4. Bir canlı, yaşamını devam ettirebilmek için; 5. Canlılarda gerçekleşen bazı yaşamsal olayların

(1)

Canlıların Ortak Özellikleri - I 1.

Canlılar besin ve enerji ihtiyaçlarını karşılamak için

beslenir. Beslenme şekline göre canlılar, ototrof ya da heterotrof olarak adlandırılır.

Buna göre, ototrof ve heterotrof canlılar için aşağıdaki eşleştirilen örneklerden hangisi doğrudur?

Ototrof Heterotrof

A) Bitki Mantar

B) Mantar Hayvan

C) Hayvan Bitki

D) Hayvan Mantar

E) Mantar Bitki

2.

Organizmada yapım ve yıkım tepkimelerinin tümü- ne “metabolizma” denir. Metabolizma, anabolizma ve katabolizma olarak iki çeşittir.

Canlılarda görülen anabolizma ve katabolizma tepkime örnekleri aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?

Anabolizma Katabolizma

A) Yağ sindirimi Oksijensiz solunum B) Oksijenli solunum Fotosentez C) Kemosentez Protein sindirimi D) Nişasta sindirimi Oksijenli solunum

E) Fotosentez Selüloz sentezi

3.

Hücreler, gelişmişlik düzeyi bakımından prokaryot ve ökaryot olmak üzere iki çeşittir.

Buna göre, aşağıdaki hücrelerden hangisi ge- lişmişlik düzeyi bakımından diğerlerinden fark- lıdır?

A) Amip hücresi B) Bakteri hücresi C) Bitki hücresi D) Mantar hücresi

E) Hayvan hücresi

4.

Bir canlı, yaşamını devam ettirebilmek için;

I. kendi benzeri olan yavrular oluşturma, II. yer değiştirme hareketi yapma,

III. enerji ihtiyacını karşılayabilmek için solunum yapma

olaylarından hangilerini gerçekleştirmek zo- rundadır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III

5.

Canlılarda gerçekleşen bazı yaşamsal olayların tanımları aşağıda verilmiştir.

I. Kararlı iç dengenin sağlanmasıdır.

II. Metabolik atıkların vücuttan uzaklaştırılmasıdır.

III. Canlılık faaliyetleri için gerekli enerjinin açığa çıkmasıdır.

Bu tanımların karşılığı olan kavramlar aşağıda- kilerin hangisinde doğru verilmiştir?

I II III

A) Metabolizma Boşaltım Beslenme

B) Homeostazi Boşaltım Solunum

C) Metabolizma Büyüme Boşaltım

D) Homeostazi Beslenme Büyüme

E) Büyüme Homeostazi Solunum

6.

Memeli bir canlının vücudunda bulunan bazı yapı- lar aşağıda verilmiştir.

I. Sistem II. Organ III. Doku

Canlı vücudundaki bu yapıların içerdiği hücre sayısı bakımından az olandan çok olana doğru sıralaması aşağıdakilerin hangisinde verilmiş- tir?

A) I - II - III B) II - III - I C) III - II - I D) III - I - II

E) I - III - II

(2)

Canlıların Ortak Özellikleri - I

7.

Bazı canlılarda gerçekleşen olaylar aşağıda veril- miştir.

• İnsanda ter oluşumu

• Ağaçların yapraklarını dökmesi

• Köpeğin idrar oluşturması

Bu örnekler canlılarda görülen aşağıdaki ortak özelliklerden hangisini açıklar?

A) Solunum B) Homeostazi

C) Boşaltım D) Üreme

E) Metabolizma

8.

Canlılarda görülen ortak özelliklerden birinin tanı- mı aşağıda verilmiştir.

• Tek hücreli canlılarda sitoplazma miktarının artmasıdır.

• Çok hücreli canlılarda bölünme sonucu hücre sayısının ve hacminin artmasıdır.

Bu tanımlar aşağıdaki kavramlardan hangisinin karşılığıdır?

A) Boşaltım B) Metabolizma

C) Homeostazi D) Büyüme

E) Üreme

9.

Canlılarda gerçekleşen;

I. amino asitlerden protein sentezlenmesi, II. glikozdan nişasta sentezlenmesi,

III. depo organlardaki yağlardan enerji sağlanması olaylarından hangileri anabolizma (yapım) tep- kimelerine örnek olarak verilebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

10.

Çevre şartlarında meydana gelen değişimlere rağ- men canlıların iç dengelerini belirli sınırlar içinde değişmez tutmasına “homeostazi” denir.

Canlılarda gerçekleşen;

I. kanın asitlik veya bazlığı, II. vücut sıcaklığı,

III. kandaki şeker miktarı

değerlerinin belirli aralıklarda tutulması faali- yetlerinden hangileri homeostaziyi düzenleme amacıyla gerçekleştirilir?

11.

Canlılar, iç ve dış ortamdan gelen uyarılara karşı tepki gösterir. Bu durum canlılara yaşamını devam ettirebilme ve çevresiyle uyum içerisinde yaşama şansı kazandırır.

Canlılarda görülen bu olaya;

I. ayçiçeğinin güneşe yönelmesi, II. eline iğne batan birinin elini çekmesi,

III. sinekkapan bitkisinin yapraklarına böcek kon- masıyla kapanması

durumlarından hangileri örnek olarak gösteri- lebilir?

(3)

Canlıların Ortak Özellikleri - II 1.

Canlılarda görülebilen;

I. hücresel yapıya sahip olmak, II. ototrof beslenmek,

III. oksijenli solunumla ATP üretmek, IV. homeostaziyi sağlamak

özelliklerinden hangileri tüm canlılarda ortaktır?

A) Yalnız IV B) I ve IV C) II ve III D) I, II ve III E) I, II, III ve IV

2.

Aşağıda verilen özelliklerden hangisi canlının yaşamını sürdürebilmesi için zorunlu değildir?

A) ATP üretmek

B) Boşaltım atıklarını vücuttan uzaklaştırmak C) Neslini devam ettirebilmek için üremek D) Protein sentezlemek

E) İç ve dış çevreden gelen uyarılara tepki vermek

3.

Yukarıda verilen kavram ve tanım eşleştirmele- rinden hangisi doğru değildir?

A) I B) II C) III D) IV E) V

4.

Anabolizma tepkimeleri ile ilgili, I. Sadece hücre içerisinde gerçekleşir.

II. ATP harcanır.

III. Tüm canlı hücrelerde gerçekleşir.

yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

5.

Canlılara ait boşaltım yapıları ile gerçekleştiri- len;

I. kontraktil koful ile fazla suyu atma, II. böbreklerle üre ve ürik asit atma, III. damlama yapma,

IV. terleme yapma, V. yaprak dökme

yöntemlerinden hangileri bitkilerde görülmez?

A) I ve II B) II ve IV C) III ve V D) I, II ve IV E) II, IV ve V

6.

• Çölde yaşayan develerin uzun kirpikli olması

• Bukalemunun bulunduğu ortama göre renk de- ğiştirmesi

• Kurbağanın avını yakalayabilmek için uzun dilli olması

• Rüzgârla tozlaşan bitkilerin polen sayısının çok olması

• Kaktüslerin yapraklarının diken şeklinde olması Bu durumlar canlılarda görülen aşağıdaki ortak özelliklerden hangisine örnektir?

A) Homeostazi B) Uyum

C) Solunum D) Uyarılara tepki E) Metabolizma

I. Homeostazi Kararlı iç dengedir.

II. Metabolizma Hücredeki yapım ve yıkım tepkimelerinin tümüdür.

III. Boşaltım Metabolik atıkların vücuttan uzaklaştırılmasıdır.

IV. Adaptasyon

Canlının hayatta kalma ve üreme şansını artıran kalıtsal

özelliklerdir.

V. Fotosentez Atmosferden O₂ alıp CO₂ verme işlemidir.

(4)

Canlıların Ortak Özellikleri - II

7.

I. Organel II. Organ III. Doku IV. Hücre V. Sistem

Çok hücreli canlılarda numaralanmış organi- zasyon düzeylerinden hangileri birbiriyle yer değiştirirse küçükten büyüğe sıralama doğru yapılmış olur?

A) I ile II B) I ile IV C) II ile III D) II ile IV E) II ile V

8.

Canlılarda gerçekleşen bazı metabolik olaylar aşa- ğıda verilmiştir.

Buna göre, numaralanmış olaylardan hangileri katabolik tepkimelerdir?

A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV

9.

I. Algler II. Mantarlar III. Hayvanlar IV. Bitkiler

Numaralanmış canlılar, ototrof beslenenler ve heterotrof beslenenler olarak aşağıdakilerin hangisinde doğru gruplandırılmıştır?

Ototrof Beslenenler

Heterotrof Beslenenler

A) I - II III - IV

B) II - III I - IV

C) I - III II - IV

D) I - IV II - III

E) I - II - IV III

10.

Aşağıdaki canlılardan hangisi hücre sayısı ba- kımından diğerlerinden farklıdır?

A) Bakteri B) Amip C) Arke D) Paramesyum E) Denizatı

11.

Aşağıdaki özelliklerden hangisi tüm canlılarda görülmez?

A) Nükleik asit bulundurma

B) Azotlu boşaltım atığı olarak üre oluşturma C) Büyüme

D) Mutasyona uğrayabilme E) Protein sentezleme

12.

I. Protein sentezleme II. Glikoz sentezleme III. ATP sentezleme IV. Aktif hareket etme V. Karbondioksit tüketme

Bu özelliklerden hangileri sadece ototrof can- lılarda görülür?

A) I ve II B) II ve IV C) II ve V D) III ve V E) I, III ve V

13.

Aşağıdaki özelliklerden hangisi tüm canlılarda görülebilir?

A) Mutasyona uğrama B) Gamet oluşturma C) Karbondioksit tüketme D) Ototrof beslenme E) Sınırsız büyüme I

IV

II

III

Kompleks organik bileşikler Basit

organik bileşikler İnorganik

bileşikler

(5)

İnorganik Bileşikler 1.

İnorganik bileşiklerle ilgili,

I. Hücre zarından geçebilir.

II. Enerji verir.

III. Yapıya katılabilir.

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

2.

Suyun görevleriyle ilgili olarak aşağıdaki özel- liklerden hangisi canlılarda gerçekleşen du- rumlardan biri değildir?

A) Boşaltım atıklarının seyreltilmesini sağlar.

B) Vücut ısısını düzenler.

C) Kan ile madde taşınmasını sağlar.

D) Deride miktarı artarsa kurumaya neden olur.

E) Bitkilerde minerallerin taşınmasını sağlar.

3.

Aşağıda asitler ve bazlarla ilgili bilgiler verilmiştir.

Buna göre, numaralanmış bilgilerden hangileri doğrudur?

4.

Su ve minerallerle ilgili;

I. tüm canlılar tarafından hazır alınma, II. sindirilmeden kana geçme,

III. düzenleyici olma

özelliklerinden hangileri ortaktır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III

5.

I. Kanın pıhtılaşmasını sağlar.

II. Kas kasılmasında görevlidir.

III. Kemik ve dişlerin yapısına katılır.

IV. Sinirsel iletimde görevlidir.

Numaralanmış özellikler aşağıdaki mineraller- den hangisine aittir?

A) İyot B) Kalsiyum C) Demir D) Sodyum E) Magnezyum

6.

Suyun özellikleri ile ilgili aşağıda verilen du- rumlardan hangisi doğru değildir?

A) Kohezyon ve adhezyon kuvveti, bitkilerde suyun kökten yapraklara kadar taşınmasını sağlar.

B) Göllerde, su donduğunda oluşan buz kütleleri su altındaki canlıların yaşamasına olanak sağlar.

C) Suyun öz ısısının yüksek olması, deniz seviye- sindeki bölgelerin ılıman iklime sahip olmasını sağlar.

D) Kohezyon kuvveti ile oluşturulan yüzey gerilimi sayesinde bazı hayvanlar, su yüzeyinde yürü- yebilir.

E) Sıcak havalarda, suyun buharlaşma özelliği ile oluşan terleme olayı, vücut ısısının artmasına neden olur.

7.

Çözeltilerin asit veya bazlığını ölçmek için pH cet- veli kullanılır. Bu cetvelde 0-7 arası değerler asit, 7-14 arası değerler baz, 7 ise çözeltinin nötr oldu- ğunu gösterir.

Buna göre, çözeltilerin pH değeri ile ilgili olarak, I. Çözeltide H⁺ = (OH)^– ise pH = 7’dir.

II. Çözeltide H⁺ > (OH)^– ise pH > 7’dir.

III. Çözeltide H⁺ < (OH)^– ise pH < 7’dir.

Asit Baz

I. Sulu çözeltilerine H⁺ iyonu verir.

Sulu çözeltilerine OH^– iyonu verir.

II.

Turnusol kâğıdının rengini kırmızıya

çevirir.

Turnusol kâğıdının rengini maviye çevirir.

III. Ortamın pH’sini yükseltir.

Ortamın pH’sini düşürür.

0 1 2 3 4 5 6

Asidik Nötr Bazik

7 8 9 10 11 12 13 14

(6)

İnorganik Bileşikler

8.

Canlıların yapısında bulunan minerallerle ilgili, I. Enzimlerin yapısına katılır.

II. Kemik ve dişlerin yapısına katılır.

III. Vücut sıvılarının osmotik basıncını dengeler.

IV. Kas kasılmasını ve sinirsel iletimi sağlar.

görevlerinden hangileri doğrudur?

A) I ve II B) III ve IV C) I, II ve III D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV

9.

Aşağıda verilen mineral ve görev eşleştirmele- rinden hangisi doğru değildir?

A) Kalsiyum - Kemik ve diş gelişimi B) Sodyum - İmpuls iletimi

C) Klor - Mide öz suyu oluşumu

D) Demir - Hemoglobinin yapısına katılma E) İyot - Parathormonun yapısına katılma

10.

Fosfor (P) minerali ile ilgili olarak aşağıdakiler- den hangisi doğru değildir?

A) Vücudumuzda en bol bulunan mineraldir.

B) Enerji molekülü olan ATP yapısına katılır.

C) Hücre zarının yapısında bulunur.

D) Deniz ürünlerinde bol bulunur.

E) Nükleik asitlerin yapısına katılır.

11.

Mineraller ve görevleri ile ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi doğru değildir?

Mineral Görevi

A) İyot (I) Tiroksin hormonunun yapı- sına katılır.

B) Kükürt (S) Bazı amino asitlerin yapı- sına katılır.

C) Demir (Fe) Hemoglobinin yapısına ka- tılır.

D) Çinko (Zn) Klorofil pigmentinin yapı- sına katılır.

E) Potasyum (K) Vücutta su ve tuz denge- sini sağlar.

12.

Suyun özellikleri ile ilgili, I. Polar bir moleküldür.

II. Fotosentezde hidrojen (H⁺) ve elektron (e^–) kaynağıdır.

III. Fotosentezde atmosfere verilen oksijenin kay- nağıdır.

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

13.

Asitlik arttıkça turnusol kâğıdının rengi, maviden kırmızıya dönüşür.

Buna göre;

I. mide öz suyu, II. domates, III. sabun

maddelerinden hangileri turnusol kâğıdının rengini kırmızıya dönüştürür?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) II ve III

14.

Aşağıda çeşitli minerallerin eksikliğinde oluşan durumlar belirtilmiştir.

I. Saç dökülmesi II. Anemi (kansızlık)

III. Bitkilerin yapraklarında sararma IV. Basit guatr

Buna göre, numaralanmış durumların hangi minerallerin eksikliğinde görüldüğü aşağıdaki- lerin hangisinde verilmiştir?

I II III IV

A) Fe I Mg Zn

B) Zn Fe Mg I

C) Fe Mg I Zn

D) Mg Fe Zn I

E) Zn Fe I Mg

(7)

Organik Bileşikler 1.

Organik bileşiklerle ilgili,

I. Canlı hücrelerde üretilir.

II. Karbon (C) ve hidrojen (H) atomlarını birlikte bulundurur.

III. En küçük birimlerine monomer denir.

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

2.

Monomerlerle ilgili, I. Sindirime uğramaz.

II. Hücre zarından geçebilecek büyüklüktedir.

III. Üretici canlıların gerçekleştirdiği fotosentez ve kemosentez ile üretilir.

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III

3.

Aynı çeşit monomerlerin, çok sayıda bir araya gel- mesiyle oluşan moleküllere “polimer” denir.

Buna göre;

I. protein, II. ATP,

III. nükleik asitler, IV. trigliserit

moleküllerinden hangileri polimer yapılı değil- dir?

A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III D) II ve IV E) II, III ve IV

4.

Aşağıda verilen moleküllerden hangisi organik yapılı bir molekül değildir?

A) ATP B) DNA C) H₂O

D) Enzim E) Vitamin

5.

Aşağıda verilen moleküllerden hangisi mono- mer yapılıdır?

A) Nişasta B) Galaktoz C) Glikojen D) Kitin E) Protein

6.

I. Karbonhidrat II. Yağ

III. Protein

Numaralanmış organik bileşiklerin eşit miktar- larının hücredeki solunum tepkimelerinde kul- lanılması sonucu açığa çıkan enerji miktarları aşağıdakilerin hangisinde doğru karşılaştırıl- mıştır?

A) I > II > III B) I > III > II C) II > III > I D) II > I > III E) III > II > I

7.

• Protein

• Glikoz

• Enzim

• Vitamin

Bu organik bileşiklerin tümünü hücrelerin- de sentezleyebilen canlı grubu aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?

A) Saprofit bakteri B) Amip

C) Balık D) Tohumlu bitki

E) Şapkalı mantar

8.

Hidroliz ve dehidrasyon tepkimeleri ile ilgili aşağıdaki açıklamalardan hangisi doğru değil- dir?

A) Monomerlerin birleşerek polimerleri oluştur- ması dehidrasyondur.

B) Hidroliz tepkimelerinde ATP harcanmaz.

C) Polimerlerin su kullanarak monomerlerine dö- nüşmesine hidroliz denir.

D) Hidroliz hem hücre içinde hem hücre dışında gerçekleşirken dehidrasyon sadece hücre dı- şında gerçekleşir.

E) Dehidrasyon tepkimelerinde ATP harcanır.

(8)

Organik Bileşikler 9.

Bu grafikte belirtilen organik bileşiklerle ilgili, I. X, hidroliz edildiğinde ortamın asitliği artar.

II. Z’nin monomeri, enerji ham maddesi olarak ilk sırada kullanılır.

III. Y, canlılarda vücutta depolanabilen temel organik bileşiktir.

yargılarından hangileri doğru değildir?

10.

Aşağıda verilen tepkimelerden hangisi hidroliz tepkimesi değildir?

A) Nişasta + (n – 1)Su † (n)Glikoz B) Maltoz + Su † Glikoz + Glikoz

C) Dipeptit + Su † Amino asit + Amino asit D) Karbondioksit + Su † Glikoz + Oksijen E) Tripeptit + Su † 3Yağ asidi + Gliserol

11.

Aşağıda organik bileşiklerin enerji ham maddesi olarak kullanım önceliğini gösteren grafik verilmiştir.

Buna göre, bu organik bileşiklerin vücutta ya- pıya katılma sırası aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) X - Y - Z B) Y - X - Z C) Z - X - Y D) Y - Z - X E) X - Z - Y

12.

Aşağıdaki grafikte verilen X, Y ve Z bileşiklerinin birer gramları hücrede solunum tepkimelerinde ya- kılıyor.

Buna göre, açığa çıkardıkları enerji miktarı bakı- mından X, Y ve Z bileşikleri sıralandığında sütun grafikleri aşağıdakilerden hangisi gibi olmalıdır?

Y Organik

bileşik Enerji miktarı A)

Z X X Organik

bileşik Enerji miktarı B)

Y Z

Z Organik

bileşik Enerji miktarı C)

X Y Z Organik

bileşik Enerji miktarı D)

Y X

Y Organik

bileşik Enerji miktarı E)

X Z

13.

Aşağıda verilen tepkimelerden hangisi dehid- rasyon tepkimesi değildir?

A) Glikoz + Fruktoz † Sükroz + Su B) Amino asit + Amino asit + Amino asit †

Tripeptit + 2Su

C) (n)Glikoz † Glikojen + ( n – 1)Su D) Glikoz + Oksijen † Karbondioksit + Su E) Glikoz + Glikoz † Maltoz + Su

X Organik

bileşikler Yapı maddesi olarak

kullanım önceliği

Y Z

X Organik

bileşikler Enerji ham maddesi

olarak kullanım önceliği

Y Z

X Organik

bileşikler Enerji ham maddesi

kullanım önceliği

Y Z

(9)

Karbonhidratlar - I 1.

I. Hücrede II. derecede enerji verici olarak kulla-

nılır.

II. Karbon (C), hidrojen (H), oksijen (O) element- lerinden oluşur.

III. Hücre zarının yapısına katılır.

IV. Monosakkaritler, glikozit bağları ile bağlanarak polisakkaritleri oluşturur.

Numaralanmış özelliklerden hangileri karbon- hidratlar için doğrudur?

A) I ve II B) I ve III C) II ve IV D) I, II ve III E) II, III ve IV

2.

I. Tüm hücrelerin öncelikli enerji kaynağıdır.

II. Memeli hayvanların hücrelerinde disakkarittir.

III. Mantar ve bakterilerin depo polisakkaritidir.

Özellikleri verilen karbonhidratlar aşağıdakile- rin hangisinde doğru adlandırılmıştır?

A) I † Glikoz B) II † Maltoz C) III† Nişasta D) III† Kitin

E) II † Sükroz

3.

Monosakkaritlerle ilgili olarak aşağıdaki açıkla- malardan hangisi doğru değildir?

A) Sindirime uğramaz.

B) Suda çözünmez.

C) Hücre zarından geçebilir.

D) Glikoz, fruktoz ve galaktoz, altı karbonlu mono- sakkaritlerdir.

E) Riboz ve deoksiriboz, beş karbonlu monosak- karitlerdir.

4.

I. Glikojen II. Glikoz III. Fruktoz IV. Maltoz

Yukarıda verilen karbonhidrat çeşitlerinin hangi- lerinde glikozit bağı bulunur?

A) Yalnız IV B) I ve II C) I ve III D) I ve IV E) II ve III

5.

Aşağıda dehidrasyon tepkimeleri ile disakkaritlerin oluşum tepkimeleri gösterilmiştir.

Glikoz + Glikoz † ----I + Su Glikoz + Fruktoz † ----II + Su Glikoz + Galaktoz † ----III + Su

Buna göre, tepkimelerde I, II ve III ile belirti- len yerlere yazılması gerekenler aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?

I II III

A) Laktoz Sükroz Maltoz

B) Maltoz Laktoz Sükroz

C) Sükroz Maltoz Laktoz

D) Maltoz Sükroz Laktoz

E) Sükroz Laktoz Maltoz

6.

Karbonhidratlarla ilgili,

I. Mantarlarda hücre duvarının yapısına katılır.

II. Bitkilerde hücre çeperinin yapısını oluşturur.

III. Böceklerde dış iskeletin yapısında bulunur.

IV. Nükleik asitlerin yapısında bulunur.

A) I ve II B) I ve III C) II ve IV D) I, II ve III E) I, II, III ve IV

(10)

7.

• Sükroz (çay şekeri)

• Maltoz (arpa şekeri)

• Laktoz (süt şekeri)

Yukarıdaki disakkarit çeşitleri ile ilgili, I. Hücrede dehidrasyon tepkimeleri ile oluşur.

II. Yapılarında glikozit bağı bulunur.

III. Tek çeşit monosakkarit içerir.

özelliklerinden hangileri ortaktır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

8.

Aşağıda verilen karbonhidrat ikililerinden han- gisi aynı hücrede birlikte bulunamaz?

A) Kitin - Glikojen B) Fruktoz - Sakkaroz C) Nişasta - Glikojen D) Maltoz - Nişasta

E) Glikoz - Laktoz

9.

Bitki hücrelerinde bulunabilen;

I. nişasta, II. maltoz, III. sükroz

moleküllerinin monosakkarit çeşit sayıları ara- sındaki ilişki aşağıdakilerin hanginde doğru ve- rilmiştir?

A) III > II > I B) I = II > III C) III > I = II D) I > II > III E) II > III > I

10.

Bir depo polisakkarit çeşidi olan glikojen sen- tezini;

I. mantar, II. hayvan, III. bitki, IV. bakteri

canlılarından hangileri gerçekleştirir?

A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III E) I, II ve IV

11.

Canlı hücrelerde sentezlenen disakkaritlerle ilgili bazı bilgiler aşağıdaki tabloda verilmiştir.

Buna göre; X, Y ve Z ile gösterilen moleküller için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) X†Laktoz B) Y†Fruktoz

C) Z†Sakkaroz D) Z†Maltoz

E) Y†Glikoz

12.

Polisakkarit çeşitleri ile ilgili aşağıda verilen özelliklerden hangisi doğru değildir?

A) Glikojen: Bakterilerde depo polisakkarittir.

B) Selüloz: Bitkilerde hücre çeperinin yapısına ka- tılır.

C) Kitin: Mantarlarda depo maddesidir.

D) Nişasta: Bitkilerde depo maddesidir.

E) Kitin: Mantarlarda hücre duvarının yapısına ka- tılır.

13.

I. Maltoz II. Fruktoz III. Nişasta

Numaralanmış karbonhidrat çeşitlerinin içerdik- leri karbon sayısına göre çok olandan az olana doğru sıralaması aşağıdakilerin hangisinde ve- rilmiştir?

A) I - II - III B) III - I - II C) III - II - I D) II - III - I E) II - I - III Disakkarit

Çeşidi Monomer Bulunduğu

Canlı

X Glikoz + Glikoz Bitki

Sakkaroz Glikoz + Y Bitki

Z Glikoz + Galaktoz Hayvan

Karbonhidratlar - I

(11)

Karbonhidratlar - II 1.

Aşağıdaki grafikte sükroz sentezine ait molekülle-

rin miktarlarındaki değişim gösterilmiştir.

Buna göre, X ve Y ile belirtilen moleküller aşa- ğıdakilerden hangisidir?

X Y

A) Glikoz Fruktoz

B) Su Glikoz

C) Fruktoz Su

D) Galaktoz Laktoz

E) Sakkaroz Su

2.

Nişasta sentezi yapan bir bitki hücresinde, I. Su miktarı artar.

II. Serbest glikoz miktarı azalır.

III. Sitoplazmanın pH’si azalır.

değişimlerinden hangileri gerçekleşir?

3.

Hücrelerde gözlenebilen, I. Glikoz + Glikoz † Maltoz + Su II. Glikoz † Nişasta + Su

III. Glikoz + Fruktoz † Sakkaroz + Su

tepkimelerinden hangileri bitki hücrelerinde gerçekleşebilir?

A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

4.

İnsanda sindirim kanalında bulunabilen aşağı- daki karbonhidrat çeşitlerinden hangisi sindi- rilmez?

A) Sakkaroz B) Maltoz C) Nişasta D) Fruktoz E) Laktoz

5.

Aşağıda polisakkarit çeşitleri a, b, c ve d olarak farklı şekilde gruplandırılmıştır.

Şemada gruplandırılan polisakkaritlerle ilgili aşağıdakilerden hangisi doğru değildir?

A) a bitkisel, b hayvansaldır.

B) a ile c’de ortak olan polisakkarit, bitkilerde depo maddesidir.

C) d ile b’de ortak olan polisakkarit, böceklerin dış iskeletini oluşturur.

D) c deposal, d yapısaldır.

E) a ile d’de ortak olan polisakarit, mantarlarda hücre duvarını oluşturur.

6.

Selüloz, insanın sindirim kanalında hiçbir değişikli- ğe uğramadan dışkı ile atılır.

Buna rağmen sağlıklı bir beslenme programın- da bulunmasının nedeni;

I. sindirim kanalından vitaminlerin emilmesine olanak sağlaması,

II. sindirim kanalındaki hücrelere mukus salgıla- tarak bağırsak faaliyetlerini hızlandırması, III. bitkisel besinlerde enerji kaynağı olarak bulun-

ması

özelliklerinden hangilerine sahip olmasıyla açık- lanır?

Zaman Madde miktarı

Y

X

a c

b d

Nişasta Glikojen Selüloz Kitin

(12)

Karbonhidratlar - II

7.

Bir bitki hücresinin organelinde analiz yapılmış ve tablodaki veriler elde edilmiştir.

Glikoz Miktarı

Su Miktarı

X Maddesinin Miktarı

%73 %34 %8

%51 %42 %30

%30 %50 %51

%16 %61 %65

Buna göre, hücrede gerçekleşen olay ve X maddesi aşağıdakilerden hangisi olabilir?

Hücredeki Olay X Maddesi

A) Dehidrasyon Nişasta

B) Hidroliz Glikojen

C) Dehidrasyon Kitin

D) Hidroliz Nişasta

E) Dehidrasyon Glikojen

8.

Aşağıda karbonhidrat metabolizması şematik olarak gösterilmiştir.

CO₂ + H₂O ^X Glikoz ^Y Nişasta Buna göre, X ve Y tepkimelerini hücresinde birlikte gerçekleştiren canlı aşağıdakilerden hangisi olabilir?

A) Bakteri B) Küf mantarı C) Amip

D) Çam E) Solucan

9.

Şekildeki deney tüpüne eşit miktarlarda patates ve tükürük sıvısı konuluyor. Bir süre bekledikten son- ra tüplere iyot damlatılıyor.

Buna göre, deney tüplerinin hangilerinde ma- vi-mor renk oluşumu gözlenir? (pH = 7’de ve 36,5 °C’de tükürük sıvısı nişastayı glikoza dönüş- türür.) (İyot + Nişasta † Mavi-mor renk)

10.

Nişasta sentezi yapan bir bitkiye ait kök hücre- sinde bu tepkime ile ilgili aşağıdaki değişimler- den hangisi gözlenmez?

Zaman Su miktarı

A)

Zaman Serbest glikoz miktarı B)

Zaman Kurulan glikozit bağ sayısı C)

Zaman Harcanan ATP miktarı D)

Zaman Nişasta miktarı E)

11.

Aşağıdaki deney tüplerine eşit miktarda disakka- ritler ile disakkaritleri hidroliz eden enzimler konul- muş ve bir süre bekletilmiştir.

Buna göre, deneyin sonunda tüplerde açığa çı- kan glikoz miktarları arasındaki ilişki aşağıda- kilerin hangisinde doğru verilmiştir?

A) II > I = III B) II > I > III C) III = II > I D) II > III > I E) I = II = III

Patates Tükürük pH = 7 36,5 °C

I II III

Patates Tükürük pH = 2 36,5 °C

Patates Tükürük pH = 7

70 °C

Sükroz

I II III

Maltoz Laktoz