3. HAFTA. KONU: «TEKNIK YAZI YAZMA TEKNIKLERININ GÖSTERILMESI, STANDART YAZI TIPLERI VE UYGULAMALARI»
Ondokuz Mayıs Üniversitesi
Mimarlık Fakültesi / Mimarlık Bölümü 2021-2022 Güz Yarıyılı
MİM 103 – MIMARİ ANLATIM TEKNİKLERİ 1.
Doçent, Dr. Mehriban MİKAYİLOVA
Dr. Öğretim Üyesi Serap FAİZ BÜYÜKÇAM
Teknik yazı, özel bir açıklama biçimidir: yani, özellikle bilim, mühendislik, teknoloji ve dıger bilimleri gibi özel kelime dağarcığı olan alanlarda, işte yapılan yazılı iletişim . İş yazımının yanı sıra, teknik yazı genellikle profesyonel iletişim başlığı altında ele alınır. Teknik yazı, uzmanlardan bilgi toplama ve bunu açık, kolay anlaşılır bir biçimde bir izleyiciye sunma süreci.
Yazılım kullanıcıları için bir kullanım kılavuzu veya bir mühendislik projesi için ayrıntılı şartnameler yazma biçimini alabilir - ve teknik, tıp ve bilim alanlarında sayısız diğer yazı türleri. vardı. Yazı, bir anlatım ve anlaşma aracıdır. Teknik resimdede, resmi açıklayıcı bir anlam ifade eder.
Teknik resim yazıların da okumayı güçleştirecek her türlü ayrıntıdan ve süslemeden kesinlikle kaçınılmalıdır. Yazılar sade ve düzgün olmalıdır.
Harfler birbirleriyle aynı büyüklükte olmalıdır.
Teknik Yazının Özellikleri
Amaç : Bir organizasyon içinde bir şeyler yapmak (bir projeyi tamamlamak, bir müşteriyi ikna etmek, vb.).
harf anlatı üslupları
Gotik, Latin, İtalik ve Text gibi harf anlatımları vardır. Kesik uçlu kalemlerin kullanılmasıyla elde edilmiş, düzey çizgileri kalın, yatay ve eğik çizgileri ince olan ve çizgi uçları çıkıntılarla bitirilmiş harfler, Latin harfler olarak tanımlanır. Eğik harfler italik olarak, ince çizgilerle süslenmiş Ortaçağa ait Gotik biçimi Text olarak, tek kalınlıklı içi dolu veya boş harfler Gotik olarak tanımlanır.
Belli biçim ve boyutlarda, bir düzen içinde yazılan bu yazıya Standart yazı denilmektedir.
Standart yazı, dik ve eğik yazı olarak iki konumda yazılmaktadır. Eğik standart yazı, makine, elektrik vb. teknik çizimlerde kullanılır.
Harf ve rakamlar satır çizgisine 75 derece eğiklikte yazılır. Dik standart yazı, çoğunlukla mimari ve inşaat teknik çizimlerinde kullanılır.
:Dik ve eğik yazı çeşitleri
Mimari proje anlatımlarında, dik ya da eğik yazının sadece biri kullanılmalıdır. Kelimelerdeki harflerin aralıkları yaklaşık olarak eşit bölünmeli ve kelimeler de eşit aralıklarla net olarak ayrılmış olmalıdır. Kelime ve harf aralıklarında, çizgi koyuluğunda, harf eğikliğinde ve harf yüksekliğinde aynılık yazının güzel olması için gereklidir. Harf yüksekliğinde, harf eğikliğinde aynılık, ince yardımcı çizgilerin çizilmesiyle sağlanabilir.
Yazılar çizgi kalınlıklarına göre A ve B tipleri diye ikiye ayrılır. A tipi yazılarda çizgi kalınlığı yazı yüksekliğinin 1/14’ ü kadardır.
B tipi yazılarda çizgi kalınlığı yazı yüksekliğinin 1/10’ ü kadardır. A tipi yazıların çizgi kalınlığı B tipi yazıların çizgi kalınlığından daha azdır. .
YAZI BOYUTLARI
Büyük harf yazı yükseklikleri standart olarak 2.5, 3.5, 5, 7, 10, 14 ve 20 mm olarak tespit edilmiştir. Yazıların ana ölçüleri sembolik olarak Şekilde’ de görüldüğü gibi gösterilir.
Yazıların sembolik olarak ölçülendirilmesi
h=Büyük harf yüksekliği a=Harfler arasındaki boşluk b=Satırlar arasındaki normal aralık c=Küçük harf yüksekliği
d=Yazı çizgi kalınlığı e=İki kelime arasındaki boşluk f=Satır çizgisinin altına taşan ölçü
Güzel bir etki edilmesinde beyaz ve siyah alanlar başarılı bir şekilde dengelenmelidir. Örneğin H harfinin
genişliği kare görünümü almaması için yüksekliğinden daha az tutulmuştur. 8 rakamının üst gözü, statik denge
verebilmek için daha küçüktür.
Belli harf ve rakamların üst bölümü, alt bölümlerine genişlikçe eşitse üstleri ağır görünür. Bunun düzeltilebilmesi için üst bölümler hacim olarak küçültülmelidir. Örneğin, B, E, F ve H harflerinin merkezi yatay çizgilerinin, merkezin az üstünden çizilmelidir.
YAZI TEKNİĞİ
Yazı serbest el çizimidir. Bu nedenle harf ve
rakamların kalem kaldırılmadan çizilen tuşlamalarının çizimi ve bu tuşlamaların çizim doğrultusu yazıda çok önemlidir. Tuşlamalardaki yatay çizgiler soldan sağa doğru ve bütün dik, eğik ve eğri tuşlamalar da yukarıdan aşağı doğru
çizilmelidir.
Büyük ve küçük harfler bir arada kullanıldığında küçük harf yüksekliği 2,5 mm alınırken büyük harf 3,5 mm olmalıdır.
Teknik Resim’ de kullanılan yazılar TS 10841 EN ISO 3098-2 / 05.03.2002 numaralı standart ile düzenlenmiştir. Bu standart, teknik resim ve ilgili dökümanlarda kullanılan latin alfabesini, rakamları ve işaretleri kapsar. Bu standart öncelikle şablonla yazılan yazılar için geçerlidir. Bununla beraber serbest elle yazılan yazılar için veya diğer uygun metotlarda da kullanılabilir.
Teknik Resim’ de kullanılan yazıların özellikleri aşağıdaki gibi olmalıdır:
1. Teknik Resim’ de kullanılan yazılar sade ve süslü olmamalıdır.
Yanlış anlamaya meydan vermemelidir.
2. Resmin tamamında kullanılan yazılar aynı karakterde olmalıdır.
3. Mikrofilm ve fotoğrafik çoğaltmalarda harf ve sayılar arasındaki boşluklar en az çizgi ve yazı kalınlığının iki katı olmalıdır.
4. Küçük veya büyük harflerde çizgi kalınlığı aynı olmalıdır.
5. Kalınlıkları farklı olan komşu yazılar arasındaki boşluk, kalınlığı fazla olan yazı kalınlığının iki katı olmalıdır.
6. İki harf veya rakam arasındaki boşluk, yerden kazanmak için yarıya düşürülebilir.
7. Yazıların yüksekliği resmin büyüklüğüne göre ayarlanır. A4 ve A3 büyüklüğündeki resimler için yazı yüksekliği 2.5, 3 mm, A2, A1 ve A0’ larda 4 veya 5 mm alınabilir. Yazı kalınlığı yazı yüksekliğine göre ayarlanır.
Büyük ve küçük harflerin yükseklikleri, harfler arasındaki boşluklar, satırlar arasındaki en az uzaklık değerleri
A-tipi standart yazıların boyutları B-tipi standart yazıların boyutları
YAZI YAZMA KURALLARI
Elde yazı yazmak için herkes kendine göre bir yol izleyebilir. El becerisinin gelişmesinde yazı yazma önemli bir yer tutar.
Daha önce de söylediğimiz gibi yazılar sade ve süsü olmamalıdır. Büyük ve küçük harflerin yazılmasında fazla bir fark yoktur.
Şekil 6’ da büyük harf ve rakamların tavsiye edilen yazım sıraları gösterilmektedir.
Harf ve rakamların tavsiye edilen yazım sıraları
Yazılar yazılırken aşağıdaki kurallar uygulanır.
1. Harf ve rakamların şekillerinin iyi bilinmesi gerekir.
2. Yapım resimlerinde elle yazı yazılırken yazıların aynı büyüklükte olması için yardımcı çizgiler çizilebilir. Çizgileri çizmek için delikli gönyeler yapılmıştır.
3. Eğik yazılar için 75° lik açıda birkaç tane eğik çizgi çizilebilir.
4. Yazı şablonları yukarıda anlattığımız standart yazı ölçülerine göre yapılmaktadır.
Yazı şablonları ile yazı yazmak için rapido dediğimiziz yazı ve çizim kalemleri kullanılır.
5. Elle yazı yazarken HB ve B kalemleri kullanılır.
•Gerald J. Alred ve diğerleri, "Handbook of Technical Writing." Bedford / St. Martin'in, 2006.
•Mike Markel, "Teknik İletişim." 9. baskı. Bedford / St. Martin'in, 2010.
•William Sanborn Pfeiffer, "Teknik Yazı: Pratik Bir Yaklaşım." Prentice-Hall, 2003.
•https://www.drawturk.com/teknik-resim/temel-bilgiler/teknik-resimde-yazilar
•https://docplayer.biz.tr/113499225-Elektrik-elektronik-teknolojisi.html
•http://hbogm.meb.gov.tr/MTAO/3TeknikResimVeMeslekResmi/unite03.pdf YARARLANILABİLECEK BAZI KAYNAKLAR
