• Sonuç bulunamadı

Antimicrobial Activity of Different Toothpastes

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Antimicrobial Activity of Different Toothpastes"

Copied!
9
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

Journal of BSHR

Farklı Diş Macunlarının Antimikrobiyal Etkinliğinin İncelenmesi

Antimicrobial Activity of Different Toothpastes

Çiğdem Atalayın1, Mustafa Ateş2, Hüseyin Tezel1

1 Ege Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi, Restoratif Diş Tedavisi AD, İzmir

2 Ege Üniversitesi Fen Fakültesi, Biyoloji Bölümü Temel ve Endüstriyel Mikrobiyoloji AD, İzmir

Yazışma Adresi / Correspondence:

Çiğdem Atalayın�

Ege Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi, Restoratif Diş Tedavisi AD, 35100, Bornova-İzmir T: +90 232 311 28 87 E-mail: : dtcatalayin@gmail.com

Orcid:

Çiğdem Atalayin: https://orcid.org/0000-0003-4144-4233 Mustafa Ateş: https://orcid.org/0000-0002-8871-5638 Hüseyin Tezel: https://orcid.org/0000-0003-2012-0301 Geliş Tarihi / Received : 06.11.2018 Kabul Tarihi / Accepted : 19.11.2018

Atalayın Ç, Ateş M, Tezel H. Farklı Diş Macunlarının Antimikrobiyal Etkinliğinin İncelenmesi J Biotechnol and Strategic Health Res. 2018;2(3):156-164.

ARAŞTIRMA MAKALESİ / Research Article

Özet

Amaç: Bu in-vitro çalışmanın amacı farklı diş macunlarının Streptococcus mutans, Lactobacillus acidophilus, Staphylococcus aureus, Enterococcus faecalis ve Candida albicans’a karşı antimikrobiyal etkinliğini incelemektir.

Method ve Yöntem:

Çalışmada farklı içeriğe sahip sekiz diş macunu (Karex, ROCS, ROCS Sensitive, Colgate Total, Colgate Sensitive Pro-relief, İpana Pro-Expert, İpana 3D White Luxe Perfection ve İpana 3D White Luxe Beyazlık Hızlandırıcı) agar difüzyon yöntemiyle test edildi. 48 saatlik inkübasyon sonrası oluşan inhibisyon zonları ölçüldü. Candida albicans için 72 saatlik inkübasyon uygulandı. Verilerin istatistiksel analizi ANOVA ve Posthoc Tukey testi ile gerçekleştirildi (p<0.05).

Bulgular Test edilen diş macunlarının tümü Streptococcus mutans ve Lactobacillus acidophilus’a karşı antimikrobiyal etki gösterdi. Karex’in Enterococcus faecalis ve Candida albicans’a karşı inhibisyon zonu oluşturmadığı saptandı. ROCS Sensitive Enterococcus faecalis’e karşı antimikrobiyal etkinlik göstermedi. Streptococcus mutans, Staphylococcus aureus, Enterococcus faecalis ve Candida albicans’a karşı en etkili diş macununun fl or, sodyum lauril sülfat ve triklosan içerikli Colgate Total olduğu saptandı (p�0.05). Lactobacillus acidophilus için en yüksek inhibisyon zonu İpana 3D White Luxe Beyazlık Hızlandırıcı diş macununda gözlendi (p�0.05).

Sonuç Bu çalışmada farklı içerik ve aktif bileşenlere sahip diş macunlarının incelenen patojenlere karşı farklı derecelerde antimikrobiyal etkilerinin olduğu belirlendi. Flor ve/veya sodyum lauril sülfat içerikli diş macunlarının, bu etken maddeleri içermeyenlere oranla daha geniş antimikrobiyal etki alanına sahip olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

agar difüzyon; antimikrobiyal; diş macunu

Abstract

Objective: The aim of this in-vitro study is to examine the antimicrobial effi cacy of different toothpastes on Streptococcus mutans, Lactobacillus acidophilus, Staphylococcus aureus, Enterococcus faecalis and Candida albicans.

Material and Method:

Eight toothpastes with different contents (Karex, ROCS, ROCS Sensitive, Colgate Total, Colgate Sensitive Pro-Relief, Ipana Pro-Expert, Ipana 3D White Luxe Perfection and Ipana 3D White Luxe Whitening Accelerator) were tested via agar diffusion method. The inhibition zones formed after 48 hours of incubation were measured. The incubation was applied on Candida albicans for 72 hours. Statistical analysis of the data was performed by ANOVA and Posthoc Tukey test (p<0.05).

Findings and Results:

All of the tested toothpastes exhibited antimicrobial activity against Streptococcus mutans and Lactobacillus acidophilus. Karex was observed not to have formed an inhibition zone against Enterococcus faecalis and Candida albicans. It was also observed that ROCS Sensitive did not show antimicrobial activity against Enterococcus faecalis. The most effective toothpaste against Streptococcus mutans, Staphylococus aureus, Enterococcus faecalis and Candida albicans was Colgate Total containing fl uoride, sodium lauryl sulfate and triclosan (p�0.05). The highest inhibition zone for Lactobacillus acidophilus was observed in Ipana 3D White Luxe Whitening Accelerator (p�0.05).

Conclusion: In this study, it was concluded that toothpastes with different contents and active ingredients had different levels of antimicrobial effects on the tested pathogens.

Fluoride and/or sodium lauryl sulfate containing toothpastes seemed to have a broader antimicrobial effect compared to the toothpastes without these active ingredients.

Keywords: agar diffusion; antimicrobial; toothpaste

(2)

Journal of BSHR 2018;2(3):156-164 ATALAYIN, ATEŞ, TEZEL Farklı Diş Macunlarının Antimikrobiyal Etkinliğinin İncelenmesi

157

Giriş

Günlük ağız bakımında diş fırçalama temel teşkil etmektedir. Diş fırçalama işlemi mekanik temizlik ilkesine dayanmakla birlikte, yardımcı ajan olarak da çeşitli aktif bileşenler ve etken maddelere sahip diş macunları kullanılmaktadır. Diş macunlarının çürüğe karşı koruma, dişeti sağlığının korun- ması, hassasiyet tedavisi, ağız kokusunun engellenmesi, renklenmelerin giderilmesi ve beyazlatma gibi pek çok özelliği ve avantajı bulunmaktadır.1,2 Diş macunlarının formülasyonlarına antimikrobiyal etkinlik sağlamak, plak ve çürük oluşumunu önleyici etkiyi artırmak amacıyla fl or, triklosan, sodyum lauril sülfat ve hidroksilapatit gibi bileşenler dahil edilmektedir.3 Çürüğe karşı koruyucu etki çoğun- lukla diş macunlarının içeriğindeki antimikrobiyal bileşenler ve fl or içeriği ile ilişkilendirilmektedir.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Amerika Dişhekimleri Birliği (ADA) ve Gıda ve İlaç Dairesi (FDI) fl or ve/veya triklosan içerikli diş macunlarının kullanılmasını önermektedir.4,5 Ancak fl or kullanımına ilişkin son yıllarda ortaya çıkan tartışmalar alternatif olarak fl or içermeyen ürünlerin de geliştiril- mesine yol açmıştır. Bu durumun sonucunda giderek artan ürün çeşitliliği hekim ve kullanıcı için ihtiyaçlarına uygun diş macunu seçimini daha da zor hale getirmektedir.

Oral mikrobiata oldukça zengin bir mikrobiyal çeşitliliğe sahiptir ve bu ortamdaki mevcut denge bozulduğunda başta diş çürüğü ve dişeti hastalıkları olmak üzere pek çok hastalık oluşmaktadır.

Streptococcus mutans, Enterococcus faecalis, Bacillus subtilis, Lactobacillus casei ve Staphylo- cocus aureus ağız ortamında en çok karşılaşılan mikroorganizma türlerindendir.2 Bu zengin mik- roorganizma çeşitliliğine karşın, çürük ile ilişkili başlıca mikroorganizmalar Streptococcus mutans ve Lactobacillus türleridir. Bu oral patojenler asit üretir ve asidik çevreyi kolayca tolere edebilir.6 Bu nedenle de çürük açısından oldukça önemli bir yere sahiptir. Staphylococcus aureus, patojen bir tür olamayıp, mikrobiatada yer alan Gram (+) bir bakteridir, ancak vücut direnci düştüğünde enfek- siyona (hastane enfeksiyonu, süperenfeksiyon) neden olabilir.2 Ayrıca antimikrobiyal tedavilere de oldukça dirençlidir.7 Enterococcus faecalis dirençli apikal enfeksiyonlarda rol alan ve baskın hale gelen, kimyasal ve mekanik işlemlere dirençli, fakültatif anaerob, Gram (+) bir mikroorganizmadır.8,9 Candida albicans ise ağız içinde en sık rastlanan mantar türüdür ve oral mikrobiata ile etkileşim içindedir.10 Ayrıca kandidiyazisin çürük ile olası ilişkisi de bildirilmiştir.11

Bu in vitro çalışmanın amacı farklı içerik ve aktif bileşenlere sahip sekiz diş macununun Streptococ- cus mutans, Lactobacillus acidophilus, Staphylococcus aureus, Enterococcus faecalis ve Candida albicans’a karşı antimikrobiyal etkinliğini agar difüzyon yöntemiyle incelemektir.

Gereç ve Yöntem

Çalışmada farklı içeriğe sahip sekiz diş macunu (Karex, ROCS, ROCS Sensitive, Colgate Total, Col- gate Sensitive Pro-relief, İpana Pro-Expert, İpana 3D White Luxe Perfection ve İpana 3D White Luxe Beyazlık Hızlandırıcı) agar difüzyon yöntemiyle test edildi. Kontrol grubunda ise steril fosfat tam- ponlu salin (Phosphate Buffer Solution: Merck KGaA, Darmstadt, Almanya) kullanıldı. Diş macun- ları ve içerikleri Tablo 1’de gösterilmektedir. 9 cm çapındaki steril petri kaplarına 5 mm kalınlığında (20 mL) agarlı besiyeri (Tyriptic Soy Agar: Merck KGaA, Darmstadt, Almanya) dökülüp donması sağlandı. Sonra besiyerinin yüzeyine mikroorganizmaların 1 gecelik aktif sıvı kültürlerinden 0,5 mL (5,8x106 kob/mL) steril L baget ile yaydırıldı. 37oC’de bir saat kadar bekledikten sonra Pastör pi- petinin küt ucu ile besiyerinde 6 mm çapında standart kuyucuklar açıp buralara diş macunlarından koyuldu. Çalışmada Streptococcus mutans (DSM20523), Lactobacillus acidophilus (DSM 20079), Staphylococcus aureus (ATCC 6538), Enterococcus faecalis (ATCC 29212) ve Candida albicans

(3)

Journal of BSHR 2018;2(3):156-164 ATALAYIN, ATEŞ, TEZEL

Farklı Diş Macunlarının Antimikrobiyal Etkinliğinin İncelenmesi

158

Tablo 1: Çalışmada kullanılan diş macunları, içerikleri ve pH değerleri. (İçerik bilgileri üretici fi rma beyanı doğrultusundadır.)

Diş Macunu İçeriği pH

Karex

(Bielefeld, Almanya)

Aqua, Glycerin, Hydrogenated Starch Hydrolysate, Hydroxyapatite, Xylitol, Hydrated Silica, Tetrapotassium Pyrophosphate, Silica, Aroma, Cellulose, Gum, Sodium Methyl Cocoyl Taurate, Phosphoric Acid, Sodium Cocoyl Glycinate, Zinc Chloride, Cetylpyri- dinium Chloride

6.93

ROCS -Balm for gums (Moskova, Rusya

Aqua, Silica, Glycerin, Sodium Bicarbonate, Xylitol, Populus Tremuloides Bark Extract, Xanthan Gum, Sodium Lauryl Sulfate, Aroma, Calcium Glycerophosphate, Titanium Dioxide, Sodium Saccharin, Methylparaben, Prophylparaben, Potassium Hydroxide, Magnesium Chloride, Citral

8.94

ROCS Sensitive (Moskova, Rusya)

Aqua, Silica, Glycerin, Xylitol, Hydroxyapatite, Xanthan Gum, Aroma, Calcium Glycer- ophosphate, Cocamidopropyl Betaine, Sodium Lauroyl Sarcosinate, Hydroxyacetophe- none, Sodium Benzoate, Sodium Saccharin, Magnesium Chloride, O-cymen-5-ol, CI 74160, Limonene

6.45

Colgate Total (Swindca, Polonya)

Glycerin, Aqua, Hydrated Silica, Sorbitol, PVM/MA Copolymer, Sodium Lauryl Sulfate, Aroma, Mica, Sodium Hydroxide, Propylene Glycol, Xanthan Gum, Carregeenan, Sodium Fluoride (1450 ppm F), Triclosan, Sodium Saccharin, Hydroxypropyl Methylcellulose, Limonene, CI 77891, CI 74160, CI 73360

7.31

Colgate Sensitive Pro-relief (Swindca, Polonya)

Arginine %8, Calcium Carbonate, Aqua, Sorbitol, Bicarbonate, Sodium Lauryl Sulfate, Sodium Monofl uorophosphate (1450 ppm F), Aroma, Celluse Gum, Sodium Bicarbo- nate, Tetrasodium Pyrophosphate, Titanium Dioxide, Benzyl Alcohol, Sodium Saccharin, Xanthan Gum, Limonene

8.81

İpana Pro-Expert-Hassasiyet Kalkanı ve Narin Beyazlatma (Gross-Gerau, Almanya)

Aqua, Sorbitol, Hydrated Silica, Sodium Gluconate, Sodium Lauryl Sulfate, Chondrus Crispus Powder, Aroma, Stannous Chloride, Xanthan Gum, Zinc Citrate, CI 77891, Sodium Saccharin, Sodium Fluoride (1450 ppp), Silica, Eugenol, Limonene

6.19

İpana 3D White Luxe Perfection

(Gross-Gerau, Almanya)

Glycerin, Hydrated Silica, Sodium Hexametaphosphate, Aqua, PEG-6, Aroma, Silica, Sodium Lauryl Sulfate, Cocomidopropyl, Betaine, Trisodium Phosphate, Mica, Chondrus Crispus Powder, Sodium Saccharin, PEG-20M, Sodium Fluoride (1100 ppm), Xanthan Gum, Sodium Chloride, CI 77891, Sucralose, Limonene, Sodium Benzoate, CI 74160

7.05

İpana 3D White Luxe Accelerator-Beyazlık Hızlandırıcı

(Gross-Gerau, Almanya)

Glycerin, Hydrated Silica, Sodium Hexamethaphosphate, Propylene Glycol, Aqua, PEG-6, Sodium Lauryl Sulfate, Aroma, Silica, Poloxamer 407, PEG-20M, CI 77891, Sodium Sac- charin, Xanthan Gum, Cellulose Gum, Limonene, CI 74160

6.00

(ATCC 10231) suşları kullanıldı. Her bir petri kabında tek bir tür mikroorganizma ve bir çeşit diş macunu test edildi (n=3). Hazırlanan kuyucuklara eşit miktarda diş macunu sulandırılmadan yer- leştirildi. Petri kapları 37°C’de, 48 saat inkübe edildi. Candida albicans için 72 saatlik inkübasyon uygulandı. İnkübasyon sonrası oluşan inhibisyon zonları ölçüldü (Şekil 1).

Şekil 1: İnkübasyon sonrası oluşan inhibisyon zonlarının temsili görüntüsü

(4)

Journal of BSHR 2018;2(3):156-164 ATALAYIN, ATEŞ, TEZEL Farklı Diş Macunlarının Antimikrobiyal Etkinliğinin İncelenmesi

159

Her bir kuyucuk etrafındaki inhibisyon zonu çapı rastgele iki noktadan dijital kumpas (Mitutoya Ab- solute Digimatic Caliper, Mitutoya Corp, Japonya) yardımıyla ölçülerek bu iki ölçümün ortalaması alındı ve her bir örnek için ortalama değer (mm) elde edildi. Verilerin istatistiksel analizi GraphPad Prism programında ANOVA ve Posthoc Tukey testi ile gerçekleştirildi. Anlamlılık düzeyi p<0.05 olarak belirlendi.

Bulgular

Agar difüzyon testinde inkübasyon süreleri sonunda oluşan inhibisyon zonları Tablo 2’de gösteril- miştir. Streptococcus mutans, Staphylococcus aureus, Enterococcus faecalis ve Candida albicans’a karşı en etkili diş macununun Colgate Total olduğu saptandı (p�0.05).

Tablo 2: İnkübasyon sonrası oluşan inhibisyon zonları (mm).

Streptococcus

mutans Lactobacillus

acidophilus Staphylococcus

aureus Enterococcus

faecalis Candida albicans

Karex 18.80±0.39 11.95±1.02 24.53±2.01 - -

ROCS 22.93±1.12 15.47±1.24 17.79±0.38 16.51±0.65 20.69±1.84

ROCS Sensitive 9.22±0.49 10.33±0.57 10.54±0.30 - 10.71±0.35

Colgate Total 34.26±2.53 14.51±2.05 61.88±1.90 37.81±2.93 36.35±1.56 Colgate Sensi-

tive Pro-relief 31.05±0.24 15.50±0.58 26.73±0.48 21.64±2.66 32.57±1.12 İpana Pro-Expert 25.14±0.49 13.66±0.53 19.43±0.48 20.65±0.25 25.58±1.57 İpana 3D White

Luxe Perfection 29.40±0.13 18.18±1.19 21.46±0.44 18.91±0.22 24.94±1.88 İpana 3D White

Luxe Accelera-

tor 28.10±0.60 21.33±1.21 20.88±0.46 19.99±0.07 23.21±0.41

Test edilen diş macunlarının tümü diş çürüğü açısından önemli olan Streptococcus mutans ve Lactobacillus acidophilus’a karşı antimikrobiyal etki gösterdi (Şekil 2 ve Şekil 3). Streptococcus mutans’a karşı en yüksek inhibisyon zonu Colgate Total (34.26±2.53 mm), en düşük inhibisyon zonu ise ROCS Sensitive (9.22±0.49 mm) gösterdi. Lactobacillus acidophilus için en yüksek inhi- bisyon zonu İpana 3D White Luxe Beyazlık Hızlandırıcı diş macununda (21.33±1.21 mm), en düşük inhibisyon zonu ise ROCS Sensitive (10.33±0.57 mm) grubunda gözlendi (p�0.05).

Şekil 2: 48 saatlik inkübasyon sonrası diş macunlarını Streptococcus mutans için oluşturdukları inhibisyon zonları. Farklı üst simgeler istatistiksel olarak anlamlı farklılığı göstermektedir (p�0.05).

(5)

Journal of BSHR 2018;2(3):156-164 ATALAYIN, ATEŞ, TEZEL

Farklı Diş Macunlarının Antimikrobiyal Etkinliğinin İncelenmesi

160 Şekil 3: 48 saatlik inkübasyon sonrası diş macunlarının Lactobacillus acidophilus için oluşturdukları

inhibisyon zonları. Farklı üst simgeler istatistiksel olarak anlamlı farklılığı göstermektedir (p�0.05).

Diş macunlarının Staphylococcus aureus için oluşturdukları inhibisyonu zonu Şekil 4’de gösteril- mektedir. Staphylococcus aureus için en yüksek inhibisyon zonu Colgate Total (61.88±1.90 mm), en düşük inhibisyon zonu ise ROCS Sensitive (10.54±0.30 mm) grubunda saptandı (p�0.05).

Şekil 4: 48 saatlik inkübasyon sonrası diş macunlarının Staphylococcus aureus için oluşturdukları inhibisyon zonları. Farklı üst simgeler istatistiksel olarak anlamlı farklılığı göstermektedir (p�0.05).

Karex’in ve ROCS Sensitive’nin Enterococcus faecalis’e karşı inhibisyon zonu oluşturmadığı sap- tandı (Şekil 5). Enterococcus faecalis’e karşı en yüksek inhibisyon zonu Colgate Total (37.81±2.93 mm) grubunda saptandı (p�0.05).

(6)

Journal of BSHR 2018;2(3):156-164 ATALAYIN, ATEŞ, TEZEL Farklı Diş Macunlarının Antimikrobiyal Etkinliğinin İncelenmesi

161

Şekil 5: 48 saatlik inkübasyon sonrası diş macunlarının Enterococcus faecalis için oluşturdukları inhibisyon zonları. Farklı üst simgeler istatistiksel olarak anlamlı farklılığı göstermektedir (p�0.05).

Candida albicans’a karşı Karex’in inhibisyon zonu oluşturmadığı saptandı (Şekil 6). Candida albicans’a karşı en yüksek inhibisyon zonu ise Colgate Total (36.35±1.56 mm) grubunda saptandı (p�0.05).

Şekil 6: 72 saatlik inkübasyon sonrası diş macunlarının Candida Albicans için oluşturdukları inhibis- yon zonları. Farklı üst simgeler istatistiksel olarak anlamlı farklılığı göstermektedir (p�0.05).

Tartışma

Kimyasal ajanların antimikrobiyal etkinliğinin, diş macunu formülasyonundaki diğer bileşenlerle etkileşim sonucu değişebileceği veya azalabileceği bilinmektedir.12 Bu nedenle bu in-vitro çalış- mada fl or, triklosan, sodyum lauril sülfat ve hidroksilapatit gibi bileşenlerin tek başına antimik- robiyal etkinliklerini incelemek yerine, bunların bir veya birkaçını içeren formülasyonlara sahip sekiz farklı diş macununun antimikrobiyal etkinliği agar difüzyon yöntemiyle incelendi. Çalışmada çeşitli diş macunlarının antimikrobiyal aktiviteleri birbirleri ile karşılaştırılmak istendiğinden, her biri aynı koşullarda aynı mikroorganizmalarla test edildi ve bu amaca uygun olarak da karşılaştırma çalışmalarında en iyi sonuç veren yöntem olan agar difüzyon yöntemi tercih edildi. Test edilen diş macunlarının yoğunluk ve kıvamları farklılık gösterebildiğinden disk difüzyon yöntemi kullanılmadı.

Çalışmada bakteriler için 48 saatlik inkübasyon süresi uygulanırken, kültürde daha yavaş gelişim gösteren Candida albicans için bu süre 72 saate uzatıldı. Agar difüzyon test yönteminde gözlenen

(7)

Journal of BSHR 2018;2(3):156-164 ATALAYIN, ATEŞ, TEZEL

Farklı Diş Macunlarının Antimikrobiyal Etkinliğinin İncelenmesi

162 geniş inhibisyon zonu test edilen materyalin daha etkin olduğunun ispatı olmamakla birlikte, artmış

antimikrobiyal etkinin göstergesidir.13

Triklosan geniş spektrumlu bir antibakteriyel ve antifungal olarak bilinmektedir. Diş macunu for- mülasyonlarında etkinliği ve uyumluluğu sebebiyle sıkça yer almaktadır.3 Çalışmamızda da Strepto- coccus mutans’a karşı en yüksek inhibisyon zonu önceki çalışmalara12,14,15 benzer şekilde triklosan içerikli Colgate Total’de saptandı. Ayrıca test edilen mikroorganizmalardan dördüne (Streptococ- cus mutans, Staphylococcus aureus, Enterococcus faecalis ve Candida albicans) karşı en yüksek inhibisyon zonu da yine Colgate Total grubunda saptandı. Bu durum söz konusu diş macunu- nun triklosan yanında sodyum fl orür ve sodyum lauril sülfat gibi diğer antibakteriyel bileşenleri de içermesiyle ilişkilendirilebilir. Sodyum lauril sülfat ve farklı fl or formlarının antimikrobiyal etkinliği artırdığı çalışmalarda vurgulanmaktadır.14,16 Bu sonuçlarla doğrudan klinik kullanım için bir tavsiye oluşturulması tam olarak mümkün değildir, ancak mevcut formülasyonun sağladığı yüksek antimik- robiyal aktivite gözden kaçırılmamalıdır. Öte yandan Avrupa Birliği’nin triklosan içerikli ürünlerin listesini yayımlaması bazı fi rmaları bu etken maddeyi ürünlerinden çıkarma yoluna sevk etmiştir.14 Ancak triklosan içerikli ürünlerin endokrin hasar oluşturduğuna dair kanıtların sınırlı olduğunu bil- diren literatür de mevcuttur.17

Özellikle fl or içermeyen diş macunu formülasyonlarında hidroksiapatit sıklıkla kullanılmaktadır. Hid- roksilapatitin çürüğe karşı koruyucu etkisi temel olarak remineralizasyon ve biyofi lm formasyonun- daki etkileşim mekanizmasıyla ilişkilidir. Hidroksilapatit nanokristallerinin bakteriyel adhesinler ve proteinlerle etkileşime girdiği ve bakteriyel adezyonu azaltarak biyofi lm oluşumunu etkilediği bilin- mektedir.18 Ayrıca hidroksilapatitin abraziv özelliği sayesinde bakteriyel biyofi lmin uzaklaştırılmasını da sağladığı bildirilmektedir.19 Çalışmamızda söz konusu bileşenlerden sadece hidroksilapatit içe- ren Karex ve ROCS Sensitive’nin Streptococcus mutans ve Lactobacillus acidophilus’a karşı in vitro ortamda göreceli olarak daha az antibakteriyel etkinlik sağladığı dikkat çekmektedir. Karex’in Ente- rococcus faecalis ve Candida albicans’a karşı inhibisyon zonu oluşturmadığı saptanmıştır. Benzer şekilde ROCS Sensitive’nin de Enterococcus faecalis’e karşı antimikrobiyal etkinlik göstermediği gözlenmektedir. Bu gruplarda başlangıçta bir etki olduğu, ancak daha sonra büyüme ile inkübasyon süresi sonunda zonun gözlenemez hale geldiği izlenmiştir. Bu bulgular hidroksilapatitin etkinliğinin zayıf olduğunun göstergesi değildir. Aksine hidroksilapatit içerikli formülasyonların çürük önleyici etkisinin, oral ekolojideki öldürücü antibakteriyel etkinlikten kaynaklanmadığı, biyomimetik yakla- şımla biyofi lm ve plak formasyonundaki bakteri kolonizasyonunu yönlendirici etki ile ilişkili olduğu görüşünü19 desteklemektedir. Öte yandan çürüğe karşı korumada hidroksilapatitli formülasyonların farklı bileşenlerle kombinasyonunun sağlayabileceği potansiyel sinerjik etkinin ileri çalışmalarla in- celenmesi fayda sağlayabilir.

Çalışmada Lactobacillus acidophilus için en yüksek inhibisyon zonu sodyum lauril sülfat içerikli İpana 3D White Luxe Beyazlık Hızlandırıcı diş macununda gözlendi. Asit üretimi ve asidik koşullara direnç özelliği ile ön plana çıkan bu bakteriye karşı söz konusu diş macununun sergilediği yük- sek etkinlik, içeriğindeki bileşenler yanında diş macununun pH’ının da önemli olabileceğini akla getirmektedir. Test edilen diş macunlarının pH değerlerine bakıldığında en düşük pH değerinin Lactobacillus acidophilus için en yüksek inhibisyon zonu oluşturan İpana 3D White Luxe Beyazlık Hızlandırıcı diş macununda (pH: 6.00) saptanması dikkat çekicidir. Dolayısıyla diş macunlarının pH ve etkinliklerinin irdelenmesi de mekanizmanın anlaşılması açısından fayda sağlayabilir. Ayrıca

(8)

Journal of BSHR 2018;2(3):156-164 ATALAYIN, ATEŞ, TEZEL Farklı Diş Macunlarının Antimikrobiyal Etkinliğinin İncelenmesi

163

çalışmalarda kullanılan agarın pH’ı 7.3 olup nötral pH’a yakındır. Ancak ağız içi koşullarda plağın özellikle düşük pH’da patojenik hale geldiği ve çürük sürecinin başladığı bilinmektedir. Dolayısıyla diş macunlarının asidik koşullardaki etkinliğini inceleyen modellere de ihtiyaç söz konusudur.14

Flor içeriği yüksek preparatların çürük oluşumunu engellemede daha etkili olduğu bildirilmekte- dir.20 Çalışmada test edilen Colgate Total, Colgate Sensitive Pro-relief ve İpana Pro-Expert 1450 ppm fl or, İpana 3D White Luxe Perfection ise 1100 ppm fl or içermektedir. Ancak çalışma bulguları değerlendirildiğinde bu durumun antimikrobiyal etkinlik açısından belirgin bir farklılığa işaret etme- diği görülmektedir.

Bu çalışmanın sınırları dahilinde sonuç olarak; farklı içerik ve aktif bileşenlere sahip diş macunları- nın incelenen patojenlere karşı farklı derecelerde antimikrobiyal etkilerinin olduğu belirlenmiştir. En yüksek antimikrobiyal etkinlik; fl or, sodyum lauril sülfat ve triklosan bileşenlerinin üçünü de içeren diş macununda saptanmıştır. Flor ve/veya sodyum lauril sülfat içerikli diş macunlarının, bu etken maddeleri içermeyenlere oranla daha geniş antimikrobiyal etki alanına sahip olduğu görülmektedir.

Çürüğe karşı koruyucu etkisi biyofi lm formasyonundaki etkileşime dayanan hidroksilapatit içerikli diş macunlarının ise antimikrobiyal etkinliklerinin sınırlı olduğu gözlenmektedir. Bulguların destek- lenmesi için diş macunlarının etkinliğinin in-vitro ve in-vivo biyofi lm ve plak oluşumu modellerinde incelendiği ileri çalışmaların faydalı olacağını düşünmekteyiz.

(9)

Journal of BSHR 2018;2(3):156-164 ATALAYIN, ATEŞ, TEZEL

Farklı Diş Macunlarının Antimikrobiyal Etkinliğinin İncelenmesi

164

KAYNAKLAR

1. Cury JA, Tenuta LM. Evidence-based recommendation on toothpaste use. Braz Oral Res. 2014; 28: 1-7.

2. Bağış N. Farklı Diş Macunlarının Antibakteriyel Etkilerinin İn Vitro Ola- rak İncelenmesi. A.Ü. Dişhek Fak Derg. 2014; 41(2): 77-88.

3. Brambilla E, Ionescu A, Cazzaniga G, Edefonti V, Gagliani M. The inf- luence of antibacterial toothpastes on in vitro Streptococcus mutans biofi lm formation: a continuous culture study. Am J Dent. 2014; 27(3):

160-166.

4. Degiam ZD. An In Vitro Antimicrobial Activity Of Six Commercial Tooth- pastes. Thi-Qar Medical J. 2010; 4(4): 127-133.

5. Motisuki C, Monti LL, Spolidorio DMP, Santos-Pinto L. Infl uence of sample type and collection method on Streptococcus mutans and Lac- tobacillus counts in the oral cavity. Arch Oral Biol. 2005; 50: 341-345.

6. Çakir FY, Gürgan S, Attar N. Çürük Mikrobiyolojisi. Hacettepe Diş Hek Fak Derg. 2010; 34(3): 78-91.

7. Lewis N, Parmar N, Hussain Z, Baker G, Green I, Howlett J, Kearns A, Cookson B, McDonald A, Wilson M, Ready D. Colonization of dentu- res by Staphylococcus aureus and MRSA in out-patient and in-patient populations. Eur J Clin Microbiol Infect Dis. 2015; 34: 1823–1826.

8. Tazegül S, Koçak MM, Topuz Ö, Özcan S, Çekiç AA, Erten H. Üç Farklı Solüsyonun Streptococcus mutans ve Enterococcus faecalis Üzerine Antimikrobiyal Etkinliklerinin Değerlendirilmesi EÜ Dişhek Fak Derg.

2006; 27: 153-158.

9. Pinheiro ET, Gomes BP, Ferraz CC, Sousa EL, Teixeira FB, Souza-Filho FJ. Microorganisms from canals of root-fi lled teeth with periapical lesi- ons. Int Endod J. 2003; 36: 1-11.

10. Krishnan PA. Fungal infections of the oral mucosa. Indian J Dent Res.

2012; 23: 650-659.

11. Moalic E, Gestalin A, Quinio D, Gest PE, Zerilli A, Le Flohic AM. The extent of oral fungal fl ora in 353 students and possible relationships with dental caries. Caries Res. 2001; 35: 149-155.

12. De Rossi A, Ferreira DC, da Silva RA, de Queiroz AM, da Silva LA, Nel- son-Filho P. Antimicrobial activity of toothpastes containing natural ext- racts, chlorhexidine or triclosan. Braz Dent J. 2014; 25(3): 186-190.

13. Lee SS, Zhang W, Li Y. The antimicrobial potential of 14 natural herbal dentifrices: results of an in vitro diffusion method study. J Am Dent Assoc. 2004; 135(8): 1133-1141.

14. Randall JP, Seow WK, Walsh LJ. Antibacterial activity of fl uoride com- pounds and herbal toothpastes on Streptococcus mutans: an in vitro study. Aust Dent J. 2015; 60(3): 368-374.

15. Haraszthy VI, Zambon JJ, Sreenisavan PK. Evaluation of the antimicro- bial activity of dentifrices on human oral bacteria. J Clin Dent. 2010;

21: 96–100.

16. Arnold WA, Dorow A, Langenhorst S, Ginter Z, Banoczy J. Effect of fl uoride toothpastes on enamel demineralization. BMC Oral Health.

2006; 6: 1–6.

17. Witorsch RJ. Critical analysis of endocrine disruptive activity of triclosan and its relevance to human exposure through the use of personal care products. Crit Rev Toxicol. 2014; 44: 535–555.

18. 1Venegas SC, Palacios JM, Apella MC, Morando PJ, Blesa MA. Calcium modulates interactions between bacteria and hydroxyapatite. J Dent Res. 2006; 85: 1124-1128.

19. 1Enax J, Epple M. Synthetic Hydroxyapatite as a Biomimetic Oral Care Agent. Oral Health Prev Dent. 2018; 16(1): 7-19.

20. Guggenheim B, Lutz F, Schmid R. Caries and plaque itihibition in rats by fi ve topically applied dentifrices. Eur J Oral Sci. 1997; 105(3): 258- 263.

Referanslar

Benzer Belgeler

Objective: The aim of this study was to evaluate bacterial reduction after using different irrigants, lasers and photodynamic therapy (PDT) in root canals infected by

Klasik yön- temlerle antifungaller ve normal beslenme ile tedavisi çok uzun zaman alan bağırsak candidiyozisi tablosunu nöralte- rapi, probiyotik ve beslenme

Gemilerin olumsuz deniz ortamında sığınabilecekleri, yanaşabilecekleri, yükler için yükleme boşaltma, yolcular için indirme bindirme yapabilecekleri fiziksel ortamı sağlayan

Mathematical examinations are performed utilizing a nonlinear limited component ( FE) analysis by joining damage plasticity model (CDP), for material conduct the

O günlerde Almanya’da gittiği­ miz ortak dostumuz Selahattin Top- rakçı’nın evinde, Almanya’da doğ­ muş, Türkçeyi kırık dökük konuşan çocuklar, Mahzuni

Amaç: Bu çalışmanın amacı, yüksek çürük risk grubu olan gebe kadınların, tükürük akış hızı, tükürük PH, tükürükte Streptococcus mutans

1 Several antimicrobial irrigation solutions including sodium hypochlorite (NaOCl), ethylenediamine-tetraacetic acid (EDTA), and chlorhexidine (CHX) are used during root canal

Solüsyonlardan Biotene dndaki dier iki solüs- yonun test mikroorganizmalar üzerinde deiik dere- celerdeki antimikrobiyal etkilerinin istatistiksel olarak anlaml olduu