KÖPEK GENÇLİK KÖPEK GENÇLİK
HASTALIĞI HASTALIĞI
DISTEMPER
DISTEMPER
Köpek ve diğer karnivorların çok bulaşıcı, Köpek ve diğer karnivorların çok bulaşıcı, akut veya subakut seyirli iki fazlı bir
akut veya subakut seyirli iki fazlı bir ateş yüklemesi gösteren Leukopeni, ateş yüklemesi gösteren Leukopeni,
Gastrointestinal ve solunum sistemi ile Gastrointestinal ve solunum sistemi ile
MSS semptomları ile karekterize viral MSS semptomları ile karekterize viral
bir hastalıktır.
bir hastalıktır.
Kültür ırklar yerli ırklara nazaran daha Kültür ırklar yerli ırklara nazaran daha hassastır.
hassastır.
ETİYOLOJİ-1 ETİYOLOJİ-1
Paramyxoviridae– Morbillivirus Paramyxoviridae– Morbillivirus
RNA RNA
Zarlı Zarlı
Eter ve Kloroforma hassas Eter ve Kloroforma hassas
HA HA
Diğer tüm morbilliviruslar ile yakın Diğer tüm morbilliviruslar ile yakın antijenik ilişki içerisindedir.
antijenik ilişki içerisindedir.
Serolojik olarak tek tiptir. Serolojik olarak tek tiptir.
ETİYOLOJİ-2 ETİYOLOJİ-2
Deneme hayvanı olarak Köpek yavrusu, Deneme hayvanı olarak Köpek yavrusu, vizon ve Gelincikler
vizon ve Gelincikler
ETY sının CAM’ında ürer. ETY sının CAM’ında ürer.
Doku Kültürü olarak Vero, MDCK ve Doku Kültürü olarak Vero, MDCK ve
Köpek Böbrek Hücre kültürlerinde CPE Köpek Böbrek Hücre kültürlerinde CPE
yaparak ve Dev Hücresi oluşturarak yaparak ve Dev Hücresi oluşturarak
ürer.
ürer.
Dezenfeksiyonda, %2 NaOH, %0,01 Dezenfeksiyonda, %2 NaOH, %0,01 Formol ve %1 Lizol kullanılır.
Formol ve %1 Lizol kullanılır.
EPİZOOTİYOLOJİ EPİZOOTİYOLOJİ
Enfeksiyon spektrumunda Canidea (Köpek, Kurt, Enfeksiyon spektrumunda Canidea (Köpek, Kurt, Tilki,Çakal), Mustelidae (Gelincik,Vizon, Sansar ve Tilki,Çakal), Mustelidae (Gelincik,Vizon, Sansar ve
Kokarca), Procyanidae (Rakun, Panda), Felidae (Aslan, Kokarca), Procyanidae (Rakun, Panda), Felidae (Aslan,
Kara panter) ve Phocidae (den.asl.)vardır.
Kara panter) ve Phocidae (den.asl.)vardır.
Direkt ve İndirekt temas yoluyla yayılır. Direkt ve İndirekt temas yoluyla yayılır.
– Direkt olarak, Burun Akıntısı, Gözyaşı Akıntısı, Salya , İdrar Direkt olarak, Burun Akıntısı, Gözyaşı Akıntısı, Salya , İdrar ve gaita ile temas ve damlacık yoluyla yayılır. Virus akıntılarda ve gaita ile temas ve damlacık yoluyla yayılır. Virus akıntılarda 20 dakika enfeksiyozitesini koruyabilir.
20 dakika enfeksiyozitesini koruyabilir.
– İndirekt olarak, Enfekte yem ve Enfekte malzemelerle İndirekt olarak, Enfekte yem ve Enfekte malzemelerle bulaşır.
bulaşır.
Hangi hayvanlar risk altındadır?
Hangi hayvanlar risk altındadır?
3-6 aylık yavrular. 3-6 aylık yavrular.
Karışık ırklar, Karışık ırklar,
– Greyhound’ların en duyarlı ırk olduğu tespit edilmiştir Greyhound’ların en duyarlı ırk olduğu tespit edilmiştir (ırk predispozisyonu).
(ırk predispozisyonu).
Aşılanmamış veya doğru aşılanmamış hayvanlar, Aşılanmamış veya doğru aşılanmamış hayvanlar,
Immunsuprese hayvanlar (T-hücre yetersizliği Immunsuprese hayvanlar (T-hücre yetersizliği olan bireyler),
olan bireyler),
Enfekte köpeğe temas eden hayvanlar. Enfekte köpeğe temas eden hayvanlar.
PATOGENEZ VE PATOLOJİ-1
PATOGENEZ VE PATOLOJİ-1
PATOGENEZ VE PATOLOJİ-2 PATOGENEZ VE PATOLOJİ-2
Virus oral ve aerogen yola alınıp, Tonsilla ve Virus oral ve aerogen yola alınıp, Tonsilla ve Bronş epitellerinde çoğalır Viremi safhası Bronş epitellerinde çoğalır Viremi safhası
ile birlikte bütün organlara yayılır.
ile birlikte bütün organlara yayılır.
Dalak, Timus,K.İliği,Lenf Bezleri, Dalak, Timus,K.İliği,Lenf Bezleri,
karaciğer,barsaklar ve Baş dokularında karaciğer,barsaklar ve Baş dokularında
virus tesbit edilir.
virus tesbit edilir.
Virusun beyne ulaşması ile ölüm oluşur. Virusun beyne ulaşması ile ölüm oluşur.
Epitel hücrelerdeki inkluzyon cisimciği Epitel hücrelerdeki inkluzyon cisimciği gelişimleri patognomonik!
gelişimleri patognomonik!
Sistemik Hastalık:
Çoğunlukla etkenin alınmasını takip eden 8-14. günden
itibaren soğuk algınlığı benzeri semptomlarla başlar. Oluşum sıklığı sırasına göre etkilenen hayvanlarda; pnömoni,
konjuktivitis, koyu nasal akıntı, ishal, öksürük ve kusma ile karakterizedir. Tespit edilebilecek diğer bulgular letarji, büyümüş lenf yumruları, kilo kaybı, iştahsızlık.
Sistemik hastalık bazen diğer hastalık formları tarafından takip edilebilir;
- MSS Hastalığı - Okuler Hastalık - Deri Hastalığı - Fötal hastalık
KLİNİK SEMPTOMLAR-1
KLİNİK SEMPTOMLAR-1
Klinik Semptomlar-2
Klinik Semptomlar-2
OLGU 23
OLGU 8
OLGU 10
Klinik Semptomlar-3 Klinik Semptomlar-3
-MSS Hastalığı;
Zayıflık ve inkoordinasyon, baş eğilmesi, daireler çizerek yürüme, başı bir yere dayama, göz küresinin hızlı hareketleri, abartılı bacak hareketleri, yüz ve kafada duyarlılık kaybı, paraliz, depresyon, körlük, kas veya kas gruplarında seğirme, salivasyon, çiğneme hareketleri.
Bu belirtiler sistemik hastalıktan sonra 21. güne kadar devam edebilir. Hastalık progresif olarak kötüleşir ve prognoz iyi değildir.
ÖNEMLİ MSS hastalığının % 30 u sistemik belirtiler olmaksızın meydana gelir.
Klinik Semptomlar-4
Klinik Semptomlar-4
Klinik Semptomlar-5 Klinik Semptomlar-5
Başı dayama ihtiyacı
Başı dayama ihtiyacı Titreme ve kramplarTitreme ve kramplar
-Okuler Hastalık
inflamasyon (kızarıklık, ağrı, şişme, fonksiyon kaybı),
körlük,
genişlemiş pupiller,
kornea kuruması,
akıntı
Klinik Semptomlar-6
Klinik Semptomlar-6
-Deri Hastalığı (Hard Pad Disease)
Burun ucu ve ayak tabanlarında kalınlaşma ile karakterize patolojik durum
-Fötal hastalık
Gebe hayvanlar, abort yapabilir veya CDV ile enfekte yavru doğurabilir. Bu yavrularda MSS semptomları izlenebilir.
Klinik Semptomlar-7
Klinik Semptomlar-7
OLGU 28
DIAGNOSIS - TANI DIAGNOSIS - TANI
Laboratuvar bulguları Laboratuvar bulguları , , Hematoloji
Hematoloji Lenfopeni, nötropeni, sola kayma Lenfopeni, nötropeni, sola kayma Histopatoloji
Histopatoloji Epitel hücrelerdeki ink. cis. tespiti Epitel hücrelerdeki ink. cis. tespiti PATOGNOMİK!!
PATOGNOMİK!!
Seroloji Seroloji
IgM ve IgG yanıtlarının kontrolü (Dot-ELISA, SN) IgM ve IgG yanıtlarının kontrolü (Dot-ELISA, SN)
Viroloji Viroloji
Virus izolasyonu (göz ve nasal sürüntü, sitratlı kan, Virus izolasyonu (göz ve nasal sürüntü, sitratlı kan,
dışkı, otopside doku örneği) dışkı, otopside doku örneği)
RT-PCR
RT-PCR
AYIRICI TANI AYIRICI TANI
LeptospirosisLeptospirosis
Leptospira interrogans
Leptospira interrogans Sarılık, nefritis.Sarılık, nefritis.
Infectious canine hepatitis (ICH)Infectious canine hepatitis (ICH)
Geç dönemlerdeki beyin stem hemorajilerine bağlı nörolojik Geç dönemlerdeki beyin stem hemorajilerine bağlı nörolojik
bulguları ile karışır.
bulguları ile karışır.
Kuduz (Rabies)Kuduz (Rabies)
Isırma ile bulaşır, ascendens paraliz, fobik veya agresif Isırma ile bulaşır, ascendens paraliz, fobik veya agresif
hayvanlar.
hayvanlar.
Kene Ateşi (RMTF)Kene Ateşi (RMTF) Rickettsia rickettsii
Rickettsia rickettsii Lenadenopati, trombositopen, Lenadenopati, trombositopen, splenomegali.
splenomegali.
Kurşun ZehirlenmesiKurşun Zehirlenmesi
Kusma, abdominal ağrı, ishal.
Kusma, abdominal ağrı, ishal.
TEDAVİ - KONTROL TEDAVİ - KONTROL
TEDAVİTEDAVİ
Antibiyotik
Antibiyotik sol. ve sind. kanalını bakteriyel enf. dan sol. ve sind. kanalını bakteriyel enf. dan korunmak için
korunmak için Antikonvulzan
Antikonvulzan MSS semptomlarını hafifletmek için. MSS semptomlarını hafifletmek için.
Glukokortikoid
Glukokortikoid Sistemik hastalık tablosu olmayan MSS Sistemik hastalık tablosu olmayan MSS hastalıklarında
hastalıklarında
KORUNMAKORUNMA
Attenüe canlı aşılar ile aşılama (8., 11. ve 14. haftalarda) Attenüe canlı aşılar ile aşılama (8., 11. ve 14. haftalarda)
Senelik tekrar.
Senelik tekrar.
Şüpheli hayvanlardan uzak durma.
Şüpheli hayvanlardan uzak durma.
Araştırma genelinde olgularda öne çıkan klinik tablonun; şiddetli bir solunum Araştırma genelinde olgularda öne çıkan klinik tablonun; şiddetli bir solunum sistemi enfeksiyonu ile beraber veya takip eden dönemde gelişen sinir sistemi sistemi enfeksiyonu ile beraber veya takip eden dönemde gelişen sinir sistemi enfeksiyonu ile karakterize olduğu
enfeksiyonu ile karakterize olduğu
CD’ ye özellikle 0 -6 aylık hayvanların daha duyarlı olduğu CD’ ye özellikle 0 -6 aylık hayvanların daha duyarlı olduğu
Sahada sirküle eden virusun aşı viruslarından farklılık gösterdiğiSahada sirküle eden virusun aşı viruslarından farklılık gösterdiği
Araştırma genelinde aşı virusunun reaktivasyonuna bağlı bir CD enfeksiyonunun Araştırma genelinde aşı virusunun reaktivasyonuna bağlı bir CD enfeksiyonunun gelişiminin olmadığı, olgularda saptanan enfeksiyonun sirkülasyondaki saha
gelişiminin olmadığı, olgularda saptanan enfeksiyonun sirkülasyondaki saha virusları tarafından oluşturulduğu
virusları tarafından oluşturulduğu
Saha viruslarının H proteini kodlayan gen bölgelerinin filogenetik düzeyde Saha viruslarının H proteini kodlayan gen bölgelerinin filogenetik düzeyde birbirleri ile çok yakın oldukları ve tüm yerel suşların daha önceki izolatları birbirleri ile çok yakın oldukları ve tüm yerel suşların daha önceki izolatları da içine alacak şekilde ayrı bir grup oluşturduğu, vahşi tip CD suşları
da içine alacak şekilde ayrı bir grup oluşturduğu, vahşi tip CD suşları arasında diğer suşlara oranla Kuzey ve Doğu Avrupa grubu suşlara daha arasında diğer suşlara oranla Kuzey ve Doğu Avrupa grubu suşlara daha yüksek düzeyde benzer genetik yakınlık gösterdiği
yüksek düzeyde benzer genetik yakınlık gösterdiği
CD insidansının artmasında saha izolatlarının genetik yapısındaki değişimlerin ve CD insidansının artmasında saha izolatlarının genetik yapısındaki değişimlerin ve aşılamalardaki uygulama hatalarının en önemli etkenler olduğu sonucuna varılmıştır aşılamalardaki uygulama hatalarının en önemli etkenler olduğu sonucuna varılmıştır