Son Yasal Düzenlemeler Çerçevesinde Çalışma Hayatında Meslek Mensupları İçin
6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YASASI
Dr. Resul KURT
SGK E. BAŞMÜFETTİŞİ
İŞ VE SOSYAL GÜVENLİK MÜŞAVİRİ info@resulkurt.com
Twitter/resulkurt34
04.02.2015
www.resulkurt.com
1
6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YASASI
www.resulkurt.com
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN ÖNEMİ
Tazminatlar ve cezalar göz önüne alındığında her zaman için önlemek ödemekten daha
ucuz ve daha insancıldır.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN AMACI
Sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamı sağlamak,
Çalışma ortamından kaynaklanan sağlık ve güvenlik risklerini önlemek,
Çalışanların sağlık, güvenlik ve refahını sağlamak ve geliştirmek,
Üretimin devamlılığını sağlamak,
Verimi artırmak.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN
ÖNCELİKLİ HEDEFİ ;
ÇALIŞANLARI İŞ KAZALARINDAN VE MESLEK HASTALIKLARINDAN
KORUMAKTIR.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 13. Maddesine göre;
a) Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
b) İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte
olduğu iş nedeniyle,
c) Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
d)Emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,
e) Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş
gelişi sırasında, meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen yada ruhen özüre uğratan olaydır.
İş Kazası İstatistikleri
İşyeri
Büyüklüğü*
İşyeri Sayısı*
İşçi Sayısı* İş Kazası Sayısı**
1- 9 1.214.259 (%85.2)
3.238.542
(%29.2) 19.090 (%30.4) 10- 49 182.843
(%12.8)
3.576.946
(%32.3) 16.340 (%26.0)
50+ 28.147
(%2)
4.262.633
(%38.5) 27.473 (%43.6) Toplam 1.425.249 11.078.121 62.903
*SGK, Ekim 2011 İstatistik Bülteni
**SGK, 2010 İstatistik Yıllığı
İŞKAZASI İSTATİSTİKLERİ
SGK istatistiklerine göre ülkemizde 2010 yılında 62.903, 2011 yılında 69.227 ve 2012 yılında ise 74.871 iş kazası olmuştur. Yine, 2010 yılı sonunda ölümlü iş kazası sayısı 1.444, 2011 yılında 1.700 ve 2012 yılında ise 744’dür. 2014 yılı Kasım ayı itibariyle ise 1.264 kişi iş kazası sonucu
hayatını kaybetmiştir.
2014 yılı içerisinde ise 1.886 kişi iş kazası sonucu hayatını kaybetmiştir. 2014 yılında ölen 1.886 çalışanın 1693’ü işçi, memur statüsünde çalışan ücretlilerden; 161’i
çiftçilerden/küçük toprak sahiplerinden ve 32’si esnaflardan olmak üzere, 193’ü kendi nam ve hesabına çalışanlardan
oluş maktadır.
Çalışma Hayatında Fiziksel ya da Ruhsal Sağlığı Etkileyen Elverişsiz Faktörlere Maruz Kalanların
Toplam İstihdam İçindeki Oranı, 2013
Sektörlere Göre İş Kazası Geçirenlerin Oranı, 20072013
Yaş Gruplarına Göre İş Kazası Geçirenlerin Oranı, 2007-2013
İŞ KAZASI
İş kazası, beklenmeyen,
istenmeyen ve planlanmayan bir
şekilde aniden ve dıştan gelen bir
etkenle çalışanlara bedensel veya
ruhsal zarar veren bir olay olarak
belirtilmektedir.
MESLEK HASTALIĞI
Sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin
niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya
sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal özürlülük halleridir.
MESLEK HASTALIĞI DA CİDDİ BİR TEHLİKEDİR!
04.02.2015 www.resulkurt.com
MESLEK HASTALIKLARI
Kimyasal
zehirlenmeler
Deri hastalıkları
Solunum yolu hastalıkları
Bulaşıcı hastalıklar
Viral hastalıklar
Fiziksel hastalıklar
İşitme ve görme kaybı
Kemik eklem hastalıkları
Türkiye’de hergün;
217 iş kazası olmaktadır.
4 çalışan, iş kazası sonucu hayatını kaybetmektedir.
5 kişi, iş kazası sonucu iş göremez hale gelmektedir.
Her yıl Gayri Safi Milli Hasılanın % 5’i kaybolmaktadır.
Türkiye, Dünyada en fazla iş kazası olan ülkeler arasında üst sıralarda yer alırken, AB ülkeleri arasında ölümlü iş kazaları açısından ilk sırada yer almaktadır.
04.02.2015 www.resulkurt.com 15
İnsanlar bir hatayı neden yaparlar?
Kazayla Kasıtlı
Eğitimsizlik Bilgisizlik
Dalgınlık Rahatlık Düşüncesizlik
Yeteneksizlik
Dikkatsizlik Zorlama
İsteyerek yapmak
Çözüm: TUTUM VE DAVRANIŞLARI DEĞİŞİRMEKTİR !
Kazalar birdenbire ortaya çıkmaz!!!
Bana bir şey olmaz...
Hep böyle yapıyoruz...
Güvenli görünüyordu...
Böyle bir kaza olacağını hiç tahmin edemezdim...
Daha önce hiç olmamıştı.
Acelem vardı.
Kaza Piramidi
10.000
Güvensiz davranışlar 1000 Kazaya
ramak kalma 100 Küçük yaranma/kaza
10 Ciddi
yaralanma/kaza 1
Ölümlü yaralanma/kaz
a
İŞ KAZALARINI ÖNLEMEK
OLUŞAN
KAYIPLARI
ÖDEMEKTEN DAHA
KOLAYDIR.
İNSANCIL BİR YAKLAŞIMDIR.
GÜVENLİK ASLA
İNCİTMEZ, İŞ
KAZALARI ACI VERİR.
Kaza Önlenebilir!
Uygulama Koordinatörü
Formen
İSG Sorumlusu
Proje Müdürü
Şantiye Şefi Saha
Mühendisi
İş sağlığı ve güvenliği ilk kez
müstakil bir kanunda ele alındı.
İş Kanunu:
3008 sayılı, 1936 931 sayılı, 1967 1475 sayılı, 1971 4857 sayılı, 2003
30/06/2012 Tarih ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve
Güvenliği Kanunu
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
6331 sayılı Kanun’un genel olarak önemli bir bölümü 01.01.2013 itibariyle yürürlüğe girmiştir.
Ancak, iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi ile diğer sağlık personeli görevlendirilmesine ilişkin maddeler;
50’den çok çalışanı olan işyerleri için yayımı
tarihinden itibaren altı ay sonra (01.01.2013 tarihinde),
50’den az çalışanı olan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için 1/1/2014 tarihinde,
Yürürlüğe girmiştir. (6331/38. Md-6495 sayılı Kanunun 56. Maddesiyle değişik madde)
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
4857 sayılı İş Kanununun mülga 81 inci maddesi kapsamında çalışanlar hariç kamu kurumları ile
50’den az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için 1/7/2016 tarihinde,
Yürürlüğe girecektir.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
İş Güvenliği Uzmanı, İşyeri Hekimi ve 10’dan fazla çalışanı olan çok tehlikeli işyerlerinde diğer sağlık personeli çalıştırılması veya OSGB'lerden hizmet
alınması 50 kişiden fazla çalışan olan az tehlikeli işyerleri ile tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için başlamıştır.
Az tehlikeli sınıfta olup 50 kişiden az çalışanı bulunan işyerlerinde işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı
çalıştırma zorunluluğu ise 01.07.2016 tarihinde başlayacaktır.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
6552 sayılı yasayla yapılan değişiklikle 10 kişiden az çalışanı bulunan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyeri işverenleri veya işveren vekili tarafından eğitimleri tamamlaması şartı ile
İşyeri Hekimi ve İş Güvenliği Uzmanı tarafından verilecek hizmetleri verme hakkı getirilmiştir. Ancak bu işverenler
“işe giriş, periyodik muayeneler ve tetkikleri YAPAMAYACAKTIR.
On (10) kişiden az (çırak ve stajyerler dahil edilmez) çalışanı bulunan ve az tehlikeli işyerlerinde çalışanlar için işe giriş
sağlık raporları kamu hizmet sunucularından veya aile hekimlerinden de alınabilecektir.
Kamu ve özel sektör gözetmeksizin tüm çalışanlar kanun kapsamına alındı.
Kapsam:
Sayı sınırı olmaksızın, Memur, işçi, işveren, çırak, stajyer tüm çalışanlar, Kamu ve özel sektöre ait bütün işler ve işyerleri, Tarım vb. dahil tüm işkolları
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YASASININ İSTİSNASI:
TSK, emniyet, afet müdahale ekipleri, ev
hizmetleri, Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığının faaliyetleri, uluslararası denizyolu taşımacılığı yapan araçların seyrüsefer halleri, afet ve acil durum
birimlerinin müdahale faaliyetleri, kendi nam ve hesabına tek başına çalışanlar 6331 Sayılı Kanun kapsamında değildir.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası, iş güvenliği alanında proaktif bir yaklaşımla üç önemli husus üzerine kuruludur;
1-Risk değerlendirmesi ve acil eylem planı yaptırılıp, işyerinde mevcut veya ileride doğabilecek tüm tehlike ve risklerin önceden
belirlenmesi ve değerlendirme sonucu belirlenen öncelik sırasına göre bu riskleri yok edecek
tedbirlerin alınması,
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
2-Etkili bir kontrol ve denetim sistemi
kurularak alınan önlemlere uyulup uyulmadığının denetlenmesi, dolayısıyla giderek önlemlere
uyulmasının sağlanması,
3-Tüm çalışanlara karşı karşıya bulundukları mesleki riskler ile bunlara karşı alınması
gerekli tedbirler konusunda eğitim
verilmesidir.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
İlgili yasal düzenlemeler 6331 sayılı Kanunda yapılmış olup, bu hükümlere aykırı davranan
işverenler hakkında aynı kanun uyarınca idari para cezası uygulanması öngörülmekte, ayrıca iş kazaları sebebiyle doğacak maddi ve manevi
tazminatlar ile SGK’nun uğradığı zararları
kusuru nispetinde işverenlerden tazmin etmek için açtığı rücu davaları sonucu ödenmek
zorunda kalınan tazminatlar önemli yekun
tutmaktadır.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
Tazminatlar ve cezalar göz önüne alındığında her zaman için önlemek ödemekten daha ucuz ve daha itibarlıdır.
Hem denetim yapmaya yetkili memurlar
karşısında yasal açıdan zor durumlara düşmemek, hem tedbir alıp çalışanları eğiterek iş güvenliği konusunda bilinçlendirmek, böylece yasal olarak hiçbir eksiği
bulunmayan bir işyerinde barış ve esenlik içinde bir iş ortamı sağlamak şüphesiz en doğru yaklaşımdır.
Ayrıca çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimleri, ISO-9001 ve OHSAS-180001 gibi Kalite Yönetim
Sistemlerinin de vazgeçilmez bir şartıdır.
04.02.2015 www.resulkurt.com 31
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU UYARINCA İŞVERENLERİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile diğer mevzuat çerçevesinde işverenlere;
- Risk değerlendirmesi yapılması veya yaptırılması,
- Acil durum planı yapılması,
- Çalışanlara iş sağlığı ve güvenliği eğitimi verilmesi,
- Tehlikeli ve çok tehlikeli işlerde çalışanlara mesleki eğitim verilmesi,
- İlk Yardım Eğitimleri ve Sertifikalarının aldırılması,
- Yangın Eğitimleri ve Sertifikalarının aldırılması,
- 50 ve daha fazla çalışanı olan işyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu kurulması,
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU UYARINCA İŞVERENLERİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ
- Çalışan temsilcisi atanması/seçilmesi,
- İş güvenliği malzemelerinin temini ve kullandırılması,
- Tespit ve Öneri Defteri (Onaylı defter) tutulması,
- Kaldırma Ekipmanları, Basınçlı Kaplar, Jeneratör vb. iş ekipmanlarının kontrol ve belgelendirmelerinin yapılması,
- İşyerinin ortam gözetiminin yapılması (İşyeri ortamında bulunan fiziksel, kimyasal, biyolojik, psikososyal, ergonomik ve benzeri tehlike kaynaklarının neden olduğu tehlikeler ile ilgili kontrol, ölçüm, muayene, inceleme ve araştırma
çalışması yapılması),
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU UYARINCA İŞVERENLERİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ
- Elektrik, havalandırma, topraklama ve aydınlatma vb.
tesisatların kontrol ve belgelendirmelerinin yapılması,
-Mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve bilgi verilmesi dâhil her türlü tedbirin alınması, organizasyonun yapılması,
gerekli araç ve gereçlerin sağlanması, sağlık ve güvenlik tedbirlerinin değişen şartlara uygun hale getirilmesi ve mevcut durumun iyileştirilmesi için çalışmalar yapmak,
gibi yükümlülüklerin 01.01.2013 tarihinden itibaren tüm işyerleri için yürürlüğe girmiş olduğunu belirtmeliyiz.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
İşveren; işyerinin büyüklüğü, taşıdığı özel tehlikeler, yapılan işin niteliği, çalışan sayısı gibi faktörleri dikkate alarak önleme, koruma, tahliye, yangınla mücadele, ilk yardım vb. konularda uygun donanıma ve bilgiye sahip yeterli sayıda kişi görevlendirmek, araç-gereçleri
sağlamak, tatbikatları yaptırmak ve ekiplerin her zaman hazır bulunmasını sağlamak zorundadır.
Özellikle ilk yardım, acil tıbbi müdahale, kurtarma ve yangınla mücadele konularında işyeri dışındaki
kuruluşlarla irtibatı sağlayacak gerekli düzenlemeleri yapmalıdır.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
İşverenler çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerini almasını sağlamak ve bu eğitimin
özellikle; işe başlamadan önce, çalışma yeri veya iş değişikliğinde, iş ekipmanının değişmesi
hâlinde veya yeni teknoloji uygulanması hâlinde verilmesi gerekmektedir.
Eğitimler, değişen ve ortaya çıkan yeni risklere
uygun olarak yenilenir, gerektiğinde ve düzenli
aralıklarla tekrarlanacaktır.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
Eğitimlerin bu kadar önemsenmesinin nedeni, iş kazalarının büyük bir bölümünün eğitim ve uygun ekipmanlar kullanılmamasından kaynaklanmasıdır.
Bu eğitimlerin maliyeti çalışana yansıtılamayacağı gibi, eğitimde geçen süreler çalışma süresinden sayılacaktır.
Eğitimler işe başlamadan önce, çalışma yeri veya iş değişikliklerinde, iş ekipmanları değiştiğinde veya yeni bir teknoloji uygulandığında verilir.
Eğitimlerin sadece gerektiğinde değil, düzenli aralıklarla da tekrarlanması gerekmektedir.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
Mesleki eğitim alma zorunluluğu bulunan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işlerde, yapacağı işle ilgili mesleki eğitim aldığını belgeleyemeyenler çalıştırılamaz.
Bunun yanında iş kazası veya meslek hastalığı geçiren kişilere işe başlamadan önce bu konularla ilgili ilave eğitim verilmesi, ayrıca herhangi bir sebeple altı aydan uzun süre işten uzak kalanlara da yenileme eğitimi
verilmesi zorunludur.
İşverenler çalışanlarını işyerinde karşılaşılabilecek
riskler, koruyucu tedbirler, ilk yardım, afetler, olağan dışı durumlar, yangınla mücadele ve tahliye işleri
konusunda görevlendirilen kişilerle ilgili olarak bilgilendirmek zorundadır.
İşyerleri, yapılan işin niteliğine göre tehlike sınıflarına ayrılıyor.
Tehlike sınıfı tespitinde; işyerinin yaptığı asıl iş esas alınır.
İşyeri hekimi, her tehlike sınıfında çalışabilir.
A Sınıfı Uzman
• Çok tehlikeli
B Sınıfı Uzman
• Tehlikeli
C Sınıfı Uzman
• Az tehlikeli
Tehlike Sınıfı Örnekleri
Az Tehlikeli Tehlikeli Çok Tehlikeli
Büro Hizmetleri Tekstil Maden İşletmeleri Kunduracılık Çeltik Fabrikaları İnşaat
Lokantalar Soba Üretimi Metal
Bankalar Oto Tamiri Tersaneler
Eczaneler Tornacılık Hastaneler
Oteller İlaç Üretimi Kimya Sektörü
Kanunun bazı hükümleri aşamalı olarak hayat geçirilerek yeni durumlara uyum kolaylaşacak.
• Yayım
30 Haziran 2012
• Yürürlük 1 ocak 2013
• İSG
Profesyonelleri (6,7,8. maddeler) 50’den az
çalışanı olan, tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri
Ocak 2014
• İSG Profesyonelleri (6,7,8. maddeler) Kamu kurumları ile 50’den az çalışanı olan az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri
Temmuz 2016
İşyerlerinde iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi gibi profesyoneller görev yapacak
İşverenler, çalışanları arasından iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve on ve daha fazla çalışanı olan çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde diğer sağlık personeli görevlendirir.
İş Güvenliği Uzmanı
İşyeri Hekimi
Diğer Sağlık Personeli
İşyerlerinde iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi gibi profesyoneller görev yapacak
Belirlenen niteliklere ve gerekli belgeye sahip olmayan ancak 10'dan az çalışanı bulunan ve az tehlikeli sınıfta yer alan
işyeri işverenleri veya işveren vekili tarafından Bakanlıkça ilân edilen eğitimleri tamamlamak şartıyla işe giriş ve periyodik
muayeneler ve tetkikler hariç iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütebilirler.
Mali Müşavirler de iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütebileceklerdir.
Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işlerde çalışacaklar, yapacakları işe uygun olduklarını belirten sağlık raporu
olmadan işe başlatılamaz
İŞ GÜVENLİĞİ UZMANLARININ NİTELİKLERİ VE GÖREVLENDİRİLMELERİ
İşverence iş güvenliği uzmanı olarak
görevlendirilecekler, İlgili yönetmeliklere göre geçerli iş güvenliği uzmanlığı belgesine sahip olmak zorundadır.
İş güvenliği uzmanlarından; (C) sınıfı belgeye
sahip olanlar az tehlikeli sınıfta, (B) sınıfı belgeye sahip olanlar az tehlikeli ve tehlikeli sınıflarda, (A) sınıfı belgeye sahip olanlar ise bütün tehlike
sınıflarında yer alan işyerlerinde çalışabilirler.
İŞ GÜVENLİĞİ UZMANLARININ NİTELİKLERİ VE GÖREVLENDİRİLMELERİ
6331 sayılı Kanunun Geçici 4. Maddesi gereği (B) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanları Temmuz 2016 tarihine kadar Çok tehlikeli
işletmelerde, (C) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanları da Temmuz 2015 tarihine kadar
Tehlikeli sınıftaki işletmelerde görev alabilecektir.
Birden fazla iş güvenliği uzmanının
görevlendirilmesinin gerektiği işyerlerinde, sadece tam süreli olarak görevlendirilen iş güvenliği
uzmanının, işyerinin tehlike sınıfına uygun belgeye sahip olması yeterlidir.
İş güvenliği uzmanlarının görevlendirilmesinde, Yönetmeliğe göre hesaplanan çalışma süreleri bölünerek birden fazla iş güvenliği uzmanına verilemez. Ancak vardiyalı çalışma yapılan
işyerlerinde işveren tarafından vardiyalara uygun şekilde görevlendirme yapılır.
İŞ GÜVENLİĞİ UZMANLARININ NİTELİKLERİ VE GÖREVLENDİRİLMELERİ
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
İş güvenliği uzmanlarının çalışma süreleri
İş güvenliği uzmanları, ilgili yönetmelikte belirtilen
görevlerini yerine getirmek için aşağıda belirtilen sürelerde görev yaparlar;
10’dan az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde çalışan başına yılda en az 60 dakika.
Diğer işyerlerinden:
Az tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 6 dakika.
Tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 8 dakika.
Çok tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 12 dakika.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
İş güvenliği uzmanlarının çalışma süreleri
Az tehlikeli sınıfta;
-2000 ve daha fazla çalışanı olan işyerlerinde her 2000 çalışan için tam gün çalışacak en az bir iş güvenliği
uzmanı görevlendirilir.
Tehlikeli sınıfta yer alan 1500 ve daha fazla çalışanı olan işyerlerinde her 1500 çalışan için tam gün
çalışacak en az bir iş güvenliği uzmanı görevlendirilir.
Çok tehlikeli sınıfta yer alan 1000 ve daha fazla çalışanı olan işyerlerinde her 1000 çalışan için tam gün
çalışacak en az bir iş güvenliği uzmanı görevlendirilir.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
İşyeri Hekimlerinin Çalışma Süreleri
İşyeri hekimleri, ilgili yönetmeliklerde belirtilen görevlerini yerine getirmek için aşağıda belirtilen sürelerde görev yaparlar:
a) Az tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 5 dakika.
b) Tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 10 dakika.
c) Çok tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 15 dakika.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
İşyeri hekimlerinin çalışma süreleri
Az tehlikeli sınıfta yer alan 2000 ve daha fazla
çalışanı olan işyerlerinde her 2000 çalışan için tam gün çalışacak en az bir işyeri hekimi görevlendirilir.
Tehlikeli sınıfta yer alan 1000 ve daha fazla çalışanı olan işyerlerinde her 1000 çalışan için tam gün
çalışacak en az bir işyeri hekimi görevlendirilir.
Çok tehlikeli sınıfta yer alan 750 ve daha fazla
çalışanı olan işyerlerinde her 750 çalışan için tam
gün çalışacak en az bir işyeri hekimi görevlendirilir.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
Diğer sağlık personelinin çalışma süreleri
Diğer sağlık personeli, görevlerini yerine getirmek için aşağıda belirtilen sürelerde görev yaparlar;
a) Çok tehlikeli sınıfta yer alan 10 ila 49 çalışanı olan işyerlerinde çalışan başına ayda en az 10 dakika.
b) Çok tehlikeli sınıfta yer alan 50 ila 249 çalışanı olan işyerlerinde çalışan başına ayda en az 15 dakika.
c) Çok tehlikeli sınıfta yer alan 250 ve üzeri çalışanı olan işyerlerinde çalışan başına ayda en az 20 dakika.
Tam süreli işyeri hekiminin görevlendirildiği işyerlerinde, diğer sağlık personeli görevlendirilmesi şartı aranmaz.
İşverenler ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden hizmet alabilecek.
İSG HİZMET MODELLERİ
Kısmi süreli işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı istihdamı Tam süreli işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı istihdamı
Niteliklere sahip işveren
Ortak Sağlık ve Güvenlik Biriminden hizmet alımı
Tam süreli işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı istihdam etmesi gereken işyerlerinde, işyeri sağlık ve güvenlik birimi
kurulur.
İşverenin iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri ile ilgili yükümlülükleri
İşveren, işyerinde gerekli niteliklere sahip personel bulunmaması halinde yükümlülüklerinin tamamını veya bir kısmını, OSGB’lerden hizmet alarak yerine getirebilir.
İşveren, işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanının
tam süreli görevlendirilmesi gereken durumlarda
İSGB kurar.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU SAĞLIK GÖZETİMİ
İşveren, çalışanların işyerinde maruz kalacakları sağlık ve güvenlik risklerini dikkate alarak sağlık gözetimine tabi tutulmalarını sağlar.
İşveren, işe girişlerde, iş değişikliğinde, iş kazası, meslek hastalığı veya sağlık nedeniyle tekrarlanan işten uzaklaşmalarından sonra işe dönüşlerinde talep etmeleri hâlinde ve işin devamı süresince, çalışanın ve işin niteliği ile işyerinin tehlike sınıfına göre
Bakanlıkça belirlenen düzenli aralıklarla çalışanların sağlık muayenelerinin yapılmasını sağlamak zorundadır.
Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işlerde
çalışacaklar, yapacakları işe uygun olduklarını belirten sağlık raporu olmadan işe başlatılamaz.
04.02.2015 www.resulkurt.com 54
TORBA KANUN-
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ
Torba yasanın 16. maddesiyle;
“Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan
işyerlerinde çalışacaklar, yapacakları işe uygun olduklarını belirten sağlık raporu olmadan işe başlatılamaz” hükmü değiştirilerek “işyerleri”
ibaresinin yerine “işlerde” ibaresi getirilmekte ve çalışanların yapacağı iş ön plana çıkarılmaktadır.
04.02.2015
www.resulkurt.com
Çalışanlar belli aralıklarla sağlık gözetiminden geçirilecek.
Bütün çalışanlar için sağlık taraması;
•İşe giriş,
•İş değişikliği,
•İş kazası, meslek hastalığı ve tekrarlanan işten
uzaklaşma durumlarında talep etmesi halinde,
•İş, çalışan niteliği ve tehlike sınıfına göre Bakanlıkça
belirlenen düzenli periyotlar
Tehlikeli ve çok tehlikeli işlerde işe başlamadan önce sağlık
raporu
zorunluluğu vardır.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU SAĞLIK GÖZETİMİ
Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işlerde çalışacaklar, yapacakları işe uygun olduklarını belirten sağlık raporu olmadan işe başlatılamaz .
6331 sayılı Kanun kapsamında alınması gereken sağlık raporları işyeri hekiminden alınabileceği gibi 10’dan az çalışanı olan ve az tehlikeli
sınıftaki işyerleri içinse aile hekimlerinden de alınabilecektir.
04.02.2015 www.resulkurt.com 57
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU SAĞLIK GÖZETİMİ
Bu Kanun kapsamında alınması gereken sağlık
raporları, işyeri sağlık ve güvenlik biriminde veya hizmet alınan ortak sağlık ve güvenlik biriminde görevli olan işyeri hekiminden alınır.
Raporlara itirazlar Sağlık Bakanlığı tarafından
belirlenen hakem hastanelere yapılır, verilen kararlar kesindir.
Sağlık gözetiminden doğan maliyet ve bu gözetimden kaynaklı her türlü ek maliyet işverence karşılanır,
çalışana yansıtılamaz. Sağlık muayenesi yaptırılan
çalışanın özel hayatı ve itibarının korunması açısından sağlık bilgileri gizli tutulur.
04.02.2015 www.resulkurt.com 58
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU SAĞLIK GÖZETİMİ
İşveren ilgili mevzuatta belirlenen süreler saklı kalmak kaydıyla;
a. İşyerinde yürütülen iş sağlığı ve güvenliği faaliyetlerine ilişkin her türlü kaydı,
b. İşten ayrılma tarihinden itibaren en az 15 yıl süreyle çalışanların kişisel sağlık dosyalarını,
saklayacaktır.
Çalışanın kişisel özellikleri, işyerinin tehlike sınıfı ve işin niteliği öncelikli olarak göz önünde
bulundurularak uluslararası standartlar ile işyerinde yapılan risk değerlendirmesi sonuçları doğrultusunda;
Az tehlikeli sınıftaki işyerlerinde en geç beş yılda bir,
Tehlikeli sınıftaki işyerlerinde en geç üç yılda bir,
Çok tehlikeli sınıftaki işyerlerinde en geç yılda bir, defa olmak üzere periyodik muayene tekrarlanır.
Ancak işyeri hekiminin gerek görmesi halinde bu süreler kısaltılır.
İşe Giriş ve Periyodik Muayeneler
İşyerinde, ekranlı araçlarla çalışmaya başlamadan önce ve ekranlı araçlarla çalışmadan kaynaklanabilecek
görme zorlukları yaşandığında çalışanların göz muayeneleri yapılır.
Ekranlı araçlarla çalışmalarda operatörlerin gözlerinin korunması için;
a) Ekranlı araçlarla çalışmaya başlamadan önce,
b) Yapılan risk değerlendirmesi sonuçlarına göre işyeri hekimince belirlenecek düzenli aralıklarla,
c) Ekranlı araçlarla çalışmadan kaynaklanabilecek
görme zorlukları yaşandığında, göz muayeneleri yapılır.
Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda Göz Muayeneleri
İşverenin sağlık ve güvenlik kayıtları ve onaylı deftere ilişkin yükümlülükleri
Onaylı defter işyerinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri veya noterce her sayfası
mühürlenmek suretiyle onaylanır.
Onaylı defter yapılan tespitlere göre iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ile işveren tarafından birlikte veya ayrı ayrı imzalanır. Onaylı deftere yazılan tespit ve öneriler işverene tebliğ edilmiş sayılır.
Onaylı defterin asıl sureti işveren, diğer suretleri ise iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi tarafından saklanır.
Defterin imzalanması ve düzenli tutulmasından işveren
sorumludur. Teftişe yetkili iş müfettişlerinin her istediğinde işveren onaylı defteri göstermek zorundadır.
İşyeri sağlık ve güvenlik birimi
İSGB; en az bir işyeri hekimi ile işyerinin tehlike sınıfına uygun belgeye sahip en az bir iş güvenliği uzmanının
görevlendirilmesi ile oluşturulur. Bu birimde işveren diğer sağlık personeli de görevlendirebilir.
İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yürütülmesi amacıyla işveren tarafından işyerlerinde kurulacak olan iş sağlığı ve güvenliği birimlerinde aşağıdaki şartlar sağlanır.
a) İSGB, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin
yürütülmesine ve çalışan personel sayısına uygun büyüklükte bir yerde kurulur. Bu birimin asıl işin
yürütüldüğü mekânda ve giriş katta kurulması esastır.
İşyeri sağlık ve güvenlik birimi
b) Bu birimlerde sekizer metrekareden az olmamak üzere bir iş güvenliği uzmanı odası ile işyeri hekimi tarafından kullanılmak üzere bir muayene odası ve 12 metrekareden az olmamak üzere bir ilkyardım ve acil müdahale odası bulunur.
Tam zamanlı görevlendirilecek her işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı için aynı şartlarda ayrı birer oda tahsis edilir.
İSGB’nin bölümleri aynı alanda bulunur ve bu alan
çalışanlar tarafından kolaylıkla görülebilecek şekilde
işaretlenir.
İşveren tüm çalışanlarını, iş sağlığı ve güvenliği ile çalışma hayatına dair hak ve
sorumlulukları hakkında bilgilendirecek.
•Riskler
•Tedbirler
•Hak ve
sorumluluklar
•İSG kayıtlarına erişim
İş kazalarını ve meslek hastalıklarını önleme adına önceden risk değerlendirmesi yapılacak.
Bütün işyerlerine risk
değerlendirmesi zorunluluğu getirilmektedir.
İşveren, işyerinde çalışanların sağlık ve güvenliğini etkileyecek tehlikelerin belirlenerek gerekli tedbirlerin
alınmasını sağlayacaktır.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU RİSK DEĞERLENDİRMESİ
İşveren, iş sağlığı ve güvenliği yönünden RİSK DEĞERLENDİRMESİ yapmak veya yaptırmakla yükümlüdür.
Risk değerlendirmesinde; belirli risklerden etkilenecek çalışanların durumu, kullanılacak iş ekipmanı ile kimyasal madde ve müstahzarların seçimi, işyerinin tertip ve düzeni, genç, yaşlı, engelli, gebe veya emziren çalışanlar gibi özel politika gerektiren gruplar ile kadın çalışanların durumu gibi konular dikkate alacaktır.
İşveren, yapılacak risk değerlendirmesi sonucu alınacak iş sağlığı ve güvenliği tedbirleri ile kullanılması gereken koruyucu donanım veya ekipmanı belirler.
04.02.2015 www.resulkurt.com 67
Risk Değerlendirmesi İlkeleri
Risklerden kaçınmak,
Riskleri analiz etmek,
Risklerle kaynağında mücadele etmek,
Riskleri önlemek, önlenemiyor ise en aza indirmek,
Tehlikeli olanı, tehlikesiz veya daha az tehlikeli olanla değiştirmek,
Toplu korunma tedbirlerine, kişisel korunma tedbirlerine göre öncelik vermek.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU RİSK DEĞERLENDİRMESİ
Risk Değerlendirmesi Ekibi
a) İşveren veya işveren vekili.
b) İşyerinde sağlık ve güvenlik hizmetini yürüten iş güvenliği uzmanları ile işyeri hekimleri.
c) İşyerindeki çalışan temsilcileri.
ç) İşyerindeki destek elemanları.
d) İşyerindeki bütün birimleri temsil edecek şekilde belirlenen ve işyerinde yürütülen çalışmalar, mevcut veya muhtemel tehlike kaynakları ile riskler konusunda bilgi sahibi çalışanlar.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
Asıl işveren ve alt işveren ilişkisinin bulunduğu işyerlerinde risk değerlendirmesi
Bir işyerinde bir veya daha fazla alt işveren bulunması halinde:
Her alt işveren yürüttükleri işlerle ilgili olarak, gerekli risk değerlendirmesi çalışmalarını yapar veya yaptırır.
Alt işverenlerin risk değerlendirmesi çalışmaları konusunda asıl işverenin sorumluluk alanları ile ilgili ihtiyaç duydukları bilgi ve belgeler asıl
işverence sağlanır.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
Asıl işveren ve alt işveren ilişkisinin bulunduğu işyerlerinde risk değerlendirmesi
Asıl işveren, alt işverenlerce yürütülen risk değerlendirmesi çalışmalarını denetler ve bu konudaki çalışmaları koordine eder.
Alt işverenler hazırladıkları risk
değerlendirmesinin bir nüshasını asıl işverene verir. Asıl işveren; bu risk değerlendirmesi
çalışmalarını kendi çalışmasıyla bütünleştirerek, risk kontrol tedbirlerinin uygulanıp
uygulanmadığını izler, denetler ve
uygunsuzlukların giderilmesini sağlar.
RİSK DEĞERLENDİRMESİ
04.02.2015 www.resulkurt.com 72
Yapılan Risk Değerlendirme Raporları
Çok tehlikeli sınıfta en geç 2 yılda bir
Tehlikeli sınıfta en geç 4 yılda bir
Az tehlikeli sınıfta en geç 6 yılda bir yenilenir.
Bu süreler geçmemekle birlikte, aşağıda belirtilen durumlarda ortaya çıkabilecek yeni risklerin, işyerinin tamamını veya bir bölümünü etkiliyor olması göz önünde bulundurularak risk değerlendirmesi tamamen veya kısmen yenilenmesi
gerekmektedir.
a. İşyerinin taşınması veya binalarda değişiklik yapılması.
b. İşyerinde uygulanan teknoloji, kullanılan madde ve ekipmanlarda değişiklikler meydana gelmesi.
RİSK DEĞERLENDİRMESİ
04.02.2015 www.resulkurt.com 73
c. Üretim yönteminde değişiklikler olması.
ç. İş kazası, meslek hastalığı veya ramak kala olay meydana gelmesi.
d. Çalışma ortamına ait sınır değerlere ilişkin bir mevzuat değişikliği olması.
e. Çalışma ortamı ölçümü ve sağlık gözetim sonuçlarına göre gerekli görülmesi.
f. İşyeri dışından kaynaklanan ve işyerini etkileyebilecek yeni bir tehlikenin ortaya çıkması.
Risk değerlendirmesi yapmamak veya yaptırmama
durumunda 2014 yılında 3.361 TL ayrıca aykırılığın devam ettiği her ay 5.041 TL para cezası uygulanmaktadır.
İşyerlerinde acil durum planları hazırlanacak.
Acil Durum Planlarının hazırlanması,
Acil durumlarla ilgili eğitimli yeterli sayıda kişinin
görevlendirilmesi.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU TAHLİYE
Ciddi, yakın ve önlenemeyen tehlikenin meydana gelmesi durumunda işveren;
a) Çalışanların işi bırakarak derhal çalışma yerlerinden ayrılıp güvenli bir yere gidebilmeleri için, önceden gerekli düzenlemeleri yapar ve çalışanlara gerekli talimatları verir.
b) Durumun devam etmesi hâlinde, zorunluluk olmadıkça, gerekli donanıma sahip ve özel olarak görevlendirilenler dışındaki çalışanlardan işlerine devam etmelerini isteyemez.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU TAHLİYE
İşveren, çalışanların kendileri veya diğer kişilerin güvenliği için ciddi ve yakın bir tehlike ile karşılaştıkları ve amirine hemen haber veremedikleri durumlarda; istenmeyen sonuçların önlenmesi için, bilgileri ve mevcut teknik donanımları çerçevesinde müdahale edebilmelerine imkân sağlar.
Böyle bir durumda çalışanlar, ihmal veya dikkatsiz davranışları olmadıkça yaptıkları müdahaleden dolayı sorumlu tutulamaz. (Madde 12)
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU ACİL DURUM EKİPLERİ
İşveren; çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde 30
çalışana, tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde 40 çalışana ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde 50 çalışana kadar;
Arama, kurtarma ve tahliye,
Yangınla mücadele,
konularının her biri için uygun donanıma sahip ve özel eğitimli en az birer çalışanı destek elemanı olarak
görevlendirir.
İşyerinde bunları aşan sayılarda çalışanın bulunması halinde, tehlike sınıfına göre her 30, 40 ve 50’ye kadar çalışan için birer destek elemanı daha görevlendirir.
04.02.2015 www.resulkurt.com 77
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU ACİL DURUM EKİPLERİ
İşveren, ilkyardım konusunda tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta 10 kişide 1, az tehlikeli sınıfta 20 kişide 1 kişi görevlendirilir.
Her konu için birden fazla çalışanın görevlendirilmesi gereken işyerlerinde bu çalışanlar konularına göre
ekipler halinde koordineli olarak görev yapar. Her ekipte bir ekip başı bulunur.
İşyerlerinde destek elemanı görevlendirmeyen
işverenlere 2015 yılında 1.233 TL idari para cezası
uygulanmaktadır. Aykırılığın devam ettiği her ay bu
ceza uygulanacaktır.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU ACİL DURUM EKİPLERİ
İşveren tarafından acil durumlarda ekipler arası gerekli koordinasyonu sağlamak üzere çalışanları arasından bir sorumlu
görevlendirilir.
10’dan az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde Arama, kurtarma ve
tahliye ile yangınla mücadele ekipleri için bir kişi görevlendirilmesi yeterlidir.
04.02.2015 www.resulkurt.com 79
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU ACİL DURUM RAPORU
Yapılan Acil Durum Raporları
Çok tehlikeli sınıfta en geç 2 yılda bir
Tehlikeli sınıfta en geç 4 yılda bir
Az tehlikeli sınıfta en geç 6 yılda bir yenilenir.
04.02.2015 www.resulkurt.com 80
Çalışan, ciddi ve yakın tehlikeyle karşı karşıya kaldığında çalışmaktan
kaçınma hakkını kullanabilecek.
ÇALIŞMAKTAN KAÇINMA HAKKI
04.02.2015 www.resulkurt.com
Çalışanlar işyerlerindeki iş sağlığı ve güvenliği faaliyetlerine aktif katılım sağlayacak.
Eğitim
Görüşlerin alınması Katılımlarının
sağlanması
Temsil edilme
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU ÇALIŞANLARIN EĞİTİMİ
İşveren, çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerini almasını sağlar. Bu eğitim özellikle; işe başlamadan önce, çalışma yeri veya iş değişikliğinde, iş ekipmanının değişmesi hâlinde veya yeni teknoloji uygulanması hâlinde verilir. Eğitimler, değişen ve ortaya çıkan yeni risklere uygun olarak yenilenir, gerektiğinde ve düzenli aralıklarla tekrarlanır. Çalışan temsilcileri özel olarak eğitilir.
Mesleki eğitim alma zorunluluğu bulunan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işlerde, yapacağı işle ilgili mesleki eğitim aldığını belgeleyemeyenler çalıştırılamaz.
04.02.2015 www.resulkurt.com 83
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU ÇALIŞANLARIN EĞİTİMİ
İş kazası geçiren veya meslek hastalığına yakalanan çalışana işe başlamadan önce, söz konusu kazanın veya meslek hastalığının sebepleri, korunma yolları ve güvenli çalışma yöntemleri ile ilgili ilave eğitim verilir. Ayrıca, herhangi bir sebeple altı aydan fazla süreyle işten uzak kalanlara, tekrar işe başlatılmadan önce bilgi yenileme eğitimi verilir.
Çalışanlara İSG ve Mesleki eğitim verilmemesi halinde her çalışan için 2015 yılında 1.233 TL İPC uygulanır.
04.02.2015 www.resulkurt.com 84
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU ÇALIŞANLARIN EĞİTİMİ
Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde; yapılacak işlerde karşılaşılacak sağlık ve güvenlik riskleri ile ilgili yeterli bilgi ve talimatları içeren eğitimin alındığına dair belge olmaksızın, başka işyerlerinden çalışmak üzere gelen çalışanlar işe başlatılamaz.
Geçici iş ilişkisi kurulan işveren, iş sağlığı ve güvenliği risklerine karşı çalışana gerekli eğitimin verilmesini sağlar.
04.02.2015 www.resulkurt.com 85
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU ÇALIŞANLARIN EĞİTİMİ
Bu madde kapsamında verilecek eğitimin maliyeti çalışanlara yansıtılamaz.
Eğitimlerde geçen süre çalışma süresinden sayılır.
Eğitim sürelerinin haftalık çalışma süresinin üzerinde olması hâlinde, bu süreler fazla sürelerle çalışma veya fazla çalışma olarak değerlendirilir.
04.02.2015 www.resulkurt.com 86
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU ÇALIŞANLARIN EĞİTİMİ
04.02.2015 www.resulkurt.com
Çalışanlara verilecek eğitimler, çalışanların işe girişlerinde ve işin devamı süresince belirlenen periyotlar içinde;
Az tehlikeli işyerleri için en az sekiz saat,
Tehlikeli işyerleri için en az on iki saat,
Çok tehlikeli işyerleri için en az on altı saat olarak her çalışan için düzenlenir.
87
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU ÇALIŞANLARIN EĞİTİMİ
04.02.2015 www.resulkurt.com
Çalışanlara verilecek eğitimler,
Çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde yılda en az bir defa,
Tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde iki yılda en az bir defa,
Az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde üç yılda en az bir defa
olmak üzere düzenli aralıklarla tekrarlanır.
88
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
04.02.2015 www.resulkurt.com
EĞİTİM KONULARI
1. Genel konular
Çalışma mevzuatı ile ilgili bilgiler,
Çalışanların yasal hak ve sorumlulukları,
İşyeri temizliği ve düzeni,
İş kazası ve meslek hastalığından doğan hukuki sonuçlar, 2. Sağlık Konuları
Meslek hastalıklarının sebepleri,
Hastalıktan korunma prensipleri ve korunma tekniklerinin uygulanması,
Biyolojik ve psikososyal risk etmenleri,
İlkyardım
89
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
04.02.2015 www.resulkurt.com
EĞİTİM KONULARI
3. Teknik konular
Kimyasal, fiziksel ve ergonomik risk etmenleri,
Elle kaldırma ve taşıma,
Parlama, patlama, yangın ve yangından korunma,
İş ekipmanlarının güvenli kullanımı,
Ekranlı araçlarla çalışma,
Elektrik, tehlikeleri, riskleri ve önlemleri,
İş kazalarının sebepleri ve korunma prensipleri,
Güvenlik ve sağlık işaretleri,
Kişisel koruyucu donanım kullanımı,
İş sağlığı ve güvenliği genel kuralları ve güvenlik kültürü,
Tahliye ve kurtarma
90
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU ÇALIŞAN TEMSİLCİSİ
İşveren; işyerinin değişik bölümlerindeki riskler ve çalışan sayılarını göz önünde bulundurarak dengeli dağılıma özen göstermek kaydıyla, çalışanlar arasında yapılacak seçim veya seçimle belirlenemediği durumda atama yoluyla, aşağıda belirtilen sayılarda çalışan temsilcisini görevlendirir:
2 ile 50 arasında çalışanı bulunan işyerlerinde bir, 51 ile 100 arasında çalışanı bulunan işyerlerinde iki, 101 ile 500 arasında çalışanı bulunan işyerlerinde üç, 501 ile 1000 arasında çalışanı bulunan işyerlerinde dört, 1001 ile 2000 çalışanı bulunan işyerlerinde beş
2001 ve üzeri çalışanı bulunan işyerlerinde altı.
Birden fazla çalışan temsilcisinin bulunması durumunda baş temsilci, çalışan temsilcileri arasında yapılacak seçimle belirlenir.
04.02.2015 www.resulkurt.com 91
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU ÇALIŞAN TEMSİLCİSİ
Çalışan temsilcileri, tehlike kaynağının yok edilmesi veya tehlikeden kaynaklanan riskin azaltılması için, işverene öneride bulunma ve işverenden gerekli tedbirlerin alınmasını isteme hakkına sahiptir.
Görevlerini yürütmeleri nedeniyle, çalışan temsilcileri ve destek elemanlarının hakları kısıtlanamaz ve görevlerini yerine getirebilmeleri için işveren tarafından gerekli imkânlar sağlanır.
İşyerinde yetkili sendika bulunması hâlinde, işyeri sendika temsilcileri çalışan temsilcisi olarak da görev yapar.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU ÇALIŞAN TEMSİLCİSİ
Çalışan temsilcilerinin görevlendirilmemesi veya seçilmemesi 1.233 TL
Çalışan temsilcilerinin işverene öneride bulunma ve tedbir alınmasını isteme hakkının verilmemesi 1.849 TL
Çalışan temsilcilerinin ve destek elemanlarının haklarının kısıtlanması, imkan sağlanmaması
durumunda hakları kısıtlanan her birey için 1.233TL, İPC uygulanır.
04.02.2015 www.resulkurt.com 93
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU ÇALIŞANLARIN YÜKÜMLÜLÜKLERİ
Çalışanlar, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili aldıkları eğitim ve işverenin bu konudaki talimatları doğrultusunda, kendilerinin ve hareketlerinden veya yaptıkları işten etkilenen diğer çalışanların sağlık ve güvenliklerini tehlikeye düşürmemekle,
Kendilerine sağlanan kişisel koruyucu donanımı doğru kullanmak ve korumakla yükümlüdür.
04.02.2015 www.resulkurt.com 94
Elli ve daha fazla çalışanın bulunduğu altı aydan fazla süren işlerin yapıldığı tüm işyerlerinde,
iş sağlığı ve güvenliği kurulu oluşturulacak.
İşverenin yükümlülükleri:
Kurul kararlarının uygulanması, Aynı çalışma alanındaki diğer işverenlerin bilgilendirilmesi, Alt işverenin katılacağı kurulun koordine edilmesi.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KURULU
Elli ve daha fazla çalışanın bulunduğu ve altı aydan fazla süren sürekli işlerin yapıldığı işyerlerinde işveren, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmalarda bulunmak üzere kurul oluşturur.
İşveren, iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına uygun kurul kararlarını uygular.
Asıl işveren ve alt işveren tarafından ayrı ayrı kurul oluşturulmuş ise, faaliyetlerin yürütülmesi ve kararların uygulanması konusunda iş birliği ve koordinasyon asıl işverence sağlanır.
Asıl işveren tarafından kurul oluşturulmuş ise, kurul oluşturması gerekmeyen alt işveren, koordinasyonu sağlamak üzere vekâleten yetkili bir temsilci atar.
04.02.2015 www.resulkurt.com 96
Birden fazla işverenin olduğu yerlerde, iş sağlığı ve güvenliği konusunda koordinasyon
sağlanacak.
Birden fazla işyerinin bulunduğu iş merkezleri, iş hanları, sanayi bölgeleri veya siteleri gibi
yerlerde, yönetim tarafından sağlanır.
Aynı çalışma alanını paylaşan işyerlerinde işverenler tarafından,
Hayati tehlike durumunda işyerlerinin tamamında veya bir bölümünde iş
durdurulabilecek.
Maden, metal ve yapı işleri ile tehlikeli kimyasallarla çalışılan sektörler veya büyük endüstriyel kazaların olabileceği işyerlerinde risk değerlendirmesi yapılmamış ise iş durdurulabilecek.