12.sınıf 2.dönem 1.yazılı çalışma soruları
1-) Sadaka-i cariye nedir? Açıklayınız
Sadaka-i cariye, cami, çeşme, yol yapmak, ağaç dikmek, faydalı ilmi eser bırakmak gibi insanlara faydası dokunan her çeşit iyi işlerdir. Öldükten sonra da, amel defterimize sevap yazdıran sadakadır.
2-) Tasavvuf ne demektir. Açıklayınız. Kültürümüzde etkili olan Tasavvufi yorumlardan 3 tanesinin ismini yazınız.
Tasavvuf, kalbi saf yapmak, kötü huylardan temizlemek ve iyi huylarla doldurmak demektir. Tasavvuf hâl işi olduğu için, yaşayan bilir, tarif ile anlaşılmaz.
Tasavvuf ilmi, kalb ile yapılması ve sakınılması gereken şeyleri ve kalbin, ruhun temizlenmesi yollarını öğretir. Buna (Ahlak ilmi) de denir.
YESEVİLİK KADİRİLİK NAKŞİBENDİLİK MEVLEVİLİK
ALEVİLİK-BEKTAŞİLİK NUSAYRİLİK
4-) Sünnet ne anlama gelir? Sünnetin çeşitlerini yazınız.
Hz. Muhammed’in sözleri ,fiilleri ve uygulamalarına sünnet denir.
KAVLİ FİİLİ TAKRİRİ
Olmak üzere 3 ‘e ayrılır
5-) Başlıca hadis kitaplarından 4 tanesinin adını yazınız.
- Sahih-i Buhari - Sahih-i Müslim - Sünen-i Nesai - Sünen-i Tirmizi - Sünen-i Ebu Davud - Sünen-i İbn Mace
7-) Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri aşağıda verilenlerle doğru bir şekilde tamamlayınız.(Her madde 5 puandır. 5*8:40)
(*Dede, * Nakşibendilik, * Mevleviler, * vahiy, *Alevilik
*Bektaşilik, * Ehl-i beyt, *sünnet, *evrensel)
1. MEVLEVİLİK ney, kudüm vb. müzik aletleri eşliğinde sema yaparlar.
2. Cem töreni DEDE manevi önderliğinde gerçekleştirilir.
3. Musahiplik ALEVİLİK- BEKTAŞİLİK Düşüncesine ait bir uygulamadır.
4. NAKŞİBENDİLİK , Muhammed Bahauddin Nakşibend’in Görüş ve düşünceleri çerçevesinde oluşmuştur.
5. Hz. Muhammed’i diğer insanlardan ayıran en önemli özellikler, üstün ahlaki niteliklere sahip ve Allah’tan VAHİY. alan bir peygamber olmasıdır.
6. Dinin anlaşılmasında SÜNNETİN önemli bir rolü vardır.
7. Hz. Peygamberin davranışlarının hem yerel hem de EVRENSEL Boyutu vardır.
8. Peygamberimiz Hz. Muhammed’in ev halkına, aile bireylerine EHLİ BEYT denir.
1- Karahanlıların (840-1212) İslamiyeti benimsemesi, Türkler arasında İslam’ın hızla yayılmasına neden olmuştur.
Türklerin İslam’a girmesine öncülük eden,Karahanlı Devletinin ilk Müslüman hakanı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sarı Saltuk B) Satuk Buğra Han C) Bezir Han D) Çağrı Bey E) Kılıç Bey
2- İslam tarihinde eğitim öğretiminin yapıldığı kurumlara medrese denir. Kurum olarak medrese denilince öncelikle akla Büyük Selçuklu sultanı Alparslan ve oğlu Melikşah’ın meşhur veziri Nizamülmülk tarafından kurulan medrese gelir.
Nizamülmülk tarafından kurulan medreselerin en meşhuru aşağıdaki şehirlerden hangisinde bulunmaktadır.
A) İstanbul B) Medine C) Dıyarbakır D) Kahire E) Bağdat
3- Asıl adı Numan Bin Sabit olan ………….. , Hanefi mezhebinin önderi ve büyük müçtehittir. İslam hukuk düşüncesinin ve içtihat anlayışının gelişmesinde önemli payı olmuştur. İmam-ı Azam adıyla şöhret bulmuştur.
Yukarıda bilgisi verilen büyük islamalimi kimdir?
A) Cafer es Sadık B) Maturidi C) Ebu Hanife D) Şafii E) Eş’ari
4- Türkler arasında İslam’dan önce yaygın olan dinler arasında aşağıdakilerden hangisi bulunmaz?
A) Gök Tanrı İnancı B) Maniheizm C) Budizim D) Putpereslik E) Hıristiyanlık
5- Orta Asya Türklerinin dini ve tasavvufi hayatında derin etkiler bırakan , Türkistan’ın piri diye ünlenen mutasavvıf ve şair dir. Türklerin manevi hayatı üzerinde asırlarca etkili olmuştur.Öğrencilerini Anadolu ve Balkanlara göndererek İslamiyet’in o yörelerde yayılmasına öncülük etmiştir. Eserini Türkçe olarak yazılmıştır.
Hikmet adı verilen şiirlerinden meydana gelen “Divan-ı Hikmet” en önemli eseridir.
Yukarıda bilgisi verilen mutasavvıf aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yunus Emre B) Ahi Evran C) Ahmet Yesevi D) Mevlana
E) Hacı Bektaşi Veli
6- Aşağıdakilerden hangisi Sadaka-i Cariye kapsamında, insan öldükten sonra da amel defterine sevap yazılan davranışlardan değildir?
A) Hayırlı bir evlat yetiştirmek B) Faydalı,iyi bir eser yazmak C) İbadet yapmak
D) Halkın kullanacağı eserler yapmak
7- Asıl adı Muhammed bin Muhammed olan ………. Mevlevilik tarikatının kurucusu, dünyaca tanınmış mutasavvıf ve şairdir. Tasavvuf konusunda önemli eserler yazmıştır. Meşhur eserleri; “Divan-ı Kebir” ve
“Mesnevi”dir.
Yukarıda bilgisi verilen mutasavvıf aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yunus Emre B) Ahi Evran C) Ahmet Yesevi D) Mevlana
E) Hacı Bayramı Veli
8- “Kullarıma sana, beni sorduğunda(söyle onlara): Ben çok yakınım. Bana dua ettiği vakit dua edenin dileğine karşılık veririm…”(Bakara suresi, 186. ayet)
Yukarıdaki ayetten hareketle aşağıdaki sonuçlardan hangisine ulaşamayız?
A) Dua Allah ile iletişimde çok önemlidir.
B) Allah her an ve her yerde bizimle beraberdir.
C) Allah dua ettiğimizde bizi işitir ve bize cevap verir.
D) Allah sadece biz ona ibadet ederken bizimle beraberdir
E) Allah biz kendisini ansak da anmasak da bizden her zaman haberdardır.
9-Allahın sevgisine ulaşabilmenin, Cennete gidebilmenin ve ebedi saadeti elde etmenin en önemli şartı aşağıdakilerden hangisidir?
A) İmanlı olmak
B) Bol bol sadaka vermek C) Çok bilgili biri olmak D) Çok zengin olmak E) Temiz kalpli olmak
10-“İman etmedikçe cennete giremezsiniz, birbirinizi sevmedikçe de gerçek manada iman etmiş olamazsınız.”
Yukarıda verilen Hadis-i Şerife dayanarak islam’ın nasıl bir din olduğunu söyleyebiliriz?
A) Savaş Dini B) Barış Dini C) Sevgi Dini D) Halk Dini E) Fıtrat Dini
11- “İnsan, bu dünyada hem iyilik hem de kötülük yapıldığına şahit olmaktadır. Akıl ve Vicdan, iyinin, kötüye karşı galip gelmesini; iyiliğe karşı ödül, kötülüğe karşı ceza verilecek bir günün olmasını istemektedir.”
Kur’an-ı Kerim’de geçen yukarıda ki durumu, aşağıdaki ayetlerden hangisi en uygun ifade etmektedir.
A) “ Kıyamet günü mutlaka gelecektir. Herkes peşine düştüğü şeyin karşılığını bulsun diye.”
B) “Her şeyin hükümranlığı elinde olan Allah’ın şanı yücedir.”
C) “Başlarına bir musibet geldiği zaman: ‘Biz Allah’a aitiz ve ona döneceğiz’ derler.”
D) “Kullarım sana beni sorduğunda(söyle onlara):Ben çok yakınım. Bana dua ettiği vakit dua edenin dileğine karşılık veririm”
E) “Allah, gökleri ve yeri hak ile yaratmıştır.”
12- Peygamberimizin söylediği söz, yaptığı davranış ve uygulamaların tamamına ne denir?
A) Akaid B) Fıkıh C) Sünnet D) Kelam E) Farz
13- Kur’an’a göre dünya hayatının en önemli özelliği nedir?
A) İnsanlar için bir barınma yeri olması B) İnsan için bir sınav / imtihan yeri olması C) İnsanların çalışıp kazanacağı bir yer olması D) insanların toplum içinde yaşadığı bir yer olması
14-Kayalık ,sert ,dağlık bölgelerde zor şartlar altında yaşayan insanlarla ; bol yağışlı ,ılıman bölgelerde yaşanan kişilerin (bilgi yelpazesi. com) görüş ve anlayışları birbirinden farklılık gösterir.
Bu parçada islami yorum farklılıklarının olmasını etkileyen hangi faktörden söz edilmektedir.
A) Ekonomik nedenler B) Psikolojik nedenler C) Siyasi nedenler D) Hukuki nedenler E) Coğrafi nedenler
15- Hoşgörünün yaygınlaştığı bir toplumda aşağıdakilerden hangisinin daha çok görülmesi beklenir?
A) Farklı düşüncelere saygı gösterme B) Fakirlere yardım etme
C) Ekonomik Kalkınma
D) Toplumsal suçları bağışlama E) Çalışkan olma
16-Tevbe ve dua ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Tevbede esas olan samimiyettir.
B) Dua bireyin Allah’la iletişim kurma biçimidir.
C) Dua belirli mekanlarda yapılmalıdır
D) Kişi tevbeyle hatasından pişman olup doğruya yönelir.
17-Kur’an-ı Kerimde Hz. Muhammed (sav)’in aşağıdaki özelliklerin den hangisi yer almaz?
A) Çok nazik ve yumuşak kalpli olması B) Müminlere merhametli olması C) Ahlakının yüceliği
D) Yeme içme ve giyim tarzı E) İnsanlar içinden seçilmiş olması
18- Aşağıdakilerden hangisi ibadetlerin faydalarından biridir?
A)İnsanın yaratanı ile ilişkisini güçlendirir B)İnsanın iç huzurunu güçlendirir C)İnsanda güven duygusunu geliştirir D)Sosyal yardımlaşmayı teşvik eder.
E)Hepsi
19- Aşağıdakilerden hangisi ahirete inanan insanın özelliklerinden biri değildir?
A)Allah'ın yasakladığı kötülüklerden uzak durur.
B)Yok olup gitme endişesi taşımaz.
C)Allaha karşı kulluğunu kabullenmez D) Sorumluluk duygusuna sahiptir
20- Aşağıdakilerden hangisi ile Hz. Muhammed'i en doğru şekilde anlamış oluruz?
A) Sadece onun gibi giyinerek B) Sadece onun yediklerini yiyerek C) Sadece onun gibi oturarak D) Yaşadığı yerleri ziyaret ederek
E) Söz ve eylemlerindeki amaçlara göre hareket ederek
CEVAP ANAHTARI
1B 2E 3C 4D 5C 6C 7D 8D 9A 10C 11A 12C 13B 14E 15A 16C 17D 18E 19C 20E
1. Allâh’a, O’nu görüyormuş gibi ibâdet etmeğe ne denir?
2. Alevîlik - Bektâşîlik'te “Âyin-i Cem” erkânının yapıldığı; yol, âdâp ve erkânın gösterildiği ve öğrenildiği mekânın adı nedir?
3. Tasavvufî düşünce üç dönemden oluşmaktadır. Bunlar: 1. Zühd dönemi, 2. Tasavvuf dönemi.
Üçüncü dönem hangisidir?
4. Kâdirîliği ilk defa Anadolu’ya getiren, Hacı Bayram Velî’nin dâmâdı olup tarîkatta “Pîr-i Sâni” (ikinci pîr) diye anılan mutasavvıf kimdir?
5. Allâh'ı anmak, hatırlamak amacıyla Allâh'ın isimlerini, “lâilâhe illallâh” vb. ibâreleri söylemek ve tekrarlamak anlamına gelen tasavvuf terimi hangisidir? 6. Mevlevî dervişlerinin ney, kudüm gibi müzik âletleri eşliğinde, özel giysilerle ve kendi çevrelerinde âhenk içerisinde dönerek yaptıkları âyine ne denir? 7. 1077 yılında Bağdat yakınlarındaki Gîlân eyâletinin Neyf köyünde doğmuş olan Abdülkâdir Geylânî’nin görüş ve düşünceleri çerçevesinde oluşup yaygınlaşmış bulunan tasavvufî akım hangisidir?
8. “Mutasavvıflara / sûfîlere göre; İslâm’ı, kulluğun gerektirdiği şekilde ahlâk esasları ve nefis terbiyesi üzerinde yoğunlaşarak yaşama; kalbe yalnızca Allâh sevgisini yerleştirme, nefsi kötü duygulardan arındırma çabasıdır.” Tanımı verilen kavram hangisidir?
9. “Sözlükte; huy, seciye, tabîat, mizâç, karakter gibi anlamlara gelir. Terim olarak ise insanın iyi veyâ kötü olarak vasıflandırılmasına yol açan manevî nitelikler, huylar ve bunların etkisiyle ortaya konan irâdeli davranışlar bütünüdür.” Tanımı verilen kavram hangisidir?
10. “Alevilik – Bektâşîlik'te büyük önem verilen, içinde Aşûre gününün olduğu aydır. Bu ay boyunca Hz. Peygamber ve Ehl-i beytine salavât getirilir. Başta Kerbelâ'da şehît olan Hz. Hüseyin ve Ehl-i beyt için mersiye ve duâlar okunur.” Hakkında bilgi verilen ayın adı nedir?
11. “Alevilik – Bektâşîlik'te Cem’de birinci hizmet sâhibidir. Âyin-i Cem’i yürüten mutlak otoritedir.
Görev itibâriyle Hz. Muhammed (s.a.v.), Hz. Ali ve Hacı Bektâş Velî’yi temsîl eder. Cem erkânının başkanlığını yapar. Cenâze, musâhiplik, nikâh, ad koyma ve sünnet törenlerini yönetir.” Hakkında bilgi verilen dînî hizmet görevlisi kimdir?
12. “1318 yılında Buhârâ yakınlarındaki Kasr-ı Ârifân köyünde dünyâya gelmiş olan Muhammed Bahâuddîn Nakşibend’in görüşleri çerçevesinde oluşmuş tasavvufî düşünce akımıdır. Bu tasavvufî yoruma göre zikrin gizlice, kalpten yapılması esastır. Toplu halde yapılan zikre 'Hatm-i Hâcegân' adı verilir.” Hakkında bilgi verilen tasavvufî yorum hangisidir?
13. “Alevî - Bektâşîler, Muharrem ayında kimi yerlerde 10, kimi yerlerde de 12 gün oruç tutarlar.
Kerbelâ'da şehît edilen Hz. Hüseyin ve Ehl-i Beytin anısına tutulan oruç aslında bir yastır. Bu dönemde; su içilmez (sulu gıdâlar alınabilir), tıraş olunmaz, çamaşır yıkanmaz, hayvan ve ağaç kesilmez. Et, soğan, sarımsak, yumurta yenilmez. Aynaya bakılmaz, süslenilmez. Eğlence yapılmaz.”
Hakkında bilgi verilen ibâdete ne ad verilir?
14. Batı Türkistan’da bulunan Yesi şehrinin Sayram kasabasında dünyaya gelmiştir. “Pîr-i Türkistan”
olarak anılmış ve Yesi'de vefât etmiştir. Türkler arasında İslâm’ın yayılmasında önemli rol (bilgi yelpazesi com) oynamıştır. Onun yetiştirdiği öğrenciler, Türk illerine dağılarak insanlara İslâm’ı anlatmışlardır. Güzel ahlâkı ve dînî değerleri konu alan şiirlerine “hikmet” adı verilir. Onun şiirleri,
"Dîvân-ı Hikmet" adlı eserde toplanmıştır.” Hakkında bilgi verilen mutasavvıf kimdir?
CEVAP ANAHTARI
1. İHSÂN 2. CEMEVİ
3. TARÎKAT DÖNEMİ
4. EŞREFOĞLU RÛMÎ / EŞREFZÂDE 5. ZİKİR
6. SEMÂ 7. KÂDİRÎLİK 8. TASAVVUF 9. AHLÂK
10. MUHARREM AYI 11. DEDE (PÎR - MÜRŞİD) 12. NAKŞİBENDÎLİK 13. MUHARREM ORUCU 14. HOCA AHMET YESEVÎ
