PROJE DÖNGÜSÜ YÖNETİMİ
22-25 Şubat 2020 Trabzon
Proje Türleri Nelerdir?
Örnekler
Toplu konut projeleri,
Ulaştırma projeleri,
Boru Hattı inşaat projeleri,
Baraj projeleri,
Savunma sistemi güçlendirme projeleri,
Projeler büyüklük, uzunluk, karmaşıklık ve fonlama şekli açısından farklılıklar gösterir.
Kurumsal kapasitenin güçlendirilmesi, yeni bilgisayar sistemi kurulması, yeni bir ürün geliştirilmesi ve denemesi, firma içi değişim hareketleri, vs. değişik proje türlerinden…
AB, Dünya Bankası fonlu, BM fonlu, özel sektör fonlu bir çok proje bulunmaktadır.
Proje Nedir?
Program Nedir?
• AB Mali yardımları ile finanse edilen projelere iki ayrı başlıkta karar verilir:
I II
• Makro Düzeyde Projeler (Program)
• Mikro Düzeyde Projeler
HİBE PROJELERİ
Toplam Bütçe:
5.500.000 €
Dernekler, vakıflar diğer STK’lar
Üniversiteler, Meslek Örgütleri
Belediyeler
Ticaret ve/veya Sanayi Odaları
Makro Proje Mikro Proje (Hibe)
Türkiye'de İklim Değişikliği Alanında Kapasitenin Geliştirilmesi Hibe Programı
PROJELERDE 3 KISIT
• Üç Kısıt + 2 Unsur
• Projelerde 3 ana kısıt:
a. Belirlenen hedeflere ve şartnameye uygun sonuçlara
b. Hedeflenen zaman aralığında
c. Öngörülen bütçe çerçevesinde ulaşarak faaliyetlerin tamamlanması
Kalite Risk Kapsam1.
Bütçe2. 3. Zaman
PROJE YÖNETİM DÖNGÜSÜ -PCM-
(Project Cycle Management)
PROJE YÖNETİM DÖNGÜSÜ
Mantıksal çerçeve yaklaşımı temeline dayanan, proje ve programların hazırlanması, uygulanması ve
değerlendirilmesinde kullanılan bir yöntem ve sistematik bütünüdür.
PROJE YÖNETİM DÖNGÜSÜ
Projelerin
planlaması ve yürütülmesi, birbirini takip eden 6 aşamalı bir süreçte
gerçekleştirilir. Ön
Değerlendirme
Uygulama
Finansman Proje Fikrini
Belirleme
Proje Fikrinin Analizi Değerlendirme
PROJE DÖNGÜSÜ
Proje Fikrinin Belirlenmesi
Proje Fikrinin Analiz Edilmesi
Projenin Ön Değerlendirilmesi ve Planlanması
Projenin Finansmanı
Projenin Uygulanması
Projenin İzleme ve Değerlendirmesi
Projeye ilişkin fikirlerin ortaya konması ve tasarlanması
Projenin teknik açıdan detaylı olarak tasarlanması
Projenin tutarlılığının, bütünselliğinin ve işlevselliğinin değerlendirilmesi ve
teklifin yazılması ve bütçenin planlanması
Finansman sağlayacak kurum/
kuruluşlar tarafından projenin değerlendirilmesi ve finansmanın
sağlanması
Proje teklifinde öngörülen faaliyetlerin hayata geçirilmesi Projenin uygulanması sırasında ve proje bitiminde elde edilen sonuçların
değerlendirilmesi
PROJELERİN BAŞARISIZLIK NEDENLERİ
• Mevcut durumun yetersiz analizi
• Projelerin hedef gruplarla ilgili olmaması
• Stratejik çerçevenin belirsizliği
• Risklerin yeterince dikkate alınmaması
• Kısa vadeli bakış açısı
• Geçmiş deneyimlerin yeni projelerde dikkate alınmaması
• Faaliyet tabanlı uygulama ve planlama
• Doğrulanabilir olmayan proje çıktıları
• Yetersiz proje dokümanları
MANTIKSAL ÇERÇEVE YAKLAŞIMI
MANTIKSAL ÇERÇEVE YAKLAŞIMI
Farklı seviyelerdeki hedefler arasındaki nedensel ilişkiyi kuran, hedeflere ulaşılıp ulaşılmadığının kontrol edildiği ve proje kontrolü dışında kalan ve başarıyı etkileyecek risklerin dikkate alındığı proje analiz, planlama ve uygulama aracıdır.
• Projenin neden gerçekleştirildiği (Projenin Kapsamı)
• Projenin neyi başarmasının beklendiği (Projenin Kapsamı ve Göstergeler)
• Projenin bunu nasıl başaracağı (Faaliyetler ve Araçlar)
• Projenin başarısı için hangi dışsal faktörlerin önemli olduğu (Varsayımlar)
• Projenin başarısının değerlendirilmesi için gerekli bilginin nereden bulunacağı (Doğrulama Kaynakları)
• Hangi araçların gerekli olduğu (Girdiler)
• Projenin maliyetinin ne olacağı (Bütçe)
• Projenin başlayabilmesi için hangi unsurların yada şartların gerçekleştirilmesinin gerektiği (Ön koşullar)
MANTIKSAL ÇERÇEVE YAKLAŞIMI
• 1960’ların sonunda USAID; ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı’nın proje planlama ve değerlendirme sistemini desteklemek için geliştirilmiştir.
• 1980’lerden itibaren klasik fizibilite etütlerinin yerini, Mantıksal Çerçeve Yaklaşımına dayalı özellikle katılımcılığı ön plana çıkaran ve atölye çalışmalarıyla yürütülen proje planlama teknikleri almıştır.
• Birçok çok taraflı veya ikili kalkınma ajansları tarafından proje planlama ve yönetme aracı olarak kullanılmaktadır.
• 1992’de AB Komisyonu tarafında proje uygulamalarında PCM yöntemi kullanılması kabul edildi.
• Avrupa Komisyonu 1993’den beri bu yaklaşımı proje döngüsü yönetim sisteminin bir parçası olarak kullanmaktadır.
• Mantıksal çerçeve yaklaşımı ilkelerinin bilinmesi Avrupa Komisyonu Fonlarından yararlanmada ve projelerin tasarlanmasında önemli bir paya sahiptir.
Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı
MANTIKSAL ÇERÇEVE YAKLAŞIMI
Mantıksal Çerçeve Tablosu = Analitik Sürecin ÜRÜNÜ Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı= Analitik Bir SÜREÇ
MEVCUT DURUM NEDİR?
Doğru soruyu sormakla işe başla !!!
MEVCUT DURUM NEDİR?
Mevcut Durum Analizi:
Uygun bir proje tasarımı için Projenin Kapsamı ve Yerel Halkın Çıkar ve İhtiyaçları hakkında olabildiğince bilgi sahibi olma sürecidir.
İyi ve kötü görünen şeylerin arka planları hakkında bilgi edinmemizi
sağlar. Yani, proje ile değiştirilmek istenen durumun ne olduğunun tespit edildiği süreçtir.
Mantıksal çerçeve yaklaşımının durum analizinde ve sonrasında kullandığı temel prensip katılımcılıktır. Çeşitli paydaş grupları ile bir arada çalışılarak yapılan bilgi edinme süreci projenin daha somut ve güçlü bir tasarımda hazırlanmasına olanak sağlar.
KATILIMCILIK
Katılımcılık sorunla ilgili tüm tarafların proje hazırlığından itibaren sürece aktif olarak katılmasını, sorunları kendi bakış açılarıyla tanımlamalarını ve bundan öte sorunun çözümü için önerilerini sunarak, bunun gerçekleştirilmesi için mevcut kapasitelerini kullanmalarını kapsamaktadır. Sonuç itibarıyla, önerilen katılımcılık her aşamada paylaşımdan öte aktif bir dahil olmayı tanımlar.
1. Mantıksal Çerçeve Matrisi 2. Faaliyet Planı
3. Bütçe
PLANLAMA EVRESİ ANALİZ EVRESİ
1. Sorun Analizi 2. Paydaş Analizi 3. Hedef Analizi 4. Strateji Analizi
MANTIKSAL ÇERÇEVE YAKLAŞIMI TEMEL ADIMLAR:
PROJE GELİŞTİRME VE PLANLAMA
ANALİZ EVRESİ PLANLAMA EVRESİ
Sorun AnaliziHedef Analizi
Strateji Analizi Mantıksal ÇerçeveFaaliyet Planlaması ve Bütçe
Ana, ara ve kök sorunların
belirlenmesi ve aralarında neden- sonuç ilişkisinin kurulması
Belirlenen sorunlardan hareket ederek hedeflerin belirlenmesi ve aralarında araç-amaç ilişkisinin kurulması
Hedeflerin gerçekleştirilmesi için olası stratejilerin belirlenmesi Paydaş Analizi
Projenin uygulanmasından olumlu ya da olumsuz veya doğrudan ya da dolaylı olarak etkilenecek grupların belirlenmesi
Proje yapısının tanımlandığı, içsel mantığının test edildiği, hedeflerin ölçülebilir terimlerle tanımlandığı tablonun oluşturulması
Faaliyetlerin sırasının, birbirleriyle olan bağlarının, zamanlamalarının ve sürelerinin belirlenerek planlanması
Faaliyet planından hareket ederek olası giderlerin belirlenerek bütçenin hazırlanması
ADIM 1: SORUN ANALİZİ
Niçin Yapılır?
• Ana sorunun ve buna neden olan sorunlar ile sebep olduğu sonuçların tarafların üzerinde uzlaşabileceği bir netlikte ortaya çıkarılması için yapılır.
Nasıl Yapılır?
• Katılımcıların bakış açılarından sorunlar formüle edilir,
• Konuyla ilgili tüm sorunların ortaya çıkıp çıkmadığı incelenir,
• Ortaya çıkanların önemli sorunlar olduğu konusunda görüş birliği oluşturulur,
• Bir başlangıç sorunu seçilerek, sorunlar sebep-sonuç ilişkisine göre hazırlanan sorun ağacıyla gösterilir.
ADIM 1: SORUN ANALİZİ
Bu aşamada kendimize sormamız gereken sorular:
• Değiştirmek istediğimiz, istemediğimiz ya da sorun olarak gördüğümüz şey nedir?
• Bu sorunun kaynağı nedir?
• Sorunlar arasında neden-sonuç analizi yapıldı mı?
ADIM 1: SORUN ANALİZİ
• Konu ile ilgili görünen sorunları ve varlığı istenmeyen durumları gelişigüzel sıralayın.
• Ana sorunu en üst seviyede tutarak, onu doğrudan etkileyen sorunları sıralayın.
• Sorun ağacında yer alan sorunların hepsinin gerçek olmasına ve gelecekte ortaya çıkması beklenen sorunların belirtilmemesine dikkat edin.
• Sorun ağacı içerisindeki genel sorunları sorun ağacından ayıklayın.
NEDEN SONUÇ
KÖK SORUNLAR
SORUN AĞACI İLE SORUN ANALİZİ
ANA SORUN
ALT SORUN 1 ALT SORUN 2
ADIM 2: PAYDAŞ (İLGİLİ TARAFLAR) ANALİZİ
Niçin Yapılır?
• Şahısları, grupları ve organizasyonları projeyle ilgilerine göre belirlemek
• Bunların proje için önemli olan beklentilerini, katkılarını, risk unsurlarını tanımlamak Amaç:
• Paydaş analizin arkasında yatan varsayım farklı grupların farklı endişeleri, kapasiteleri ve ilgileri olduğu ve bunların açıkça anlaşılması ve problemin belirlenmesi, hedefin konulması ve stratejinin seçilmesi sürecinde göz önünde bulundurulması gerektiğidir.
Paydaşlar Kimlerdir?
• Proje ile ilişkisi olan kişiler, gruplar, kurumlar ya da işletmeler.
• Paydaşlar, doğrudan ya da dolaylı biçimde proje sürecinden ve sonuçlarından olumlu ya da olumsuz biçimde etkilenecek olanlardır.
• Hedef grup(lar) Kimlerdir?
Projenin amacı seviyesinde projeden olumlu yönde etkilenecek grup veya oluşumlar
• Nihai yararlanıcılar Kimlerdir?
Toplum veya sektör seviyesinde, uzun vadede projeden yarar sağlayacak olanlar
• Proje ortakları Kimlerdir?
Projeyi uygulayanlar
PAYDAŞLAR
PAYDAŞ ANALİZİ AŞAMALARI
1. Aşama: İlgili tüm paydaşların belirlenmesi
mevcut sorundan etkilenebilecek olan veya projeyi etkileyebilecek olan paydaşların tümünün belirlenmesi:
•hedef gruplar,
•ilgili resmi kuruluşlar,
•bireyler,
•çıkar grupları,
•sivil toplum kuruluşları,
•diğer projeler,
PAYDAŞ ANALİZİ AŞAMALARI
2. Aşama: Paydaşların sınıflandırılması
Paydaşların projenin kapsamına bağlı olarak aşağıdaki gibi sınıflandırılır.
•Genel (birincil, ikincil)
•Yararlanıcılar (Doğrudan, Dolaylı)
•Etkilenen (Olumlu, Olumsuz)
PAYDAŞ ANALİZİ AŞAMALARI
3. Aşama: Seçilen paydaşların ayrıntılı analizi.
Seçilen paydaşların daha ayrıntılı bir analizi için, çeşitli yöntemler kullanılabilir. Bunlardan birisi:
•Paydaş analiz tablosu: Paydaşları analiz etmenin bir yolu, onların bireysel özelliklerini ve bunların projeye etkilerini (direniş veya destek gibi) belirlemektir. Paydaşlar
Birincil Paydaşlar Anneler, Çocuklar,
Babalar, Çevre Sakinleri vb.
Projeden Olumsuz Etkilenenler Projeden Olumlu
Etkilenenler
İkincil Paydaşlar STK’lar, Belediye,
İl Sağlık Müdürlüğü, Üniversite vb.
Potansiyel Karşıtlar Babalar, Sanayi Kuruluşları, Belediye, Kamu Kuruluşları vb.
PAYDAŞ ANALİZİ AŞAMALARI
4. Aşama: Önceliklerin belirlenmesi.
•Proje için hangi hedeflerin benimseneceği (yani, kimlerin çıkarlarına ve görüşlerine öncelik verileceği) hakkında bir karar alınması,
•Farklı paydaşlar arasında bir uzlaşma sağlanması
•Fakat bazen “hiç kimsenin kendini gerçekten adamadığı”
bir uzlaşma yerine, kilit paydaşlara ağırlık vermek gerekebilir.
Adım 3: Hedef Analizi
Gelecekte olması istenen durumun gerçekleştirilmesi için potansiyel çözümlerin analiz edilmesidir.
Nasıl Yapılır ?
• Sorun ağacındaki sorunlar pozitif olarak yeniden ifade edilir
• Sorun ağacıyla karşılaştırılır ve yapılması gerekenler veya başarılması gerekenler yeniden ifade edilir.
• Gerçekçi bir şekilde revize edilmesi gereken ve/veya ekleme/çıkarma yapılması gereken hususlar tamamlanır.
• Bağlantıların tutarlı olmasına dikkat edilerek Hedef Ağacı oluşturulur.
Adım 3: Hedef Analizi
Sorunların Tanımlanması ve Proje Fikrinin Oluşturulması
PROBLEM ? NEREDE ? KİM İÇİN ?
KİM TARAFINDAN ? NE İÇİN ?
NE KADAR ZAMANDA ?
ANA AMAÇ
ALT AMAÇ 1
ARAÇ AMAÇ
ALT AMAÇ 2
Hedef Ağacı ile Hedef Analizi
ADIM 4: STRATEJİ
ANALİZİ
Strat eji Ana lizi
Sorulacak Sorular:
• Belirlenen tüm sorunlar veya hedeflere mi yönlenmeli yoksa birkaçı seçilmeli mi?
• Üzerinde faaliyet gerçekleştirilebilecek olumlu fırsatlar nelerdir?
• Yararların sürdürülebilirliğini sağlayacak ve istenen sonuçlara taşıyacak müdahale birleşimi nedir?
• Projenin yerel sahiplenilmesi en iyi şekilde nasıl desteklenir?
• Olası farklı müdahalelerin uygulanmalarındaki sermaye ve maliyetler nelerdir?
• Hangisi en maliyet etkin seçenek?
• Hedeflenen grupların ihtiyaçlarını en olumlu şekilde etkileyecek strateji hangisi?
• Olası olumsuz etkiler nasıl bertaraf edilir?
ADIM 4: STRATEJİ ANALİZİ
Strateji Analizi
Tanım:
• Bu aşama, birçok açıdan, en zorlayıcı aşamadır.
• Çok sayıda bilginin sentezlenmesi ve sonrasında da en iyi uygulama stratejisinin belirlenmesini içerir.
• Pratikte farklı paydaş çıkarlarını, politik talepleri ve kaynak olup olmaması gibi pratikteki kısıtları dengeleyecek şekilde bir dizi uzlaşma yapılması gerekir.
• Eğer farklı müdahale seçeneklerinin değerlendirilmesinde üzerinde anlaşılan bir dizi ölçüt varsa strateji analizi kolaylaşır.
Adım 4: Strateji Analizi
Hedef ağacındaki aynı türden hedef kümelerine stratejiler denir.
Nasıl Yapılır?
• Hedef ağacından arzu edilmeyen hedefler elenir,
• Bir proje oluşturacak olası alternatif stratejiler ortaya konur,
• Bir veya birden fazla strateji seçilir .
• Belirlenen kriterlere (maliyet, aciliyet, politik durum vb.) göre optimum stratejinin hangisi olduğunu konusunda değerlendirme yapılır.
• Projeyi oluşturacak stratejiye karar verilir.
• Proje Genel Amacı ve Proje Amacı net olarak ifade edilerek, projenin kapsamı belirlenir.
• Aciliyet
• Maliyetler
• Mevcut Kaynaklar, Potansiyel ve Kapasiteler
• (Kaynakların uygunluğu ve yeterliliği)
• Varolan kapasite
• Diğer Projeleri Tamamlayıcılık
(Aynı konuda yürütülen başka projelerle tamamlayıcılık)
• Farklı Paydaşların Bakış Açıları
• Verimlilik ve Etkinlik
• Eşitsizliklerin (Kadın-Erkek) Giderilmesine/Azaltılmasına Katkısı
• Politik ve Sosyal Kabul Edilebilirlik / Yapılabilirlik
• Faydaların Gerçekleşme Zamanı
Strateji Seçiminde Dikkat Edilecek Kriterler
Adım 4: Strateji Analizi
Grup Çalışması I
1. Sorun Analizi: Dağıtılan proje fikirleri için sorunları belirleyin ve neden-sonuç ilişkisi kurarak bir sorun ağacı oluşturun.
2. Paydaş Analizi: Ana sorunu çözmek üzere bir proje yapmanız durumunda paydaşlarınız kimlerden oluşacaktır, bir liste
oluşturun.
3. Hedef Analizi: Oluşturduğunuz sorun ağacını hedef ağacına dönüştürün.
4. Strateji Analizi: Hedef ağacından kendi proje stratejinizi seçin ve proje kapsamını belirleyin.
PLANLAMA AŞAMASI 1
Mantıks al Çerçe ve Matris i
Temel Öğeler:
•Projenin hedefler hiyerarşisi (Proje Tanımı veya Müdahale Mantığı)
•Projenin başarısına etki edebilecek temel dışsal etmenler (Varsayımlar)
•Projenin başarımlarının nasıl izleneceği ve değerlendirileceği (Göstergeler ve Doğrulama Kaynakları)
MANTIKSAL ÇERÇEVE MATRİSİNİN
HAZIRLANMASI
HAZIRLANMA ADIMLARI
GÖSTERGELER
GÖSTERGELER
GÖSTERGELER 9
11 13 GENEL HEDEF
PROJE AMACI
SONUÇLAR
FAALİYETLER 1
4 3 2
DOĞRULAMA ARAÇLARI
DOĞRULAMA ARAÇLARI
DOĞRULAMA ARAÇLARI
MALİYETLER AYRICA DÜZENLENİR
12 14
10
ÖNKOŞULLAR VARSAYIMLAR VARSAYIMLAR VARSAYIMLAR
7 8
6
5
ARAÇLAR AYRICA DÜZENLENİR
Projenin katkıda bulunacağı en üst seviyedeki hedef
Hedef gruplar için sürdürülebilir yarar sağlama açısından projenin ana amacı
Gerçekleştirilecek faaliyetlerin ürünleri
Projenin sonuçlarını üretmek için projenin parçası olarak
uygulanacak görevler FAALİYETLER
SONUÇLAR PROJE AMACI
GENEL HEDEF İdeal durum- uzun
dönemde gerçekleşir
Projenin sonucunda ulaşılır.
Özgün, ölçülebilir, ulaşılabilir, gerçekçi olan ve belli bir zaman ve yere bağlı olarak
tanımlanmalıdır.
Projenin amacına ulaşılması için yerine getirilmesi gereken alt hedefler - ölçülebilir,
gerçekleştirilebilir olarak tanımlanmalıdır.
Belirli bir zamana ve bütçeye dayalı olarak kaynakların kullanılması ve proje
amacına ulaşmayı sağlayacak sonuçların üretilmesi
HEDEFLERİN SEVİYELERİ
HEDEF AĞACININ EN ÜST SEVİYESİNDE YER ALAN VE PROJENİN KATKIDA BULUNACAĞI HEDEF
Genel Hedef, aynı zamanda ideal durumu tanımlar. Ulaşılması uzun dönemlidir. Her bir projenin amacına ulaşması, genel hedeflere bir adım daha yaklaşmayı olanaklı kılacaktır.
GENEL HEDEF
PROJE AMACI
SONUÇLAR
FAALİYETLER
PROJE AMACI
Projenin gerçekleşmesi ile ulaşılacak olan ve projenin kendisinden daha uzun
ömürlü olması beklenen amaç.
GENEL HEDEF
PROJE AMACI
SONUÇLAR
FAALİYETLER
SONUÇLAR
Proje Amacına Ulaşılmasını Sağlayan Hedefleri İçerir
GENEL HEDEF
PROJE AMACI
SONUÇLAR
FAALİYETLER
PROJE FAALİYETLERİ
Faaliyet: Sonuçları Elde Etmek İçin Yapılması Gerekenler
– Hedef ağacından çıkarılır
– Özel teknik incelemelerle ortaya çıkar – Paydaş analizinde belirlenir
GENEL HEDEF
PROJE AMACI
SONUÇLAR
FAALİYETLER
VARSAYIMLAR
Riskler nedir?
• Projenin başarısı için önemli olan ve dışsal faktörler olarak ifade ettiğimiz olumsuz etkilerin tümü.
Varsayımlar nedir?
• Projenin başarısını etkileyen veya belirleyen dışsal faktörlerin olumlu olarak ifade edilmesidir
Niçin gereklidir?
• Proje asla gerçek durumu kapsayamaz. Dışsal faktörler ve projenin başarısı üzerinde önemli etkilere sahip riskler tanımlanarak dikkate alınmalı ve izlenmelidir.
Önkoşullar nelerdir?
• Faaliyetler başlamadan önce aşılması gereken koşullardır.
VARSAYIMLARIN OLUŞTURULMASI
• Proje faaliyetlerine başlanabilmesi için gerekli önkoşulları belirlenmesi,
• Hedef seviyelerine uygun olarak her aşama için risklerin belirlenmesi
• Bu risklerin olumlu ifadelere çevrilmesi (varsayıma dönüştürülmesi)
• Bu varsayımların projenin başarısı açısından öneminin ve gerçekleşme ihtimalinin gözden geçirilmesi (varsayım algoritması) ve gerekirse bunlarla ilgili önlemler alınması
• Gerekli varsayımların hedef seviyelerine uygun olarak mantıksal çerçeve matrisine yerleştirilmesi
Varsayımların Değerlendirilmesi
Gerçekleşme ihtimali nedir?
Kesine Yakın Orta düzeyde İhtimal Dışı
Mantıksal çerçeveye dahil Varsayım olarak ekleetme
Dışsal faktörü etkileyecek şekilde proje yeniden dizayn
edilebilir mi?
Evet Hayır
Mantıksal çerçeveye dahil etme
Dışsal faktör önemli mi?
Faaliyetler ve sonuçlar ekleyerek projeyi yeniden dizayn et; eğer gerekiyor ise
proje amacını yeniden formüle et
Proje yapılabilir değil Hayır
Evet
VARSAYIMLARIN MANTIKSAL ÇERÇEVE MATRİSİNE YERLEŞTİRİLMESİ
• Sonuçları elde etmek için gerekli olan varsayımlar
• Proje amacına ulaşmak için gerekli olan varsayımlar
• Genel Hedefe ulaşmak için gerekli olan varsayımlar
• Faaliyetler seviyesine yerleştirilir
• Sonuçlar seviyesine yerleştirilir
• Proje amacı seviyesine yerleştirilir
Proje Amacı
Mantıksal Çerçevenin Yapısı
1.EĞER önkoşullar sağlanır ve fiziksel/fiziksel olmayan girdiler harekete geçirilirse faaliyetler gerçekleşecek…
2.Faaliyetler gerçekleşir ve varsayımlar tutarsa sonuçlara ulaşılacak…...
3……..
Genel Hedef
Sonuçlar
Faaliyetler Araçlar
Maliyet
Ön-koşullar
GÖSTERGELER
Nedir?
• Proje amaçlarını her seviyede operasyonel olarak ölçebilen, performans ölçüm olanağı sağlayan ve projenin her aşamada izlenmesine olanak sağlayan araçlardır. Her bir gösterge kısaca müdahaleye ilişkin Hedef Grup, Nicelik, Nitelik, Zaman ve Yer konusunda bilgi içermelidir.
Ne İşe Yararlar?
• Genel Hedef, Proje Amacı ve Sonuçların karakteristiklerini açıklığa kavuştururlar
• Projeyi daha objektif bir şekilde yönetmeyi sağlarlar
• Performans ölçümü, izleme ve değerlendirme için bir baz oluştururlar Not: Sıklıkla, bir amaç için birden fazla gösterge kullanmak gerekebilir.
Böylece, amacın başarılıp başarılmadığı konusunda daha güvenilir bilgi elde edilir.
GÖSTERGELER
Göstergeler aşağıdaki sorulara cevap vermelidir:
•Ne kadar? Nicelik
•Nasıl bir değişim? Nitelik
•Kim? Hedef grup
•Ne zaman ? Zaman
•Nerede? Yer
TARAFSIZ
DOĞRULANABİLİR GÖSTERGELER
Açık,
Ölçülebilir,
Ulaşılabilir,
Amaca uygun,
Zamanı belirlenmiş
DOĞRULAMA KAYNAKLARI
Doğrulama Kaynakları, göstergelerin kontrol edilmesi için gerekli bilgiyi sağlayacak dokümanlar, raporlar ve diğer kaynaklardır.
Göstergelerin belirlenmesiyle eş zamanlı olarak doğrulama kaynakları da belirtilmelidir.
Doğrulama kaynakları şu bilgileri vermelidir:
• Bilginin sağlanacağı format (örn: İlerleme raporları, proje hesapları, proje kayıtları, resmi istatistikler vs.),
• Bilgiyi kimin sağlayacağı,
• Bilginin hangi sıklıkta sağlanacağı
• (örn: Aylık, üç aylık, yıllık vs.)
Objektif Olarak Doğrulanabilir Göstergelerin Belirlenme Adımları
Hedef : İlköğretim öğretmenlerinin teknolojiye uyumunun sağlanması Gösterge: Öğretmenlerin eğitimde bilgisayar kullanımı
İlk Adım : Sayı Belirleme
100 İlköğretim öğretmenin eğitimde bilgisayara kullanımının sağlanması
İkinci Adım – Nitelik
100 İlköğretim öğretmeninin “eğitim planlaması” konusunda bilgisayar kullanımının sağlanması
Son Adım : Zaman
100 İlköğretim öğretmenin Eylül 2011’e kadar (2nci yılın sonunda) eğitim planlamasında konusunda bilgisayar kullanımının sağlanması
Maliyet
Karmaşıklılık İdari
Kayıtlar
Yönetim Raporları
Rutin
İstatistikler
Uyarlanmış Rutin
İstatistikler
Projeden
Yararlananlarla Görüşmeler
Özel Anketler
Doğrulama Kaynakları ve Seçimi
MANTIKSAL ÇERÇEVE’YE SON NİTELİK KONTROLÜ
• Göstergeler ve doğrulama kaynakları erişilebilir ve güvenilirdir,
• Ön koşullar gerçekçidir,
• Varsayımlar gerçekçi ve tamdır,
• Riskler kabul edilebilir seviyededir,
• Başarı olasılığı yeterince kuvvetlidir,
• Nitelik hususları dikkate alınmıştır ve uygun olan yerlerde faaliyetler, sonuçlar ve varsayımlar olarak ifade edilmiştir,
• Elde edilen faydalar, maliyete uygundur,
• İlave araştırmalara ihtiyaç vardır.
GRUP ÇALIŞMASI II
• Seçtiğiniz proje stratejisi çerçevesinde Mantıksal Çerçeve matrisinizi hazırlayın. Önerilen matris doldurma şekli
aşağıdaki gibidir:
• Yukarıdan aşağıya 1. sütun
• Aşağıdan yukarıya doğru 4.(son) sütun.
• Her bir hedef seviyesi için başarı göstergesi ve doğrulama kaynağı
PLANLAMA AŞAMASI
PLANLAMA AŞAMASI / FAALİYET PLANI VE BÜTÇE
5500 1750 4250 750 400 1100 3100 Bütçe
5500 1750 4250 750 400 1100 3100 Bütçe
Maaşlar Yolluklar Araç Gid.
Ofis Tel/Fax Tohum Gübre
5000 5500 1250 1750 3750 4250 750 750 400 400 850 1100 2300 3100 Bütçe
Faaliyet PLanı Faaliyet PLanı Faaliyet Planı
Faaliyet Planı ve Bütçe Mantıksal Çerçeve
PLANLAMA AŞAMASI-1, FAALİYET PLANI
Tanım:
Proje faaliyetlerinin analiz edildiği ve grafiksel olarak gösterildiği şekildir.
• Faaliyetlerin mantıksal dizinini, beklenen süresini, faaliyet arasındaki olası bağlılıkları belirlemeye yardımcı olur.
• Yönetim sorumluluğunun dağıtılmasına temel sağlar.
• Proje sonuçlarının elde edilmesiyle açıkça ilişkili olmalıdır.
• Faaliyetleri gerçekleştirmek için gerekli detayları tanımlar
• Faaliyetlerin sırasını, süresini ve önceliğini belirler
• Uygulama ve yönetim sorumluluklarını tayin eder
Faa liyet Planı
Verimli ve Etkin mi?
Yapılabilirlik (Farklı Paydaşların Bakış Açıları) durumu ne?
Eşitsizliklerin Giderilmesine/Azaltılmasına Katkısı Hangi İhtiyaç(lar)a karşılık gelecek?
Sektrel ve Kalkınma Planları’na katkı sağlıyor mu?
Bölgesel katkısı var mı?
Pazar Araştırması gerektiriyor mu?
Uluslararası Anlaşmalardan faydalanmaya ihtiyaç var mı?
STK’lar, Yerel Kişi ve Kuruluşlar uygulamada var mı/nasıl?
Yaralanıcı’ya getirisi nedir?
Faaliyetlerinizi Oluştururken Dikkat Edilecekler:
FAALİYET PLANI
• Ana Faaliyetlerin Listelenmesi
• Faaliyetlerin Detaylandırılması
• Sıralamanın Belirlenmesi
• Faaliyetlerin başlama, uygulanma süresi ve tamamlanma zamanını belirlemek
• Gerekli ihtisas ve Becerilerin Tanımlanması
• Grup içinde işlerin tahsisi
FAALİYET PLANI HAZIRLAMA AŞAMALARI
ANA FAALİYETLERİN LİSTELENMESİ
FAALİYETLERİN DETAYLANDIRILMASI
FAALİYETLER ARASI İLİŞKİLERİN BELİRLENMESİ
FAALİYETLERİN ZAMANLAMA ve SÜRELERİNİN BELİRLENMESİ
GEREKLİ UZMANLIK ve BECERİLERİN TANIMLANMASI İŞLERİN KİŞİLERE DAĞITIMI
Mantıksal çerçeve tablosundaki faaliyetler temel alınarak faaliyetler listelenir.
Faaliyetler kaynak ve içerik açısından detaylandırılır.
Faaliyetlerin birbirleriyle olan ilişkileri belirlenir. Bir faaliyetin hangi faaliyeti izleyeceği, hangi faaliyetten önce gerçekleştirileceği belirlenir.
Faaliyetlerin zamanlama ve süreleri belirlenir. Doğru zamanlama ve yeterli sürenin belirlenmesi önemlidir.
Faaliyetlerin hayata geçirilmesi için gereken uzmanlıklar belirlenir. Mevcut insan kaynağı değerlendirilir; eksiklikler varsa tamamlanır.
Faaliyetlerin uygulanması sırasında kimin hangi işi yapacağı belirlenir. İş dağıtımında kişilerin yetenek, deneyim ve kapasiteleri göz önünde bulundurulur.
PLANLAMA AŞAMASI -2, BÜTÇE
• Belirlenen ve Planlanmış kaynakların harekete geçirilmesine dayanak oluşturur.
• Proje Maliyetinin ve finansman kaynaklarının belirlenmesine kolaylık sağlar.
GENEL ESASLAR:
• Bütçe, proje teklifinin sunulacağı makamın belirlediği para biriminde hazırlanmalıdır.
• Bütçenin geçerlilik süresi projenin süresi ile sınırlıdır.
• Bütçedeki her bir kalem yapılacak faaliyetlerle ilgili olmalıdır.
• Bütçedeki toplam tutar sadece talep edilen hibe miktarını değil, proje için gerekli bütçe miktarını göstermelidir.
• Bütçenin yıllara dağılımı, faaliyet planı ile tutarlı olmalıdır.
• Bütçedeki tüm miktarlar gerçek piyasa koşullarını yansıtmalı ve hibenin alınacağı makamca uygun görülen giderler tanımına uymalıdır.
• Bütçede belirtilen her gider kalemi belgelendirilecektir.
Bü tç e
BÜTÇE
Her Program Özelinde Uygun ve Uygun Olmayan Maliyetler Kendi İçerisinde Değişiklikler Gösterebilir.
Bu nedenle Fon Kuruluşunun Rehberi Mutlaka Detaylı Bir Şekilde İncelenmelidir !!!