Multipotent köken hücresi
Myeloid seri hücreleri
• 1.Polimorfnükleer seri hücreleri
–Nötrofiller
–Eozinofiller
–Bazofiller
• 2. Mononükleer fagositik hücre grubu
–Monositler
–Makrofajlar
• Stoplazmasında enzimlerce zengin granüller
(bakterisidal, proteolitik, hidrolitik) . Yüzeylerinde CD molekülleri -İg reseptörü
(CD:yüzey farklılaşma antijenleri) -komplement reseptörü -MHC molekülleri
-sitokin reseptörleri
-adhezyon molekülleri (integrinler) Kemik iliğinde oluşum...kana geçiş
Görevleri:1. Bazıları FAGOSİTOZ (ilk müdahale)
2. salgıladıkları mad. ile yangı başlatma
Nötrofiller
Görevleri:1. FAGOSİTOZ (ilk müdahale)
2. salgıladıkları mad. ile yangı başlatma
Kan lökositlerinin en yoğunhücreleridir(% 30-75)
Granüllerde myeloperoksidaz,
lizozim,katepsin, laktoferrin vb. enzimler bulunur
Kandan dokuya geçerler Yaşam süreleri birkaç gün Yüzey molekülleri: (CD:yüzey
farklılaşma antijenleri)
immunglobulin reseptörü, komplement reseptörü,
adhezyon molekülleri, MHC molekülleri, sitokin reseptörleri
Eozinofiller
Asidik boyalar (eozin) ile boyanırlar Kanda lökositlerin %2-10’unu
oluştururlar
Granüllerinde eozinofil peroksidaz, asit fosfataz vb. enzimler bulunur
Dalakta olgunlaşır
Deri ve mukozalarda lokalize olurlar Parazitlere karşı etkin savunma Yangı olaylarına katılır
Fagositoz yaparlar
Yarı ömürleri: kanda 30 d. dokularda 12 gün
Bazofiller
Kanda en az bulunan
hücrelerdir(%o.5)
Bazik boyalar(hemotoksilen) ile
boyanırlar
Genelde damarlarda bulunurlar
Dokulara sızabilir, yangı
olaylarına katılabilirler(histamin)
Fagositoz yapmazlar.
Yüzey molekülleri nötrofiller ile
2.
Mononukleer Fagositer Sistem
Hücreleri
Monoblast
(kemik iliği hücreleri) Promonosit
monosit CSF Kemik iliği Kana geçiş 3gün Dokulara yerleşme Olgun makrofaj Bölünerek de çoğalırlar monosit
makrofaj monosit
Makrofajların isimleri I
-Doku yerleşik makrofajlar
bağ doku....histiosit
beyin...mikroglia hüc. böbrek...mezangial hüc. -Sinus yerleşik makrofajlar
dalak... Dalak makrofajı
lenf nodülü... lenf nodülü makrofajı karaciğer...Kupffer hücresi kemik iliği...osteoklast -Serbest makrofajlar akciğer alveolu...alveolar periton boşluğu...peritoneal serozal boşluk...serozal
Makrofajların isimleri II
• Antijen sunan hücreler (dendritik hücreler)
deride bulunanlara Langerhans dendritik hücreler lenfoid dokularda bulunanlar folüküler ve
interdijital . Aktif makrofaj;
epiteloid hücre
Makrofajlar
Makrofajlar bulundukları ortama göre farklı
morfolojik yapıda ve büyüklüktedir.
Sıvı içindeki makrofajlar 15µm büyüklüktedir
İntrastoplazmik organelleri fazladır-protein
sentezi
Yüzey molekülleri nötrofiller ile aynıdır
Ömürleri ortalama 100 gündür
Makrofajlar
Başlıca görevleri :
-
Fagositoz :Nötrofillerden daha geç fagositoza
başlarlar, ancak ömürleri boyunca sürekli ve
defalarca fagositoz yaparlar
-
Antijen işleme ve sunma
-Sitokin sentezi
Mast Hücreleri
Bağ doku mast hücreleri:
- Stoplazmaları büyük granüllerle doludur
(histamin-heparin içeriği)
- Ömürleri 6 aydan fazladır
- Alerjik ve yangısal reaksiyonlara katılır Mukozal mast hücreleri:
-Ömürleri 40 günden az
-Stoplazmaları heparin içermez, az sayıda granül içerir (az miktarda histamin, prostaglandin,leukotrien içerir), -Alerjik ve yangısal reaksiyonlara katılır
Lenfoid seri hücreleri(lenfositler, NK)
Lenfositler
• B ve T lenfositler (morfolojik olarak ayırt edilemez) • Yüzey molekülleri 1. Antijen reseptörleri 2. Sitokin reseptörleri 3. İg reseptörleri 4. Komplement reseptörleri 5. Adhezyon molekülleri 6. MHC molekülleri
Spesifik bağışıklık
hücreleridir
7-15 µm çapında küresel
hücrelerdir
Lenfoid organlarda ve farklı
doku ve organlarda bulunur
Lenfosit tipleri morfolojik
farklılığa sahip değildir
Kemik iliği
Multipotent köken hücresi
Lenfoid köken hücresi
Öncü B hücresi Öncü T hücresi
Kemik iliği Bursa F. İliosekalPeyer plakları
B hücresi
Bellek B hücresi Plazma hücresi Timus T hücresi Sitotoksik T hücresi Yardımcı T hücresi Bellek T hücresi CD45RA CD45RO ya dönüşüm NK hücresi Antijenik uyarım
• Olgun B Lenfositleri lenf nodüllerinin korteksi
peyer plaklarındaki follükül
kemik iliği, dalak follükülleri ve beyaz
pulpada bulunur
Her bir B hüc. sadece tek bir antijene
spesifik antikor oluşturur
Görevleri
*Antijenik uyarıma karşı antikor üretmek
• Plazma hücresi
3 gün-4 hafta antikor üretirler, bölünmezler
Süre sonunda ölürler
T Lenfositleri
• Olgun T Lenfositleri lenf nodüllerinin parakorteksi
(timusu terk) peyer plaklarındaki follüküller arası kemik iliği
dalak periarterial lenfoid kılıflarında bulunur
• Periferal kandaki lenfositlerin çoğu T hücresi
• Her bir T hüc. sadece tek bir antijene spesifik olarak bağlanabilir (antijen reseptörlerinin tümü aynı yapıda) • 2 tip T hücre antijen reseptörü vardır
Yardımcı T Lenfositleri (Th)
CD4+CD8-Yabancı (ekzojen) bir antijene karşı immun yanıtı başlatan ilk hücrelerdir
Protein antijenlere etkili yanıt
Yardımcı T Lenfositleri (Th)
B Lenfositleri T Lenfositleri
‘ni uyarmadıkça alfa/beta tip(TCR 2) taşırlar
MHC ll ile ilişki kurarlar
Yardımcı T Lenfositleri
Th1 IL2,ınterferon gama, lenfotoksin
hücresel bağışıklık olaylarını başlatır,
Th2 uyarımı, B hüc çoğalması,antikor oluşumuna etkisiz
Th2 IL4,IL5, IL10 ve IL13 ,B hüc çoğalması, antikor üretimi artar, hücresel bağ. olaylarına etkilemez
Sitotoksik T lenfositleri
(Tc) CD4-CD8+
• Hücre içinde yaşayan virus ve bakterilere • Yabancı hücre transplantları
• Kanser hüc.
alfa/beta tip(TCR 2) taşırlar • MHC sınıf I ile çalışırlar
Stoplazmalarında iki tip granül taşırlar • Tc1 ve Tc2 olarak ayrılırlar
Tc1 Virusla infekte hücrelere
Bellek T Lenfositleri
gama/delta Tlenfositleri (TCR-1)
CD4 ve CD8 yüzey molekülleri bulundurmazlar Timusta gelişim dönemi geçirmezler
İntra epitelyal lenfositlerin çoğunluğunu oluştururlar Bakteriyel antijenlere karşı spesifik reseptör taşırlar Mukozal tüzeylerin korunmasında önemli rol oynarlar
Doğal Öldürücü hücreler (NK)
• Sitotoksik özelliktedir • Timusa uğramazlar
• Antijen reseptörü taşımazlar • Ig resptörleri vardır
• Aktivasyonu: hedef hücrenin MHC sınıf I taşımaması • Antikor+hedef hücre
NK
Sitokin salgısı IL2 ile uyarılma
ADCC
= antikora bağımlı hücresel sitotoksite
LAK
