aksaray geçidi
Avan Proje :
Niyazi DURANAY Mimar — İ.T.Ü. Uygulama Projesi:
Y a p ı M e r k e z i
Koksal ANADOL Mimar — D.G.SA. Ersin ARIOĞLU Mühendis — İ.T.Ü. Ülkü ARIOĞLU Mühendis — İ.T.Ü. Mimarî Büro Şefi:
Yıldırım GÖKÇEN Mimar — İ.T.Ü. İstanbul Belediyesi, esas gayesi trafiği kolaylaştırmak olan Aksaray geçidi inşaa-tına 1969 yılındanberi devam etmektedir. Millet ve Saraçhane caddelerinin birleştiği Valde camiî kavşağında, önce yalnız trafik sorunlarını hal için düşünülen bu proje sonradan iki katlı çarşı ve umumî garaj ilâ-ve edilerek genişletilmiştir. Hâlen, kısmen trafiğe açılan geçit bugüne kadar 30 mil-yon T. Lirası sarfedilmiştir.
1950'lerde Topkapı — Beyazıt bulvarı açılırken Valde cami kavşağının alt vs üst geçitli olarak yapılmamış olması, zamanla bu noktada trafiği düğümlemiş ve geçidi zarurî kılmıştır. Ancak, uygulamada yeral-tı çarşı ve garajının ilâvesi, Belediyeye bü-yük malî bir külfet bü-yüklemiştir.
Uygulanan projenin en iyi hal sureti olduğu, ortada başka etüdler olmadığı için söylenemez.
İlk nazarda, geçit altında çarşıdan zi-yade umumî bir garajın daha yararlı ol-duğu muhakkaktır. ,
Malî imkânları çok dar olan İstanbul Belediyesinin bu tür bir projeyi uygulama-ya teşebbüs etmeden önce, esaslı rantabilite
hesaplan yaptırması ve ona göre malî port-resini tayin ettirdikten sonra uygulaması gerekirdi.
Kaç milyon liraya çıkacağı ve ne va-kit bitirileceği kesinlikle bilinmeyen Aksa-ray geçidi hakkında, aşağıdaki bilgileri,
lediyenin yayınlamış olduğu broşürden al-maktayız.
istanbul Belediyesi İmar ve Plânlama Müdürlüğü tarafından hazırlanan 1/1000 ölçekli Aksaray Meydanı Şehircilik Avan Projesi Uygulama Projeleri'nin hazırlanma-sı hazırlanma-sırahazırlanma-sında, fonksiyonun gerektirdiği tadi-lâtlarla nihai şeklini almıştır.
İlk projede öngörülen, Vatan Caddesi — Beyazıt bağıntısı altından geçen,
Top-kapı — Beyazıt arteri, yükseltilerek Na-mık Kemal Caddesi önünden ayni yönde gi-den yolla birleştirilmiştir. Ayrıca, Vatan Caddesi kavşağından Saraçhane — Beya-zıt sol dönüş kısaltılarak, Topkapı — Be-yazıt arterine bağlanmıştır. Yine uygulama projelerinin hazırlanması safhasında, istan-bul Belediyesi Fen İşleri MLidürlüğü'nce ya-tırımın rantabilitesi ve çevre ihtiyaçları gö-zetilerek öngörülen yeraltı çarşısı ve ga-rajı projeye ithal edilmiştir.
Uygulanması kararlaştırılan son vazi-yet plânına göre, taşıyıcı strüktürlerin uy-gulama projeleri (*) üç grupta toplanır:
1. Valide Camiî Düğüm Noktası: Bu düğüm noktasında Saraçhane — Yenikapı, Topkapı — Beyazıt arterleri ke-sişmektedir. Bu kesişmeyi önlemek için, üç nivolu bir çözüm gerekmiştir.
Yenikapı — Saraçhane arteri en alı nivoya (8,71 m.) alınarak A köprüsü pro-jelendirilmiştir. A köprüsü üzerinden
(*) Yukarıda belirtilen bütün yapıla-rın mimari ve statik uygulama projeleri YAPI MERKEZİ Anadol-Arıoğlu Müşavir Mühendislik ve Mimarlık Bürosu tarafın-dan hazırlanmıştır.
