NKUBAP.00.M4.KR.15.01nolu proje
NKÜ MALKARA MYO BİLGİSAYAR DESTEKLİ ENDÜSTRİYEL TASARIM LABORATUVARI
Yürütücü: Doç. Dr. Kadir ERTÜRK
Araştırmacı: Öğr. Gör. Osman Burak AKALAN Öğr. Gör. Metin DAĞ
2016
i ÖNSÖZ
NKÜ MALKARA MYO BİLGİSAYAR DESTEKLİ ENDÜSTRİYEL TASARIM LABORATUVARI NKUBAP.00.M4.KR.15.01nolu proje;
Proje kapsamında Bilgisayar Destekli Tasarım ve Bilgisayar Destekli Üretim derslerinin uygulaması için kullanılacak programları sağlıklı çalıştırabilecek 20 kişinin eğitim görebileceği laboratuvar ortamı hazırlanmıştır. Projeden sadece kullanılacak programları sağlıklı çalıştırabilecek yüksek donanımlı 8 adet bilgisayar kasası alınmıştır.
Projeyi destekleyen Namık Kemal Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimine teşekkür ederim.
ii İÇİNDEKİLER
Önsöz ... i
İçindekiler………...……ii
Şekil Listesi………...…iii
Özet ... iv
Abstract ... v
1. Giriş ... 1
2. Gereç ve Yöntem ... 1
3. Sonuç ... 3
4. Kaynaklar ... 4
iii ŞEKİL LİSTESİ:
Şekil 1. Proje desteği ile donatılan, okulumuzun sağladığı 60m2 lik laboratuvardan görünümler...3
iv ÖZET
Malkara Meslek Yüksekokulu öğrencilerinin alanlarında yetkinleşmeleri için uygulamalı eğitim almaları önemlidir. Bu anlamda Endüstride yaygın olarak kullanılan bilgisayar destekli tasarım ve üretim programlarının uygulamalı olarak öğrenilmesi öğrencilerimizin donanımlarına katkı sağlamaktadır. Makine tasarım ve üretimini uygulamalı olarak öğrenen öğrenciler ülkemiz ekonomisine katkı sağlamaktadır.
Proje kapsamında Bilgisayar Destekli Tasarım ve Bilgisayar Destekli Üretim derslerinin uygulaması için kullanılacak programları sağlıklı çalıştırabilecek, okulumuz tarafından sağlanan 60m2 alanlı 20 kişinin eğitim görebileceği bir laboratuvar ortamı hazırlanmıştır. Projeden sadece kullanılacak programları sağlıklı çalıştırabilecek yüksek donanımlı bilgisayar kasaları alınmıştır. Geri kalan monitör, Projeksiyon ve masalar okulumuz tarafından temin edilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Bilgisayar Destekli Tasarım, Bilgisayar Destekli Üretim, Makine.
v ABSTRACT
In order to improve the skills of the students of Vocational School of Malkara, it is essential to get applied training of computer aided design and manifacturing programs, which is widely used in the endustry. Applied education of the students in designing and manufacturing of machines make a significant contribution to the national economy.
Within the scope of the project,we designated a laboratory of 60 m2 area capable to train 20 students to run the softwares for the application of the lectures Computer Aided Design and Computer Aided Manufacturing. The room for the laboratory is provided by our school. Using the project support, only highly efficient computer cases, which are well capable to run the softwares are purchased. The rest of the system such as projectors, and tables are provided by our school.
Keywords:Computer Aided Design, Computer Aided Manufacturing, Mechanical
1 1. GİRİŞ
NKÜ Malkara Meslek Yüksekokulumuzda teknik programlar bölümü bünyesinde elektrik, gıda teknolojisi, makine, süt ve besi hayvancılığı programları, iktisadi ve idari programlar bölümü bünyesinde muhasebe ve vergi uygulamaları, işletme yönetimi, pazarlama, turizm ve otel işletmeciliği programları bulunmaktadır. Makine ve Metal Teknolojileri bölümünde bulunan Makine Programı endüstriye dayalı talaşlı ve talaşsız üretim metotları, bilgisayar destekli tasarım ve üretim (CAD-CAM), bakım ve onarım teknikleri, ölçme ve kalite kontrol, hidrolik ve pnömatik sistemler, malzeme tanıma ve muayenesi (tahribatlı - tahribatsız) ve bakım onarım teknikleri hakkında bilgi ve beceri kazandıran, bir işletmede atölyede sorumluluk üstlenebilmesi için yöneticilik formasyonu verilen teknik ara eleman yetiştirmeyi hedefler. Öğrenciler tarafından tercih edilen makine programının kontenjanı 60 kişiye ulaşmıştır.
Malkara Meslek Yüksekokulunda, bilgisayar destekli tasarım ve üretim laboratuvarının kurulması, sanayide ve endüstride yaygın olarak kullanılan programların uygulamalı olarak öğrencilerimize öğretilmesi amaçlanmıştır.
2. GEREÇ VE YÖNTEM
Sanayi ve endüstride yaygın olarak kullanılan CNC (Computer Numerical Control) “Bilgisayar Yardımı İle Sayısal Kontrol” anlamındaki kelimelerinin baş harflerinden oluşan bir ifadedir. Bir CNC tezgah denince; o tezgahın çalıştırılmasının, durdurulmasının, takım hareketlerinin, takımların değiştirilmesinin, eksen hareketlerinin ve buna benzer tezgahın çalışması ile ilgili bütün işlerin manuel (el ile) değil de bilgisayardaki bir kontrol ünitesi sayesinde otomatik olarak kontrol edildiği tezgah ifade edilir. Kontrol ünitesinde ki programda tezgahların hareketlerini kontrol etmek için harfler ve sayılardan oluşan komutlar kullanılır.
CNC tezgâhlarının çalıştırılabilmesi için bilgisayar destekli tasarım ve bilgisayar destekli üretim programlarının bilinmesi gerekmektedir.
Bilgisayar Destekli Tasarım CAD (Computer Aided Design) mühendislik dizaynının ortaya çıkarılması, geliştirilmesi, analizi ve modifikasyonu desteklemek için bilgisayar sistemlerinin kullanılmasıdır. Bilgisayar Destekli İmalat CAM (Computer Aided Manufacturing) bir imalat tesisinin üretim kaynakları arasında oluşturulan bir bilgisayar etkileşim alanı vasıtasıyla tesisin faaliyetlerini doğrudan ya da dolaylı planlaması, yönetimi ve kontrolü için bilgisayar sistemlerinin kullanımıdır. Bilgisayar Destekli Mühendislik CAE (Computer Aided Engineer), imalatı yapılacak parçanın, bilgisayar ortamında teste tabi tutularak karşılaşabileceği durumların incelenmesidir.
SolidWorks, SolidCAM, AutoCAD, AjanCAM… gibi programları sağlıklı çalıştırabilecek bilgisayar donanımı hassas bir şekilde ele alınmıştır. Okulumuzda bu donanımda iki adet bilgisayar bulunmaktadır. Projeden 8 adet aynı donanımlı bilgisayar kasası alınarak toplam 10 adet bilgisayarla 20 öğrencinin öğretim görebileceği laboratuvar kurulmuştur.
2
Bilimsel ve Teknolojik gelişmelerden en çok etkilenen ve faydalanan sektörlerden birisi de makine ve üretim sanayidir. Bir ürünü kaliteden ödün vermeden daha düşük maliyetle gerek ulusal gerek uluslararası rekabeti sağlayabilecek nitelikte üretebilmek, firmaların varlığını sürdürebilmesi için zorunlu hale gelmiştir. Ürünleri ve üretim süreçlerini geliştirebilmek ve teknolojik gelişmelerle uyumlu hale getirebilmek için bu sektördeki üreticileri teknolojiyi yakından takip etmek durumundadır.
Bilgisayar Destekli Tasarım aracılığıyla tasarımda ve üretimde devrim sayılabilecek gelişmeler sağlamıştır. Bilgisayar Destekli İmalat/Tasarım genel anlamda bilgisayar teknikleri kullanan yeni bir teknolojik alandır. Bu alanda çalışacak elemanların yüksek düzeyde yetişmiş olmaları gerekmektedir. Değişik mühendislik düzlemlerinden ortak bir proje üzerinde çalışacak takım üyelerinin ortak bir kavram bütünlüğüne ve ortak bir teknik dile sahip olmaları gerekmektedir. Bu durumda ortaöğrenimden ve meslek okullarından başlamak üzere üniversite ve yüksekokullarda bu programların eğitimlerinin verilmesi bir gereklilik olmuştur.
Bilgisayar destekli tasarım ve üretim laboratuvarının kurulmasıyla mezunlarımızın mesleki yaşamlarında başarılı olabilmeleri için kritik öneme sahip beceriler sağlanmıştır.
Öğrencilerin kurulan laboratuvar sayesinde öğrenmiş oldukları makine tasarım ve üretim ile ilgili teorik bilgilerini uygulamalı olarak öğrenerek daha yetkin ve donanımlı olmuşlardır. Ayrıca öğrencilerimizin ve dolayısıyla okulumuzun eğitim öğretim kalitesi artırılmıştır.
Makine tasarım ve üretimini uygulamalı olarak öğrenen öğrencilerimiz, güncel teknolojiye daha rahat hakim olma imkanı kazanarak, hızlı ve hatasız üretim yaparak ülkemiz ekonomisine buradan gelen katkı artırılmıştır.
Parametreler:
1. Model Tasarımı: CAD (Computer Aided Design)
2. Tasarlanan Modelin CAM (Computer Aided Manufacturing) ortamına aktarılması: Cam Part Tanımlama
3. Cam Programında gerekli işlemlerin yapılarak (geometri, takım atama, uzantılar vb.) simülasyonda izlenmesi ve G kodlarının türetilmesi.
Uygulanacak Yöntem: Konuyla ilgili programlar çalıştırılarak programlar üzerinde çeşitli örnek uygulamalar yapılarak konu kavratılmaktadır.
Kullanılacak Materyal: Yüksek donanımlı bilgisayar ve tasarım / üretim programları.
Yapılacak Ölçümler ve Kurulacak İlişkiler: Yapılacak çalışmalar, program simülasyonunda izlenerek sistemin hata verip vermediği kontrol edilmektedir. Bazı çalışmaların başarısı, CNC tezgâhta uygulama yapılarak ölçülmektedir.
3 3. SONUÇ
Bilgisayar Destekli Tasarım ve Üretim Laboratuvarının kullanılabilir duruma gelmesinde ilk olarak yüksek donanımlı bilgisayarların temin edilmiştir. Bilgisayarların temininden sonra konuyla ilgili eğitim ve öğretim çalışmalarına başlanmıştır. Projede kullanılması amaçlanan yüksek donanımlı bilgisayarların temin edilmesi ile öğrenci, bir makine parçasını tasarım programında modelleyip, üretim programına aktarıp, CAM programında gerekli işlemler yapılarak G kodlarını türetilebilir hale gelmiştir. Böylece proje tam anlamıyla başarıyla amacına ulaşmıştır. Ayrıca kurulan laboratuvar imkanları kullanılarak ülkemizin enerji bağımlılığına çözüm getirecek dikey rüzgar türbini tasarım çalışmalarına da başlanmıştır. Sonuç olarak endüstri alanında çalışacak elemanların daha donanımlı olmaları sağlandığı gibi ülkemizin sorunlarına çözüm getirecek çalışmaların yapılabileceği bir laboratuvar kurulmuştur.
Şekil 1. Proje desteği ile donatılan, okulumuzun sağladığı 60m2 lik laboratuvardan görünümler.
4 4. KAYNAKLAR
Akkurt M.,Takım tezgâhlarının Programlanması ve CAD-CAM Sistemleri. Birsen Yayınevi, 2010
Bıçakcı A.N.,SolidWorksSolidCAM& 3D Quickpress. Kodlab Yayın ve Eğitim Hizmetleri San. Ve Tic. Ltd. Şti., 2012
Gök K.,AutoCAD. Seçkin Yayıncılık, 2008
