ENDÜSTRİ
BİTKİLERİ
Endüstri bitkileri tarla bitkileri içerisinde milli ekonomimize katkıları yüksek olan önemli kültür
bitkilerini kapsayan ve sanayinin gereksinim duyduğu hammaddeyi sağlayan bir grubu oluşturmaktadır.
Örneğin, endüstri bitkilerinden pamuk, tütün, haşhaş ve şekerpancarı gibi bitkilerin ürünleri gerek ham
(işlenmeden) gerekse de mamul (işlenmiş) madde olarak dünya pazarlarına ihraç edilmek suretiyle ülkemize
döviz akışında büyük bir katma değer yaratmaktadır.
ENDÜSTRİ BİTKİLERİNİN DİĞER TARLA BİTKİLERİNE GÖRE BAZI ÜSTÜNLÜKLERİ
Bunlar sırasıyla şöyle sıralanabilir:
1. Endüstri bitkiler sanayiye hammadde sağlar.
2. Endüstri bitkileri diğer tarla bitkilerine göre prodüktif (verimli) bitkilerdir.
3. Endüstri bitkileri toprak kültürünü yükseltir.
4. Endüstri bitkileri çiftçi kültürünü yükseltir. Endüstri bitkilerinin yetiştirme teknikleri birbirinden farklılık gösterir.
5. Endüstri bitkileri ülkemiz gibi işgücü sahası az olan ülkelerde büyük
istihdam sağlar.
ENDÜSTRİ BİTKİLERİNİN GRUPLANDIRILMASI
Endüstri bitkileri 4 ana grup altında aşağıdaki gibi sınıflandırılmaktadır.
1. Lif ve Kauçuk bitkileri
Bu grup içerisinde yer alan lif bitkileri içerisinde, başta pamuk, keten, kenevir, jüt, rami, hibiskus (kenaf), rosella, güneş keneviri, lif kabağı, kapok, manila keneviri ve sisal keneviri sayılabilir. Bu bitkilerden liflerin elde ediliş
yerlerine göre sınıflandırıldığında; tohumundan lif elde
edilen pamuk, saplarından lif elde edilenler, keten, kenevir,
jüt, rami, kenaf, rosella, güneş keneviri, meyvesinden lif
elde edilenler, lif kabağı ve kapok, yapraklarından lif elde
edilenler de manila ve sisal kenevirleri olarak karşımıza
çıkmaktadır.
2. Yağ Bitkileri
Bu grup da kendi içerisinde kullanılan alanlara göre 2 grupta değerlendirilmektedir. Daha ziyade elde edilen yağlar gerek sıvı (likit) halde gerekse de katı (margarin) halinde doğrudan insan beslenmesi kullanılan 1. sınıf yağ bitkileri olarak isimlendirilen ayçiçeği, soya, kolza (kanola), yer fıstığı, susam, haşhaş, aspir ve yağ şalgamı bitkileridir. Doğrudan insan beslenmesinde içerdikleri yağın yağ asitleri kalitesinin uygun olmaması nedeniyle 2. sınıf yağ bitkileri olarak isimlendirilenler de ızgın, ketencik, pelemir, hardal, hintyağı ve jojoba
bitkileridir.
3. Nişasta ve Şeker Bitkileri
Bu gruba ismini veren nişasta bitkileri içerinde patates ilk sırayı almakta bunu yerelması ve tatlı patates (batat) takip etmektedir. Ayrıca Güney Amerika kıtasında
yaygın olarak yetiştirilen cassava (manibot) ve yam bitkisinde önemli nişasta bitkileridir. Dünyada şeker bitkisi olarak tanınan 2 bitki bulunmakta olup bunlar;
şekerpancarı ve şekerkamışıdır. Dünya şeker üretiminin
%70’i şekerkamışından, %30’u ülkemizde de olduğu gibi
şekerpancarından karşılanmaktadır.
4. Tütün-İlaç ve Baharat Bitkileri
