Ankara
Üniversitesi
Hukuk Fakültesi
Adalet MYO
Adalet Programı
Yargı Örgütü
Dersleri
ÜNİTE II
YARGI ORGANLARININ İŞLEVİ,
NİTELİKLERİ VE YARGILAMAYA
YARGI ORGANLARININ İŞLEVİ,
NİTELİKLERİ VE YARGILAMAYA
Yargı organlarının işlevi-1
• Yargı organlarının temel işlevi, devletin, hukuk
düzenini gerçekleştirmek ve bunun devamlılığını
sağlamaktır. Bu bağlamda yargı organları, devlet ve
devletin hukuk düzeni açısından varlığı zorunlu
organlardır.
• Yukarıda belirtilen çerçeve içinde, yargı işlevinin,
hukuki koruma-himaye ve yargısal-kazai denetim
biçimlerinde belirlenen, birbirini tamamlayan ve
birbirine bağlı iki boyutu vardır.
• Bunlardan ilki, sübjektif-bireysel hakların
gerçekleştirilmesini, ikincisi ise, hukuk düzeninin
korunmasını sağlamaya yönelmiştir.
Yargı organlarının işlevi-2
YARGISAL-KAZAİ
DENETİM
hukuk düzeninin
korunması
HUKUKİ
KORUMA-HİMAYE
sübjektif-bireysel
hakların
gerçekleştirilmesi
Yargı organlarının işlevi-3
Yargı işlevi, biri organik ve şekli, diğeri maddi olmak üzere iki anlamda ele
alınabilir:
ORGANİK VE ŞEKLİ ANLAMDA YARGI İŞLEVİ & YARGISAL FAALİYET MADDİ ANLAMDA YARGI İŞLEVİ & YARGISAL FAALİYET
Organik ve şekli anlamda
yargı işlevi & yargısal faaliyet
maddi anlamda yargı işlevi &
yargısal faaliyet
YARGI
İŞLEVİ
Yargı organlarının işlevi-4
1. Organik ve şekli anlamda yargı işlevi tanımlamasında
ölçüt, FAALİYETTE BULUNAN MAKAMdır.
2. Buna göre, mahkemelerin her türlü faaliyeti yargısaldır.
3. Oysa mahkemelerin bütün faaliyetleri yargısal bir nitelik
taşımaz; onların kalem işlerinin yürütülmesi ve personelin
yönetimi gibi idari nitelikli faaliyetleri de vardır.
4. Bu nedenle, bu ölçüt yargısal faaliyeti tanımlamakta
yetersiz kalır.
Yargı organlarının işlevi-5
• Organik ve şekli anlamda yargı işlevi tanımlamasının yargı işlevi
ile yargısal faaliyeti tanımlamakta yetersiz kalması nedeniyle, yargı işlevi kavramının tanımının yapılmasında, maddi anlamda yargı işlevi ve yargısal faaliyet kavramı ile bu kavramın belirleyici unsurlarının dikkate alınması gerekir.
• Bu ölçüt dikkate alındığında, yargı işlevi ve yargısal faaliyet,
HUKUKUN (SOYUT HUKUK KURALLARININ) BAĞIMSIZ VE TARAFSIZ YARGI ORGANLARI (MAHKEMELER) TARAFINDAN, YARGISAL USULLERE UYULARAK, SOMUT BİR OLAYA VEYA İLİŞKİYE UYGULANMASI şeklinde tanımlanabilir.
• Yargı işlevi ve yargısal faaliyet kavramının tanımlanmasında,
organik ve şekli anlamda yargı işlevi tanımlamasının yanında maddi anlamda yargı işlevi kavramının ve bu kavramın
