kivrimli-ve-sarmal-bakteriler

Kıvrımlı ve Sarmal

Bakteriler

Campylobacter cinsi Helicobacter cinsi Arcobacter cinsi Brachi spira cinsi Lawsonia cinsi Leptospira cinsi Treponema cinsi Borrelia cinsi

Campylobacter cinsi

Gram negatif

ince, sarmal, kıvrık çomaklar mikroaerob

%3-%5 CO₂ ya da %3-%15 O₂

Memeli ve kuşların intestinal sisteminde çoğunlukla komensal yaşarlar Bazı türleri gıda kaynaklı infeksiyonların en önemli nedenleri arasındadır

Campylobacter fetus

subsp. fetus KOYUN SIĞIR ABORT

bağırsak

safra kesesi

sindirim

hayvan bağışık değilse

Kan (bakteriyemi)

PLASENTA

gebeliğin 4.

ayından itibaren

Koyunlarda önce 1-2 abort; sonra sayı artar

Son dönemde ölü doğumlar/zayıf yavru doğumu olabilir

Abort salgınları da iki-üç yılda bir görülür (sürü bağışıklılığı

Erken dönem tanı!! Antibiyotik tedavisi uygulanabilir Salgın şeklinde abortlar başladıktan sonra plasentada lezyonlar oluşmuş anlamına gelir ki tedavi başarısız kalır AŞI (Koç katımından 1 ay önce)

çiftleşme

dişi genital organları

Gebe olmayan ineğin uterusuna da yerleşebilir

(vajina, serviks, uterus, ovidukt)

SIĞIR İNFERTİLİTE

ABORT

Campylobacter fetus

subsp. veneralis

İnek---boğa----inek

Boğalar asemptomatik taşıyıcı; prepisyum, glans penis, üretrada

etken --- vajina --- uterus ve ovidukt

Endotoksinleri ile ovidukttaki siliar aktiviteyi bozar ve

embriyonun ölümüne neden olur, embriyonun implante olmasını engeller Uterus içerisinde ölü embriyo bir süre kalır--- geçici infertilite

Bazı durumlarda embriyo gelişir; İlerleyen dönemde abort olur

Gebelik nedeniyle immun sistemin baskılanması, etkenin sayıca artması ve endotoksinlerine karşı gelişen anaflaktif reaksiyon

C. jejuni , C. coli, C. lari Termofilik kampilobakterler 42-43°C de üreme Koyun Epizootik ABORT Sığır Sporadik ABORT mastit ENTERİT insan tüm hayvan türleri Zoonoz

HELICOBACTER İNFEKSİYONLARI

İNSAN

Hayvan türleri MİDE

yangısal değişiklikler

Üreaz Flagellin

Helicobacter pylori insan Gastrit Peptik ülser Mide kanseri KEDİ midesi Zoonoz ! Bulaşma sindirim (oral-oral) KUSMA ????

Helicobacter felis Kedi - Köpek kronik gastrit Bulaşma sindirim (oral-oral) Semptom • iştahsızlık • zayıflama • kusma • mide kanaması

LYME

küçük rodent

Kene (Ixodes)

hayvan türleri insan

KLİNİK BULGULAR

•ARTRİT •ateş

•bitkinlik

arka bacaklarda

tek taraflı tOPALLIK

• böbrek bozuklukları • sinir sistemi belirtileri



_{İnsan ve değişik hayvan}

türlerinde, çeşitli patojen

Leptospira

serovarları

tarafından oluşturulan akut ya da

kronik seyirli infeksiyöz ve

dünyada yaygın olarak görülen

önemli bir zoonoz hastalıktır

 Leptospira cinsi

 _{Leptospira interrogans (patojen)}  Leptospira biflexa (saprofit)

_{L. interrogans antijenik kompozisyonuna göre}

serogrup ve serovarlara ayrılmıştır.

200 den fazla serovarı belirlenmiştir

Leptospira’ların genetik tiplendirilmesi

sonucu ise 13 genomtür ortaya çıkmıştır.

 _{L. alaxenderi}  L. biflexa  _{L. borgpetersenii}  L. fainei  _{L. inadai}  L. interrogans  _{L. kirschneri}  _{L. meyeri}  L. noguchii  _{L. parva}  L. santarosai  _{L. weilii}  L. wolbachii

 Patojen Leptospira’ların belirlemede

L. interrogans terimi

yaygın olarak

kullanılmaya devam

etmekte olunup asıl

taksonomik birim

 _Helikal

 0,1x6-12µm uzunluğunda

 _Aerob

 _{28-30°C optimum üreme ısısı}  _{6-16 saat bölünme süresi}

Mikroskopta görüntülenmeleri için

Sahip oldukları aksial flament sayesinde aktif hareketlidir.

Giemsa Gümüşleme ya da İmmun Boyama Karanlık Saha ya da Faz-Kontrast Mikroskobisi

 _{Yer yüzünde çok yaygın olarak bulunurlar}

 _{Hastalığın epidemiyolojisinde su(su kaynakları ve}

yağış, bölgesel sıcaklık ortalaması) çok önemli bir yere sahiptir. Ayrıca nötr ya da hafif alkali toprak ve meralarda daha uzun süre canlı kalır

 _{Diğer önemli nokta ise konakçı adaptasyonudur.}

Konakçı adapte bir serovar ile infekte olan

hayvan etkeni uzun süre taşır ve saçar. Konakçıya adapte olmayan bir etken ile yanlızca rastlantısal bir infeksiyon gelişir ve etken saçım süresi de

ASIL KONAKÇI RASTLANTISAL KONAKÇI

Bulaşma Yaygın Sporadik

Akut Hastalık Tablosu

Hafif seyirli Ağır seyirli(hepatit, hemolitik kriz, genel organ bozuklukları)

Kronik Hastalık İnfertilite, abortus, üveitis

-

İdrarla Saçılma Uzun süre/hayat boyu Gün-hafta

Sero Pozitif Populasyonun Oranı

Yüksek, hayvanların yaşı ile artış gösterir

Düşük, yaş ile bir ilişki göstermez

Tanı Testleri İçin Örnekleme

Sürü, küme, grup Etkilenmiş birey

Sığır L. hardjo L. grippotyphosa vd

Domuz L. bratislava L. pomona ve L. autumnalis vd

Köpek L. canicola L. icterohaemorrhagiae vd

At L. bratislava L. pomona vd

SIĞIR

LEPTOSPİROZU



Sığır leptospirozu; iştahsızlık, yüksek

ateş, sarılık, hemoglobinüri, mastitis,

organ

ve

dokularda

peteşial

hemorajiler,

hemolitik

anemi,

infertilite, abortus ölü doğum ve

septisemi ile karakterize klinik tablosu,

infeksiyon oluşturan serovarlara göre

değişiklik gösterir

Etiyoloji

 _{Sığırlarda konakçı adapte leptospiroz}

L. interrogans serovar hardjo (L. hardjo) tarafından oluşturulur

 _{Ayrıca L. grippotyphosa, L. pomona,}

L. icterohaemorrahagiae ve diğer serovarlarda izole edilmektedir

Epidemiyoloji

 _{Etkenler gerek rezervuar gerekse infekte}

hayvanların böbrek proksimal tübülüslerine kolonize olurlar. Leptospirozisin yayılmasında idrarlarıyla çevreye mikroorganizmaları

taşıyan renal taşıyıcı hayvanlar çok önemli rol oynarlar

 _{Diğer saçılma yolları etkilenmiş hayvanların}

organları, sütleri, aborte fötüsler, yavru zarları, uterus akıntıları ve spermalarıdır

 _{Bilinen pek çok rodent, keseli ve memeli}

türleri leptospiraların taşıyıcısı ve saçıcısıdırlar

 Etkenler direkt ve indirekt yollarla bulaşırlar

 _{İnfeksiyonun duyarlı hayvanlara bulaşmasında}

hemen hemen bütün bulaşma yolları etkili olabilmektedir

Direkt bulaşma

_{İndirekt bulaşma}

 Deri ve mukoza

 Sindirim

 Vertikal

 Veneral

 _{Çevrede bulunan özellikle}

taşıyıcı hayvanların idrarları ve diğer infekte materyalleri ile kontamine olmuş havuz, göl ve nehir gibi yüzey suları, lağım suları, mezbahalardaki drenaj sıvıları, kanal suları, çamur ve toprak gibi çevesel kaynaklardan leptospiraların vücuda girmesi ile olur

4-10 gün • Deri ve mukoza hücrelerine penetrasyon

1-5 gün • Leptospiremi ve tüm vücuda yayılma

• Karaciğer, dalak, böbrek ve bazen beyin zarında lokalizasyon

• Böbreklere yerleşmesi sonrası Leptospirüri

 Gebe hayvanlarda plasentit, fetusa penetrasyon sonucu fötal ölüm ve rezerpsiyon, abortus ya da erken doğum

 _{Leptospiraların damarların endotelyumunu}

yıkımlamaları sonucu hemoraji ve iskemi

 _{Hemoglobinüri}

 _{Böbrekler nekroz sonucu yetmezlik}  Karaciğerde bozukluklar ve sarılık

 _Menenjit

 _{Mastit (genellikle süt koyu kahverengi) ve süt}

veriminde düşme

Tedavi

 _{Akut olgularda streptomisin, penisilin ya da}

tetrasiklin kullanılır

 _{Streptomisin tedavisi penisilin-G ya da}

ampisilin ile kombine kullanılabilir

 _{Doksisiklin insan ve köpeklerde sıklıkla}

kullanılmaktadır

 _{Kronik olgularda streptomisin dışında uzun}

etkili tetrasiklin ve uzun etkili amoksisilin preparatları kullanılmaktadır

Koruma ve Kontrol

 Populasyona infeksiyonun sokulmaması

 _{Portörlerin izolasyonu ve infeksiyon}

kaynaklarının yok edilmesi

 Şüpheli taşıyıcıların elimine edilmesi (kemiricilerin kontrolü)

 _{Çevresel kontaminasyonların elimine}

edilmesi

 Aşılama (çiftlik hayvanları ve köpekler için değişik serovarları içeren ticari aşılar bulunmaktadır)

 Koyun ve keçilerdeki hastalık sığırlardakine çok benzer ancak daha nadir görülür

 _{Domuzlarda hastalık sığılardakine benzemekle}

birlikte erişkin hayvanlarda L. bratislava’nın neden olduğu subklinik hastalık sık görülür.

 _{Atlarda serovarların çoğu aktif sekelin bir}

parçası olarak gece körlüğü ya da perioftik oftalmiye neden olabilir

 _{Köpeklerde hastalıkta L. canicola ve}

L. icterohaemorrahgiae serovarları sorumlu olmakla beraber Türkiye’ de L. grippotyphosa serovarıda saptanmıştır