GELİR VERGİSİ
‹ndirilecek Giderler Madde : 40
Safi kazanc›n tespit edilmesi için, afla¤›daki giderlerin indirilmesi kabul edilir:
1. Ticari kazanc›n elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yap›lan genel giderler; (4108 say›l› Kanunun 19'uncu maddesiyle eklenen hüküm Geçerlilik; 1.1.1995 Yürürlük : 2.6.1995) (‹hracat, yurt d›fl›nda inflaat, onarma, montaj ve tafl›mac›l›k faaliyetlerinde bulunan mükellefler, bu bentte yaz›l› giderlere ilaveten bu faaliyetlerden döviz olarak elde ettikleri hâs›lat›n binde beflini aflmamak flart›yla yurt d›fl›ndaki bu ifllerle ilgili giderlerine karfl›l›k olmak üzere götürü olarak hesaplad›klar› giderleri de indirebilirler.)
2. (365 say›l› Kanunun 2'nci maddesiyle de¤iflen flekli) Hizmetli ve iflçilerin ifl yerinde veya ifl yerinin müfltemilat›nda iafle ve ibate giderleri, tedavi ve ilaç giderleri, sigorta primleri ve emekli aidat› (Bu primlerin
12 ‹ndirilecek Giderler
Madde : 40
Safi kazanc›n tespit edilmesi için, afla¤›daki giderlerin indirilmesi kabul edilir:
1. Ticari kazanc›n elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yap›lan genel giderler; (4108 say›l› Kanunun 19'uncu maddesiyle eklenen hüküm Geçerlilik; 1.1.1995 Yürürlük : 2.6.1995) (‹hracat, yurt d›fl›nda inflaat, onarma, montaj ve tafl›mac›l›k faaliyetlerinde bulunan mükellefler, bu bentte yaz›l› giderlere ilaveten bu faaliyetlerden döviz olarak elde ettikleri hâs›lat›n binde beflini aflmamak flart›yla yurt d›fl›ndaki bu ifllerle ilgili giderlerine karfl›l›k olmak üzere götürü olarak hesaplad›klar› giderleri de indirebilirler.)
2. (365 say›l› Kanunun 2'nci maddesiyle de¤iflen flekli) Hizmetli ve iflçilerin ifl yerinde veya ifl yerinin müfltemilat›nda iafle ve ibate giderleri, tedavi ve ilaç giderleri, sigorta primleri ve emekli aidat› (Bu primlerin Fakirlere yard›m amac›yla g›da yard›m› organizasyonu yapan dernek ve vak›flara yap›lan g›da ba¤›fllar›n›n gider olarak indirimi hakk› getirilmifltir.
AÇIKLAMA
ve aidat›n istirdat edilmemek üzere Türkiye'de kain sigorta flirketlerine veya emekli ve yard›m sand›klar›na ödenmifl olmas› ve emekli ve yard›m sand›klar›n›n tüzel kiflili¤i haiz bulunmalar› flartiyle), 27'nci maddede yaz›l›
giyim giderleri;
3. ‹flle ilgili olmak flartiyle, mukavelenameye veya ilama veya kanun emrine istinaden ödenen zarar, ziyan ve tazminatlar;
4. ‹flle ilgili ve yap›lan iflin ehemmiyeti ve geniflli¤i ile mütenasip seyahat ve ikamet giderleri (Seyahat maksad›n›n gerektirdi¤i süreye maksur olmak flartiyle);
5. (4008 say›l› Kanunun 24'üncü maddesiyle de¤iflen bent Yürürlük; 01.01.1995) Kiralama yoluyla edinilen veya iflletmeye dahil olan ve iflte kullan›lan tafl›tlar›n giderleri (4369 say›l› Kanunun 82 nci maddesinin 3 numaral›
f›kras›n›n (s) bendi ile kald›r›lan parantez içi hükmü Yürürlük; 01.01.1999)
6. (2772 say›l› Kanunun 5'inci maddesiyle de¤iflen bent)
‹flletme ile ilgili olmak flart›yla; bina, arazi, gider, istihlak, damga, belediye vergileri, harçlar ve kaydiyeler gibi ayni vergi, resim ve harçlar;
7. (2361 say›l› Kanunun 29'uncu maddesiyle de¤iflen
ve aidat›n istirdat edilmemek üzere Türkiye'de kain sigorta flirketlerine veya emekli ve yard›m sand›klar›na ödenmifl olmas› ve emekli ve yard›m sand›klar›n›n tüzel kiflili¤i haiz bulunmalar› flartiyle), 27'nci maddede yaz›l›
giyim giderleri;
3. ‹flle ilgili olmak flartiyle, mukavelenameye veya ilama veya kanun emrine istinaden ödenen zarar, ziyan ve tazminatlar;
4. ‹flle ilgili ve yap›lan iflin ehemmiyeti ve geniflli¤i ile mütenasip seyahat ve ikamet giderleri (Seyahat maksad›n›n gerektirdi¤i süreye maksur olmak flartiyle);
5. (4008 say›l› Kanunun 24'üncü maddesiyle de¤iflen bent Yürürlük; 01.01.1995) Kiralama yoluyla edinilen veya iflletmeye dahil olan ve iflte kullan›lan tafl›tlar›n giderleri (4369 say›l› Kanunun 82 nci maddesinin 3 numaral› f›kras›n›n (s) bendi ile kald›r›lan parantez içi hükmü Yürürlük; 01.01.1999)
6. (2772 say›l› Kanunun 5'inci maddesiyle de¤iflen bent)
‹flletme ile ilgili olmak flart›yla; bina, arazi, gider, istihlak, damga, belediye vergileri, harçlar ve kaydiyeler gibi ayni vergi, resim ve harçlar;
7. (2361 say›l› Kanunun 29'uncu maddesiyle de¤iflen
bent) Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre ayr›lan amortismanlar. (4008 say›l› Kanunun 24'üncü maddesiyle eklenen hüküm Yürürlük; 1.1.1995) (4369 say›l›
Kanunun 82 nci maddesinin 3 numaral› f›kras›n›n (s) bendi ile kald›r›lan parantez içi hükmü Yürürlük;
01.01.1999)
8. (3239 say›l› Kanunun 48'inci maddesiyle eklenen bent)
‹flverenlerce, Sendikalar Kanunu hükümlerine göre sendikalara ödenen aidatlar (flu kadar ki; ödenen aidat›n bir ayl›k tutar›, iflyerinde iflçilere ödenen ç›plak ücretin bir günlük toplam›n› aflamaz).
9. (4697 say›l› Kanunun 4 üncü maddesiyle eklenen bent Yürürlük; 07.10.2001) ‹flverenler taraf›ndan ücretliler ad›na bireysel emeklilik sistemine ödenen katk› paylar›.
(Gerek iflverenler gerekse ücretliler taraf›ndan bireysel emeklilik sistemine ödenen ve vergi matrah›n›n tespitinde dikkate al›nan katk› paylar›n›n toplam› bu Kanunun 63 üncü maddesinin birinci f›kras›n›n (3) numaral› bendinde belirlenen oran ve haddi aflamaz.)
bent) Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre ayr›lan amortismanlar. (4008 say›l› Kanunun 24'üncü maddesiyle eklenen hüküm Yürürlük; 1.1.1995) (4369 say›l› Kanunun 82 nci maddesinin 3 numaral› f›kras›n›n (s) bendi ile kald›r›lan parantez içi hükmü Yürürlük;
01.01.1999)
8. (3239 say›l› Kanunun 48'inci maddesiyle eklenen bent) ‹flverenlerce, Sendikalar Kanunu hükümlerine göre sendikalara ödenen aidatlar (flu kadar ki; ödenen aidat›n bir ayl›k tutar›, iflyerinde iflçilere ödenen ç›plak ücretin bir günlük toplam›n› aflamaz).
9. (4697 say›l› Kanunun 4 üncü maddesiyle eklenen bent Yürürlük; 07.10.2001) ‹flverenler taraf›ndan ücretliler ad›na bireysel emeklilik sistemine ödenen katk› paylar›.
(Gerek iflverenler gerekse ücretliler taraf›ndan bireysel emeklilik sistemine ödenen ve vergi matrah›n›n tespitinde dikkate al›nan katk› paylar›n›n toplam› bu Kanunun 63 üncü maddesinin birinci f›kras›n›n (3) numaral› bendinde belirlenen oran ve haddi aflamaz.) 10- (5035 Say›l› Kanun ile eklenen bent. Yürürlük Tarihi: 01.01.2004 tarihinden geçerli olmak üzere 02.01.2004)Fakirlere yard›m amac›yla g›da bankac›l›¤› faaliyetinde bulunan dernek ve vak›flara Maliye Bakanl›¤›nca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde ba¤›fllanan g›da maddelerinin maliyet bedeli.
Mesleki Giderler Madde : 68
202 say›l› Kanunun 33'üncü maddesiyle de¤iflen madde) Serbest meslek kazanc›n›n tespitinde afla¤›da yaz›l›
giderler has›lattan indirilir:
1. Mesleki faaliyetin icras›na tahsis edilen iflyeri kiras›
(ikametgahlar›n›n bir k›sm›n› iflyeri olarak kullananlar, ikametgah›n tamam› için ödedikleri kira ile ›s›tma ve ayd›nlatma gibi sair masraflar›n yar›s›n› indirebilirler.
‹flyeri kendi mülkü olanlar kira yerine amortisman›, ikametgah› kendi mülkü olup bunun bir k›sm›n› iflyeri olarak kullananlar amortisman›n yar›s›n› gider yazabilirler);
2. (2772 say›l› Kanunun 6'nc› maddesiyle de¤iflen bent) Mesleki kazanc›n elde edilmesi ve idame ettirilmesi için ödenen ayd›nlatma, ›s›tma, telefon, k›rtasiye giderleri, müstahdem ücretleri, meslek, ilan ve reklam vergileri ile iflyerleriyle ilgili ayni vergi, resim ve harçlar;
13 Mesleki Giderler
Madde 68
(5035 Say›l› Kanun ile de¤ifltirilen madde: Yürürlük Tarihi: 01.01.2004 tarihinden geçerli olmak üzere 02.01.2004)
Serbest meslek kazanc›n›n tespitinde afla¤›da yaz›l›
giderler has›lattan indirilir:
1. Mesleki kazanc›n elde edilmesi ve idame ettirilmesi için ödenen genel giderler (‹kametgahlar›n›n bir k›sm›n› iflyeri olarak kullananlar, ikametgah için ödedikleri kiran›n tamam› ile ›s›tma ve ayd›nlatma gibi di¤er giderlerin yar›s›n› indirebilirler. ‹flyeri kendi mülkü olanlar kira yerine amortisman›, ikametgah› kendi mülkü olup bunun bir k›sm›n›
iflyeri olarak kullananlar amortisman›n yar›s›n›
gider yazabilirler.).
2. Hizmetli ve iflçilerin ifl yerinde veya ifl yerinin müfltemilat›ndaki iafle ve ibate giderleri, tedavi ve ilaç giderleri, sigorta primleri ve emekli aidat› (bu primlerin ve aidat›n geri al›nmamak üzere Türkiye’de kain sigorta flirketlerine veya emekli ve Serbest meslek erbaplar›n›n masraflar›n› gider olarak indirme haklar› 40’nc› madde de yer alan ticari kazançlarda gider yazma hakk›na benzer bir biçime getirilmifl ve geniflletilmifltir.
AÇIKLAMA
3. Mesleki faaliyetin ifas›nda baflkalar›na gördürülen hizmetler için ödenen paralar;
4. Al›nan meslek kitaplar› ve meslek dergileri için ödenen bedeller ve mesleki teflekküllere ödenen aidat;
5. Mesleki faaliyetle ilgili seyahat ve ikamet giderleri (Seyahat maksad›n›n gerektirdi¤i süre ile s›n›rl› olmak flart›yla);
6. Meslekin ifas›na lüzumlu aletlerin eczalar›n ve sair maddelerin tedariki için yap›lan giderler;
7. (2361 say›l› Kanunun 47'nci maddesiyle de¤iflen bent) Mesleki faaliyette kullan›lan tesisat ve demirbafl eflya için Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre ayr›lan amortismanlar (Amortismana tabi iktisadi k›ymetlerin elden ç›kar›lmas› halinde mezkur kanunun 328' nci maddesine göre hesaplanacak zararlar dahil);
8. (2361 say›l› Kanunun 47'nci maddesiyle de¤iflen bent) Serbest meslek faaliyetleri dolay›s›yla emekli sand›klar›na ödenen girifl ve emeklilik aidatlar›;
9. Mesleki faaliyetle ilgili olarak kanun, ilam ve mukavelenameye göre ödenen tazminatlar;
10. (4369 say›l› Kanunun 37'nci maddesiyle de¤iflen bent Yürürlük; 1.1.1999) ‹flle ilgili olarak flehir içi ulafl›m,
yard›m sand›klar›na ödenmifl olmas› ve emekli ve yard›m sand›klar›n›n tüzel kiflili¤i haiz bulunmalar›
flart›yla) ile 27 nci maddede yaz›l› giyim giderleri.
3. Mesleki faaliyetle ilgili seyahat ve ikamet giderleri (seyahat maksad›n›n gerektirdi¤i süre ile s›n›rl›
olmak flart›yla).
4. Mesleki faaliyette kullan›lan tesisat, demirbafl eflya ve envantere dahil tafl›tlar için Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre ayr›lan amortismanlar (amortismana tabi iktisadi k›ymetlerin elden ç›kar›lmas› halinde ayn› Kanunun 328 inci maddesine göre hesaplanacak zararlar dahil).
5. Kiralanan veya envantere dahil olan ve iflte kullan›lan tafl›tlar›n giderleri.
6. Al›nan mesleki yay›nlar için ödenen bedeller.
7. Mesleki faaliyetin ifas› için ödenen mal ve hizmet al›m bedelleri.
8. Serbest meslek faaliyetleri dolay›s›yla emekli sand›klar›na ödenen girifl ve emeklilik aidatlar› ile mesleki teflekküllere ödenen aidatlar.
9. Mesleki kazanc›n elde edilmesi ve idame ettirilmesi için ödenen meslek, ilan ve reklam vergileri ile iflyerleriyle ilgili ayni vergi, resim ve harçlar.
10. Mesleki faaliyetle ilgili olarak kanun, ilam ve mukavelenameye göre ödenen tazminatlar.
posta, telgraf ve odabafl› ücretleri gibi müteferrik giderler ile envantere dahil olan binek otomobillerinin giderleri ve Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre ayr›lan amortismanlar›. (*)
(2361 say›l› Kanunun 47'nci maddesiyle de¤iflen f›kra) Her türlü para cezalar› ve vergi cezalar› ile serbest meslek erbab›n›n suçlar›ndan do¤an tazminatlar gider olarak indirilemez
Her türlü para cezalar› ve vergi cezalar› ile serbest meslek erbab›n›n suçlar›ndan do¤an tazminatlar gider olarak indirilemez.
Sigorta Primi, Teberru ve Di¤er ‹ndirimler
Madde : 89 Mükellefler y›ll›k beyanname ile bildirecekleri gelirlerden afla¤›daki indirimleri yapabilirler:
1. (4697 say›l› Kanunun 7 inci maddesiyle de¤iflen bent Yürürlük; 07.10.2001) Beyan edilen gelirin % 10’unu(bireysel emeklilik sistemi d›fl›ndaki flah›s sigorta primleri için, beyan edilen gelirin % 5’ini) ve asgarî ücretin y›ll›k tutar›n› aflmamak flart›yla, mükellefin flahs›na, efline ve küçük çocuklar›na ait hayat, ölüm, kaza, hastal›k, sakatl›k, anal›k, do¤um ve tahsil gibi flah›s sigorta primleri ile bireysel emeklilik sistemine ödenen katk› paylar› (Sigortan›n veya emeklilik sözleflmesinin Türkiye'de kâin ve merkezi Türkiye'de bulunan bir sigorta veya emeklilik flirketi nezdinde akdedilmifl olmas›, prim ve katk› tutarlar›n›n gelirin elde edildi¤i y›lda ödenmifl olmas› ve ücret geliri elde edenlerin ücretlerinin safi tutar›n›n hesaplanmas› s›ras›nda ayr›ca
14 Sigorta Primi, Teberru ve Di¤er ‹ndirimler
Madde : 89 Mükellefler y›ll›k beyanname ile bildirecekleri gelirlerden afla¤›daki indirimleri yapabilirler:
1. (4697 say›l› Kanunun 7 inci maddesiyle de¤iflen bent Yürürlük; 07.10.2001) Beyan edilen gelirin % 10’unu(bireysel emeklilik sistemi d›fl›ndaki flah›s sigorta primleri için, beyan edilen gelirin % 5’ini) ve asgarî ücretin y›ll›k tutar›n› aflmamak flart›yla, mükellefin flahs›na, efline ve küçük çocuklar›na ait hayat, ölüm, kaza, hastal›k, sakatl›k, anal›k, do¤um ve tahsil gibi flah›s sigorta primleri ile bireysel emeklilik sistemine ödenen katk› paylar› (Sigortan›n veya emeklilik sözleflmesinin Türkiye'de kâin ve merkezi Türkiye'de bulunan bir sigorta veya emeklilik flirketi nezdinde akdedilmifl olmas›, prim ve katk› tutarlar›n›n gelirin elde edildi¤i y›lda ödenmifl olmas› ve ücret geliri elde edenlerin ücretlerinin safi tutar›n›n hesaplanmas›
Y›ll›k beyanname ile bildirilen gelirlerden yap›lacak indirimlere ilave olarak:
- Vak›flar Genel Müdürlü¤ünün idaresinde ve denetiminde bulunan mazbut vak›flar ile belediyeler dahil di¤er kamu ve kurulufllar› ad›na kay›tl› olan, Kültür ve Tabiat Varl›klar›n› Koruma Kurulu nezdinde eski eser tescilli abide
AÇIKLAMA
indirilmemifl bulunmas› flart›yla; efllerin veya çocuklar›n ayr› beyanname vermeleri halinde, bunlara ait prim ve katk› paylar› kendi gelirlerinden indirilir.),
Bakanlar Kurulu bu bentte yer alan % 10 oran›n› % 20 oran›na kadar (bireysel emeklilik sistemi d›fl›ndaki flah›s sigorta poliçeleri için % 10 oran›na kadar) art›rmaya ve belirtilen haddi asgarî ücretin y›ll›k tutar›n›n iki kat›n›
geçmemek üzere yeniden belirlemeye yetkilidir.
2. (4369 say›l› Kanunun 46'nc› maddesiyle de¤iflen bent Yürürlük; 1.1.1999) Genel bütçeye dahil dairelere, katma bütçeli idarelere, il özel idareleri ve belediyelere, köylere ve kamu menfaatine yararl› derneklere, Bakanlar Kurulu'nca vergi muafiyeti tan›nan vak›flara ve bilimsel araflt›rma ve gelifltirme faaliyetlerinde bulunan kurum ve kurulufllara, müzelere, sinema, tiyatro, opera, bale, klasik müzik, klasik Türk müzi¤i ve plastik sanatlar alan›ndaki üretim ve etkinlikler ile bu alanlarda kurulacak özel araflt›rma, e¤itim ve uygulama merkezlerine, Kültür
s›ras›nda ayr›ca indirilmemifl bulunmas› flart›yla; efllerin veya çocuklar›n ayr› beyanname vermeleri halinde, bunlara ait prim ve katk› paylar› kendi gelirlerinden indirilir.),
Bakanlar Kurulu bu bentte yer alan % 10 oran›n› % 20 oran›na kadar (bireysel emeklilik sistemi d›fl›ndaki flah›s sigorta poliçeleri için % 10 oran›na kadar) art›rmaya ve belirtilen haddi asgarî ücretin y›ll›k tutar›n›n iki kat›n›
geçmemek üzere yeniden belirlemeye yetkilidir.
2. (4369 say›l› Kanunun 46'nc› maddesiyle de¤iflen bent Yürürlük; 1.1.1999) Genel bütçeye dahil dairelere, katma bütçeli idarelere, il özel idareleri ve belediyelere, köylere ve kamu menfaatine yararl› derneklere, Bakanlar Kurulu'nca vergi muafiyeti tan›nan vak›flara ve bilimsel araflt›rma ve gelifltirme faaliyetlerinde bulunan kurum ve kurulufllara, müzelere, sinema, tiyatro, opera, bale, klasik müzik, klasik Türk müzi¤i ve plastik sanatlar alan›ndaki üretim ve etkinlikler ile bu alanlarda kurulacak özel araflt›rma, e¤itim ve uygulama
eserlerin; bak›m›, onar›m›, restore edilmesi ve yaflat›lmas› amac›yla abide eserlerin kay›tl› oldu¤u kurum ve kurulufllara yap›lan ba¤›fl ve yard›mlar›n tamam›n›n indirilmesi hakk›,
AÇIKLAMA
Bakanl›¤›'nca da desteklenen veya desteklenmesi uygun görülen uluslararas› sanatsal organizasyonlara özel ve tüzel kifliler taraf›ndan makbuz karfl›l›¤›nda yap›lan ba¤›fl ve yard›mlar. (Bir takvim y›l› içinde yap›lan ba¤›fl ve yard›mlar›n toplam› o y›la ait beyan edilecek gelirin % 5'ini, kalk›nmada öncelikli yöreler için % 10'unu aflarsa fazlas› indirilmez.)
(4842 say›l› Kanunun 10'uncu maddesiyle eklenen bent Yürürlük; 24.04.2003)Yukar›da say›lan kamu idare ve müesseselerine ba¤›fllanan (4962 say›l› Kanunun 17/E maddesiyle de¤iflen ibare Yürürlük; 07.08.2003)okul, sa¤l›k tesisi(5) ve yüz yatak (kalk›nmada öncelikli yörelerde elli yatak) kapasitesinden az olmamak üzere ö¤renci yurdu inflaas› dolay›s›yla yap›lan harcamalar veya bu tesislerin inflaas› için bu kurulufllara yap›lan her türlü ba¤›fl ve yard›mlar ile mevcut tesislerin faaliyetlerini devam ettirebilmeleri için yap›lan her türlü nakdi ve ayni ba¤›fl ve yard›mlar›n tamam› y›ll›k beyanname ile bildirilecek gelirlerden indirilir.
merkezlerine, Kültür Bakanl›¤›'nca da desteklenen veya desteklenmesi uygun görülen uluslararas› sanatsal organizasyonlara özel ve tüzel kifliler taraf›ndan makbuz karfl›l›¤›nda yap›lan ba¤›fl ve yard›mlar. (Bir takvim y›l›
içinde yap›lan ba¤›fl ve yard›mlar›n toplam› o y›la ait beyan edilecek gelirin % 5'ini, kalk›nmada öncelikli yöreler için % 10'unu aflarsa fazlas› indirilmez.) (4842 say›l› Kanunun 10'uncu maddesiyle eklenen bent Yürürlük; 24.04.2003)Yukar›da say›lan kamu idare ve müesseselerine ba¤›fllanan (4962 say›l› Kanunun 17/E maddesiyle de¤iflen ibare Yürürlük; 07.08.2003)okul, sa¤l›k tesisi(5) ve yüz yatak (kalk›nmada öncelikli yörelerde elli yatak) kapasitesinden az olmamak üzere ö¤renci yurdu inflaas› dolay›s›yla yap›lan harcamalar veya bu tesislerin inflaas› için bu kurulufllara yap›lan her türlü ba¤›fl ve yard›mlar ile mevcut tesislerin faaliyetlerini devam ettirebilmeleri için yap›lan her türlü nakdi ve ayni ba¤›fl ve yard›mlar›n tamam› y›ll›k beyanname ile bildirilecek gelirlerden indirilir.
- Fakirlere yard›m amac›yla g›da bankac›l›¤› faaliyetinde bulunan dernek ve vak›flara ba¤›fllanan g›da maddelerinin maliyet bedelinin tamam› ,y›ll›k beyanname ile bildirilen gelirden indirimi hakk› getirilmifltir.
AÇIKLAMA
Ba¤›fl ve yard›m›n nakden yap›lmamas› halinde, ba¤›fllanan veya yard›m›n konusunu teflkil eden mal veya hakk›n varsa mukayyet de¤eri, yoksa Vergi Usul Kanunu hükümleri dairesinde Takdir Komisyonu'nca tespit edilecek de¤er esas al›n›r.
Mükelleflerin, y›l› içinde yapt›klar› kendi araflt›rma ve gelifltirme harcamalar› tutar›n› geçmemek üzere ilgili dönemde ödemeleri gereken y›ll›k gelir vergisinin % 20'sinin kanuni süresinde tahsilinden vazgeçilerek, bu orana isabet eden vergi üç y›l süre ile faizsiz olarak ertelenebilir. Ertelenen bu vergi üç y›l içinde gelir vergisinin ödenme taksitleri ile birlikte eflit taksitler halinde ödenir.
Bu uygulaman›n esas ve usulleri Maliye Bakanl›¤›'nca tayin ve tespit olunur.(3)
3. (4369 say›l› Kanunun 46 nc› maddesiyle eklenen bent Yürürlük; 1.1.1999) Mesleki faaliyet icra eden veya basit usulde vergilendirilenlerden tüccar ve ücretli durumuna girmeksizin yap›lan imalat, tamirat ve küçük sanat iflleriyle u¤raflan özürlülerin gelir vergisi matrah›na esas kazançlar›na,(4842 say›l› Kanunun 36/1-a maddesiyle de¤iflen ibare Yürürlük; 01.01.2004) bu Kanunun 31 inci maddesinde(4) yer alan esaslara göre hesaplanan y›ll›k
(5035 Say›l› kanun ile eklenen bent. Yürürlük Tarihi:
01.01.2004 tarihinden geçerli olmak üzere 02.01.2004) Vak›flar Genel Müdürlü¤ünün idaresinde ve denetiminde bulunan mazbut vak›flar ile belediyeler dahil di¤er kamu ve kurulufllar› ad›na kay›tl› olan, Kültür ve Tabiat Varl›klar›n› Koruma Kurulu nezdinde eski eser tescilli abide eserlerin; bak›m›, onar›m›, restore edilmesi ve yaflat›lmas› amac›yla abide eserlerin kay›tl› oldu¤u kurum ve kurulufllara yap›lan ba¤›fl ve yard›mlar›n tamam› y›ll›k beyanname ile bildirilen gelirden indirilir.
(5035 Say›l› Kanun ile eklenen bent. Yürürlük Tarihi: 01.01.2004 tarihinden geçerli olmak üzere 02.01.2004) Fakirlere yard›m amac›yla g›da bankac›l›¤› faaliyetinde bulunan dernek ve vak›flara Maliye Bakanl›¤›nca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde ba¤›fllanan g›da maddelerinin maliyet bedelinin tamam› ,y›ll›k beyanname ile bildirilen gelirden indirilir.
Ba¤›fl ve yard›m›n nakden yap›lmamas› halinde, ba¤›fllanan veya yard›m›n konusunu teflkil eden mal veya hakk›n varsa mukayyet de¤eri, yoksa Vergi Usul Kanunu hükümleri dairesinde Takdir Komisyonu'nca tespit edilecek de¤er esas al›n›r.
indirim uygulan›r. Bu indirim, bakmakla yükümlü oldu¤u özürlü kifli bulunan serbest meslek erbab› ve ücret geliri elde edenler içinde uygulan›r. ‹ndirim, hizmet erbab›n›n tevkifat matrah›na uygulan›r.
4. (4842 say›l› Kanunun 10'uncu maddesiyle eklenen bent Yürürlük; 24.04.2003)Beyan edilen gelirin % 5'ini aflmamas›, Türkiye'de yap›lmas› ve gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunan gerçek veya tüzel kiflilerden al›nacak belgelerle tevsik edilmesi flart›yla, mükellefin kendisi, efli ve küçük çocuklar›na iliflkin olarak yap›lan e¤itim ve sa¤l›k harcamalar› (mükerrer 121 inci madde çerçevesinde e¤itim ve sa¤l›k harcamalar›
nedeniyle vergi indiriminden yararlanan ücretliler, ayn›
harcamalar›n› bu hükümden yararlanarak matrahlar›ndan indiremezler).
Mükelleflerin, y›l› içinde yapt›klar› kendi araflt›rma ve gelifltirme harcamalar› tutar›n› geçmemek üzere ilgili dönemde ödemeleri gereken y›ll›k gelir vergisinin % 20'sinin kanuni süresinde tahsilinden vazgeçilerek, bu orana isabet eden vergi üç y›l süre ile faizsiz olarak ertelenebilir. Ertelenen bu vergi üç y›l içinde gelir vergisinin ödenme taksitleri ile birlikte eflit taksitler halinde ödenir.
Bu uygulaman›n esas ve usulleri Maliye Bakanl›¤›'nca tayin ve tespit olunur.(3)
3. (4369 say›l› Kanunun 46 nc› maddesiyle eklenen bent Yürürlük; 1.1.1999) Mesleki faaliyet icra eden veya basit usulde vergilendirilenlerden tüccar ve ücretli durumuna girmeksizin yap›lan imalat, tamirat ve küçük sanat iflleriyle u¤raflan özürlülerin gelir vergisi matrah›na esas kazançlar›na,(4842 say›l› Kanunun 36/1-a maddesiyle de¤iflen ibare Yürürlük; 01.01.2004) bu Kanunun 31 inci maddesinde(4) yer alan esaslara göre hesaplanan y›ll›k indirim uygulan›r. Bu indirim, bakmakla yükümlü oldu¤u özürlü kifli bulunan serbest meslek erbab› ve ücret geliri elde edenler içinde uygulan›r. ‹ndirim, hizmet erbab›n›n tevkifat matrah›na uygulan›r.
4. (4842 say›l› Kanunun 10'uncu maddesiyle eklenen bent Yürürlük; 24.04.2003)Beyan edilen gelirin % 5'ini aflmamas›, Türkiye'de yap›lmas› ve gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunan gerçek veya tüzel kiflilerden al›nacak belgelerle tevsik edilmesi flart›yla, mükellefin kendisi, efli ve küçük çocuklar›na iliflkin olarak yap›lan e¤itim ve sa¤l›k harcamalar› (mükerrer 121 inci madde çerçevesinde e¤itim ve sa¤l›k harcamalar› nedeniyle vergi indiriminden yararlanan ücretliler, ayn› harcamalar›n› bu hükümden yararlanarak matrahlar›ndan indiremezler).
Vergi Tevkifat›n›n Mahsubu Madde :121
Y›ll›k beyannamede gösterilen gelire dahil kazanç ve iratlardan (4369 say›l› Kanunun 81/C-12 maddesiyle de¤iflen ibare Yürürlük; 1.1.1999) bu kanuna göre kesilmifl bulunan vergiler, beyanname üzerinden hesaplanan Gelir Vergisi'nden mahsubedilir.
(2361 say›l› Kanunun 84'üncü maddesiyle de¤iflen f›kra) Mahsubu yap›lan miktar (4369 say›l› Kanunun 82/3-l maddesiyle kald›r›lan parantez içi hüküm Yürürlük;
1.1.1999) Gelir Vergisi'nden fazla oldu¤u takdirde aradaki fark vergi dairesince mükellefe bildirilir ve mükellefin tebli¤ tarihinden itibaren bir y›l içinde müracaat› üzerine kendisine red ve iade olunur.
15 Vergi Tevkifat›n›n Mahsubu
Madde :121
Y›ll›k beyannamede gösterilen gelire dahil kazanç ve iratlardan (4369 say›l› Kanunun 81/C-12 maddesiyle de¤iflen ibare Yürürlük; 1.1.1999) bu kanuna göre kesilmifl bulunan vergiler, beyanname üzerinden hesaplanan Gelir Vergisi'nden mahsubedilir.
(2361 say›l› Kanunun 84'üncü maddesiyle de¤iflen f›kra) Mahsubu yap›lan miktar (4369 say›l› Kanunun 82/3-l maddesiyle kald›r›lan parantez içi hüküm Yürürlük;
1.1.1999) Gelir Vergisi'nden fazla oldu¤u takdirde aradaki fark vergi dairesince mükellefe bildirilir ve mükellefin tebli¤ tarihinden itibaren bir y›l içinde müracaat› üzerine kendisine red ve iade olunur.
(5035 Say›l› Kanun ile eklenen f›kra. Yürürlük Tarihi:
01.01.2004 tarihinden geçerli olmak üzere 02.01.2004) Maliye Bakanl›¤›; iadeyi mahsuben veya nakden yapt›rmaya, inceleme raporuna, yeminli mali Maliye Bakanl›¤›na, gelir vergisi mükelleflerinden yap›lan stopajlar›n iade ve mahsup ifllemlerinde inceleme , yeminli mali müflavir raporu veya teminata ba¤lamaya ve bu ifllemler için aranacak belgelerin belirlenmesi yetkisi verilmifltir.
AÇIKLAMA
müflavir raporuna veya teminata ba¤lamaya ve iade için aran›lacak belgeleri belirlemeye yetkilidir.
(5035 Say›l› Kanun ile eklenen f›kra. Yürürlük Tarihi:
01.01.2004 tarihinden geçerli olmak üzere 02.01.2004) Bu yetki; kazanç türlerine, iade flekillerine, geliri elde edenin veya ödemeyi yapan›n hukuki statüsüne göre ayr› ayr› kullan›labilece¤i gibi belli hadler çerçevesinde de kullan›labilir.
(5035 Say›l› Kanun ile eklenen f›kra. Yürürlük Tarihi:
01.01.2004 tarihinden geçerli olmak üzere 02.01.2004) Mahsuben iade ifllemi, aranan tüm belgelerin tamamlanmas› kofluluyla, y›ll›k gelir vergisi beyannamesinin verildi¤i tarih itibar›yla yap›l›r.
‹kmalen veya re’sen yap›lan tarhiyatlarda mahsup ifllemi, mahsup talebine iliflkin dilekçe ve eklerinin eksiksiz olarak vergi dairesi kay›tlar›na girdi¤i tarih esas al›narak yap›l›r. Aranan belgelerin tamamlanmas› aflamas›nda yap›lan tahsilatlar yönünden düzeltme yap›lmaz.
Mahsuben iade ifllemi aranan tüm belgelerin tamamlanmas› kofluluyla y›ll›k gelir vergisi beyannamesinin verildi¤i tarih itibariyle yap›lacakt›r.
AÇIKLAMA
Birden Fazla Takvim Y›l›na Sirayet Eden ‹nflaat ve Onarma ‹flleri
Madde : 42
(2361 say›l› Kanunun 30'uncu maddesiyle de¤iflen madde)
Birden fazla takvim y›l›na sirayet eden inflaat ve onarma ifllerinde kar veya zarar iflin bitti¤i y›l kati olarak tespit edilir ve tamam› o y›l›n geliri say›larak, mezkur y›l beyannamesinde gösterilir.
Mükellefler bu madde kapsam›na giren hallerde her inflaat ve onar›m iflinin has›lat ve giderlerinin ayr› bir defterde veya tutmakta olduklar› defterlerin ayr›
sayfalar›nda göstermeye ve düzenleyecekleri beyannameleri ifllerin ikmal edildi¤i takvim y›l›n› takip eden y›l›n Mart ay› sonuna kadar vermeye mecburdurlar.
48/4-a Birden Fazla Takvim Y›l›na Sirayet Eden ‹nflaat ve Onarma ‹flleri
Madde : 42
(2361 say›l› Kanunun 30'uncu maddesiyle de¤iflen madde)
Birden fazla takvim y›l›na sirayet eden (5035 Say›l›
Kanun ile de¤iflen ibare. Yürürlük Tarihi:01.01.2004 tarihinden geçerli olmak üzere 02.01.2004) inflaat (dekapaj iflleri de inflaat ifli say›l›r) ve onarma ifllerinde kar veya zarar iflin bitti¤i y›l kati olarak tespit edilir ve tamam› o y›l›n geliri say›larak, mezkur y›l beyannamesinde gösterilir.
Mükellefler bu madde kapsam›na giren hallerde her inflaat ve onar›m iflinin has›lat ve giderlerinin ayr› bir defterde veya tutmakta olduklar› defterlerin ayr›
sayfalar›nda göstermeye ve düzenleyecekleri beyannameleri ifllerin ikmal edildi¤i takvim y›l›n› takip eden y›l›n Mart ay› sonuna kadar vermeye mecburdurlar.
Dekapaj iflleri de birden fazla y›l süren inflaat ifli kapsam›na al›narak bu ifllerin de 42’nci madde hükümlerine göre degerlendirilmesi imkan› getirilmifltir.
AÇIKLAMA
‹nflaat ve Onarma ‹fllerinde ‹flin Bitimi Madde : 44
(2361 say›l› Kanunun 31'inci maddesiyle de¤iflen madde)
‹nflaat ve onarma ifllerinde geçici ve kesin kabul usulüne tabi olan hallerde geçici kabulün yap›ld›¤›n› gösteren tutana¤›n düzenlendi¤i tarih; di¤er hallerde iflin fiilen tamamland›¤› veya fiilen b›rak›ld›¤› tarih bitim tarihi olarak kabul edilir.
Bitim tarihinden sonra bu ifllerle ilgili olarak yap›lan giderler ve her ne nam ile olursa olsun elde edilen has›lat, bu giderlerin yap›ld›¤› veya has›lat›n elde edildi¤i y›l›n kâr veya zarar›n›n tespitinde dikkate al›n›r.
48/4-b ‹nflaat ve Onarma ‹fllerinde ‹flin Bitimi Madde : 44
(2361 say›l› Kanunun 31'inci maddesiyle de¤iflen madde) ‹nflaat ve onarma ifllerinde geçici ve kesin kabul usulüne tabi olan hallerde (5035 Say›l› Kanun ile de¤ifltirilen ibare. Yürürlük Tarihi: 01.01.2004 tarihinden geçerli olmak üzere 02.01.2004) geçici kabulun yap›ld›¤›n› gösteren tutana¤›n idarece onayland›¤› tarih; di¤er hallerde iflin fiilen tamamland›¤› veya fiilen b›rak›ld›¤› tarih bitim tarihi olarak kabul edilir.
Bitim tarihinden sonra bu ifllerle ilgili olarak yap›lan giderler ve her ne nam ile olursa olsun elde edilen has›lat, bu giderlerin yap›ld›¤› veya has›lat›n elde edildi¤i y›l›n kâr veya zarar›n›n tespitinde dikkate al›n›r.
‹nflaat ve onar›m ifllerinde iflin bitim tarihi olarak geçici kabul tutana¤›n›n düzenlendigi tarih yerine, “geçici kabul’un” yap›ld›¤›n› gösteren tutana¤›n idarece onayland›¤› tarih” dikkate al›nacakt›r.
AÇIKLAMA
Y›ll›k Beyannamenin Verilmesi:
Madde 92
4842 say›l› Kanunun 11'inci maddesiyle de¤iflen f›kra Yürürlük; 2003 y›l› gelirlerine de uygulanmak üzere 01.01.2004)Bir takvim y›l›na ait beyanname izleyen y›l›n Mart ay› içinde, gelirin sadece basit usulde tespit edilen ticarî kazançlardan ibaret olmas› halinde izleyen y›l›n fiubat ay› içinde, tam mükellefiyette vergiyi tarha yetkili vergi dairesine, dar mükellefiyette Türkiye'de vergi muhatab› mevcutsa onun Türkiye'de oturdu¤u yerin, Türkiye'de vergi muhatab› yoksa iflyerinin, iflyeri birden fazla ise bu iflyerlerinden herhangi birisinin bulundu¤u yer vergi dairesine verilir veya taahhütlü olarak posta ile gönderilir.
Tam mükellefiyette vergiyi tarha yetkili vergi dairesine, dar mükellefiyette Türkiye'de vergi muhatab› mevcutsa onun Türkiye'de oturdu¤u yerin, Türkiye de vergi muhatab› yoksa iflyerinin (iflyeri birden fazla ise bu
48/4-c Y›ll›k Beyannamenin Verilmesi:
Madde 92
4842 say›l› Kanunun 11'inci maddesiyle de¤iflen f›kra Yürürlük; 2003 y›l› gelirlerine de uygulanmak üzere 01.01.2004)Bir takvim y›l›na ait beyanname izleyen y›l›n (5035 Say›l› Kanun ile de¤ifltirilen ibare.
Yürürlük Tarihi: 01.01.2004 tarihinden geçerli olmak üzere 02.01.2004) mart ay›n›n onbeflinci günü akflam›na kadar, gelirin sadece basit usulde tespit edilen ticarî kazançlardan ibaret olmas› halinde izleyen y›l›n (5035 Say›l› Kanun ile de¤ifltirilen ibare.
Yürürlük Tarihi: 01.01.2004 tarihinden geçerli olmak üzere 02.01.2004)fiubat ay›n›n onbeflinci günü akflam›na kadar, tam mükellefiyette vergiyi tarha yetkili vergi dairesine, dar mükellefiyette Türkiye'de vergi muhatab› mevcutsa onun Türkiye'de oturdu¤u yerin, Türkiye'de vergi muhatab› yoksa iflyerinin, iflyeri birden fazla ise bu iflyerlerinden herhangi birisinin
Beyannamenin verilme dönemi tabloda gösterildi¤i gibi de¤ifltirilmifltir:
Gerçek Usul Basit Usul
Mart ay›n›n onbeflinci günü akflam›na kadar fiubat ay›n›n onbeflinci günü akflam›na kadar AÇIKLAMA
iflyerlerinden herhangi birisinin) bulundu¤u yer vergi dairesine verilir veya taahhütlü olarak posta ile gönderilir.
Takvim y›l› içinde memleketi terk edenlerin beyannameleri memleketi terke takaddüm eden 15 gün, ölüm halinde ölüm tarihinden itibaren 4 ay içinde verilir.
bulundu¤u yer vergi dairesine verilir veya taahhütlü olarak posta ile gönderilir.
Tam mükellefiyette vergiyi tarha yetkili vergi dairesine, dar mükellefiyette Türkiye'de vergi muhatab› mevcutsa onun Türkiye'de oturdu¤u yerin, Türkiye de vergi muhatab› yoksa iflyerinin (iflyeri birden fazla ise bu iflyerlerinden herhangi birisinin) bulundu¤u yer vergi dairesine verilir veya taahhütlü olarak posta ile gönderilir.
Takvim y›l› içinde memleketi terk edenlerin beyannameleri memleketi terke takaddüm eden 15 gün, ölüm halinde ölüm tarihinden itibaren 4 ay içinde verilir.
Vergi Tevkifat›:
Madde 94
5. a) 70'inci maddede yaz›l› mal ve haklar›n kiralanmas›
karfl›l›¤› yap›lan ödemelerden, (99/13646 say›l› B.K.K.
ile % 20 Yürürlük; 1.12.1999);
b) Vak›flar ve derneklere ait gayrimenkullerin kiralanmas› karfl›l›¤›nda bunlara yap›lan kira ödemelerinden, (95/6429 say›l› B.K.K. ile % 20 Yürürlük; 1.2.1995)
c) Kooperatiflere ait gayrimenkullerin kiralanmas›
karfl›l›¤›nda bunlara yap›lan kira ödemelerinden, (96/8955 say›l› B.K.K. ile %20 Yürürlük; 1.1.1997)
48/4-d Vergi Tevkifat›:
Madde 94
5. a) 70'inci maddede yaz›l› mal ve haklar›n kiralanmas›
karfl›l›¤› yap›lan ödemelerden, (99/13646 say›l› B.K.K.
ile % 20 Yürürlük; 1.12.1999);
b) (5035 Say›l› Kanun ile de¤ifltirilen ibare. Yürürlük Tarihi: 01.01.2004 tarihinden geçerli olmak üzere 02.01.2004) Vak›flar (mazbut vak›flar hariç) ve derneklere ait gayrimenkullerin kiralanmas› karfl›l›¤›nda bunlara yap›lan kira ödemelerinden, (95/6429 say›l›
B.K.K. ile % 20 Yürürlük; 1.2.1995)
c) Kooperatiflere ait gayrimenkullerin kiralanmas›
karfl›l›¤›nda bunlara yap›lan kira ödemelerinden, (96/8955 say›l› B.K.K. ile %20 Yürürlük; 1.1.1997)
Gayrimenkullerin kiralanmas›nda stopaj kesintisi yap›lacak vak›flar aras›ndan mazbut vak›flar ç›kar›lm›flt›r.AÇIKLAMA
Vergi Tevkifat›
Madde 94/6-
a) Da¤›t›ls›n veya da¤›t›lmas›n Kurumlar Vergisi Kanununun 8’inci maddesinin 4 numaral› bendinin;
i) (a), (c) ve (d) bentlerinde yaz›l› kazançlardan, (93/5148 say›l› B.K.K. ile % 0, Yürürlük tarihi ; 01.01.1994) ii) (b) alt bendinde yaz›l› kazançlardan, (93/5148 say›l›
B.K.K. ile %10, Yürürlük tarihi ; 01.01.1994)
b) (4842 say›l› Kanunun 12. maddesiyle de¤iflen bent.
Yürürlük tarihi : 24.04.2003) i) Tam mükellef kurumlar taraf›ndan; tam mükellef gerçek kiflilere, gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olmayanlara ve bu vergilerden muaf olanlara da¤›t›lan, 75. maddenin ikinci f›kras›n›n (1), (2) ve (3) numaral› bentlerinde yaz›l› kâr paylar›ndan (kâr›n sermayeye eklenmesi kâr da¤›t›m› say›lmaz.), (2003/5590 say›l› kararla %10 Geçerlilik tarihi :24.04.2003)
49/2 Vergi Tevkifat›
Madde 94/6-
a) Da¤›t›ls›n veya da¤›t›lmas›n Kurumlar Vergisi Kanununun 8’inci maddesinin 4 numaral› bendinin;
i) (a), (c) ve (d) bentlerinde yaz›l› kazançlardan, (93/5148 say›l› B.K.K. ile % 0, Yürürlük tarihi ; 01.01.1994)
ii) (b) alt bendinde yaz›l› kazançlardan, (93/5148 say›l›
B.K.K. ile %10, Yürürlük tarihi ; 01.01.1994)
b) (4842 say›l› Kanunun 12. maddesiyle de¤iflen bent.
Yürürlük tarihi : 24.04.2003) i) Tam mükellef kurumlar taraf›ndan; tam mükellef gerçek kiflilere, gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olmayanlara ve bu vergilerden muaf olanlara da¤›t›lan, 75. maddenin ikinci f›kras›n›n (1), (2) ve (3) numaral› bentlerinde yaz›l› kâr paylar›ndan (kâr›n sermayeye eklenmesi kâr da¤›t›m›
say›lmaz.), (2003/5590 say›l› kararla %10 Geçerlilik tarihi :24.04.2003)
Dernek ve Vak›flara, yap›lan ba¤›fllar dahil kendi gelirleri üzerinden tevkifat yapmalar›n› öngören düzenleme yürürlükten kald›r›lm›flt›r.
AÇIKLAMA
ii) Tam mükellef kurumlar taraf›ndan; dar mükellef gerçek kiflilere, dar mükellef kurumlara (Türkiye'de bir iflyeri veya daimi temsilci arac›l›¤›yla kâr pay› elde edenler hariç) ve gelir ve kurumlar vergisinden muaf olan dar mükelleflere da¤›t›lan, 75. maddenin ikinci f›kras›n›n (1), (2) ve (3) numaral› bentlerinde yaz›l› kâr paylar›ndan (Kâr›n sermayeye eklenmesi kâr da¤›t›m›
say›lmaz.),(2003/5590 say›l› kararla %10 Geçerlilik tarihi : 24.04.2003)
iii) 75. Maddenin ikinci f›kras›n›n (4) numaral› bendinde yaz›l› menkul sermaye irad›n›n ana merkeze aktar›lan tutar› üzerinden,(2003/5590 say›l› kararla %10 Geçerlilik tarihi : 24.04.2003)(2)
c) (4369 say›l› kanunun 48. maddesi ile ilave edilmifltir, Yürürlük tarihi : 01.01.1999) Vak›flar ve derneklerin (kanunla kurulan dernek ve vak›flar ile sendikalar, meslek odalar› ve bunlar›n üst kurulufllar›, borsalar ve siyasi partiler hariç), iktisadi iflletmelerinden elde edilenler d›fl›nda kalan ve tevkif ata tabi tutulmam›fl olan her türlü gelirlerinden (dernek ve vak›flara kurulufllar›
s›ras›nda tahsis edilen sermaye, üyelerine emeklilik ayl›k ve ikramiyesi vermek üzere çal›flan vak›flar›n aidat gelirleri hariç, s›f›r oranda tevkif ata tabi tutulmufl gelirleri ile ba¤›fl ve yard›mlar dahil);
ii) Tam mükellef kurumlar taraf›ndan; dar mükellef gerçek kiflilere, dar mükellef kurumlara (Türkiye'de bir iflyeri veya daimi temsilci arac›l›¤›yla kâr pay› elde edenler hariç) ve gelir ve kurumlar vergisinden muaf olan dar mükelleflere da¤›t›lan, 75. maddenin ikinci f›kras›n›n (1), (2) ve (3) numaral› bentlerinde yaz›l› kâr paylar›ndan (Kâr›n sermayeye eklenmesi kâr da¤›t›m›
say›lmaz.),(2003/5590 say›l› kararla %10 Geçerlilik tarihi : 24.04.2003)
iii) 75. Maddenin ikinci f›kras›n›n (4) numaral› bendinde yaz›l› menkul sermaye irad›n›n ana merkeze aktar›lan tutar› üzerinden,(2003/5590 say›l› kararla %10 Geçerlilik tarihi : 24.04.2003)(2)
c) (5035 Say›l› Kanun ile yürürlükten kald›r›lan bent.
Yürürlük Tarihi: 01.01.2004 tarihinden geçerli olmak üzere 02.01.2004)
i) Bakanlar Kurulu’nca vergi muafiyeti tan›nan vak›flar ve kamu menfaatlerine yararl› say›lan dernekler için (Bu bent gere¤ince yap›lan tevkif at binde birden fazla olamaz), (98/12225 say›l› B.K.K. ile % 0 Yürürlük tarihi : 01.01.1999)
ii) Di¤er vak›f ve dernekler için (Bu bent gere¤ince yap›lan tevkif at yüzde birden fazla olamaz), (98/12225 say›l› B.K.K. ile % 0 Yürürlük tarihi : 01.01.1999)
Muhtasar Beyannamenin Verilme Zaman›:
Madde : 98
(2772 say›l› Kanunun 12'nci maddesiyle de¤iflen madde) 94'üncü madde gere¤ince vergi tevkifat› yapmaya mecbur olanlar bir ay içinde yapt›klar› ödemeler veya tahakkuk ettirdikleri karlar ve iratlar ile bunlardan tevkif ettikleri vergileri (4842 say›l› Kanunun 36/1-b maddesiyle de¤iflen ibare Yürürlük; 01.01.2004)ertesi ay›n yirmiüçüncü günü akflam›na kadar, ödeme veya tahakkukun yap›ld›¤› yerin ba¤l› oldu¤u vergi dairesine bildirmeye mecburdurlar. Y›l sonlar›nda tahakkuk ettirilen mevduat faizlerinden kesilecek vergilerin bildirilmesi için bu süre bir ay uzat›l›r.
Ayn› belediye hudutlar› içinde muhtelif yerlerde yap›lan ödeme ve tahakkuklar ile bunlara ait vergilerin bir merkezden bildirilmesi caizdir.
(3505 say›l› Kanunun 14'üncü maddesiyle de¤iflen f›kra) Ziraî ürün bedelleri üzerinden tevkifat yapanlar hariç
48/4-e Muhtasar Beyannamenin Verilme Zaman›:
Madde : 98
(2772 say›l› Kanunun 12'nci maddesiyle de¤iflen madde) 94'üncü madde gere¤ince vergi tevkifat› yapmaya mecbur olanlar bir ay içinde yapt›klar› ödemeler veya tahakkuk ettirdikleri karlar ve iratlar ile bunlardan tevkif ettikleri vergileri (5035 Say›l› Kanun ile de¤ifltirilen ibare. Yürürlük Tarihi: 01.01.2004 tarihinden geçerli olmak üzere 02.01.2004) ertesi ay›n yirminci günü akflam›na kadar, ödeme veya tahakkukun yap›ld›¤›
yerin ba¤l› oldu¤u vergi dairesine bildirmeye mecburdurlar. Y›l sonlar›nda tahakkuk ettirilen mevduat faizlerinden kesilecek vergilerin bildirilmesi için bu süre bir ay uzat›l›r.
Ayn› belediye hudutlar› içinde muhtelif yerlerde yap›lan ödeme ve tahakkuklar ile bunlara ait vergilerin bir merkezden bildirilmesi caizdir.
(3505 say›l› Kanunun 14'üncü maddesiyle de¤iflen f›kra)
Muhatasar beyanname verilme zaman› afla¤›daki tabloda gösterildi¤i gibi de¤ifltirilmifltir:
Ayl›k Muhtasar Beyanname Üç Ayl›k Muhtasar Beyanname
Ertesi ay›n yirminci günü akflam› Ocak,Nisan,Temmuz ve Ekim aylar›n›n yirminci günü akflam›na kadar AÇIKLAMA
olmak üzere, çal›flt›rd›klar› hizmet erbab› say›s› 10 ve daha az olanlar, 94'üncü maddeye göre yapacaklar›
tevkifatla ilgili muhtasar beyannamelerini, ba¤l›
bulunduklar› vergi dairesine önceden bildirmek flart›yla her ay yerine (4842 say›l› Kanunun 36/1-b maddesiyle de¤iflen ibare Yürürlük; 01.01.2004)Ocak, Nisan, Temmuz ve Ekim aylar›n›n yirmiüçüncü günü akflam›na kadar verebilirler.
Ziraî ürün bedelleri üzerinden tevkifat yapanlar hariç olmak üzere, çal›flt›rd›klar› hizmet erbab› say›s› 10 ve daha az olanlar, 94'üncü maddeye göre yapacaklar›
tevkifatla ilgili muhtasar beyannamelerini, ba¤l›
bulunduklar› vergi dairesine önceden bildirmek flart›yla her ay yerine (5035 Say›l› Kanun ile de¤ifltirilen ibare.
Yürürlük Tarihi: 01.01.2004 tarihinden geçerli olmak üzere 02.01.2004) Ocak, Nisan, Temmuz ve Ekim aylar›n›n yirminci günü akflam›na kadar verebilirler.
Vergi Tevkif at›n›n Yat›r›lmas›
Madde : 119 -
(4108 say›l› Kanunun 25'inci maddesiyle de¤iflen madde Geçerlilik; 1.1.1995 Yürürlük : 2.6.1995) 94'üncü madde gere¤ince yap›lan vergi tevkifat›, vergi kesenler taraf›ndan beyanname verecekleri süre içinde ba¤l›
bulunduklar› vergi dairesine yat›r›l›r.(4842 say›l›
Kanunun 37/1-g maddesiyle cümle yürürlükten kald›r›lm›flt›r Yürürlük; 01.01.2004)
48/4-f Vergi Tevkifat›n›n Yat›r›lmas›
Madde : 119 -
(4108 say›l› Kanunun 25'inci maddesiyle de¤iflen madde Geçerlilik; 1.1.1995 Yürürlük : 2.6.1995) 94'üncü madde gere¤ince yap›lan vergi tevkifat›, vergi kesenler taraf›ndan (5035 Say›l› Kanun ile de¤ifltirilen ibare.
Yürürlük Tarihi: 01.01.2004 tarihinden geçerli olmak üzere 02.01.2004) beyanname verecekleri ay›n yirmialt›nc› günü akflam›na kadar ba¤l› bulunduklar›
vergi dairesine yat›r›l›r.(4842 say›l› Kanunun 37/1-g maddesiyle cümle yürürlükten kald›r›lm›flt›r Yürürlük;
01.01.2004)
Muhtasar beyannamelerin vergilerinin ödeme günü beyannameyi verecekleri ay›n yirmialt›nc› günü akflam›na kadard›r.
AÇIKLAMA
Geçici Vergi
Mükerrer Madde 120 -
4369 say›l› Kanunun 52 nci maddesiyle de¤iflen madde Yürürlük; 1.1.1999) Ticari kazanç sahipleri (basit usulde vergilendirilenler hariç) ile serbest meslek erbab› cari vergilendirme döneminin gelir vergisine mahsup edilmek üzere, bu Kanunun ticari veya mesleki kazanc›n tespitine iliflkin hükümlerine göre (indirim ve istisnalar ile Vergi Usul Kanununun de¤erlemeye ait hükümleri de dikkate al›narak) belirlenen ilgili hesap döneminin (4444 say›l›
Kanunun 2'nci maddesiyle de¤ifltirilen ibare. Yürürlük;
1.1.2000) alt›flar ayl›k(1) kazançlar› (42 nci madde kapsam›na giren kazançlar ile noterlik görevini ifa ile mükellef olanlar›n bu ifllerden sa¤lad›klar› kazançlar hariç) üzerinden 103 üncü maddede yer alan tarifenin ilk gelir dilimine uygulanan oranda geçici vergi öderler.
Geçici vergi matrah›n›n hesaplanmas›nda dönem sonu mal mevcutlar›, kay›tlar üzerinden tespit edilebilir.(4842
48/4-g Geçici Vergi
Mükerrer Madde 120 -
4369 say›l› Kanunun 52 nci maddesiyle de¤iflen madde Yürürlük; 1.1.1999) Ticari kazanç sahipleri (basit usulde vergilendirilenler hariç) ile serbest meslek erbab› cari vergilendirme döneminin gelir vergisine mahsup edilmek üzere, bu Kanunun ticari veya mesleki kazanc›n tespitine iliflkin hükümlerine göre (indirim ve istisnalar ile Vergi Usul Kanununun de¤erlemeye ait hükümleri de dikkate al›narak) belirlenen ilgili hesap döneminin (4444 say›l› Kanunun 2'nci maddesiyle de¤ifltirilen ibare.
Yürürlük; 1.1.2000) alt›flar ayl›k(1) kazançlar› (42 nci madde kapsam›na giren kazançlar ile noterlik görevini ifa ile mükellef olanlar›n bu ifllerden sa¤lad›klar›
kazançlar hariç) üzerinden 103 üncü maddede yer alan tarifenin ilk gelir dilimine uygulanan oranda geçici vergi öderler. Geçici vergi matrah›n›n hesaplanmas›nda dönem sonu mal mevcutlar›, kay›tlar üzerinden tespit
Geçici vergi beyan ve ödeme günü afla¤›daki tabloda görüldü¤ü gibi de¤ifltirilmifltir:
Beyan Dönemi Ödeme dönemi
Üç ayl›k dönemi izleyen ikinci ay›n onuncu günü Üç ayl›k dönemi izleyen ikinci ay›n onyedinci günü AÇIKLAMA
say›l› Kanunun 37/1-h maddesiyle cümle yürürlükten kald›r›lm›flt›r Yürürlük; 24.04.2003) (5)
(4444 say›l› Kanunun 2'nci maddesiyle eklenen f›kra, Yürürlük; 1.1.2000) Bakanlar Kurulu geçici vergi dönemlerini üç aya indirmeye, geçici verginin beyan ve ödeme sürelerini üç ayl›k dönemi izleyen ikinci ay›n onbeflinci günü akflam› olarak belirlemeye yetkilidir.
Hesaplanan geçici vergi, (4444 say›l› Kanunun 2'nci maddesiyle de¤ifltirilen ibare. Yürürlük; 1.1.2000) alt›
ayl›k dönemi izleyen ikinci ay›n 15 inci günü akflam›na kadar ba¤l› olunan vergi dairesine beyan edilir ve ayn›
süre içinde ödenir. Ayn› dönem içinde tevkif edilmifl bulunan gelir vergisi (42 nci maddede belirtilen kazançlardan yap›lan tevkifat hariç) hesaplanan geçici vergiden mahsup edilir.
Yap›lan incelemeler sonucunda, geçmifl dönemlere ait geçici verginin % 10'u aflan tutarda eksik beyan edildi¤inin tespiti halinde, eksik beyan edilen bu k›s›m için re'sen veya ikmalen geçici vergi tarh edilir. Mahsup süresi geçtikten sonra, kesinleºen geçici vergiler terkin edilir, ancak gecikme faizi ve ceza tahsil edilir.
Bir önceki takvim y›l›nda (4444 say›l› Kanunun 2'nci
edilebilir.(4842 say›l› Kanunun 37/1-h maddesiyle cümle yürürlükten kald›r›lm›flt›r Yürürlük; 24.04.2003) (5)
(4444 say›l› Kanunun 2'nci maddesiyle eklenen f›kra, Yürürlük; 1.1.2000) Bakanlar Kurulu geçici vergi dönemlerini üç aya indirmeye, (5035 Say›l› Kanun ile de¤ifltirilen ibare. Yürürlük Tarihi: 01.01.2004 tarihinden geçerli olmak üzere 02.01.2004) geçici verginin beyan süresini üç ayl›k dönemi izleyen ikinci ay›n onuncu, ödeme süresini ise onyedinci günü akflam› olarak belirlemeye yetkilidir.
Hesaplanan geçici vergi, (4444 say›l› Kanunun 2'nci maddesiyle de¤ifltirilen ibare. Yürürlük; 1.1.2000) alt›
ayl›k (5035 Say›l› Kanun ile de¤ifltirilen ibare.
Yürürlük Tarihi: 01.01.2004 tarihinden geçerli olmak üzere 02.01.2004) dönemi izleyen ikinci ay›n onuncu günü akflam›na kadar ba¤l› olunan vergi dairesine beyan edilir ve onyedinci günü akflam›na kadar ödenir. Ayn› dönem içinde tevkif edilmifl bulunan gelir vergisi (42 nci maddede belirtilen kazançlardan yap›lan tevkifat hariç) hesaplanan geçici vergiden mahsup edilir.
Yap›lan incelemeler sonucunda, geçmifl dönemlere ait
maddesiyle de¤ifltirilen ibare. Yürürlük; 1.1.2000) alt›flar ayl›k (3) dönemler halinde tahakkuk ettirilerek tahsil edilen geçici vergi, y›ll›k beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilir. Mahsup edilemeyen tutar, mükellefin di¤er vergi borçlar›na mahsup edilir. Bu mahsuplara ra¤men kalan geçici vergi tutar›, o y›l›n sonuna kadar yaz›l› olarak talep edilmesi halinde mükellefe red ve iade edilir.
iflin b›rak›lmas› halinde, iflin b›rak›ld›¤› dönemi izleyen dönemlerde geçici vergi ödenmez.
Geçici vergi uygulamas›na iliflkin usuller Maliye Bakanl›¤›'nca tespit edilir.
geçici verginin % 10'u aflan tutarda eksik beyan edildi¤inin tespiti halinde, eksik beyan edilen bu k›s›m için re'sen veya ikmalen geçici vergi tarh edilir. Mahsup süresi geçtikten sonra, kesinleºen geçici vergiler terkin edilir, ancak gecikme faizi ve ceza tahsil edilir.
Bir önceki takvim y›l›nda (4444 say›l› Kanunun 2'nci maddesiyle de¤ifltirilen ibare. Yürürlük; 1.1.2000) alt›flar ayl›k(3) dönemler halinde tahakkuk ettirilerek tahsil edilen geçici vergi, y›ll›k beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilir. Mahsup edilemeyen tutar, mükellefin di¤er vergi borçlar›na mahsup edilir. Bu mahsuplara ra¤men kalan geçici vergi tutar›, o y›l›n sonuna kadar yaz›l› olarak talep edilmesi halinde mükellefe red ve iade edilir.
iflin b›rak›lmas› halinde, iflin b›rak›ld›¤› dönemi izleyen dönemlerde geçici vergi ödenmez.
Geçici vergi uygulamas›na iliflkin usuller Maliye Bakanl›¤›'nca tespit edilir.
Geçici Madde 55
(4444 say›l› Kanunun 3'üncü maddesiyle eklenen madde.
Yürürlük; 14.8.1999)
(4783 say›l› Kanunun 8/2 inci maddesiyle de¤iflen ibare Yürürlük; 01.01.2003 tarihinden geçerli olmak üzere 09.01.2003)1/1/1999 - 31/12/2003 tarihleri aras›nda elde edilen ve tevkif suretiyle vergilendirilmifl bulunan Gelir Vergisi Kanununun 75 inci maddesinin 7, 12 ve 14 numaral› bentlerinde yaz›l› menkul sermaye iratlar› ile menkul k›ymetler yat›r›m fonlar›n›n kat›lma belgelerine ödenen kâr paylar› için y›ll›k beyanname verilmez. Di¤er gelirler nedeniyle beyanname verilmesi halinde de bu gelirler beyannameye dahil edilmez. Ticari iflletmeye dahil olan bu gelirler, bu maddenin kapsam› d›fl›ndad›r.
48/4-h Geçici Madde 55
(4444 say›l› Kanunun 3'üncü maddesiyle eklenen madde. Yürürlük; 14.8.1999)
(5035 Say›l› Kanun ile de¤ifltirilen ibare. Yürürlük Tarihi: 01.01.2004 tarihinden geçerli olmak üzere 02.01.2004) 1/1/1999 - 31/12/2004 tarihleri aras›nda elde edilen ve tevkif suretiyle vergilendirilmifl bulunan Gelir Vergisi Kanununun 75 inci maddesinin 7, 12 ve 14 numaral› bentlerinde yaz›l› menkul sermaye iratlar› ile menkul k›ymetler yat›r›m fonlar›n›n kat›lma belgelerine ödenen kâr paylar› için y›ll›k beyanname verilmez.
Di¤er gelirler nedeniyle beyanname verilmesi halinde de bu gelirler beyannameye dahil edilmez. Ticari iflletmeye dahil olan bu gelirler, bu maddenin kapsam› d›fl›ndad›r.
Mevduat faizleri, özel finans kurumlar›ndan al›nan kar pay› ve repo gelirleri ve menkul k›ymetler yat›r›m fonlar›n›n kat›lma belgelerine ödenen kâr paylar› için beyanname vermeme hakk› 31.12.2004’e kadar uzat›lm›flt›r.
AÇIKLAMA
Geçici Madde 59
(4783 say›l› Kanunun 8/3 üncü maddesiyle de¤iflen ibare Yürürlük; 01.01.2003 tarihinden geçerli olmak üzere 09.01.2003)31.12.2005 tarihine kadar, (4783 say›l›
Kanunun 8/3 üncü maddesiyle de¤iflen ibare Yürürlük;
01.01.2003 tarihinden geçerli olmak üzere 09.01.2003)26.7.2001-31.12.2003 tarihleri aras›nda(**) ihraç edilen Devlet tahvilleri ve Hazine bonolar›n›n faiz gelirleri ve elden ç›kar›lmas›ndan sa¤lanan di¤er kazançlar toplam›n›n; 2001 y›l›nda 50 milyar liras›, 2002 ve izleyen y›llarda bu tutar›n veya art›r›lm›fl tutar›n her y›l için belirlenen yeniden de¤erleme oran›nda art›r›lmas›yla bulunacak tutar gelir vergisinden müstenad›r. Bu istisnadan yararlananlar, (4783 say›l› Kanunun 8/3 üncü maddesiyle de¤iflen ibare Yürürlük; 01.01.2003 tarihinden geçerli olmak üzere 09.01.2003)mükerrer 80 inci ve geçici 56 nc› maddelerde yer alan istisnalardan ayr›ca yararlanamaz.
Ticari iflletmelere ait olan bu tür gelirler hakk›nda bu madde hükmü uygulanmaz.
48/4-j Geçici Madde 59
(5035 Say›l› Kanun ile de¤ifltirilen ibare. Yürürlük Tarihi: 01.01.2004 tarihinden geçerli olmak üzere 02.01.2004) 31/12/2006 tarihine kadar, ve (5035 Say›l›
Kanun ile de¤ifltirilen ibare. Yürürlük Tarihi:
01.01.2004 tarihinden geçerli olmak üzere 02.01.2004) 26/7/2001-31/12/2004 tarihleri aras›nda ihraç edilen Devlet tahvilleri ve Hazine bonolar›n›n faiz gelirleri ve elden ç›kar›lmas›ndan sa¤lanan di¤er kazançlar toplam›n›n; 2001 y›l›nda 50 milyar liras›, 2002 ve izleyen y›llarda bu tutar›n veya art›r›lm›fl tutar›n her y›l için belirlenen yeniden de¤erleme oran›nda art›r›lmas›yla bulunacak tutar gelir vergisinden müstenad›r. Bu istisnadan yararlananlar, (4783 say›l›
Kanunun 8/3 üncü maddesiyle de¤iflen ibare Yürürlük;
01.01.2003 tarihinden geçerli olmak üzere 09.01.2003)mükerrer 80 inci ve geçici 56 nc›
maddelerde yer alan istisnalardan ayr›ca yararlanamaz.
Ticari iflletmelere ait olan bu tür gelirler hakk›nda bu madde hükmü uygulanmaz.
26.7.2001-31.12.2004 tarihleri aras›nda ihraç edilen Devlet tahvilleri ve Hazine bonolar›n›n faiz gelirleri ve elden ç›kar›lmas›ndan sa¤lanan di¤er kazançlar toplam›n›n; 2001 y›l›nda 50 milyar liras›, 2002 ve izleyen y›llarda bu tutar›n veya art›r›lm›fl tutar›n her y›l için belirlenen yeniden de¤erleme oran›nda art›r›lmas›yla bulunacak tutar›n Gelir Vergisinden istisna edilmesine iliflkin uygulama 31.12.2006 tarihine kadar uzat›lm›flt›r.
AÇIKLAMA
