GÜNEŞ SİSTEMİ ÖTESİ: GÖK CİSİMLERİ

(1)

GÜNEŞ SİSTEMİ ÖTESİ: GÖK CİSİMLERİ

(2)

Yıldız nedir?

• Kendiliğinden çevresine ısı ve ışık yayar.

• Küresel(yuvarlak) şekildedir.

• Büyük oranda gazdan oluşurlar.

• Yaydıkları ışık titreşir.

• Yıldızlarda canlılar gibi doğar, büyür ve ölürler.

• Yıldızlar hareket ederler fakat gökyüzünde birbirlerine göre konumları değişmez.

• Evrende milyarlarca sayıda bulunurlar.

• Kendi etrafında dönme hareketi yaparlar.

• Gezegenlerden daha büyüktürler.

• Gezegenlerden daha sıcaktırlar.

Güneş bir yıldızdır.

(3)

• Sıcak yıldızlar mavi veya beyaz renkte

• Orta sıcaklıkta yıldızlar sarı renkte

• Düşük sıcaklıkta(soğuk) yıldızlar kırmızı renktedir.

(4)

• Yıldız, hidrojenin yavaş yavaş helyum gibi daha ağır elementlere

dönüştüğü ve içinde çok yüksek sıcaklıklarda tepkimelerin yer aldığı bir gök cismidir.

(5)

Astronomlar uzaydaki yıldızların yerlerini tespit etmek için yıldız haritaları kullanırlar.

(6)

Güneşin Özellikleri:

• Güneş orta büyüklükte bir yıldızdır.

• Güneş orta sıcaklıkta bir yıldızdır.

• 5 milyar yaşındadır.

• Kendi etrafında dönme hareketi yapar.

• Dünya’ya en yakın yıldızdır. Bu sebeple diğer yıldızlardan daha büyük ve daha parlak görünür.

• Gündüz gözlemlenebilen tek yıldız Güneş’tir.

Güneş’ten sonra Dünya’ya en yakın yıldız Proksima’dır.

(7)

Gezegen nedir?

• Yıldızların etrafında belirli yörüngelerde dolanırlar.

• Yıldızlara göre soğuktur.

• Yıldızlara göre küçüktür.

• Isı ve ışık kaynağı değildir. Yıldızlardan aldıkları ışığı yansıtırlar.

• Gökyüzünde kesintisiz ışık verirler.

• Küresel şekildedirler.

• Gökyüzündeki konumları sürekli değişir.

Dünya bir gezegendir.

(8)

(9)

(10)

(11)

(12)

(13)

(14)

(15)

(16)

(17)

(18)

(19)

YILDIZLAR NASIL

OLUŞUR?

(20)

Bulutsu(nebula) nedir?

• Tüm yıldızların doğum yeri olan bulutsular (nebula) geniş alanlara yayılmış gaz ve toz bulutları şeklindedir.

• Evrende bulunan yıldızlar bulutsu adı verilen toz bulutlarının bir araya gelip sıkışmasıyla oluşmuştur.

(21)

Bulutsu çeşitleri:

Sahip olduğu hidrojen elementinin verdiği salma çizgisinden dolayı salma bulutsusu,

(22)

Yoğun olmaları sebebiyle içerisinden veya arkasından hiçbir ışık geçirmeyen karanlık bulutsusu,

(23)

yakınında bulunan bir yıldızdan aldıkları ışığı sayesinde aydınlanan yansıma bulutsusu(parlak bulutsu),

(24)

Dış katmanlarını uzaya saçarak merkezinde sıcak bir beyaz cüce bırakan gezegenimsi bulutsudur.

(25)

En Çok Bilinen Bulutsu İsimleri:

• Kömür Çuvalı : Çıplak gözle Dünya’dan görülebilir. Karanlık bulutsudur.

• At başı: Karanlık bulutsudur.

• Kartal

• Carina

• İris

• Halka

• Kedi gözü

(26)

YILDIZLARIN OLUŞUMU

(27)

Süpernova Patlaması

(28)

Karadelik nedir?

• Ölen ya da ömrü bitmek üzere

olan yıldızların bir süre sonra kütlesi merkeze doğru çekilir. Sonunda tüm kütle bir noktada toplandığı için var olan kütlenin çevresinde olan her şeyi (ışık dahil) içine alıp yutmaya başlar.

Bu ölü yıldıza kara delik denir.

(29)

(30)

(31)

TAKIMYILDIZLARI VE

KUYRUKLU YILDIZLAR

(32)

Takımyıldızı nedir?

• Gökyüzüne bakıldığında birbirine yakın duran ve çeşitli şekiller oluşturan yıldız kümelerine takımyıldızı denir.

• Takımyıldızlarına genelde insan, hayvan veya nesne adları verilmiştir.

• Takım yıldızları oluşturulurken herhangi bir kurala bağlı kalınmamıştır.

• Takımyıldızları oluşturmak gökyüzü gözlemlerini kolaylaştırmaktadır.

(33)

(34)

En çok bilinen takımyıldızları

• Büyük Ayı

• Küçük Ayı

• Kraliçe

• Ejderha

• Aslan

• Orion (Avcı)

• Kuzey Tacı

• Başak

• Çoban

(35)

Kutup Yıldızı (Polaris)

• Bulunduğu yön daima Kuzey yönünü gösterdiği için Kuzey Yıldızı ismi de verilmektedir.

• Denizcilerin yön bulmak için kullandığı yıldızdır.

• Küçük Ayı takımyıldızının en parlak üyesidir.

(36)

(37)

(38)

(39)

(40)

(41)

(42)

Güneş sisteminde eliptik bir yörüngede hareket ederler.

(43)

En çok bilinen kuyruklu yıldızların isimleri

• Halley

• Halle-Bopp

• Borrely

• İkaye-Zhang: Dünya’dan en son gözlemlenen kuyruklu yıldızdır(2002 yılında).

• Lovejoy

• Shoemaker–Levy

(44)

(45)

(46)

(47)

(48)

(49)

(50)

(51)

(52)

Güneş sistemi içerisindeki gök cisimlerinin birbirlerine uzaklığını ölçmek için Astronomi birimi(AB) adında başka bir birim kullanılır.

1 Astronomi Birimi, Güneş ve Dünya arasındaki mesafeye eşittir.

1 AB = 149,6 milyon km.

(53)

Avcı(Orion)

(54)

(55)

(56)

Alexander Friedmann teorinin gelişimine katkıda bulunmuştur.

Büyük patlama teorisi günümüzde bilim insanları tarafından çoğunlukla kabul edilen görüştür.

(57)

(58)

(59)

(60)

(61)

(62)

(63)

(64)

(65)

(66)

(67)

(68)

DEĞERLENDİRME

SORULARI

(69)

(70)

(71)

(72)

(73)

(74)

(75)

(76)

(77)

(78)

(79)

(80)

Ömrünün sonuna gelmiş küçük kütleli yıldızların oluşturduğu görünüme ne ad verilir?

A) Süpernova B) Nötron Yıldızı C) Beyaz Cüce D) Kara Delik

(81)

(82)

(83)

(84)

(85)

(86)

(87)

(88)

(89)

(90)

(91)

(92)

(93)

(94)

(95)

(96)

(97)

(98)

(99)

(100)

(101)

(102)

(103)

(104)

(105)

(106)

(107)

(108)

(109)

(110)

(111)

(112)