- İl Afet ve Acil Durum Müdürleri

- Dışişleri Bakanlığı’ndan bir temsilci - Sulama Kooperatifleri temsilcisi

- Su Ürünleri Yetiştiriciliği Sektöründen bir temsilci - Elektrik üretim santral yetkililerinin temsilcisi

- Özel sektör hidroelektrik santral temsilcileri

(51)

Heyet yapısında belirtilen temsilcilerden en az birer kişi olmak üzere başkan hariç 16 kişilik üst heyet belirlenir, üst

heyet en fazla 25 kişi ile sınırlıdır.

• Üst Heyet, Havza Yönetim Heyeti tarafından alınan kararların uygunluğunu değerlendirir ve onaylar.

ÜST HEYET

(52)

a) Bakanlıkça hazırlanacak havza koruma eylem planları ve havza yönetim planlarına katkıda bulunmak.

52

HEYETİN GÖREVLERİ

(53)

53

b) Havza koruma eylem planları ve havza yönetim planlarının uygulanmasını izlemek, değerlendirmek ve ilgili kurumlara gerekli yaptırımlar için bildirimde bulunmak.

HEYETİN GÖREVLERİ

(54)

54

c) İçme ve kullanma suyu kaynaklarının korunmasına yönelik çalışmaların takibini yapmak ve özel hükümlerin uygulamasını sağlamak.

HEYETİN GÖREVLERİ

TAMAMLANAN DEVAM EDEN PLANLANAN

(55)

ç) İhtiyaç duyulması halinde havza yönetim planlarının revizyonu çalışmalarına katkıda bulunmak.

55

HEYETİN GÖREVLERİ

(56)

56

d) İlgili kurum veya kuruluşun sunduğu denetim ve yaptırım sonuçlarını değerlendirerek rapor halinde yönlendirme kuruluna sunmak.

• Merkezde

Su Yönetimi Koordinasyon

Kurulu

• Merkezde

• Toplantı sonuçlarını ayda bir SYKK’ya iletecek

Havza

Yönlendirme Komisyonu

• Her bir havzada

• Çalışmalarını HYK’ya raporlayacak

Havza Yönetim Heyetleri

HEYETİN GÖREVLERİ

(57)

57

e) Havza Yönetim Planlarının hazırlanması, gözden geçirilmesi ve güncellenmesi sürecinde halkın bilgiye erişimi, görüşlerinin alınması ve aktif katılımını sağlamak; halka plan hazırlık süreçleri ile ilgili bilgilendirme yapmak; plan kararları nihaileşmeden önce mahalli toplantılarla ve basın aracılığıyla duyurmak ve halkın görüşlerini almak.

HEYETİN GÖREVLERİ

(58)

f) Su kalitesi ve miktarı ile ilgili izleme sonuçlarını ortak bir veri tabanında kayıt altına almak, ilgili havza birimleri ile paylaşmak, değerlendirilmiş ve raporlanmış izleme sonuçlarını tartışarak Havza Yönetimi Planları ile ilgili görüş oluşturmak.

58

HEYETİN GÖREVLERİ

(59)

59

HAVZA YÖNETİM HEYETİ ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI

• Havza Yönetim Heyeti, çalışmalarını Bakanlıkça belirlenecek formatta hazırladığı raporlarla Havza Yönlendirme Kuruluna üç ayda bir sunar.

• Havza Yönetim Heyeti ayda bir kez toplanır.

• Havza Yönetim heyeti içerisinden teşkil edilecek üst heyet üç ayda bir toplanır.

• Heyet Başkanı gerekli gördüğü durumlarda ayrıca toplantı kararı verebilir.

• Heyetin toplanabilmesi için üyelerin salt çoğunluğunun katılımı aranır.

• Heyet kararlarını oy çokluğu ile alır.

• Oyların eşitliği halinde Heyet Başkanının kullandığı oy yönünde çoğunluk sağlanmış sayılır.

(60)

60

HAVZA NO HAVZA ADI KOORDİNATÖR

VALİLİKLER HAVZADA BULUNAN DİĞER İLLER

1 ERGENE Tekirdağ Edirne, Kırklareli

2 MARMARA İstanbul Kocaeli, Çanakkale, Bursa, Tekirdağ,

Yalova

3 SUSURLUK Bursa Balıkesir, Kütahya, Manisa, Çanakkale,

Bilecik, İzmir

4 KUZEY EGE Çanakkale Balıkesir, İzmir, Manisa

5 GEDİZ Manisa Uşak, İzmir, Kütahya

6 KÜÇÜK MENDERES İzmir Aydın, Manisa

7 BÜYÜK MENDERES Aydın Uşak, İzmir, Afyonkarahisar, Denizli, Burdur, Isparta, Kütahya, Manisa, Muğla

8 BATI AKDENİZ Muğla Antalya, Burdur, Denizli

BAKANLIKÇA BELİRLENEN KOORDİNATÖR

VALİLİKLER

(61)

61

HAVZA NO HAVZA ADI KOORDİNATÖR

VALİLİKLER HAVZADA BULUNAN DİĞER İLLER

9 ANTALYA Antalya Isparta, Burdur

10 BURDUR Burdur Denizli, Isparta,

Antalya, Afyonkarahisar

11 AKARÇAY Afyonkarahisar Konya

12 SAKARYA Sakarya Ankara, Eskişehir, Bilecik, Kütahya,

Konya, Afyon, Bursa, Bolu 13 BATI KARADENİZ Kastamonu Zonguldak, Bolu, Düzce, Karabük

Bartın, Sinop, Çankırı

14 YEŞİLIRMAK Amasya Çorum, Samsun, Tokat, Yozgat,

Sivas, Gümüşhane, Giresun, Erzincan, Ordu, Bayburt

15 KIZILIRMAK Samsun Kırşehir, Kayseri, Yozgat,

Nevşehir, Kırıkkale, Kastamonu, Çankırı, Çorum, Sinop, Sivas

16 KONYA Konya Aksaray, Ankara, Isparta, Mersin,

Karaman, Nevşehir, Niğde

BAKANLIKÇA BELİRLENEN KOORDİNATÖR

VALİLİKLER

(62)

62

HAVZA NO HAVZA ADI KOORDİNATÖR

VALİLİKLER HAVZADA BULUNAN DİĞER İLLER

17 DOĞU AKDENİZ Mersin Karaman, Konya, Antalya

18 SEYHAN Adana Kayseri, Sivas, Niğde, Kahramanmaraş,

Mersin

19 ASİ Hatay Kilis, Gaziantep

20 CEYHAN Osmaniye Kahramanmaraş, Adana, Kayseri, Sivas,

Adıyaman, Gaziantep, Malatya, Hatay

21 FIRAT DİCLE Diyarbakır

Elazığ, Gaziantep, Malatya, Şanlıurfa,

Adıyaman, Van, Kahramanmaraş, Erzurum, Erzincan, Bingöl, Ağrı, Muş, Bitlis, Mardin, Kilis, Tunceli, Batman, Hakkari, Siirt, Şırnak, Sivas,

22 DOĞU KARADENİZ Trabzon Ordu, Rize, Giresun, Gümüşhane, Sivas, Artvin

23 ÇORUH Artvin Erzurum, Bayburt

24 ARAS Kars Iğdır, Ağrı, Ardahan, Erzurum

25 VAN GÖLÜ Van Bitlis, Ağrı

BAKANLIKÇA BELİRLENEN KOORDİNATÖR

VALİLİKLER

(63)

Projeler Proje Başlangıç- Bitiş Tarihleri

Toplam Proje Maliyetleri

11 Havza için

tamamlanan HKEPler

2009-2010 4.733.000 TL

14 Havza için

tamamlanan HKEPler

2011-2013 4.050.000 TL

(64)

1

• Havzaların Genel Durumunun CBS Ortamında Güncellenmesi

Coğrafi durum, meteorolojik bilgiler, arazi kullanımı, tarım ve hayvancılık durumu, sanayi durumu, madencilik faaliyetleri, havzanın korunan alanları, su kaynakları

2

• Arazi Çalışmaları ile Çevresel Altyapı Durumunun Güncellenmesi ve CBS Ortamına İşlenmesi

• Çevresel altyapı tesislerinin yerinde görülmesi ve değerlendirilmesi

• Kentsel ve endüstriyel atıksu altyapısı, katı atık yönetimi altyapısı, arıtma çamurları

3 • Su Kaynaklarının Mevcut ve Potansiyel Durumunun Güncellenmesi

Su potansiyeli, sektörel su kullanımı, yeniden kullanım potansiyeli, çevresel ekolojik ihtiyaç debisi

5 • Kirlilik Yüklerinin Hesaplaması

• Noktasal ve yayılı kirlilik yüklerinin detaylı olarak hesaplanması ve CBS ortamına aktarılması

6 • Havzalarda Öne Çıkan Çevresel Sorunlar ve Çözüm Önerileri

• Baskı ve etkiler, sıcak noktalar, kısa-orta-uzun vadeli çözüm önerileri, genel çözüm önerileri

8 • Bakanlık Tarafından Hazırlanmış Olan “Eylem Planı İş Takviminin” İzlenmesi

Havza yönetimi, su-atıksu-katı atık yönetimi ve tarifeler, kentsel atıksu artıma tesisi planlamaları 9 • Elde edilen Verilerin CBS’ye Aktarılması

• Arazi çalışmaları, yayılı yükler, su kalitesi sınıflamaları, kentsel AAT planlamaları, eylem takvimi 7 • Kentsel Atıksu Arıtma Tesisi Planlamalarının Güncellenmesi

4 • Su Kalitesi Sınıflamaları

(65)

Eylem 1 Kentsel Atıksu Yönetimi

Eylem 2 Endüstriyel Atıksu Yönetimi Eylem 3 Katı Atık Yönetimi

Eylem 4 Yayılı Kaynaklı Kirlilik Yönetimi ve Kontrolü Eylem 5 Ağaçlandırma, Sel, Erozyon Kontrolü

Eylem 6 Arıtma Çamuru Kontrolü

Eylem 7 İçme Suyu Havzalarında Havza Koruma Planlarının Hazırlanması

Eylem 8 Taşkın Yönetimi Eylem 9 Kuraklık Yönetimi

Eylem 10 İzleme, Envanter ve Su Bilgi Sistemi Çalışmaları Eylem 11 Su Yatırımları

Eylem 12 Arıtılmış Atıksuların Yeniden Kullanımı

Eylem 13 İklim Değişikliğinin Su Kaynaklarına Etkisinin Kontrolü Eylem 14 Sektörel Tahsis Planları

Eylem 15 Sıcak Noktalarda Getirilecek Çözümler

65

(66)

 Eylem Planı Takvimi’nde yer alan tüm faaliyetler;

- su kaynaklarının mevcut baskı ve etkileri, - miktar ve kalite durumları,

- havza içerisinde yer alan yerleşim yerlerinin nüfus büyüklükleri, - sanayi durumları,

- korunan alan durumları gibi hususlar göz önünde bulundurularak belirlenen koruma-kullanma stratejisi ışığında

önceliklendirmeye tâbi tutulmuş olup, faaliyetler belli bir vadeye göre programlanmıştır.

 Tedbir Strateji Belgeleri 25 havza için hazırlanmıştır. Bu belgede Havza bazında bütüncül olarak her bir havzanın öncelikli tedbirleri, takvimi ve sorumlu kuruluşlar tanımlanmıştır.

 UHYS belgesinin eki olarak yayımlanacaktır.

(67)

Takip Heyetleri Oluşturuldu: Meriç-Ergene, Gediz, K. Menderes, Akarçay, Susurluk.

Havza Yönetim Heyetleri aracılığıyla da takipleri yapılmaktadır.

Meriç-Ergene ve Gediz Havzası ile ilgili gelişmeler web sayfalarında paylaşılmaktadır.

http://ergene.ormansu.gov.tr- http://gediz.ormansu.gov.tr

(68)

• 2008 yılında 3 belediyenin atıksu arıtma tesisi yeterli durumda çalışırken günümüzde 9 belediyenin AAT’si faaliyettedir.

• 2008 yılında yalnızca 2 Organize Sanayi Bölgesine ait atıksu arıtma tesisi işletmede iken günümüzde 10 Organize Sanayi Bölgesine ait AAT faaliyettedir.

• Gediz Nehri yan kollarına ilişkin dere ıslah çalışmaları tamamlanmış olup, ana kol ıslah çalışmaları 2015 yılında tamamlanacaktır.

68

(69)

69

ULUSAL HAVZA YÖNETİM STRATEJİSİ

Ulusal

Havza Yönetim Stratejisi (2014-2023)

Bu çalışmaları bir strateji altına havzanın diğer bileşenleri ile birlikte birleştirerek Havza Yönetim Stratejimizi oluşturduk

“Ulusal Havza Yönetimi Stratejisi (UHYS) (2014-2023)” 13/06/2014 tarihinde Yüksek Planlama Kurulu tarafından kabul edilmiş ve 04.07.2014 tarih ve 29050 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

(70)

70

Ülkemiz havzalarının sürdürülebilir yönetimi için, sonuç odaklı ve somut hedeflerle desteklenmiş bir politika seti belirlenmesi ve amaçlara ulaşmak için hedeflerin, sorumlu kuruluşlarla birlikte tanımlanması;

kamu kesimi, özel sektör, sivil toplum kuruluşları ve bilim kuruluşlarının eşgüdümlü ve katılımcı bir yaklaşımla hareket etmesinin teşviki ve desteklenmesidir.

UHYS AMACI

(71)

HAVZA YÖNETİMİ İLE İLGİLİ PAYDAŞLAR

Orman ve Su İşleri Bakanlığı (ÇEM, OGM, SYGM, DSİ, DKMP, MGM, BİD, SGB, SUEN)

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (ÇYGM, ÇED, TVKGM, MPGM, İLBANK, AYHGM)

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı (TRGM, BÜGEM, TAGEM, BSGM)

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı (Maden İşleri Genel Müdürlüğü)

İçişleri Bakanlığı (Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü)

Kültür ve Turizm Bakanlığı,

Milli Eğitim Bakanlığı,

Sağlık Bakanlığı,

Başbakanlık(AFAD)

Hazine Müsteşarlığı

Yerel İdareler (Valilikler, Kaymakamlıklar, İl Özel İdareleri, Belediyeler, diğer birimler)

Bölge Kalkınma İdareleri

Kalkınma Ajansları

Diğer Paydaşlar (STK’lar, Meslek Kuruluşları, Odalar, Havza Birlikleri, vd.) 71

(72)

Güçlü Yönler:

• Kurumların havza projeleri ve uygulamaları konusunda kazandıkları deneyimler, son dönemde havza bütünlüğünü esas alan yatırımlara ve planlamalara yönelmesi.

• Havza koruma eylem planları ve nehir havzası yönetim planlarının hazırlanmakta olması.

• Havza yatırımlarına devletçe sağlanan finansmanda son yıllarda artış.

72

HAVZA YÖNETİMİNİN GÜÇLÜ, ZAYIF YÖNLERİ,

FIRSATLARI, TEHDİTLERİ

(73)

Güçlü Yönler:

73

HAVZA YÖNETİMİNİN GÜÇLÜ, ZAYIF YÖNLERİ, FIRSATLARI, TEHDİTLERİ

• Toprak muhafaza ve havza rehabilitasyon uygulamalarının artması.

• Kamu kuruluşları dışındaki paydaşların (STK’lar, bilim kuruluşları, vb.) bütünleşik havza yönetimi projelerine ilişkin bilgi ve deneyimleri.

• Korunan alan sayısında ciddi artış (son 5 yıl içerisinde % 62) sağlanması.

• Biyolojik Çeşitlilik İzleme Birimi’nin ve Veri Tabanı (Nuhun Gemisi)’nın olması.

(74)

Zayıf Yönler:

Havza yönetimi ile ilgili politika ve stratejilerdeki yetersizlikler ve havza bazlı sektörel yatırım politikaları arasında eşgüdümün sağlanamaması.

Kurumlar arası eşgüdüm ve işbirliği yetersizliği, kurumların görev-yetkileri ve mevzuatları ile ilgili çakışmalar, boşluklar, belirsizlikler.

Paydaşların katılımının ve yerel sahiplenmenin sağlanmasındaki yetersizlikler.

Yürütülen projeler ve çalışmalar hakkında bilgilendirme, şeffaflık eksikliği.

Modern bilgi teknolojilerini kullanan izleme ve değerlendirme teknikleri ve yöntemleri konusunda yetersizlikler.

74

HAVZA YÖNETİMİNİN GÜÇLÜ, ZAYIF YÖNLERİ,

FIRSATLARI, TEHDİTLERİ

(75)

Zayıf Yönler:

• Havza projeleri ve yatırımlarının fayda ve maliyetlerinin hesaplanmasında ve bunlardan etkilenen ve yararlanan paydaşlar arasında paylaşımdaki yetersizlikler.

• Havzalar ile ilgili bilimsel yaklaşım ve ARGE eksikliği, araştırmacılar ile uygulamacılar arasında diyalog ve işbirliği yetersizliği.

• Havza kuruluşlarındaki eleman eksiklikleri.

• Havza bütününde ekosistem planlaması yaklaşımının, orman, çayır, sulak alan, turbalık vb. gibi farklı ekosistemlerde rehabilitasyon ve koruma çalışmalarının yetersiz olması.

75

HAVZA YÖNETİMİNİN GÜÇLÜ, ZAYIF YÖNLERİ,

FIRSATLARI, TEHDİTLERİ

(76)

Zayıf Yönler:

• Havza ulusal veri tabanı eksikliği.

• Havza projeleri ve faaliyetlerini önceliklendirme ölçüt ve yöntemlerindeki yetersizlikler.

• Havza çalışmalarının eşgüdümlü yürütülmesine temel oluşturacak üst düzey planların tamamlanması ve güncellenmesindeki yetersizlikler.

• Havzalarda yürütülen projelerin ve uygulamaların ekolojik ve sosyal etkilerinin ölçülmesi ve değerlendirilmesine ait yöntem, veri ve kurumsal kapasite yetersizlikleri.

76

HAVZA YÖNETİMİNİN GÜÇLÜ, ZAYIF YÖNLERİ,

FIRSATLARI, TEHDİTLERİ

(77)

Fırsatlar:

• Yukarı havzalarda göç nedeniyle insan kaynaklı baskıların azalması.

• Bilgiye erişim ve gelişen bilgi teknolojilerinden faydalanma olanağı (CBS, vb.).

• Havza doğal kaynak ve varlıkları çeşitliliği ve potansiyeli.

• Toplumda doğal kaynaklar ve çevrenin korunması ile ilgili farkındalığın artması.

• Sivil toplum kuruluşlarının katkı ve etkinliklerinin artması.

77

HAVZA YÖNETİMİNİN GÜÇLÜ, ZAYIF YÖNLERİ,

FIRSATLARI, TEHDİTLERİ

(78)

Fırsatlar:

• Politik ilgi ve desteğin artması.

• Kurumlarda katılımcı yaklaşımın gelişmekte olması.

• Havza ıslahı çalışmalarında yerel halka istihdam sağlanması.

• AB uyum sürecinde su havzaları yönetiminin yeri ve önemi.

• Su havzaları yönetiminin öneminin küresel ölçekte önem kazanması.

• Bilimsel araştırma ve geliştirme kapasitelerindeki artış.

78

HAVZA YÖNETİMİNİN GÜÇLÜ, ZAYIF YÖNLERİ,

FIRSATLARI, TEHDİTLERİ

(79)

Tehditler:

• Sınırlı doğal kaynakların hızlı bozulma ve yok olma süreci.

• Aşağı ve yukarı havzalar arasındaki nüfus dengesinin bozulması.

• Hızlı nüfus artışı doğrultusunda havza alanlarının ürün ve hizmetlerine (su, enerji, tarımsal üretim, vb.) olan talep ve beklentilerdeki artış.

• Özellikle yukarı havzalarda, dağlık alanlarda yaşayan halkın gelir düzeyinin çok düşük olması (kırsal fakirlik).

79

HAVZA YÖNETİMİNİN GÜÇLÜ, ZAYIF YÖNLERİ,

FIRSATLARI, TEHDİTLERİ

(80)

Tehditler:

• Göç nedeni ile kırsal alanlarda iş gücü sağlayacak genç nüfusun azalması.

• Toplumda havza kaynaklarının değeri, havzalarda süregelen tahribatın boyutları ve doğurduğu sonuçlar ile ilgili duyarlılıkta ve eğitimde gözlemlenen yetersizlikler.

• Mülkiyet ve kullanım hakkı problemleri.

• Artan sanayi kaynaklı kirlilik.

• Tarımda kimyasal ilaç ve gübre kullanımının artması.

80

HAVZA YÖNETİMİNİN GÜÇLÜ, ZAYIF YÖNLERİ,

FIRSATLARI, TEHDİTLERİ

(81)

Tehditler:

• Biyolojik çeşitlilik üzerindeki baskılar.

• Uygulamalara yönelik gerekli yaptırımların yetersiz kalması.

• İklim değişikliğinin olumsuz etkileri.

• Havzalarda artan sanayi

• Havzalarda artan olumsuz madencilik uygulamaları.

81

HAVZA YÖNETİMİNİN GÜÇLÜ, ZAYIF YÖNLERİ,

FIRSATLARI, TEHDİTLERİ

(82)

82

UHYS BELGESİNİN

MUHTEVASI

(83)

83

UHYS – STRATEJİ BELGESİNİN MUHTEVASI

UHYS Belgesinde:

 Vizyon ifadesi

 14 İlke

 7 Amaç

 9 Alt Amaç

 44 Hedef

Performans göstergeleri ve stratejiler

Sorumlu kuruluşlar

İşbirliği ve katkı sağlayacak kuruluşlar

(84)

84

UHYS HEDEFLERİ İÇİN PERFORMANS

GÖSTERGELERİ VE KURUMSAL

SORUMLULUKLAR

(85)

85

Ulusal Havza Yönetim Stratejisi Hedefleri için

Performans Göstergeleri ve Kurumsal Sorumluluklar

(86)

86

Ulusal Havza Yönetim Stratejisi Hedefleri için

Performans Göstergeleri ve Kurumsal Sorumluluklar

(87)

87

Ulusal Havza Yönetim Stratejisi Hedefleri için

Performans Göstergeleri ve Kurumsal Sorumluluklar

(88)

88

Ulusal Havza Yönetim Stratejisi Hedefleri için

Performans Göstergeleri ve Kurumsal Sorumluluklar

(89)

89

Ulusal Havza Yönetim Stratejisi Hedefleri için

Performans Göstergeleri ve Kurumsal Sorumluluklar

(90)

90

Ulusal Havza Yönetim Stratejisi Hedefleri için

Performans Göstergeleri ve Kurumsal Sorumluluklar

(91)

91

Ulusal Havza Yönetim Stratejisi Hedefleri için

Performans Göstergeleri ve Kurumsal Sorumluluklar

(92)

92

Ulusal Havza Yönetim Stratejisi Hedefleri için

Performans Göstergeleri ve Kurumsal Sorumluluklar

(93)

93

Ulusal Havza Yönetim Stratejisi Hedefleri için

Performans Göstergeleri ve Kurumsal Sorumluluklar

Referanslar

Benzer Belgeler

Bu makalede, ülkenin nehir havzalarına dayalı su bütçe ve atıksu miktarı hesapları sırasında yapılan varsayımlar, tahminler, nüfus yoğun- luğu, su kaynakları,

AMAÇ.3 Havza alanlarında ve doğal kaynaklarında tahribatın ve erozyonun önlenmesi, bozuk havza alanlarının ıslahı ve sürdürülebilir

Kişi başına düşen tatlı su miktarının en fazla olduğu bölgeler ise başta Antarktika olmak üzere, yağışlı iklim bölgeleridir. Bu ders notu aşağıdaki

Orman ve Su İşleri Bakanlığı, su kalitesinin korunması amacıyla, doğal göller ile içme ve kullanma suyu temin edilen kaynaklarda balık yetiştiriciliği tesisleri

Havza ölçeğinde yağış, yüzeysel akış, buharlaşma-terleme ve süzülme/beslenme miktarının alansal dağılımı ve zamansal değişiminin doğru bir şekilde

Bu kapsamda, bütünleşik nehir havzası yönetiminin parçası olarak kapsamlı izleme sonuçları ışığında sistemin (havza) tüm bileşenleri ve

Bu çağrı kapsamında önerilecek projelerin, mevcut verilerin göreli olarak fazla olduğu ve proje çıktılarının göreli olarak kolaylıkla uygulanabileceği

Bu yazıda, yenilenebilir su rezervleri, su kullanımı ve kişi başına su miktarı ile ilgili rakamsal veriler yukarıda sözü edilen kap ­ samlı araştırmayı kaleme alan