Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi Sayı: 2/1 2013 s. 166-180, TÜRKİYE International Journal of Turkish Literature Culture Education Volume 2/1 2013 p. 166-180, TURKEY
TÜRKMEN TÜRKÇESİ ÜZERİNE BİR “KAYNAKÇA” DENEMESİ*
Sinan DİNÇ Özet
Günümüzde cehalet, okuryazarlıkla değil de bilgiye nasıl erişeceğini bilme ile ölçülmektedir. Araştırmacıların, çalıştıkları konuyla ilgili bilginin nerede, hangi kaynakta bulunabileceğini bilmesi, doğru kaynaklara ulaşması, araştırma sürecinin en önemli bölümlerinden biridir. Böylece, bu süreçte, dönüşler yaşamadan daha önceden yapılan değerlendirmelerin üzerine eklemeler yapılabilecektir. Kaynakça bilgisi önemi inkâr edilemez bir ihtiyaçtır. Türkmen Türkçesi üzerine hazırlanan kaynak eserlerin, Türkiye’de bu alanda çalışan uzmanlar tarafından bilinmesi büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada, kısmen de olsa bu ihtiyacın karşılanması hedeflenmektedir.
Anahtar Kelimeler: Türkmen Türkçesi, Türkmence, kaynakça, bibliyografya.
ON TURKMAN TURKISH A TRIAL OF BIBLIOGRAPHY Abstract
At present times, ignorance is measured not by literacy but by knowing how to gain access to information. That the researchers should know where and in which source they can find the information relating the subject matter they are studying is one of the most significant matters in carrying out research. Thus, it will be easier in the process of study to add to the evaluations made previously without a need to revise them. The bibliographic information is a need whose significance is incontestable. It is of crucial importance for experts studying in this field to have information about the source books prepared on Turkman Turkish. This study is intended to satisfy this need at least partly.
Keywords: Turkman Turkish, Turkman language, bibliography, source book.
Türkmen Türkçesi, Türkiye Türkçesinin de içinde olduğu Batı Grubuna mensup bir Oğuz Grubu lehçesi olması sebebiyle Türkiye Türkçesine en yakın lehçelerden biridir. Türkmen Türkçesi, Türkiye Türkçesinin tarihî gelişimine dair önemli ipuçlarını da içinde barındırmaktadır. Bu sebeple de söz konusu lehçenin Türkiye Türkologları ve dilbilimcileri tarafından araştırılıp incelenmesi, Türkiye Türkçesi ile mukayese edilmesi, büyük önem taşır. Geçmişte bu incelemeleri ve karşılaştırmaları kapsamlı bir şekilde yapmak, başta Sovyetler Birliğinin tutumu olmak üzere birçok sebepten mümkün olamamıştır. Günümüzde ise, bu tür çalışmalar yapmak isteyen araştırmacıların önünde büyük engeller yoktur. Ancak araştırılacak
*
Bu çalışma, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü bünyesinde hazırladığımız aynı addaki “Seminer” çalışmamızdan hareketle yapılmıştır. İlgi ve desteklerinden dolayı değerli hocalarım Prof. Dr. Cengiz Alyılmaz’a ve Doç. Dr. Funda Kara’ya teşekkür ederim.
Arş. Gör.; Atatürk Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü, sinandinc@atauni.edu.tr.
167 Sinan DİNÇ konuların hangi kaynaklarda yer aldığının bilinmesi gerekir. Daha yerinde bir ifadeyle “Kaynakça” sorunu basit bir sorun gibi görünse de araştırmacıları çoğu kez zor durumda bırakmaktadır.
Bu yazı, söz konusu açığı kısmen de olsa kapatmak düşüncesinden yola çıkılarak hazırlanmıştır. Böylece araştırmacılar konularıyla ilgili kaynakların künyelerine ulaşarak “neyi, nereden” bulabileceklerini görebileceklerdir.
Yazıda yaklaşık 230 kitap ve makalenin künyesi verilmiştir. Kaynaklar konularına göre; ses bilgisi, şekil bilgisi, cümle bilgisi gibi başlıklar altında toplanmıştır.
Türkmen Türkçesi ile İlgili Genel Bilgileri İçeren Kaynaklar
AHALLI, S. (1958). Mahmut Kaşgarınıñ Sözlügi ve Türkmen Dili. Aşkabat: Türkmenistan İlimlar Akademiyası Neşiryatı.
ANNANUROV, A. (1971). Dil Biliminiñ Esasları. Aşkabat
ATAMÄDOV, N., GARIPOVA, G. ve HAZRATOVA, R. (1960). Häzirki Zaman Türkmen Dili. Aşkabat: A. M. Gorkiy Adındaki Türkmen Dövlet Universiteti.
ATANİYAZOV, S. (1990). Etnonimi v Turkmenskom Yazıke. Aşkabat: Avt. Ref. Kand. Dis. AZİMOV, P. (1969). Türkmen Diliniñ Meseleleri. Aşkabat.
AZİMOV, P. (1975). Türkmen Dili Araştırmalarının Tarihçesi Üzerine Bilimsel Bildiriler 1972, Ankara: TDK Yayınları.
AZİMOV, P.; HIDIROV, M. N. ve SOPIYEV, G. (1960). Häzirki Zaman Türkmen Dili. Aşkabat.
AZİMOV, P.; SOPIYEV, G. ve ÇÖÑÑEYEV, Y. M. (1974). Türkmen Dili. Aşkabat: Türkmenistan Neşiryatı.
BASKAKOV, N. A.; HAMZAYEV, M. Y. ve ÇARIYAROV, B. (1970). Grammatika Turkmenskogo Yazıka, I Fonetika i Morfologiya. Aşkabat.
BAYLIYEV, H. (1981). Saylanan İşler. Aşkabat: Turkmenistan SSR Ilımlar Akedimiyası. BAYLIYEV, S. (1992). Türkmen Diliniñ Tarihi Grammatikası. Aşkabat.
BAZİN, L. (1959). “le Turkmene” Philologiya Turcicae Fundamenta I Wiesbaden, s. 308-317 Türkçeye Tercümesi: Efrasiyap Gemalmaz, Türkmence Metinler. Atatürk Üniversitesi Yayınları, Erzurum, 1988.
BELYAYEV, İ. A. (1915). Grammatika Turkmenskogo Yazıka. Aşkabat.
BORCAKOV, A. (1992). Türki Dilleriñ Günorta-Günbatar Toparında İşligiñ Buyruk Forması. Aşkabat: Ilım Neşiryatı.
BORCAKOV, A. ve HOCAYEV, B. (1976). Türki Dilleriñ Günorta-Günbatar Toparında İş Adları. Aşkabat.
168 Sinan DİNÇ BORCAKOV, A. ve HOCAYEV, B. (1980). Türki Dilleriñ Günorta-Günbatar Toparında Arzuv ve Hökmanlık Añladyan İşlik Formaları. Aşkabat.
ÇARIYAROV, B. (1969). Günorta-Günbatar Türki Dillerinde İşlik Zamanları. Aşkabat: Ilım Neşiryatı.
ÇARIYAROV, B. ve ŞAMIRADOV, K. (1956). Yazık Naroda, Turkmeskaya İskra. DERYAYEV, H. (1934). Grammatika II Bölüm Nahuv. Aşkabat.
DOĞAN, L. (1996). Türkmen Türkçesinin Fonetik ve Morfolojik Özellikleri Üzerine I. Türk Lehçeleri ve Edebiyatı Dergisi, 5, 65-75.
DOĞAN, L. (1996). Türkmen Türkçesinin Fonetik ve Morfolojik Özellikleri Üzerine II. Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Dergisi, 6, 74-85.
DULLING, G. K.(1960). An Itroduction to the Turkmen Language. Oxford.
GELDİYEV, M. ve ALPAROV, G. (1929). Türkmen Diliniñ Grammatikası, Sarf, Nahuv (Latin Alfabesinde). Aşkabat.
GRUNİNA, E. A (2005). Turkmenskiy Yazık, (Uçebnoye Posobiye). Vostoçnaya Literatura RAN(Rusya Bilimler Akademisi), Moskova.
GURBANOV, A. ve KÜRREYEV, N. (1959). Türkmen Diliniñ Grammatikası. Aşkabat. GURBANOV, G. (1992). Köne Türkmen Yazuvı. “Yaşlık” Jurnalı, Aşkabat.
HAMZAYEV, M. (1969). Türkmen Diliniñ Morfologiyasınıñ ve Sintaksisiniñ Meseleleri. Aşkabat.
HAMZAYEV, M. Y.; KULMANOV, G. ve MUHİYEV, H. (1964). Sravnitel’naya Grammatika Russkogo i Turkmenskogo Yazıkov, Fonetika i Morfologiya I. Aşkabat.
HANSER, O. (1977). Turkmen Manual (Discriptive Grammar Contemporary Literary Turkmen-text-Glossary). Wien.
HANSER, O. (2003). Türkmence Elkitabı. (Yayına hazırlayan: ÖLMEZ KARGI, Z.). İstanbul: Türk Dilleri Araştırmaları Dizisi: 17
HIDIROV, M. N. (1957). Türkmen Diliniñ Tarıhı Hakından Käbir Maglumat, Aşkabat. HIDIROV, M. N. (1960-1962). Türkmen Diliniñ Tarıhından Materialler, Aşkabat.
HIDIROV, M. N., ÇUNGAYEV, Y. M., IBRAYIMOV, A., SOPIYEV, K. (1971) Türkmen Dili II Bölüm, Aşkabat.
HOCAYEV, B. (1977). Türki Dilleriñ Günorta-Günbatar Toparında Ortak İşlik Formları. Aşkabat: Ilım Neşiryatı.
KARA, M. (1998). Türkmen Türkçesi ve Edebiyatı Üzerine Araştırmalar. Ankara: Akçağ Yayınları.
KARA, M. (2000). Türkmence (Giriş-Gramer-Metinler-Sözlük). Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları, 2479.
169 Sinan DİNÇ KARA, M. (2005). Türkmen Türkçesi Grameri. Ankara: Gazi Kitabevi.
MUHAMMEDOVA, Z. B. (1973). XI-XIV Asır Türkmen Diliniñ Tarıhı Boyunça Derñevler. Aşkabat: Ilım Neşiryatı.
POTSELUYEVSKİY, A. P. (1946). Osnovı Grammatiki. Aşkabat. POTSELUYEVSKİY, A. P. (1975). İzbrannıye Trudı. Aşkabat.
SÖYEGOV, M. (1981). Türki Dilleriñ Günorta-Günbatar Toparında Hal İşlikleri. Aşkabat: Türkmenistan SSR Ilımlar Akedimiyası.
TÄÇMIRADOV, T. (1972). Türkmen Edebi Diliniñ Grammatik Gurluşunıñ Sovyet Dövründe Normlanışı. Aşkabat.
VEYİSOV, B. (1992). Türkmen Diliñ Tarıhı. Magarıf: Aşkabat.
Türkmen Türkçesinin Ses Bilgisi ile İlgili Kaynaklar ANNANUROV, A. (1959). Fonetika Dil Biliminiñ Bölümüdür. Aşkabat.
AZMUN, Y. (1983). Ana Çizgileriyle Türkmence Dilbilgisi, I C. (Ses Bilgisi). Ankara: Ankara Ü. Dil ve Tarih Coğrafya Fak. Yayınları.
AZMUN, Y. (1990). Türkmence Asli ve Dolaylı Uzun Ünlüler. Journal of Turkish Studies (Türklük Bilgisi Araştırmaları Dergisi) Volume 14, Center For Middle East Studies of Harvard University, 75-94.
BAGIYEV, H. (1985). Türkmen Dilinde Kombinator Ses Üytgemeleri. Aşkabat.
DİMİTRİYEV, N. K. (1955). Dolgiye Glasnıye v Turkmenskom Yazıke (İsseledovaniya Po Sravnitel’noy Grammatike Tyurkskih Yazıkov) Çast I, Fonetika, İzd-vo AN SSSR.
DUMAN, M. (1991). Türkmencede Ünlü Uzunluklarıyla Birbirinden Ayrılan Kelimeler Üzerine. Türk Dili, 447, 212-218.
HIDIROV, M. N. ve BEGENCEV, K. (1960). Sovremennıy Turkmenskiy Yazık, Aşkabat: Fonetika, İzd-vo TGU.
HIDIROV, M. N. ve BEGENCEV, K. (1977). Türkmen Diliniñ Fonetikası. Aşkabat.
HUDAYGULIYEV, M. (1992). Häzirki Zaman Türkmen Dili. Aşkabat: Fonetika, Turan I. Neşiryat.
KÜRENOV, S. (1971). Türkmen Diliniñ Uzın ve Gısga Çekimlileri (Eksperimental-Fonetik Oçerk). Aşkabat: ILIM Neşiryatı.
KÜRENOV, S. (1994). Türkmen Diliniñ Gısga ve Uzın Çekimli Fonemaları ve Olarıñ Semantik Funksiyası. Dil Dergisi (Lenguage Journal), 15, 73-74.
KÜRENOV, S. ve GÖKLENOV, C. (1979). Koliçestvennaya Harekteristika Bezudarnıh Glasnıh v Mnogoslojnıh Slovah Turkmenskogo Yazıka. Aşkabat.
170 Sinan DİNÇ KÜRENOV, S., MOLLAYEV, A. ve SAPAYEV, A. (1980). Türkmen Dilinde Cogap ve Buyruk Frazalarıñ İntonatsiyası, (Eksperimental - Fonetik Dernev). Aşkabat.
KÜRENOV, S.; NURMUHAMMEDOV, A. ve SAPAYEV, A. (1977). Türkmen Dilinde Yönekey ve Sorag Sözlemleriñ İntonatsiyası, (Eksperimental - Fonetik Dernev). Aşkabat.
MAŞAKOV, H. (1975). Türkmen Diliniñ Çekimsiz Sesleriniñ Fonema Sostavı. Aşkabat. MOLLAYEV, A. (1975). Edebi Gepleşikte Basımıñ Rolı. Aşkabat.
NURMUHAMMEDOV, A. ve KÜRENOV, S. (1979). Türkmen Dilinde Süykeş ve Sonorlı Çekimsizler. Aşkabat.
POTSELUYEVSKİY, A. P. (1936). Fonetika Turkmenskogo Yazıka. Aşkabat. SAPAYEV, A. (1966). Türkmen Dilinde Basımıñ Ornı. Aşkabat.
SARIYEV, B. ve GÜDER, N. (1998). Türkmencenin Grameri (I Fonetik = Ses Bilgisi). Ankara: Türk Dünyası Gençleri Mahtumkulu Yayın Birliği.
TÄÇMIRADOV, T. ve HUDAYGULIYEV, M. (1970). Häzirki Zaman Türkmen Edebi Diliniñ Fonetikası. Aşkabat.
Türkmen Türkçesinin Şekil Bilgisi ile İlgili Kaynaklar
ALLANAZAROV, Ö. (1975). Häzirki Zaman Türkmen Edebi Dilinde Öten Zaman İşligi. Aşkabat: Ilım Neşiryatı.
ANNANUROV, A. (1974). Türkmen Dilinde Hal İşlik Formaları (Tarıhı Aspektde ). Aşkabat: Ilım Neşiryatı.
ANNANUROV, A. (1984). Türkmen Dilinin Yazuv Yadıgerliklerinde Sostavlı İşlikler. Aşkabat: Türkmenistan SSR Ilımlar Akademiyası.
ÄRNAZAROV, S. (1982). Türkmen Dilinde Sözleyiş İşlikleri: Deñeştirme planda. Aşkabat: Ilım.
ÄRNAZAROV, S. (2004). Türkmen ve Türkiye Türkçesinin Ortak Fiillerinin Anlam Bakımından Genel Bir Mukayesesi. V. Uluslararası Türk Dili Kurultayı 2004. Ankara: Türk Dil Kurumu, 193-220.
ÄRNAZAROV, S. (2007). Türkmen ve Türkiye Türkçesinde “Düşmek” ve Diğer Benzeri FiillerinAnlamları Üzerine. IV. Uluslararası Türk Dili Kurultayı Bildirileri 2000. Ankara, 125-130.
ATAYEV, G. (1956). Türkmen Dilinde Yeñiş Düşümiñ Ulanılışı, I goyberliş, Aşkabat.
ATAYEV, G. (1957). Türkmen Dilinde Eyelik Düşüm. Aşkabat: TSSR. Ilımlar Akademiyasınıñ Dil ve Edebiyat İnstitutınıñ İşleri II.
171 Sinan DİNÇ AZIMOV, P. (1944). Turkmen Dilinde Affikslerin Özara Tirkeşip Geliş Düzgünleri. Aşkabat: Ilımlar Akademiyası Turkmenistan Filial.
AZİMOV, P. (1947). İsimdeş İşlikleri Yasayan Suffiksler Yıgındıda. A. M. Gorkiy Adındaki Türkmen Dövlet Pedegogik İnstitunıñ işleri II goyberiliş, Aşkabat.
AZİMOV, P. (1947). Türkmen Dilindäki Fars Söz Yasayıcıları. Aşkabat.
AZİMOV, P. (1950). Türkmen Dili (Söz Yasaycı Goşulmalar). Aşkabat: Turkmenokuvpedneşr. AZİMOV, P. ve AMANSARIYEV, C. (1957). Häzirki Zaman Türkmen Dilinde Konspekt, Giriş ve Çalışmalar. Aşkabat.
BALLIYEV, G. (1967). Türkmen Dilinde Kem İşlikler (XVIII - XIX asır yazuv Yadıgärlikleri esasında). Kand. Dis. Aşkabat.
BAYLIYEV, H. (1956). Slojnıye Glagolı v Turkmenskom Yazıke. Aşkabat: İzd-vo AN TSSR. BERDİYEV, D. (1960). Vidı Glagola v Sovremennom Turkmenskom Yazıke, Çarcov.
BERDİYEV, R. (1958). Slojnıye Slova v Soremennom Turkmenskom Yazıke. Aşkabat: İzd-vo AN TSSR.
BORCAKOV, A. (1962). Häzirki Zaman Türkmen Dilinde Çalışmalar. Aşkabat: Kand. Dis. BORCAKOV, A. (1964). Mestoimeniya v Sovremennom Turkmenskom Yazıke. Aşkabat: Avt. Ref. Kand. Dis.
BORCAKOV, A. (1970). İmya Deystviya na “ası/esi ” v Turkmenskom Yazıke. Aşkabat: İzvestiya A.N. TSSR. Seriya Obşestvennıh Nauk.
BORCAKOV, A. (1978). Häzirki Zaman Türkmen Dilinde İş Adları. Aşkabat: Türkmenistan SSR IA.
BORCAKOV, A. (1994). Türkmen Dilinde İş Adları. Aşkabat: TIA.
BORCAKOV, A.; SARIHANOV, M.; SÖYEGOV, M.; HOCAYEV, B. ve ÄRNAZAROV, S. (2000). Türkmen Diliniñ Grammatikası, Morfologiya. Aşkabat, 1999. (TDK hediyesi). Ankara: Ruh Neşiryat.
ÇARIYAROV, B. (1957). Häzirki Zaman Türkmen Dilindäki İşlik Dereceleri. Aşkabat.
ÇARIYAROV, B. (1957). Kategoriya Zaloga v Sovremennom Turkmenskom Yazıke. Aşkabat: İzd-vo AN TSSR.
ÇÖÑÑEYEV, Y. M. (1957). Türkmen Dilindäki Ümlükler. Çärcev.
ERDEM, M. (2004). Türkmen Türkçesindeki Mental Fiillerin İstem’e Göre Anlam Değişmeleri, V. Uluslararası Türk Dili Kurultayı 2004, Ankara: Türk Dil Kurumu, 939-950.
GACAROVA, E. (1964). Türkmen Diliniñ XVIII-XIX Asır Yazuv Yadıgärliklerinde İşligin Öten Zamanı. Aşkabat.
GACAROVA, E. (1990). Türkmen Diliniñ Yazuv Yadıgärliklerinde İşligin Öten Zamanı. Aşkabat: Türkmenistan SSR Ilımlar Akademiyası.
172 Sinan DİNÇ GAFUROVA, H. (1956). Nareçiye v Sovremennom Turkmenskom Yazıke. Aşkabat: İzd-vo AN TSSR.
GAVUROVA, H. (1959). Häzirki Zaman Türkmen Dilinde Hallar. Aşkabat.
GUZIÇIYEV, T. (1983). Türkmen Diliniñ Yazuv Yadigärliklerinde Ortak İşlikler. Aşkabat: Ilım.
HAMZAYEV, M. Y. (1948). Türkmen Dilinde Lokal Düşümler. Aşkabat: Kand. Dis. HIDIROV, M. N. (1947). Türkmen Dilindäki Soyuzlar. Aşkabat.
HOCAYEV, B. (1975). Häzirki Zaman Türkmen Dilinde Ortak İşlik Formaları. Aşkabat: Ilım. HOCAYEV, B. (1978). Häzirki Zaman Türkmen Dilinde İşlik Formaları. Aşkabat.
HOSRAVI, A. M. (1953). Deepriçastiya v Turkmenskom Yazıke. Avt. Ref. Kand. Dis. Çärcev. HOSRAVI, A. M. (1957). Türkmen Dilinde Hal İşlikler. Çärcev.
HUDAYKULIYEV, M. (1962). Podrajatel’nıye Slova v Turkmenskom Yazıke. Aşkabat: İzd-vo AN TSSR.
KARAHANOV, A. Ş. (1931). Grammatika Turkmenskogo Yazıka. C. I Morfologiya. M, Taşkent.
MAHTUMOVA, G. (1958). Znaçeniye Predlogov, Upotreblyayemıh s Roditel’nım Padejom Russkogo Yazıka, Spasobı Peredaçi ih na Turkmenskiy Yazık, Uçenıye Zapiski Turkmenskiy Gosudarstvennogo Universiteta İm. M. Gor’kogo, vıp. XVI, Aşkabat.
MIRADOV, A. (1985). Türkmen Dilinde isimlerde Söygüligiñ ve Kemligiñ Añladılışı. Aşkabat: ILIM Neşiryat.
NEZİFİ, M. (1960). Nekotorıye Voprosı Sopostavitel’noy Grammatiki Russkogo i Turkmenskogo Yazıkov. Aşkabat: Turkmenuçpedgiz.
ÖVEZOV, A. (1971). Ob İranoyazıçnıh Slovoobrazovatel’nıh Affiksah v Sovremennom Turkmenskom Yazıke, İzvestiya A.N. TSSR Seriya Obşestvennıh Nauk. Aşkabat.
PENDCİYEV, M. (1962). İmena Çislitel’nıye v Sovremennom TurkmenskomYazıke. Çarcov. POTSELUYEVSKİY, A. P. (1945). Nekotorıye Rudimentarnıye Padejniye Formı v Turkmenskom Yazıke. İzvestiya Turkmen FAN.
POTSELUYEVSKİY, A. P. (1947). Proishojdeniya Liçnıh i Ukazatel’nıh Mestoimeniya (Materialı k İstorıyi Turkmenskogo Yazıka). Aşkabat.
SARIYEV, B. ve GÜDER, N. (1998). Türkmencenin Grameri (II Morfologiya = Şekil Bilgisi). Ankara: Türk Dünyası Gençleri Mahtumkulu Yayın Birliği.
SOPIYEV, G. ve BAYLIYEV, H. (1934). Grammatika, I. Bölüm Morfologiya. Aşkabat. ŞAMIRADOV, K. ve IBRAYIMOV, A. (1956). Türkmen Dilinde Sıpatlar. Aşkabat.
TÄÇMIRADOV, T. (1959). Kategorya Prinadlejnosti v Sovremennom Turkmenskom Yazıke, Aşkabat: AKD.
173 Sinan DİNÇ TÄÇMIRADOV, T. (1959). Türkmen Dilinde Degişlilik Kategoryasınıñ Añladılış Yolları, Turkmenskoy SSR. Ilımlar Akademiyası Dil ve Edebiyat İnstitunıñ İşleri III. goyberiliş. Aşkabat.
TÄÇMIRADOV, T. (1962). Häzirki Zaman Türkmen Dilinde Yönekey Degişlilik Söz Düzümleri, IV. goyberiliş. Aşkabat.
Türkmen Türkçesinin Cümle Bilgisi ile İlgili Kaynaklar
ANNANUROV, A. (1959). Türkmen Nakıllarınıñ ve Atalar Sözüniñ Sintaktik Ayratınlıkları. Aşkabat: Kand. Dis. M.
ANNANUROV, A. (1959). Voprosı Sintaksisa v Plane Perevoda s Russkogo na Turkmenskıy Yazık. Aşkabat.
AZİMOV, P. ve BAYLIYEV H. (1953). Türkmen Diliniñ Grammatikası, II Bölüm Sintaksis. Aşkabat.
BAYLIYEV, H. ve AZİMOV, P. (1939 / 1941). Sintaksis. Aşkabat.
BEGLİYEV, M. (1988). Funksionalnaya Perspektiva Razvernutogo Proizvedeniya Reçi. Aşkabat.
BİRAY, H. ve BİRAY, N. (1999). Türkmen Türkçesi ile Türkiye Türkçesinin Sentaks Bakımından Karşılaştırması Üzerine Bir Deneme. Gazi Ü. Eğt. Fak. Dergisi “Dr. Himmet Biray Özel Sayısı”, 22-45.
CUMAYEV, S. (1971). Glavnıye Çlenı Prostogo Predlojeniya Sovremennom Turkmenskom Yazıke. Aşkabat: Avt. Ref. Kand. Dis.
ÇARIYAROV, B. ve SARIYEV, G. (1953/1977). Türkmen Diliniñ Grammatikası, II Bölüm Söz Düzüminiñ ve Yönekey Sözlemiñ Sintaksisi, Aşkabat.
ÇARIYAROV, B. ve SARIYEV, G. (1954). Häzirki Zaman Türkmen Diliniñ Sintaksisi Boyunça Gısgaça Konspekt. Aşkabat.
ÇARIYAROV, B. ve SARIYEV, G. (1962). Häzirki Zaman Türkmen Dili, Sintaksis, A. M. Gorkıy Adındakı Türkmen Dövlet Unıversiteti. Aşkabat.
ÇARIYEV, M. (1964). Türkmen Dilinde Ümlüklerin Sözlemden Daşarı Yagdaydaki Sintaktik Funksiyası. Turkmenskoy SSR. Ilımlar Akademiyasınıñ Habarları Cemgiyetçilik Ilımları seriyası. Aşkabat.
ÇARIYEV, M. (1965). Slova Grammatiçeskii ne Svyazannıye s Çlenami Predlojeniya v Sovremennom Turkmenskom Yazıke. Aşkabat: Avt. Ref. Kand. Dis.
GUZICIYEV, T. (1984). Türkmen Diliniñ Yazuv Yadıgärliklerinde Yönekey Sözlemler (Gurlış Tipleri). Aşkabat.
174 Sinan DİNÇ GUZICIYEV, T. (1992). Türkmen Diliniñ Yazuv Yadıgärliklerinde Yönekey Sözlemiñ Baş Agzaları. Aşkabat: Ilım.
HAMZAYEV, M. Y. (1959). Türkmen Dilinde Soyuzlı Düzmeli Goşma Sözlemler. Turkmenskoy SSR. Ilımlar Akademiyası Dil ve Edebiyat İnstitunıñ işleri III. Goyberliş. Aşkabat. HAMZAYEV, M. Y.; GURBANOV, M.; HARLANOVA, M. S. ve AMANGELDİYEVA, K. B. (1977). Sravnitel’naya Grammatika Russkogo Turkmenskogo Yazıkov, Sintaksis. Aşkabat. IBRAYIMOV, A. (1958). Häzirki Zaman Türkmen Dilinde Yönekey Sözlemleriñ Käbir Tipleri. Aşkabat.
MURADOV, A. (1977). Napolniye Predlojeniya v Sovremennom Turkmenskom Yazıke. Aşkabat: Avt. Ref. Kand. Dis.
NARTIYEV, N. (1980). Häzirki Zaman Türkmen Dilinde Goşma Sözlemiñ Gurlışı, I. Bölüm. Aşkabat.
NARTIYEV, N. (1981). Häzirki Zaman Türkmen Dilinde Goşma Sözlemiñ Gurlışı, II. Bölüm. Aşkabat.
NARTIYEV, N., PENCİYEV, M. ve MIRADOV, A. (1998). Häzirki Zaman Türkmen Dili Sintaksis. Aşkabat.
POTSELUYEVSKİY, A. P. (1943). Osnovı Sintaksisa Turkmenskogo Literaturnogo Yazıka. Aşkabat.
SAPAROV, H. (1971). Poryadok Çlenov Prostogo Predlojeniya v Sovremennom Turkmenskom Yazıke. Aşkabat: A.K.D.
SARIYEV, B. (1987). Odnosostavnıye Predlojeniya v Sovremennom Turkmenskom Yazıke. Avt. Ref. Kand. Dis.
SARIYEV, B. ve GÜDER, N. (1998). Türkmencenin Grameri (III Sintaksis = Cümle Bilgisi). Ankara: Türk Dünyası Gençleri Mahtumkulu Yayın Birliği.
SARIYEV, G. (1972). Türkmen Edebi Dilinde Söz Düzümleri. Aşkabat.
SARIYEV, G. (1980). Häzirki Zaman Türkmen Dilinde Yönekey Sözlemler. Aşkabat.
SÖYEGOV, M. (1991). Razvitiye Sintaksiçeskoy Sistemi Turkmenskogo Literaturnogo Yazıka v Sovetskuyu Epohu. Aşkabat.
Türkmen Türkçesinin Şive ve Ağızları ile İlgili Kaynaklar
AKMAMEDOV, M. (1975). Karadaşlınskiy Dialekt Turkmenskogo Yazıka. Aşkabat: Avt. Ref. Kand. Dis.
AMANSARIYEV, C. (1954). Türkmen Diliniñ Yomut Dalektiniñ Demirgazık Gepleşikleri, (Severniye Govorı Yomudskogo Dialekta Turkmenskogo Yazıka) Aşkabat: Kand. Dis.
175 Sinan DİNÇ AMANSARIYEV, C. (1970). Türkmen Dialektologiyası. Aşkabat: Türkmenistan Neşiryat. AMANSARIYEV, C., ATAMÄDOV, N. ve MUHİYEV, H. (1978). Türkmen Dialektologiyasında Praktikum. Aşkabat.
ANNANUROV, A. (1967). K Voprosu o Klassifikatsii Dialektov Turkmenskogo Yazıka, İzv. AN TSSR. Seriya obş. Nauk. No: 2. Aşkabat.
ANNANUROV, A.; BERDİYEV, R.; DURDİYEV, N. ve ŞAMIRADOV, K. (1972). Türkmen Diliniñ Ärsarı Dialekti. Aşkabat.
ARAZKULİYEV, S. (1962). Govorı Turkmen Turtkul’skogo Rayona Karakalpakskoy ASSR, Aşkabat: Avt. Ref. Kand. Dis.
ARAZKULİYEV, S. (1987). Garagalpagıstan Türkmen Gepleşiklerinde Garındaşlık Terminleri. Aşkabat: “ILIM”.
ARAZKULİYEV, S. (1991). Türkmen Diliniñ Farab Dialekti, (Morfologiya ve Leksika). Aşkabat: Ilım.
ATACANOV, M. (1958). Türkmen Dialektlerini Övrenmeniñ Tarıhından Gısgaça Maglumat (Gayıbanaçılar Üçin Gollanma). Aşkabat.
ATACANOV, M. (1958). Türkmen Diliniñ Salır Dialekti, Morfoloji ve Leksika (Gayıbanaçılar Üçin Gollanma). Aşkabat: Marı.
ATACANOV, M. (1959). Türkmen Diliniñ Salır Dialekti. Aşkabat: Kand. Dis.
ATAMÄDOV, N. (1965). Manışskiy Govor Anauskogo Dialekta. Aşkabat: Avt. Ref. Kand. Dis. AZMUN, Y. (1978). İran Türkmencesi Bir Yomut Ağzı, Journal of Turkish Studies (Türklük Bilgisi Araştırmaları Dergisi) Volume2, Center for Middle East Studies of Harvard University, 1-46.
BAGIYEV, H. (1964). Türkmen Diliniñ Olam Dialektinde Çekimli Sesler, Uç. Zap. TGU, 29. Baskı, Aşkabat.
BAGIYEV, H. (1965). Olamskiy Dialekt Turkmenskogo Yazıka. Aşkabat: Avt. Ref. Kand. Dis. BAYRAMDURDIYEV, B. Türkmen Diliniñ Teke Dialektiniñ Ahal Gepleşiği (Ahalskiy Govor Tekinskogo Dialekte Turkmenskogo Yazıka). Aşkabat: Kand. Dis.
BERDİYEV, R. (1969). Türkmen Dialektleriniñ Bölünişi ve Olarıñ Yerleşyän Territoriyaları, İzvestiya Akademiya Nauk Turkmenskoy SSR. Seriya Obşestvennıh Nauk, No:3, Aşkabat. BERDİYEV, R. (1988). Türkmen Diliniñ Dialektlerinde ve Gepleşiklerinde İşlikler (Leksiki-Morfologik Ayratınlıkları ve Şahs Görkezyän Formaları). Aşkabat: Ilım Neşiryatı.
BERDİYEV, R. (1989). Glagol v Dialektah i Govorah Turkmenskogo Yazıka (Leksiko-Semantiçeskiye Osobennosti i Liçniye Formı). Aşkabat: Avt. Ref. Kand. Dis.
BERDİYEV, R.; KÜRENOV, S.; ŞAMIRADOV, K. ve ARAZKULIYEV, S. (1970). Türkmen Diliniñ Dialektleriniñ Oçerki. Aşkabat.
176 Sinan DİNÇ ÇOMMADOV, O. (1975). Dialekt Ata Turkmenskogo Yazıka (Dorgan-Atinskiy Rayon). Aşkabat: Avt. Ref. Kand. Dis.
ÇOMMADOV, O. (1991). Türkmen Diliniñ Kerki Topar Dialektleri. Aşkabat.
ÇOMMADOV, O. (1992). Kerkinskaya Gruppa Dialektov Turkmenskogo Yazıka. Aşkabat. ÇORLIYEV, O. (1964). Marıyskiy Govor Turkmenskogo Yazıka. Aşkabat: Avt. Ref. Kand. Dis. DİMİTRİYEV, N. K. (1954). Yazık Turkmenskih Skazok Marıyskogo Rayona, Turkmenskiye Narodnıye Skazki. Moskova-Leningrad.
DURDIMIRADOV, N. (1950). Türkmen Diliniñ Alili Şivesi (Dialekti Alili Turkmenskogo Yazıka). Aşkabat: Kand. Dis.
KULMANOV, G. (1960). Geoklenskiy Dialekt Turkmenskogo Yazıka. Aşkabat: Avt. Ref. Kand. Dis.
KULMANOV, G. (1991). Geoklenskiy Dialekt Turkmenskogo Yazıka. Aşkabat: Ilım.
KÜRENOV, S. (1959). Demirgazık Kavkaz (Stavropol) Türkmenleriniñ Gepleşiginiñ Käbir Fonetik Ayratınlıkları. Turkmenskoy SSR. Ilımlar Akademiyası Dil ve Edebiyat İnstitunıñ İşleri, 3. C., Aşkabat.
KÜRENOV, S. (1962). Demirgazık Kavkaz (Stavropol) Türkmenleriniñ Gepleşiginde İşlikleriñ Ayratınlıkları. Turkmenskoy SSR. Ilımlar Akademiyası Dil Bilimi İnstitunıñ İşleri, IV. C., Aşkabat.
MAŞAKOV, H. (1949). Çovdurskiy Dialekt Turkmenskogo Yazıka. Aşkabat: Kand. Dis. MAVIYEV, N. (1987). Türkmen Diliniñ Arabaçı Dialekti. Aşkabat: Ilım.
MEÑLİYEVA, G. (1964). Türkmen Diliniñ Sakar Dialekti. Aşkabat: Kand. Dis. MUHİYEV, H. (1959). Nohurskiy Dialekt Turkmenskogo Yazıka. Aşkabat. NARTIYEV, N. (1959). Türkmen Diliniñ Sarık Dialekti. Çärcov.
NARTIYEV, N. (1994). Türkmen Dialektologiyasının Esasları. Seyit Nazar Seydi Adındaki Türkmen Dövlet Pedagogik İnstitutı, Çärcov.
POTSELUYEVSKIY, A. P. (1936). Dialektı Turkmenskogo Yazıka.
SAPAROVA, G. (1970). Dialektı Hosarlı Turkmenskogo Yazıka. Aşkabat: Avt. Ref. Kand. Dis. SOPIYEV, G. (1958). Türkmen Edebi Dili ve Onuñ Şiveleri (Edebi Dil ve Şiveleri Hakında Umumı Maglumat). Materialı iz istorii Turkmenskogo Yazıka, Turkmenskiy Gosudarstvennıy Universitet İmeni A. M. Gor’kogo. Aşkabat.
ŞAMIRADOV, K. (1958). O Sostayanii İzuçeniya Dialektov Turkmenskogo Yazıka. Voprosı Dialektologii Tyurkskih Yazıkov, Bakü.
ŞAMIRADOV, K. (1960). Zapadnıye Govoru Yomudskogo Dialekta. Aşkabat: Avt. Ref. Kand. Dis.
177 Sinan DİNÇ TENİŞEV, E. R. (1963). Salarskiy Yazık. Moskova.
Türkmen Türkçesinin Anlambilimi, Kelime Bilgisi, Yazım Kuralları ile İlgili Kaynaklar AMANSARIYEV, C. (1951). Türkmen Diliniñ Lenguistik Terimlerini Düzgüne Salmak Hakında. Aşkabat.
BAYLIYEV, H. M. (1944). K Semantike Form “Diyip” i “Diyen” i v Svyazı S Etim Vopros o Peredaçe Kosvennoy Reçi Turkmenskom Yazıke. Aşkabat.
ÇÖÑÑEYEV, Y. Häzirki Zaman Türkmen Dili (Leksika). Aşkabat.
HOCAYEV, B. Häzirki Zaman Türkmen Dilinde Öz Hakıkı Manısından Daşlaşan Şert Formasındaki Sözler ve Söz Düzümleri. Turkmenskoy SSR. Ilımlar Aakademiyası Dil ve Edebiyat İnstitutınıñ İşleri, I Goyberiliş, Aşkabat.
KULİYEV, A. (1967). Terminı Rodstva v Turkmenskom Yazıke. Aşkabat: Avt. Ref. Kand. Dis. MESGUDOV, V. (1982). Sözlüklerde İşliklerin Alnış ve Leksikografirleniş Printsipleri. Türkmenistan SSR Ilımlar Akademiyası, Aşkabat: Ilım
MURADOV, A. (1956). Nekotorıye Voprosı Turkmenskoy Orfoepii. Aşkabat: Avt. Ref. Kand. Dis.
NAZAROV, O. (1981). Türkmen Dilinde Rus Alınma Sözleri. Turkmenistan Ilımlar Akademiyası, Aşkabat.
ÖVEZOV, A. (1988). Türkmen Edebi Dilinde Alınma Sözleriñ Ulanılışı. Turkmenistan Ilımlar Akademiyası, Aşkabat.
POTSELUYEVSKIY, A. P. (1937). Türkmen Edebi Diliniñ Orfografiyasınıñ Kadaları. Aşkabat.
SOPIYEV, G. (1938). Orfografiya Kadaları ve Olara Degişli Gönükmeler. Aşkabat.
SOPIYEV, G. (1958). Türkmen Diliniñ Orfografiya, Punktuatsiya ve Terminalogiya Meseleleri. Aşkabat.
ŞIHIYEVA, O. (1997). Türkmen Dili ve Sözleyiş Sungatı (Okuv Gollanma). Aşkabat: “ILHAM” Türkmen Türkçesi ile İlgili Ders Kitapları
BAYLIYEV, H. (1948). Häzirki Türkmen Diliniñ Gramatikasınıñ Gısga Kursı. Aşkabat: Türkmenuçpedgiz.
BAYLIYEV, H. ve DERYAYEV, H. (1932). Yevropalılar Üçin Türkmen Diliniñ İş Kitabı. Aşkabat.
BAYLIYEV, H. ve İSHAKOV, M. Y. (1935). Oruslar Üçin Türkmen Dilini Övreniş Kitabı. Aşkabat.
HOCAMÄMMEDOVA, A.; KÜLLEKOV, S. ve HIDIRGULİYEV, A. (1996). Ene Dili-2, Aşkabat: Magarıf
178 Sinan DİNÇ PİRLİYEV, G.; SÖYEGOV, M.; SARIHANOV, M. ve GULBAYEV, G. (1996). Türkmen Dili-6. Aşkabat: Magarıf
POTSELUYEVSKİY, A. P. (1929). Rukovodstvo Dlya İzuçeniya Turkmenskogo Yazıka. Aşkabat.
SÖYEGOV, M.; NİYAZOV, S. ve BAYLIYEV, Y. (1996). Türkmen Dili-5. Magarıf.
YUSUPOV, N. ve YUSUPOVA, C. (1992). Türkmen Dili ve Edebiyatı. (Yokarı Okuv Cayına Gircekler Üçin Gollanma), Aşkabat: “Dessur”
Türkmen Türkçesi ile İlgili Sözlükler
ALTAYEV, S.; AÇILOVA, G.; GÜCÜKOV, S.; ATAYEV, G.; BORCAKOV, A. ve SÄHEDOV, A. (1976). Türkmen Diliniñ Frazeologik Sözlügi. Aşkabat: “ILIM” Neşiryatı. ALTAYEV, S.; ATAYEV, G.; AÇILOVA, G.; AKSAKOV, K.; GAYIBOVA, K.; GAFUROVA, H.; KULIYEV, A.; MESGUDOV, V.; MIRADOVA, S. ve HOCAMGULİYEV, M. (1986). Ulı Rusça-Türkmençe Sözlük. (2 Cilt). Türkmenistan Ilımlar Akademiyası Magtımgulı Dil ve Edebiyat İnstitutı. Moskova: Ruskiy Yazık.
ARAZKULİYEV, S.; ATANİYAZOV S.; BERDİYEV, R. ve SAPAROVA, G. (1977). Türkmen Diliniñ Gısgaça Dialektologiya Sözlügi. Aşkabat: “ILIM” Neşiryat.
ATANİYAZOV, S. (1970). Türkmenistanıñ Toponomik Sözlügi. Aşkabat: “ILIM” Neşiryat. ATANİYAZOV, S. (1992). Türkmen Adam Atlarınıñ Düşündirişli Sözlügi. Aşkabat: “Ripo Türkmenistan”.
AZİMOV, P. ve ÇARIYAROV, B. (1989). Türkmen Diliniñ Orfografik Sözlügi. Aşkabat: “Türkmenistan” Neşiryat.
BAGDANOVA, M. İ. (1937). Kratkiy Russko-Turkmenskıy Slovar Sotsialno-Politiçeskiy Terminov. Aşkabat.
BASKAKOV, N. A.; GARRIYEVA, B. A. ve HAMZAYEV, M. Y. (1968). Turkmensko-Russkıy Slovar / Türkmençe Orsça Sözlik. Moskova: Türkmenistan Ilımlar Akademiyası Magtımgulı Dil ve Edebiyat İnstitutı.
BAYLIYEV, H. ve KARRIYEV, B. (1940). Turkmeno-Russkiy Slovar. Aşkabat.
BORCAKOV, Ş. (1989). Türkmen Diliniñ Deñiz Derya Leksikasınıñ Gısgaça Sözligi. Aşkabat: “ILIM” Neşiryat.
CUMAYEV, P.; KOZİN, V. S. ve MOSESOVA, A. M. (1980). Maldarçılık Terminleriniñ Rusça Türkmençe Sözlügi. Aşkabat: “ILIM” Neşiryat.
ÇARIYAROV, B. (1978). Türkmen Diliniñ Orfoepik sözlügi. Aşkabat: “ILIM” Neşiryat. ÇENELİ, İ. (1986). Türkmen Türkçesi Sözlüğü, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten 1982-1983. Ankara, s. 29-84.
179 Sinan DİNÇ ERCİLASUN, A. B. vd. (1991). Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri Sözlüğü (2 cilt, 2. cilt dizin). Ankara: Kültür Bakanlığı Yay.
GAFUROVA, H.; AMANGELDİYEV, K.; KULIYEV, A.; CAPPAROV, S. ve HOCAKULIYEV, M. (1979). Oba Hocalık Terminleriniñ Türkmençe Rusça Sözlügi. Aşkabat: “ILIM” Neşiryat.
GÜRSOY-NASKALİ, E. (1997). Türk Dünyası Gramer Terimleri Kılavuzu. Ankara: Türk Dil Kurumu Yay.
HAMZAYEV, M. Y.; ALTAYEV, S.; ATAYEV, G.; AÇILOVA, G.; MESGUDOV, V. ve MERETGELDİYEV, A. (1962). Türkmen Diliniñ Sözlügi. Aşkabat: Turkmenistan Ilımlar Akademiyası Dil Bilim İnstitutı.
KARA, M. ve KARADOĞAN, A. (2004). Türkmen Türkçesi - Türkiye Türkçesi Deyimler Sözlüğü. İstanbul: Çağlar Yayınları.
MEREDOV, A. ve AHALLI, S. (1988). Türkmen Klassıkı Edebiyatınıñ Sözlügi / Slovar’ Turkmenskoy Klassiçeskoy Literaturı. Aşkabat: “Türkmenistan” Neşiryat.
MESGUDOV, V. (1988). Türkmençe-Rusça Okuv Sözlügi. Moskova.
SARIHANOV, M. (1989). Türkmen Etnonimleriniñ Sözlügi. Aşkabat: Yaş Kommunist.
TÄÇMIRADOV, T. ve ÇARIYEV, M. (1967). Türkmen Edebi Diliniñ Orfoepiyası ve Gısgaça Orfoepik Sözlügi. Aşkabat: “İlim” Neşiryat.
TEKİN, T.; ÖLMEZ, M.; CEYLAN, E.; ÖLMEZ, Z. ve EKER, S. (1995). Türkmence-Türkçe Sözlük. Ankara: Simurg Yayınları.
KAYNAKLAR
BORCAKOV, A., SARIHANOV, M., SÖYEGOV, M., HOCAYEV, B. ve ÄRNAZAROV, S. (2000). Türkmen Diliniñ Grammatikası, Morfologiya. (Türk Dil Kurumu hediyesi). Ankara.
GEMALMAZ, E. (1987). Türkmence Metinler. Erzurum: Atatürk Ü. Fen-Edebiyat Fakültesi Yayınları, No: 10.
KARA, M. (1998). Türkmen Türkçesi ve Edebiyatı Üzerine Araştırmalar. Ankara: Akçağ Yayınları.
KARA, M. (2000). Türkmence (Giriş-Gramer-Metinler-Sözlük). Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları.
SARIYEV, B. ve GÜDER, N. (1998). Türkmencenin Grameri (I Fonetik = Ses Bilgisi). Ankara: Türk Dünyası Gençleri Mahtumkulu Yayın Birliği.
SARIYEV, B. ve GÜDER, N. (1998). Türkmencenin Grameri (II Morfologiya = Şekil Bilgisi). Ankara: Türk Dünyası Gençleri Mahtumkulu Yayın Birliği.
180 Sinan DİNÇ SARIYEV, B. ve GÜDER, N. (1998). Türkmencenin Grameri (III Sintaksis = Cümle
Bilgisi). Ankara: Türk Dünyası Gençleri Mahtumkulu Yayın Birliği. KISALTMALAR
TSSR: Türkmenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti AN: Akedemiya Nauk (Bilimler Akademisi)
(T)IA: (Türkmenistan) Ilımlar Akademiyası [(Türkmenistan) Bilimler Akademisi] Avt. Ref. Kand. Dis.: Avtoreferat Kandidatskiy Dissertatsiya [Doktora Tezinin Semineri (Özeti)]
