2011 Yılı İmar Para Cezaları ve Uygulaması

(1)

www.mevzuattakip.com.tr

2011 Yılı İmar Para Cezaları ve Uygulaması

2011 Yılı İmar Para Cezaları ve Uygulaması

Gazi SERT İçişleri Bakanlığı Başkontrolörü

Ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapılara uygulanacak idari para cezaları 3194 sayılı İmar Kanununun 42 nci maddesinde düzenlenmiş olup; Anayasa Mahkemesinin 17/4/2008 tarihli ve E. 2005/5, K. 2008/93 sayılı Kararı ile; 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanununun 42 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan "... 500 000 TL.'dan 25 000 000 liraya kadar para cezası verilir." ibaresi iptal edilmişti.

Anayasa Mahkemesi;

İdari makamların Yasanın belirlediği sınırlar arasında cezanın takdirinde esas alacakları objektif ölçütlerin Yasada gösterilmediği, Yasayla imar para cezasının alt ve üst sınırları gösterilerek, bu alan içinde cezayı uygulama yetkisinin idareye bırakıldığı, idarelerin hangi ölçütleri esas alacaklarının açık, belirgin ve somut olarak Yasada yer almadığı, Yasa kuralının bu anlamda belirli ve öngörülebilir olmadığı;

Yasada alt ve üst sınır arasında idareye bırakılan takdir alanının geniş, sınırsız ve ölçüsüz olduğu, cezanın belirlenmesinin alt ve üst sınır arasında elli kat gibi makul ve ölçülü olmayan şekilde genişliği, uygulamada, yorum ve değerlendirme farklılıklarına dayalı olarak eşitsizliğe, haksızlığa ve keyfiliğe yol açabilecek nitelikte olduğu;

(2)

Gerekçeleriyle, 3194 sayılı Yasanın 42 nci maddesinin birinci fıkrasının Anayasa’nın 2 nci maddesine aykırı bularak iptal etmişti.

İptal kararından sonra 3194 sayılı Yasanın 42 nci maddesi yeniden düzenlenerek, 17 Aralık 2009 tarihli ve 27435 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 5940 sayılı Kanunun 2 nci maddesiyle yapılan değişiklik 17 Aralık 2009 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.

Bilindiği üzere, 42 nci maddenin iptali ile ilgili Anayasa Mahkemesi Kararı 5 Mart 2009 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiş, dolayısıyla 5 Mart 2009 tarihinden 5940 sayılı Yasanın yürürlüğe girdiği 17 Aralık 2009 tarihine kadar geçen zamanda, ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapılan inşaatlara para cezası uygulanmamıştır. 5940 sayılı Yasa ile bu hususta bir düzenleme yapılmamış olup, 5 Mart 2009-17 Aralık 2009 tarihleri

arasında ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapılan inşaatlara idari para cezası uygulanması mümkün değildir. Dolayısıyla, yeni düzenlemeye göre idari para cezaları 17 Aralık 2009 tarihinden itibaren tespit edilen yapılar hakkında uygulanacaktır.

5490 sayılı Yasa ile 3194 sayılı İmar Kanununun "Ceza hükümleri" başlıklı 42 nci maddesi yeniden düzenlenmiş ve maddenin başlığı idari tedbirler ve idari para cezalarını

kapsayacak şekilde "İdari müeyyideler" olarak değiştirilmiştir.

Makalede, 42 nci maddede getirilen idari para cezaları ve idari tedbirler üzerinde 2011 yılında uygulanacak ceza miktarları da dikkate alınarak örnekler verilmek suretiyle ayrıntılı şekilde durulacaktır.

YENİ İDARİ PARA CEZALARI

3194 sayılı Kanunun 42 nci maddesiyle getirilen yeni İdari Para Cezalarını;

A) Ruhsatsız veya ruhsata, ruhsat eklerine veya imar mevzuatına aykırı yapılara uygulanacak idari para cezaları,

B) Diğer idari para cezaları,

Olarak iki grup halinde inceleyebiliriz.

A) Ruhsatsız veya Ruhsata, Ruhsat Eklerine veya İmar Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak İdari Para Cezaları:

3194 Yasanın 42 nci maddesinin birinci fıkrasına göre, imar mevzuatına aykırılık teşkil eden fiil ve hallerin tespit edildiği tarihten itibaren on iş günü içinde belediyelerde

belediye encümenince il özel idarelerinde ise il daimi encümenince sorumlular hakkında,

(3)

üstlenilen her bir sorumluluk için ayrı ayrı olarak idari müeyyideler (idari para cezası ve idari tedbir) uygulanacaktır.

Maddede, idari müeyyidelerin uygulanması 10 günlük süreyle sınırlandırılmış olup, imar mevzuatına aykırı fiil ve hallerin tespit edildiği tarihten itibaren en geç 10 gün içerisinde, tespitin encümene sunulması ve encümen kararının alınmış olması gerekmektedir. Bu 10 günlük süre geçtikten sonra idari müeyyide kararı alınması ve uygulanması mümkün olmayacaktır.

Maddenin ikinci fıkrasında, idari para cezasının yapılarda hangi tür aykırılıklar için kimlere verileceği, idari para cezasının beşyüz Türk lirasından (2011 yılı için 550,34 TL) az

olamayacağı açıklanmış, idarece belirlenen idari para cezalarının iki kademede hesaplanması öngörülmüştür. Birinci kademede yapı inşaat alanına esas olabilecek aykırılıklara ilişkin esaslar belirlenmiş, ikinci kademede ise yapı inşaat alanı üzerinden hesaplanması mümkün olmayan aykırılıklara ilişkin esaslar açıklanmıştır.

Buna göre, idari para cezası uygulanacak fiil ve haller;

ð Ruhsat alınmaksızın yapı yapılması,

ð Ruhsat alınan yapının ruhsata, ruhsat eki etüt ve projelere veya imar mevzuatına aykırı olarak, yapılmasıdır.

Haklarında idari para cezası;

→ Yapının sahibine,

→ Yapının müteahhidine,

→ Aykırılığı altı iş günü içinde idareye bildirmeyen ilgili fenni mesullere,

uygulanır. İdari para cezası, söz konusu yapının mülkiyet durumuna, bulunduğu alanın özelliğine, durumuna, niteliğine ve sınıfına, yerleşmeye ve çevreye etkisine, can ve mal emniyetini tehdit edip etmediğine ve aykırılığın büyüklüğüne göre, beşyüz Türk

Lirasından az olmamak üzere, encümen kararıyla verilir.

İdari Para Cezası Miktarının Belirlenmesi

3194 Yasanın 42 nci maddesinin ikinci fıkrasında, idari para cezalarının beşyüz Türk Lirasından az olmamak üzere; yapının mülkiyet durumuna, bulunduğu alanın özelliğine, durumuna, niteliğine ve sınıfına, yerleşmeye ve çevreye etkisine, can ve mal emniyetini tehdit edip etmediğine ve aykırılığın büyüklüğüne göre tespit edileceği belirtilerek,

(4)

fıkranın (a, b ve c) bentlerinde bu hususlar açıklanmıştır:

a) Bayındırlık ve İskân Bakanlığınca belirlenen yapı sınıflarına ve gruplarına göre yapının inşaat alanı üzerinden hesaplanmak üzere, mevzuata aykırılığın her bir metrekaresi için;

Yapının Sınıfı

Yapının Grubu

İdari Para Cezası (2011 Yılı) (Mevzuata aykırı her bir m² için)

I. Sınıf

A-Grubu 3,302082 TL

B-Grubu 5,50347 TL

II. Sınıf

A-Grubu 8,805552 TL

B-Grubu 12,107634 TL

III. Sınıf

A-Grubu 19,812492 TL

B-Grubu 22,01388 TL

IV. Sınıf

B-Grubu 27,51735 TL

C-Grubu 34,121514 TL

V. Sınıf

B-Grubu 50,631924 TL

C-Grubu 57,236088 TL

(5)

D-Grubu 69,343722 TL

idari para cezası verilecek olup; bu miktarlar her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında bir Türk Lirasının küsuru da dikkate alınmak suretiyle artırılarak uygulanacaktır.

Yapıların sınıf ve gruplarının belirlenmesinde, Bayındırlık ve İskân Bakanlığınca her yıl yayımlanan “Mimarlık ve Mühendislik Hizmet Bedellerinin Hesabında Kullanılacak Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri Hakkında Tebliğ”indeki yapı sınıf ve grupları esas alınacaktır.

Bayındırlık ve İskân Bakanlığınca en son 1 Nisan 2010 tarihli ve 27539 sayılı Resmî Gazetede “Mimarlık ve Mühendislik Hizmet Bedellerinin Hesabında Kullanılacak 2010 Yılı Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri Hakkında Tebliğ” yayınlanmıştır.

Buna göre, yapı sınıf ve grupları ile uygulanacak idari para cezaları aşağıdaki şekilde uygulanacaktır:

I. Sınıf Yapılar ð (A) Grubu Yapılar;

→ 3 m yüksekliğe kadar kagir ve betonarme istinat ve bahçe duvarları, → Basit kümes ve basit tarım yapıları,

→ Plastik örtülü seralar,

→ Mevcut yapılar arası bağlantı- geçiş yolları, → Baraka veya geçici kullanımı olan küçük yapılar, → Yardımcı yapılar (Müştemilat),

→ Gölgelikler-çardaklar,

→ Üstü kapalı yanları açık teneffüs, oyun gösteri alanları,

ve bu gruptakilere benzer yapılara, 2011 yılı içerisinde mevzuata aykırılığın her bir metrekaresi için 3,302082 TL idari para cezası uygulanacaktır.

(6)

ð(B) Grubu Yapılar;

→ Cam örtülü seralar,

→ Basit padok, büyük ve küçük baş hayvan ağılları,

→ Su depoları ,

→ İş yeri depoları,

II. Sınıf Yapılar ð(A) Grubu Yapılar;

→ Kuleler, ayaklı su depoları

→ Palplanj ve ankrajlı perde ve istinat duvarları

→ Kayıkhane

→ Pnömatik ve şişirme yapılar

→ Hangar yapıları (Uçak bakım ve onarım amaçlı)

→ Tek katlı ofisler, dükkan ve basit atölyeler

→ Semt sahaları, küçük semt parkları, çocuk oyun alanları ve müştemilatları

→ Tarım, endüstri ve sanayi yapıları (Tek katlı, bodrum ve asma katı da olabilen prefabrik beton ve çelik depo ve atölyeler, tesisat ağırlıklı ağıllar, fidan yetiştirme ve bekletme tesisleri)

→ Yat bakım ve onarım atölyeleri, çekek yerleri

(7)

→ Jeoloji, botanik ve tema parkları

→ Mezbahalar

III. Sınıf Yapılar ð(A) Grubu Yapılar;

→ Okul ve mahalle spor tesisleri (Temel eğitim okullarının veya işletme ve tesislerin spor salonları, jimnastik salonları, semt salonları)

→ Katlı garajlar

→ Hobi ve oyun salonları

→ Ticari bürolar (üç kata kadar -üç kat dahil- asansörsüz ve kalorifersiz)

→ Alışveriş merkezleri (semt pazarları, küçük ve büyük hal binaları, marketler. v.b)

→ Basımevleri, matbaalar

→ Soğuk hava depoları

→ Konutlar (dört kata kadar- dört kat dahil - asansörsüz ve kalorifersiz)

→ Benzin istasyonları

→ Kampingler

→ Küçük sanayi tesisleri (Donanımlı atölyeler, ticarethane, dükkan, imalathane, dökümhane)

→ Semt postaneleri

(8)

→ Kreş-Gündüz bakımevleri

→ Otel ve moteller (1 ve 2 yıldızlı oteller, 2. sınıf moteller)

→ Entegre tarımsal endüstri yapıları

→ İdari binalar (ilçe tipi hükümet konakları, vergi daireleri)

→ Gençlik Merkezleri

→ Belediyeler ve çeşitli amaçlı kamu binaları

→ Lokanta, kafeterya ve yemekhaneler

→ Temel eğitim okulları

→ Küçük kitaplık ve benzeri kültür tesisleri

→ Jandarma ve emniyet karakol binaları

→ Sağlık tesisleri (sağlık ocakları, kamu sağlık dispanserleri, sağlık evleri, sağlık merkezler)

→ Ticari bürolar (Kaloriferli veya asansörlü)

→ Halk evleri

→ Pansiyonlar

→ 150 kişiye kadar cezaevleri

→ Fuarlar

→ Sergi salonları

→ Konutlar (asansörlü ve/veya kaloriferli)

→ Marinalar

→ Gece kulübü, diskotekler

→ İtfaiye kurtarma istasyonları

(9)

→ Misafirhaneler

→ Büyük çiftlik yapıları

IV. Sınıf Yapılar ð(A) Grubu Yapılar;

→ Özelliği olan büyük okul yapıları (Spor salonu, konferans salonu ve ek tesisleri olan eğitim yapıları)

→ Poliklinikler ve benzeri sağlık yapıları (Hastaneler hariç)

→ Liman binaları

→ İl tipi hükümet konakları (Büyük idare ve Büyükşehir belediye binaları)

→ Ticari Bürolar (Asansörlü ve kaloriferli)

→ 150 kişiyi geçen cezaevleri

→ Kaplıcalar, şifa evleri vb. termal tesisleri

→ Rehabilitasyon ve tedavi merkezleri

→ İbadethaneler (Dini yapılar 1000 kişiye kadar)

→ Entegre sanayi tesisleri

→ Aqua parklar

→ Müstakil spor köyleri (Yüzme havuzları, spor salonları ve stadları bulunan)

→ Özellikli müstakil konutlar (villalar, teras evleri, dağ evleri, kaymakam evi)

→ Yaşlılar Huzurevi, kimsesiz çocuk yuvaları, yetiştirme yurtları

→ Büyük alışveriş merkezleri

→ Yüksek okullar ve eğitim enstitüleri

(10)

→ Apartman tipi konutlar (Bina yüksekliği 21.50 m.’yi aşan, asansörlü ve/veya kaloriferli) ve bu gruptakilere benzer yapılara, 2011 yılı içerisinde mevzuata aykırılığın her bir metrekaresi için 25,315962 TL idari para cezası uygulanacaktır.

→ İş Merkezleri

→ Araştırma binaları ve laboratuarlar

→ Metro istasyonları

→ Stadyum, spor salonları ve yüzme havuzları

→ Büyük postaneler (merkez postaneleri)

→ Otobüs terminalleri

→ Satış ve sergi binaları (showroomlar)

→ Eğlence amaçlı yapılar (çok amaçlı toplantı, eğlence ve düğün salonları)

→ Banka binaları

→ Otel ve moteller (3 ve 4 yıldızlı oteller ile 1. sınıf moteller)

→ Normal radyo ve televizyon binaları

→ Özelliği olan genel sığınaklar

ð(C) Grubu Yapılar;

→ Hastaneler (150 yatağa kadar)

→ Büyük kütüphaneler ve kültür yapıları

→ Bakanlık binaları

→ Yüksek öğrenim yurtları

(11)

→ Arşiv binaları

→ Radyoaktif korumalı depolar

→ Büyük Adliye Sarayları

V. Sınıf Yapılar ð(A) Grubu Yapılar;

→ Radyo-Tv İstasyonları

→ Özelliği olan askeri yapılar ve orduevi

→ Büyükelçilik yapıları, vali konakları ve 600 m2 üzerindeki özel konutlar

→ Borsa binaları

→ Üniversite kampüsleri

→ Yüksekliği 50,50m’yi aşan yapılar

→ Alışveriş kompleksleri (İçerisinde sinema, tiyatro, sergi salonu, kafe, restoran, market, v.b. bulunan)

→ Kongre merkezleri

→ Müze, sergi kütüphane kompleksleri

→ Olimpik spor tesisleri – hipodromlar

→ Bilimsel araştırma merkezleri, AR-GE binaları

→ Havaalanları

(12)

→ İbadethaneler (1000 kişinin üzerinde)

ð(C) Grubu Yapılar;

→ Hastaneler (150 yatağın üstündeki hastaneler ve özelliği olan ihtisas hastaneleri)

→ Üst donanımlı kompleks oteller ve tatil köyleri (5 yıldızlı)

→ Büyük radyo ve televizyon binaları

ð(D) Grubu Yapılar;

→ Opera, tiyatro bale yapıları, konser salonları ve kompleksleri

→ Restore edilecek yapılar ve tarihi ve eski eser niteliğinde olup, yıkılarak orijinaline uygun olarak yapılan yapılar

b) Mevzuata aykırılığı yapı inşaat alanı üzerinden hesaplanması mümkün olmayan, yapının cephelerini ve diğer yapı elemanlarını değiştiren veya yapı malzemesi için öngörülen gereklere aykırı bulunan uygulamalar için;

Bayındırlık ve İskân Bakanlığınca yayımlanan ve aykırılığa konu imalatın tespiti tarihinde yürürlükte bulunan birim fiyat listesine göre ilgili idarece belirlenen bedelin % 20’si kadar idari para cezası verilecektir.

c) İdari para cezasının artırılacağı durumlar; Yukarıda (a) ve (b) bentlerine göre cezalandırmayı gerektiren aykırılığa konu yapı;

1) Hisseli parselde diğer maliklerin muvafakati alınmaksızın yapılmış ise cezanın %30’u, 2) Kamuya veya başkasına ait bir parselde yapılmış ise cezanın %40’ı,

3) Uygulama imar planında veya parselasyon planında “Kamu Tesisi Alanı veya Umumî

(13)

Hizmet Alanı” olarak belirlenmiş bir alanda yapılmış ise cezanın %60’ı,

4) Mevcut haliyle veya öngörülen bir afet tehlikesi karşısında can ve mal emniyetini tehdit ediyor ise cezanın %100’ü,

5) Uygulama imar planı bulunan bir alanda yapılmış ise cezanın %20’si, 6) Yapılaşmaya yasaklanmış bir alanda yapılmış ise cezanın %80’i,

7) Özel kanunlar ile belirlenmiş özel imar rejimine tabi bir alanda yapılmış ise cezanın

%50’si,

8) Ruhsatsız ise cezanın %180’i,

9) Ruhsatı hükümsüz hale gelmesine rağmen inşaatı sürdürülüyor ise cezanın %50’si, 10) Yapı kullanma izin belgesi alınmış olmakla birlikte, ruhsat alınmaksızın yeni inşaî faaliyete konu ise cezanın %100’ü,

11) İnşaî faaliyetleri tamamlanmış ve kullanılmıyor ise cezanın %10’u, 12) İnşaî faaliyetleri tamamlanmış ve kullanılıyor ise cezanın %20’si, 13) Çevre ve görüntü kirliliğine sebebiyet veriyor ise cezanın %20’si,

(a) ve (b) bentlerinde belirtilen şekilde tespit edilen para cezalarının miktarına göre ayrı ayrı hesap edilerek ilave olunur. Para cezalarına konu olan alanın hesaplanmasında, aykırılıktan etkilenen alan dikkate alınır.

Örnek 1:

….. Belediyesi görevlilerince Kurtuluş Mahallesi 116 ada 3 nolu parsel üzerine parsel sahibi tarafından yapı ruhsatı alınmadan 15 mt boyunda 12 metre eninde konut inşaatı yapıldığı tespit edilerek, inşaat su basman seviyesinde mühürlenerek durdurulmuştur.

Ruhsatsız olarak yapılan bu inşaat hakkında uygulanacak idari para cezasını hesaplayacak olursak;

Ölçülere göre söz konusu ruhsatsız konut inşaatı 15x12=180 m² olup, III. Sınıf (A) Grubu yapılar arasında yer almaktadır. Söz konusu inşaatın her bir m² si için 3194 sayılı Yasanın 42 nci maddesinin ikinci fıkrasının a/3 bendi gereğince 19,812492 TL ceza uygulanacaktır;

180x19,812492 = 3.566,24856 TL

(14)

Söz konusu inşaat uygulama imar planı bulunan bir alanda yapıldığından 42 nci maddenin ikinci fıkrasının c/5 bendi gereğince, a/3 bendine göre hesaplanan cezanın

%20’si cezaya eklenecektir;

3.566,24856 x %20=713,249712 TL

Söz konusu inşaat ruhsat alınmadan yapıldığından, 42 nci maddenin ikinci fıkrasının c/8 bendi gereğince, a/3 bendine göre hesaplanan cezanın %180’i cezaya eklenecektir;

3.566,24856 x %180=6.419,247408 TL

Bu şekilde, söz konusu ruhsatsız inşaata 3.566,24856+713,249712+6.419,247408 = 10.698,74568 TL = 10.698,74 TL idari para cezası verilecektir.

Örnek 2:

….. Belediyesi görevlilerince ihbar üzerine Etiler Mahallesi 20 ada 6 nolu parsel üzerinde bulunan 20.06.2009 tarihinde yapı ruhsatı almış ve inşası devam eden Zemin+3 Normal katlı konut inşaatında mimari projesine aykırı olarak çatı katı yapıldığı tespit edilerek mühürlenmiştir. Çatı katının toplam büyüklüğü 200 m² olup, tamamen bitirilmiş, ancak kullanılmamaktadır. Bina, kaloriferli ve asansörlü olarak planlanmıştır. Söz konusu inşaat hakkında uygulanacak idari para cezasını hesaplayacak olursak;

Söz konusu inşaat 4 kat, kaloriferli ve asansörlü olduğu için, III. Sınıf (B) Grubu yapılar arasında yer almaktadır. Söz konusu inşaatın her bir m² si için, 3194 sayılı Yasanın 42 nci maddesinin ikinci fıkrasının a/3 bendine gereğince 22,01388 TL ceza uygulanacaktır;

200x 22,01388=4.402,776 TL

Söz konusu inşaat uygulama imar planı bulunan bir alanda yapıldığından 42 nci maddenin ikinci fıkrasının c/5 bendi gereğince, a/3 bendine göre hesaplanan cezanın

%20’si cezaya eklenecektir;

4.402,776x%20= 880,5552 TL

Söz konusu çatı katı bitirildiğinden, ancak henüz kullanılmaya başlanmadığından, 42 nci maddenin ikinci fıkrasının c/11 bendi gereğince, a/3 bendine göre hesaplanan cezanın

%10’u cezaya eklenecektir;

4.402,776x%10= 440,2776 TL

(15)

Bu şekilde, söz konusu ruhsatsız inşaata 4.402,776 + 880,5552 + 440,2776 = 5.723,6088 TL idari para cezası verilecektir.

B) Diğer İdari Para Cezaları

1) 3194 Kanunun 42 nci maddesinin üçüncü fıkrasına göre;

→Kanununun 18 inci maddesinin son fıkrasında belirtilen durumlar hariç, imar planı olmayan yerlerde her türlü yapılaşma amacıyla arsa ve parselleri hisselere ayıracak özel parselasyon planları ve satış vaadi sözleşmeleri yapılması,

→Kanunun 28 inci maddesinde belirtilen müelliflik, fenni mesuliyet, şantiye şefliği ve yapı müteahhitliği hususundaki görev ve sorumlulukların yerine getirilmemesi,

→Kanunun 32 nci maddesi gereğince, ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapıların bir ay içerisinde ruhsata uygun hale getirilmemesi veya ruhsat alınmaması,

→Kanunun 33 üncü maddesi gereğince, umumi hizmetlere ayrılan yerlerde izinsiz muvakkat yapı yapılması,

→Kanunun 34 üncü maddesi gereğince, inşaat, tamirat ve bahçe tanzimi ile ilgili tedbirler alınmaması ve mükellefiyetlerin yerine getirilmemesi,

→Kanunun 35 inci maddesine göre, binaların zemin seviyesi altında kat kazanmak maksadıyla, bina cephe hattından yola kadar olan kısımda, zeminin kazılarak yaya kaldırımının seviyesinin altına düşürülmesi; her ne sebeple olursa olsun evvelce ön bahçeleri yaya kaldırımı seviyesinden 0.50 metreden daha aşağıda teşekkül etmiş bulunan binalarla bu gibi arsaların sahiplerinin emniyet tedbiri almaması,

→Kanunun 36 ncı maddesi gereğince, Kapıcı dairesi ve sığınak ayrılması hususlarındaki mükellefiyetlerin yerine getirilmemesi,

→Kanunun 37 nci maddesi gereğince, otopark yerlerinin kullanma izni alındıktan sonra plana ve yönetmelik hükümlerine aykırı olarak başka maksatlara tahsis edilmesi,

→Kanunun 40 ıncı maddesine göre, ilgili idarenin (belediye veya valilik) tebliğine rağmen, arsalarda, evlerde ve sair yerlerde umumun sağlık ve selametini ihlal eden, şehircilik, estetik veya trafik bakımından mahzurlu görülen enkaz veya birikintilerin kaldırılmaması;

gürültü ve duman tevlideden tesislerin, hususi mecra, lağım, çukur, kuyu; mağara ve benzerlerinin mahzurlarının giderilmemesi,

(16)

→Kanunun 41 inci maddesine göre, belirli yollar üzerinde bulunan mahzurlu binaların veya binasız arsaların yola bakan yüzlerinin ilgili idarece (belediye veya valilik) tayin edilen tarzda kapatılmaması,

Mükellefiyetlerini yerine getirmeyen veya bu maddelere aykırı davranan yapı veya parsel sahibine, harita, plan, etüt ve proje müelliflerine, fenni mesullere, yapı müteahhidine ve şantiye şefine, ilgisine göre ayrı ayrı olmak üzere 2.201,38 TL, bu fiillerin çevre ve sağlık şartlarına aykırı olması halinde 4.402,77 TL, can ve mal emniyetini tehdit etmesi halinde ise 6.604,16 TL idari para cezası verilecektir.

2) 3194 Kanunun 42 nci maddesinin dördüncü fıkrasına göre; yapıldığı tarih itibarıyla plana ve mevzuata uygun olmakla beraber, mevcut haliyle veya öngörülen bir afet tehlikesi karşısında can ve mal emniyetini tehdit ettiği veya edeceği ilgili idare veya mahkeme kararı ile tespit olunan yapılara, ilgili idarenin yazılı ikazına rağmen idarece tanınan süre içinde takviyede bulunmayan veya bu yapıları 39 uncu madde uyarınca yıkmayan yapı sahibine 11.006,94 TL TL idari para cezası verilir.

3) 3194 Kanunun 42 nci maddesinin beşinci fıkrasına göre; Kanunun 27 nci maddesi gereğince, il özel idaresince belirlenmiş köy yerleşme alanı sınırları içinde köyün nüfusuna kayıtlı olan ve köyde sürekli oturanlar tarafından, projeleri il özel idaresince incelenerek fen, sanat ve sağlık şartlarına uygun olmasına rağmen muhtarlık izni

olmaksızın konut ve zatî maksatlı tarım ve hayvancılık yapısı inşa edilmesi halinde yapı sahibine 330,20 TL idari para cezası verilir. Bu yapılardaki diğer aykırılıklar ve ruhsata tabi tarım ve hayvancılık maksatlı yapılardaki aykırılıklar için verilecek olan idari para cezası, 330,20 TL’dan az olmamak üzere, ikinci fıkraya göre hesaplanan toplam ceza miktarının beşte biri olarak uygulanır.

İdari Para Cezalarıyla İlgili Ortak Hususlar

Yukarıdaki fıkralarda belirtilen fiil ve hallerin, yapının inşa edilmesi süreci içinde tekrarı halinde, idari para cezaları bir kat artırılarak uygulanır.

Yukarıdaki fıkralar uyarınca tahsil olunan idari para cezaları, aynı fiil nedeniyle 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 184 üncü maddesine göre mahkûm olanlara faizsiz olarak iade edilir.

(17)

Yapının bu Kanuna, ilgili diğer mevzuata, plana, ruhsata, ruhsat eki etüt ve projelere uygun hale getirilmesi için idarenin yazılı izni dahilinde yapılan iş ve işlemler mühür bozma suçu teşkil etmez.

İDARİ TEDBİRLER

5940 sayılı Yasa ile yeniden düzenlenen 3194 sayılı İmar Kanununun 42 nci maddesinde birtakım idari tedbirler öngörülmüştür. Bu tedbirler;

1) Müelliflerin, fenni mesul mimar ve mühendislerin, yapı müteahhitlerinin, şantiye şefi mimar ve mühendislerin, imar mevzuatına aykırı fiillerinden dolayı verilen cezaları ve haklarındaki kesinleşmiş mahkeme kararları, kendi kayıtlarına işlenmek ve ilgili

mevzuata göre cezai işlem yapılmak üzere, üyesi bulundukları meslek odasına ve

Bayındırlık ve İskan Bakanlığına ilgili idarece (belediye veya valilikçe) bildirilir. Bu kişiler, verilen ceza süresi içinde yeni bir iş üstlenemez.

2) Yapı müteahhidinin yetki belgesi;

a) Yapım işinin ruhsata ve ruhsat eki etüt ve projelere aykırı olarak gerçekleştirilmesi ve 32 nci maddeye göre verilen süre içinde aykırılığın giderilmemesi halinde beş yıl,

b) Yapım işinde ruhsat eki etüt ve projelere aykırı olarak gerçekleştirilen imalatın can ve mal güvenliğini tehdit etmesi halinde on yıl,

c) Bayındırlık ve İskân Bakanlığınca olumsuz kayıt değerlendirmesi yapılan hallerde bir yıl,

süreyle Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca iptal edilir.

Yapı müteahhidinin, yapım işlerinden doğan vergi ve sigorta primi borçlarını ödememesi ve diğer sorumluluklarını yerine getirmemesi hallerinde yetki belgesi bir yıldan az

olmamak üzere Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca iptal edilir ve bunlara sorumluluklarını yerine getirinceye kadar yeni yetki belgesi düzenlenmez.

Yetki belgesi iptal edilen yapı müteahhidi yeni yetki belgesi düzenleninceye kadar yeni iş üstlenemez, ancak mevcut işlerini tamamlar. Yetki belgeli yapı müteahhidi olmaksızın başlanılan yapının ruhsatı iptal edilir ve yapı mühürlenir.

(18)

Telefon: +90 (312) 473 84 23

E-Posta: mts@mevzuattakip.com.tr

Adres: Çetin Emeç Bulvari Hürriyet Cad. No: 2/12 Çankaya ANKARA