www.kto.org.tr | 1
HABER BÜLTENİ
15.02.2021 Sayı 88
KONYA HİZMETLER SEKTÖRÜNÜN ÇALIŞAN SAYISI BEKLENTİSİ YÜKSELDİ
Konya Hizmetler Sektörü Güven Endeksi geçen aya göre yükselirken, geçen yılın aynı ayına göre düştü. Önümüzdeki 3 ayda hizmetlere olan talep beklentisi Aralık 2020’ye göre yükselirken, Ocak 2020’ye göre düştü. Konya hizmetler sektörünün önümüzdeki dönemde hizmetlere olan talep beklentisi, Türkiye genelinden daha yüksek bir değer aldı. Önümüzdeki 3 ayda fiyat beklentisinde ve çalışan sayısı beklentisinde geçen aya göre artış gözlendi.
Konya Hizmetler Sektörü Güven Endeksi geçen aya göre yükseldi:
Konya Hizmetler Sektörü Güven Endeksi geçen aya göre 3 puan yükselirken, geçen yıla göre 15,8 puan düşerek -20,9 puan değerini aldı. Türkiye genelini temsil eden Hizmetler Sektörü Güven Endeksi ise Ocak 2021’de geçen aya göre 5,2 puan yükselirken, geçen yıla göre 12,8 puan düşerek -6,5 puan değerini aldı. Buna karşın AB-27’yi temsil eden hizmetler sektörü güven endeksi Ocak 2021’de bir önceki aya göre 0,2 puan yükselirken, geçen yılın aynı dönemine göre 22,9 puan düşerek -13,3 puan değerini aldı. Konya Hizmetler Sektörü Güven Endeksi, Ocak ayında Türkiye genelinden daha kötü performans sergiledi. Konya Hizmetler Sektörü Güven Endeksinin geçen aya göre yükselmesinde gelecek 3 ayda verilen hizmetlere olan talep beklentisindeki artış etkili oldu.
Şekil-1. Hizmetler Sektörü Güven Endeksi karşılaştırması* (Ocak 2020 – Ocak 2021)
*Mevsimsellikten arındırılmamış seriler -60,0
-50,0 -40,0 -30,0 -20,0 -10,0 0,0 10,0 20,0
Konya (Konya TO) Türkiye (TÜİK) AB-27
www.kto.org.tr | 2 Tablo-1. Konya Hizmetler Sektörü Güven Endeksi*
Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık
2015 6,4 7,3 3,6 5,8 1,3 -6,1 1,8 -8,8 -12,0 -6,0 4,2 5,8
2016 -6,3 -3,3 -1,7 -1,7 -8,6 -4,8 -2,0 -9,4 -4,1 -11,5 -10,7 -20,7 2017 -20,0 -12,7 -8,0 0,0 -1,2 1,7 3,2 -8,5 -11,3 -8,3 -8,0 -4,0 2018 -7,9 -5,7 -10,7 -1,6 -10,3 -13,7 -6,2 -12,0 -21,6 -33,8 -31,1 -28,4 2019 -29,3 -32,7 -30,7 -31,3 -32,8 -13,3 -21,3 -16,8 -21,4 -21,0 8,6 -6,6 2020 -5,1 -9,0 -11,2 -38,3 -34,2 -14,3 -11,1 -18,8 -28,2 -16,4 -24,9 -23,9 2021 -20,9
Konya hizmetler sektörünün yüzde 36,3’ü önümüzdeki dönemden umutlu:
Önümüzdeki 3 ayda verilen hizmetlere olan talep beklentisinin denge değeri Ocak 2021’de bir önceki aya göre 15,7 puan yükselirken, geçen yılın aynı dönemine göre 10 puan düşerek 11,3 puan değerini aldı. Önümüzdeki 3 ayda verilen hizmetlere olan talep beklentisi bir önceki aya göre hem Konya ve Türkiye genelinde hem AB-27’de yükseldi. Ocak ayında Konya, Türkiye genelinden daha iyi performans sergiledi.
Ocak 2021’de Konya’da hizmetler sektöründe faaliyet gösteren firmaların yüzde 36,3’ü önümüzdeki 3 ayda verdikleri hizmetlere olan talepte artış beklerken, yüzde 25’i talepte düşme beklediklerini ifade etti.
Şekil-2. Önümüzdeki 3 ayda verilen hizmetlere talep beklentisi* (%arttı - %azaldı) (Ocak 2020 – Ocak 2021)
*Mevsimsellikten arındırılmamış seriler -80,0
-60,0 -40,0 -20,0 0,0 20,0 40,0 60,0 80,0
Konya (Konya TO) Türkiye (TÜİK) AB-27
www.kto.org.tr | 3 Tablo-2. Önümüzdeki 3 ayda verilen hizmetlere talep beklentisi* (%arttı – %azaldı)
Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık
2015 34,7 38,0 25,7 24,7 26,3 5,0 28,7 6,3 8,7 22,7 46,3 35,3
2016 20,7 33,0 35,3 35,3 23,7 29,7 23,0 28,1 21,3 8,0 2,7 2,0
2017 7,0 19,4 27,7 36,3 19,7 22,7 29,7 6,7 -9,7 -2,3 0,3 10,3
2018 12,7 18,7 15,3 25,3 7,7 14,0 21,7 3,0 -6,3 -15,3 -9,7 -5,0
2019 -1,0 0,0 -1,7 7,0 2,0 25,3 8,7 3,0 -15,0 -17,7 17,7 7,7
2020 21,3 18,0 10,7 24,0 24,7 57,3 41,0 6,7 -13,3 8,7 -26,3 -4,3 2021 11,3
Ocak ayının lideri bilgisayar ve ilgili hizmetler sektörü oldu:
Ocak ayında Konya’da hizmetler sektörüne alt sektörler itibarıyla bakıldığında, “bilgisayar ve ilgili hizmetler” sektörünün en iyi performans gösteren sektör olduğu görüldü. Bilgisayar ve ilgili hizmetler sektörünü, “posta ve telekomünikasyon hizmetleri” ve “danışmanlık faaliyetleri” sektörleri takip etti. Bu sektörlerde geçen yıla artış yaşandı. “Yayımcılık faaliyetleri”, “ulaştırma hizmetleri”, “oteller ve restoranlar”, “hizmet faaliyetleri”, “sağlık işleri ve sosyal hizmetler”, “finansal hizmetler” ve “eğitim” sektörlerinde ise geçen yıla göre düşüş yaşandı.
Şekil-3. Alt sektörler bazında endeksin Ocak 2021’de bir önceki yıla göre değişimi (puan)
-60,0
-35,6 -32,8
-23,4 -15,9
-10,0 -9,5
0,3 6,3
27,2
-80,0 -60,0 -40,0 -20,0 0,0 20,0 40,0
Eğitim Finansal hizmetler Sağlık işleri ve sosyal hizmetler Hizmet faaliyetleri Oteller ve restoranlar Ulaştırma hizmetleri Yayımcılık faaliyetleri Danışmanlık faaliyetleri Posta ve telekomünikasyon hizmetleri
Bilgisayar ve ilgili hizmetler Ortalama
www.kto.org.tr | 4
Firmaların yüzde 16,3’ü finansal kısıtlardan şikâyet ediyor:
Konya’da hizmetler sektöründe faaliyetleri kısıtlayan faktörlerin geçen yıla göre değişimleri incelendiğinde diğer faktörlerden, materyal veya ekipman eksikliğinden, işgücü eksikliğinden ve faaliyetlerini kısıtlayan hiçbir şeyin olmadığını söyleyenlerin oranında geçen yıla göre artış yaşanmıştır. Finansal kısıtlardan ve talep yetersizliğinden şikayet edenlerin oranında geçen yıla göre düşüş yaşanmıştır.
Ocak ayında hizmetler sektöründe faaliyet gösteren firmaların yüzde 54,3’ü faaliyetlerini kısıtlayan temel etmenin diğer faktörler olduğunu dile getirmiştir. Firmaların yüzde 16,3’ü finansal kısıtların, yüzde 11,3’ü talep yetersizliğinin, yüzde 2,3’ü işgücü eksikliğinin ve yüzde 1,7’si materyal veya ekipman eksikliğinin faaliyetlerini kısıtladığını vurgulamıştır.
Faaliyetlerini kısıtlayan hiçbir şeyin olmadığını ifade edenlerin oranı ise yüzde 14 olmuştur.
Şekil-4. Faaliyetleri kısıtlayan temel etkenlerin Ocak 2021’de bir önceki yıla göre değişimi (puan) 42,0
3,3 0,7 0,3
-14,7
-31,7 -40,0
-30,0 -20,0 -10,0 0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0
Diğer faktörler Hiçbir şey Materyal veya ekipman
eksikliği
İşgücü eksikliği Finansal kısıtlar
Talep yetersizliği
www.kto.org.tr | 5
Konya hizmetler sektörünün gelecek döneme ilişkin beklentisi Türkiye genelinden daha yüksek:
Konya ve Türkiye, Hizmetler Sektörü Güven Endeksi Anketi soruları bazında karşılaştırıldığında, ocak ayında Konya’nın gelecek dönem tüm göstergelerinde, Türkiye’ye göre daha iyi bir performans sergilediği görüldü. Gelecek üç ayda çalışan sayısı ve fiyat beklentisi göstergelerinde geçen aya ve geçen yıla göre artış yaşandı.
Tablo-3. Soru bazında detaylı sonuçlar* (puan)
Sorular
Konya (Konya TO)
01/2020
Konya (Konya TO)
12/2020
Konya (Konya TO)
01/2021
Bir önceki aya göre
değişim 01/2021
Bir önceki yılın aynı ayına göre değişim
01/2021
Türkiye (TÜİK) 01/2021 Geçtiğimiz üç ayda işleriniz nasıl
değişti? -23,3 -38,0 -40,3 -2,3 -17,0 -8,9
Geçtiğimiz üç ayda şirketinizin verdiği hizmetlere olan talep nasıl değişti?
-13,3 -29,3 -33,7 -4,3 -20,3 -11,6
Gelecek üç ayda şirketinizin verdiği hizmetlere olan talebin ne yönde değişmesini
bekliyorsunuz?
21,3 -4,3 11,3 15,7 -10,0 1,2
Geçtiğimiz üç ayda şirketinizin toplam çalışan sayısı nasıl değişti?
-8,3 -6,3 -12,7 -6,3 -4,3 -3,2
Gelecek üç ayda şirketinizin toplam çalışan sayısının ne yönde değişmesini
bekliyorsunuz?
3,3 -0,3 10,0 10,3 6,7 3,1
Gelecek üç ayda şirketinizin verdiği hizmetlerin fiyatlarının ne yönde değişmesini
bekliyorsunuz?
38,0 44,3 47,0 2,7 9,0 24,6
Geçen yılın aynı dönemine göre iş hacminizde (hizmet
satışlarınızda) nasıl bir gelişme oldu?
-25,0 -28,7 -34,0 -5,3 -9,0
www.kto.org.tr | 6
Ocak ayında hizmetler sektöründe Türkiye, AB’ye göre daha iyi performans sergiledi:
AB-27 ülkeleri ve Türkiye’nin Hizmetler Sektörü Güven Endeksi değerlerine bakıldığında, tüm ülkelerde geçen yıla göre düşüş olduğu görüldü. Geçen yıla göre en fazla düşüş Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nde yaşandı. Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’ni, Yunanistan, Hırvatistan ve İrlanda takip etti. Türkiye Hizmetler Sektörü Güven Endeksi, geçen yıla göre AB-27 ve Euro bölgesine kıyasla daha iyi performans sergiledi.
Tablo-4. AB-27 Ülkeleri ve Türkiye’nin Hizmetler Sektörü Güven Endeksi karşılaştırmaları (Ocak 2020’ye göre)
Ülkeler/ (Puan) Ocak 2020’ye göre Hizmetler Sektörü Güven
Endeksi’ndeki Değişim Ocak 21
Estonya -2,7 -5,6
Malta -2,7 -6,3
İsveç -4,0 7,3
Belçika -9,8 -2,2
Finlandiya -12,4 -2,7
Türkiye -12,8 -6,5
Arnavutluk -14,4 -6,1
Karadağ -14,8 -10,2
Sırbistan -15,9 -4,9
İtalya -17,4 -16,7
Hollanda -17,4 -11,3
Danimarka -17,9 -12,1
Fransa -17,9 -14,3
Polonya -20,5 -23,2
AB-27 -22,9 -13,3
Slovakya -23,3 -24,0
Çek Cumhuriyet -23,5 7,3
Euro Bölgesi-19 -23,8 -14,0
Macaristan -25,0 -19,4
Portekiz -25,0 -22,5
Slovenya -25,5 -7,8
Romanya -26,0 -17,9
Makedonya -26,4 -11,6
Almanya -29,1 -10,3
Litvanya -29,4 -8,2
Avusturya -29,4 -10,0
Letonya -29,9 -24,7
Bulgaristan -30,8 -18,1
İspanya -31,3 -24,5
İrlanda -45,3 -14,0
Hırvatistan -45,6 -28,5
Yunanistan -48,2 -29,1
Güney Kıbrıs Rum Yönetimi -76,4 -42,3