( ' a ğ l a r , boyunca dünyayı büyüleyen İstanbul, V -/fe tih te n sonra Türklerin ve İslam aleminin de gözbebeği olmuştur. Tarih boyunca hüküm sü renler İstanbul’da medeniyet kurarlar bu yedi te peli şehre eser üzerine eser kazandırmışlardır. Bugün Bizanstan Osmanlıya, daha sonra Cum huriyet Türkiye’sine kadar çeşitli devrelerinde eserlerini barındıran İstanbul'un renkli köşelerin den biri de Eyüp’tür. Altın Boynuz’ un koynunda, muhteşem cami, Eyüp Sujtan Türbesi ve kendi ne özgü satıcılarıyla Eyüp, İstanbul içinde bir baş ka İstanbul'dur.
Sünnet olacak çocuğundan gelinlik kızına, tan rıdan dilekte bulunan adak sahiplerine ve hiç ol mazsa Cuma namazını kaçırmak istemeyen müslümanına kadar Eyüp, insanların da renk kat tığı bir yöredir.
Buranın bir başka özelliğide Eyüp camii’nin İs tanbul’un ilk camii oluşudur.
Osmanlı, Sultanı Fatih Mehmet tarafından 1459 yılında yaptırılan cami, 1766 yılında meydana ge len depremde yıkılmıştır. 28. OsmanlI Sultam III. Selim (1761-1808) tarafından 1798-1800 yılları arasında, yıkıntılar temizlenerek aynı yerde ye niden yaptırılmıştır. Barok usulünde inşa edilen bu cami, Mimar Uzun Hüseyin Ağa’nın eseridir. Camide kılınan ilk Cuma namazında III. Selim de bulunmuştur. Cami, yanında bulunan Eyyub En- sariye ait türbe yüzünden Eyüp Sultan Camii adını almıştır. Tahta çıkan Osmanlı padişahlarının kı lıç kuşanma törenleri bu camide yapılmıştır. Ca mi 1957 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğünce esaslı bir onarım görmüştür. Dış bahçede Fatih Mehmet’in diktirdiği söylenen çınar ve şadırvan vardır. Dış bahçeye ve Bostan iskelesi Sokağı na bakan bahçede ortada, dört köşeli III. Selim’- in turaları ve çeşmeciklerle süslü bir parmaklıkla çevrili olan çınar ağacının Fatih Mehmet’in öğ retmeni Akşemsettin (1390-1459) tarafından di kildiği söylenir. İç bahçe, son semaat yeri ile birlikte 12 mermer sütunlu 13 kubbe ve Eyüp Sul tan türbesiyle çevrilidir.
Duvarları kesme taş ile yapılmıştır. Giriş kapı sı üzerinde hicri 1215 (miladi 1800) tarihli iki ya zıt ve III. Selim’in tuğrası yer almıştır. Sağda ve solda ikişer şerefeli iki minare yükselmektedir. Al tısı yuvarlak ve ikisi dört köşeli olan sekiz mer mer sütun üzerine dayanan 17,50 m. çaplı büyük kubbetin etrafını dördü büyük, dördü küçük olan sekiz yarım kubbe desteklemektedir. Bu kubbe lerin içi renkli nakışlarla ve motiflerle süslüdür. Duvarlardaki güzel yazı ve çiniler çeşitli zaman larda yapılmıştır. Dışa çıkıntılı mihrabı ile mimberi mermerden yapılmıştır. Mihrap yönü dışındaki üç duvarı 24 sütun üzerine dayanan bir balkon ile çevrilidir.
EYÜP SULTAN TÜRBESİ:
Eyüp Sultan Camii karşısındadır. İstanbul’un Araplar tarafından kuşatılmasında şehit düşen Hz. Muhammet’in Bayraktarı Ebû Eyyub El-Ensari (Öl. 672)’ nin mezarı İstanbul’ un Türkler tarafın- aan alınışından sonra İstanbul'un manevi fatihi ve Fatih Mehmet’in öğretmeni Akşemsettin (1390-1459) tarafından 1456 yılında (784 yıl son ra) bulunmuştur. 1458 yılında 7. Osmanlı Sulta nı Fatih Mehmet tarafından bu mezar üzerine sekiz köşeli, duvarları küfeki taşlı ve kasnaksız kubbeli olan bu türbe yaptırılmıştır. Ortadaki san dukanın etrafını çeviren gümüş kafesi III. Selim 1793 yılında yaptırmıştır. Kafeste Eyüp Sultan'- ın Bayraktarlığını sembolize eden sancak şekli ile Besmele, Fatiha ve Şair M ünih’in hicri
1207(mi-ıcılarıyla
«*(»*■• «O jif.
ladi 1793) tarihli şiiri bulunmaktadır. Tahta san dukayı örten kadife örtünün üzerinde bulunan sırma işlemeli yazılar Hattat Mustafa Rakım (1787-1825) ile II. Mahmut tarafından 1819 yılın da yazılmıştır. örtünün eskimesi üzerine 1906 yı lında yazı ve işlemelerin üzerinden aynen
geçilerek yeniden yapılmıştır. Sandukanın ayak ucunda ve duvar kenarında bulunan Kısmet Ku yusu taşındaki hicri 1016 (miladi 1607) tarihli şiir I. Ahmet tarafından yeniden yaptırıldığını anlatır. Yapılan eklemelerle türbe güneye ve doğuya doğ ru genişletilmiştir.
a© osaíl&as©
Istanbul’s Most Colourful district, with its
mosque, tomb aand fascinting street sellers,
EYÜP
»
C 7 ^centuries Istanbul has enchanted W I the world, and after the conquest it became the lodestone of theTurksh and the other Islamic nations. All the peoples who lived in this city set on seven hills cons tructed monuments which still bear witness to their presence.
Genoese, Roman, Byzantine and Otto man monuments are all to be seen in Istan bul. One of the most colourful districts in this historic city is Eyüp, on the Golden Horn, where visitors come to see the mangificent mosque and the Eyüp Sultan Tomb, Eyüp is a part of Istanbul, yet it has a character quite its own.
People come here in the belief that visi ting the tomb brings them God’s blessing and good fortune, so many boys are bro ught here before their circumcision and bri des before their marriage.
Eyüp Mosque was the first to be built in Istanbul. It was constructed on the orders of the seventh Ottoman sultan Mehmet to Conqueror in 1459. After the illumination of mosque minarets in Ramadan was made compulsory in 1719, the minarets of Eyüp were rebuilt in 1724. These minarets are all that remain today of the original Eyüp Mosque
Kişisel Arşivlerde Istanbul Belleği Taha Toros Arşivi
