DİCLE ÜNİVERSİTESİ HASTANELERİ SAĞLIK
KURULU’NA SİLAH RUHSATI ALMAK İÇİN
YAPILAN BAŞVURULARIN DEĞERLENDİRİLMESİ:
RETROSPEKTİF BİR ÇALIŞMA
ABSTRACT
Objective:
The violence is rising day by day with increasing trend towards to carry gun and appears to be a rapid increase in individual ar-mament. In this study we aimed to determine the demographical and clinical features of the per-sons who had been admitted to Health Committee of Dicle Uni-versity Faculty of Medicine for taking gun license, retrospec-tively.
Methods:
A total of 146 people (142 men and 4 women) who were referred to the Health Committee of Dicle
University Faculty of Medicine for gun license between January 2011 and January 2012 were in-cluded in the study. The data of the cases were evaluated retro-spectively.
Results:
Sociodemographic characteris-tics of individuals evaluated and it is determined that the age in-terval of the participants were between 22-83 years. The most common age group that admit-ted for gun license were 22-30 years (43.8%, n=64). Seven (4.8%) of the participants were primary school graduates, 92 (63%) were high school gradu-ates, and 16 (11%) were found to be a graduate of a college or university. As a result 130
par-ticipants (89%) were allowed to get gun license and 16 (11%) were not.
Conclusion:
The armament is a problem which influences public health. When we analyse fatalities and injury incidents caused by firearms in our country, it appears that new legal and social studies should be performed.
Key words: gun license, Diyarba-kir, health committee
ÖZET
Amaç:
Toplumumuzda şiddet gün geçtik-çe yükselmekte, kişilerin ateşli si-lah taşımaya karşı olan eğilimleri artmakta ve bireysel silahlanmada hızlı bir artış olduğu bilinmektedir. Bu çalışmada amacımız Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Has-taneleri Sağlık Kurulu’na silah ruhsatı alımı için başvuran kişi-lerin sosyodemografik ve klinik özelliklerinin, retrospektif olarak incelenmesidir.
Yöntemler:
Çalışmamız Ocak 2011–Ocak 2012 tarihleri arasında Dicle Üniver-sitesi Tıp Fakültesi Hastaneleri
Sağlık Kuruluna silah ruhsatı al-mak için başvuran toplam 146 ki-şilik (142 erkek ve 4 kadın) evren örnekleminde yapılmıştır. Veriler retrospektif olarak değerlendiril-miştir.
Bulgular:
Bireylerin sosyodemographic özellikleri değerlendirildiğin-de, katılımcıların yaş aralığı-nın 22-83 arasında bulunduğu belirlenmiştir. Silah ruhsatı için başvuru yapan kişilerin en sık yaş dağılımı 22–30 yaş (%43,8, n=64) olarak bulundu. Olguları-mızın 7 (%4,8) tanesinin ilköğre-tim mezunu olduğu, 92 tanesi-nin (%63) lise mezunu olduğu ve 16 (%11) tanesinin yüksekokul ya da üniversite mezunu olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak,
130 olguya (%89) silah ruhsatı alma izni verildiği ve 16 (%11) olguya verilmediği anlaşılmak-tadır.
Sonuç:
Silahlanma toplum sağlığını etki-leyen bir problemdir. Ülkemizdeki ateşli silahlar ile meydana gelen ölümlü ve yaralamalı olaylar in-celendiğinde, yeni yasal ve sosyal düzenlemelerin yapılması gerek-tiği görülmektedir.
Anahtar Kelimeler: silah ruhsatı,
Diyarbakır, sağlık kurulu
EVALUATION OF THE DICLE UNIVERSITY HOSPITALS
HEALTH BOARD’S GUN
LICENSE APPLICATIONS:
A RETROSPECTIVE STUDY
Cem Uysal1, Abdullah Atli2, Ziya M. Kır3, Mahmut Bulut2, Mustafa Korkmaz1,
Mehmet Güneş2, Süleyman Sivri1, Süleyman Gören1
Cem Uysal1, Abdullah Atli2, Ziya M. Kır3, Mahmut Bulut2, Mustafa Korkmaz1,
Mehmet Güneş2, Süleyman Sivri1, Süleyman Gören1
1 Dicle Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Adli Tıp Anabilim Dalı, Diyarbakır, Türkiye 2 Dicle Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, Diyarbakır, Türkiye 3 Adalet Bakanlığı, Adli Tıp Kurumu, Erzurum Şube Müdürlüğü, Erzurum, Türkiye
Sorumlu Yazar: Cem Uysal
Dicle Üniversitesi Hastaneleri Başhekimliği, Sur / Kampüs, Diyarbakır, 21080, Türkiye 21080 Diyarbakır - Türkiye, e-posta: drcemuysal@gmail.com Alındı: 07.03.2013 / Kabul: 23.05.2013
1 Department of Forensic Medicine, Medical Faculty, Dicle University, Diyarbakir, Turkiye 2 Department of Psychiatry, Medical Faculty, Dicle University, Diyarbakir, Turkiye
3 Erzurum Regional Office, Council of Forensic Medicine, Ministry of Justice, Erzurum, Turkiye
Correspondence to: Cem Uysal
Dicle Üniversitesi Hastaneleri Başhekimliği, Sur / Kampüs, Diyarbakır, 21080, Türkiye 21080 Diyarbakır - Türkiye, e-posta: drcemuysal@gmail.com
GİRİŞ
Toplumumuzda şiddet gün geçtikçe yükselmekte, kişilerin ateşli silah taşımaya karşı olan eğilimleri artmakta ve bireysel silahlanmada hızlı bir artış ol-duğu bilinmektedir (1,2). Silah yüzyıllardan beri, insanoğlu için hem bir beslenme hem de gü-venlik sağlama amacıyla kul-lanılan aletlerden olagelmiş-tir (3). Buna ek olarak her ne kadar silah günümüzde avcılık ve spor amaçlı kullanılsa da, güvenlik amaçlı kullanımı hep daha fazla olmuştur (4).
Ateşli silahlar ile ilgili olarak; ateşli silah satın alınması, bu-lundurulması ve taşınması, 6136 sayılı Ateşli Silahlar Ya-sası ve bu yasalara dayanıla-rak çıkarılmış yönetmelikler ile 2521 sayılı Avda ve Sporda Kullanılan Tüfekler, Nişan Ta-bancaları ve Av Bıçaklarının Yapımı, Alımı, Satımı ve Bulun-durulmasına Dâir Yasa ile dü-zenlenmiştir (5-7).
Yasal düzenlemelere rağmen, Türkiye’de yapılan çalışma-larda ateşli silahların %66 ilâ %75,6’sının ruhsatsız olduğu belirlenmiştir. Cinayet vaka-larında da ruhsatsız silah kul-lanımının ruhsatlı silah kulla-nımına oranı 4/1 olarak tespit edilmiştir (2,3). Silah başvuru-larında Karadeniz Bölgesi in-sanları ilk sırada yer almakta-dır (3).
Silahla ilgili suç verileri de-ğerlendirildiğinde, son on yılda Türkiye’deki silah sayısının on
kat arttığı, cinayet vakalarının yarısının silahla gerçekleştiği, intiharlarda silah kullanımı-nın ikinci sırada yer aldığı, eş öldürmelerinin yüzde 35’inin evde bulundurulan silahla ger-çekleştirildiği görülmektedir. Emniyet Genel Müdürlüğü’nün 2006 verilerine göre, yaklaşık 612 bin kişinin silah ruhsatı aldığı, Türkiye genelinde her 10 kişiden 1’inde, her 3 evden 1’inde ateşli silah bulunduğu bildirilmiştir. Yaklaşık sekiz milyon olarak belirlenen lah sayısının yüzde 60’ının si-vil vatandaşlarda olduğu tespit edilmiştir. Bunun sonucu da intihar, kazayla öldürme, aile içi cinayetler, evde şiddet ola-rak görülmektedir (8). Türkiye İstatistik Kurumu’nun verileri-ne göre Diyarbakır ilinde ateşli silahlara bağlı yaralama veya ölümlü olaylara karışıp cezası kesinleşen ceza infaz kurum-larında hükümlü oranına göre Güneydoğu illeri içerisinde ilk sıralarda yer almaktadır (9). Bu çalışmada amacımız Güney-doğu illerimizden Diyarbakır’da Bölge hastanesi olma özelliği gösteren Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastaneleri Sağlık Kurulu’na silah ruhsatı alımı için başvuranların özellikleri-nin retrospektif olarak incelen-mesidir.
YÖNTEM
Çalışmamız Ocak 2011–Ocak 2012 tarihleri arasında Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Has-taneleri Sağlık Kurulu’na silah
ruhsatı almak için başvuran 142’si erkek ve 4’ü kadın olan 146 kişilik evren örnekleminde retrospektif olarak yapılmış-tır. Örneklemdeki bireylerin cinsiyetleri, yaşları, öğrenim durumları, sosyoekonomik dü-zeyleri, meslekleri, ikametleri, silahlanma gerekçeleri, silah alma ruhsatı öncesi kendileri-ni silah ruhsatı almaya itecek önemli bir olay varlığı, medenî hâlleri, patoloji varlığı, sonuç ve bu değişkenlerin birbiri ile olan ilişkileri değerlendiril-miştir. Çalışmamız için gerek-li olan etik kurul kararı Dicle Üniversitesi Etik Kurulu’ndan alınmıştır.
İstatistiksel Analiz “SPSS for Windows 18 paket” progra-mında yapılmıştır. Tanımlayıcı istatistikler sürekli değişken-ler için ortalama, standart sapma veya ortanca değer bulunmuş ve vaka sayısı (%) olarak gösterilmiştir. Nume-rik olarak karşılaştırmalar için parametrik testler ve grup karşılaştırmaları için nonpara-metrik testler kullanılmıştır.
Numerik karşılaştırmalarda
Ki kare testi ve nonparametrik testlerde ise Mann Whitney U testi kullanılmıştır. Sonuçlara
dair p<0,05 istatistiksel olarak
anlamlı kabul edilmiştir.
BULGULAR
Çalışmamızda sağlık kurulu-muza silah ruhsatı almak için başvuran 146 olgudan en genç olanı 22 yaşında olup, en yaş-lısı 83 yaşında idi. Başvuru
ya-pan kişilerin yaşları incelendi-ğinde; en sık başvuru yapılan yaşlar her birinde 9 olgu ile 23 (%6,2), 25 (%6,2), 28 (%6,2) ve 30 (%6,2) yaşları idi. Yaş ara-lıklarına göre değerlendirdi-ğimizde kurulumuza en sık
başvuru yapanlar 64 kişi ile 22-30 yaş aralığında (% 43,8) idi (Grafik 1). Silah ruhsatı al-mak için kurulumuza başvuru yapan 146 kişiden 4’ü (%2,7) kadın olup 142’si (%97,3) er-kekti.
146 olgumuzun öğrenim
du-rumlarına baktığımızda; 7
(%4,8) tanesinin ilköğretim me-zunu olduğu, 92 tanesinin (%63) lise mezunu olduğu ve 16 (%11) tanesinin yüksekokul ya da üni-versite mezunu olduğu tespit Grafik 1: Yaş aralıklarına göre olgu sayısı
70 60 50 40 30 20 10 0 Olgu Sayısı
20-30 yaş 31-40 yaş 41-50 yaş 51-60 yaş 61-70 yaş 71-80 yaş 81-83 yaş Yaş Aralıkları Sıklık Yüzde 64 48 16 7 4,8 7 4,8 3 2,1 1 0,7 11 43,8 32,9
Tablo 1: Yaş aralıklarına göre öğrenim durumu değişimi
Öğrenim durumu Yaş aralıkları Toplam 22–30 yaş 31–40 yaş 41–50 yaş 51–60 yaş 61–70 yaş 71–80 yaş 81–83 yaş İlköğretim mezunu 1 2 2 1 0 1 0 7 (%5) Lise mezunu 50 (%34,3) 35 (%24) 3 3 1 0 0 92 (%63) Yüksekokul ya da üniversite mezunu 7 (%5) 2 5 2 0 0 0 16 (%11) Cevap vermek istememiş 6 9 6 1 6 2 1 31 (%21) Toplam 64 (%43,8) 48 (%32,9) 16 7 7 3 1 146 (%100)
edilmiştir (Grafik 2). 31 (%21,2) olgu ise öğrenim durumunu belirtmemişti. Yaş aralıklarına göre öğrenim durumu dağılımı Tablo 1’de gösterildiği gibidir. 146 olgumuzun 71 tanesi (%48,6) ilk olarak hastanemiz sağlık kuruluna başka bir mer-kezden sevk edilmeden baş-vurmuş olup 75 tanesi (%51,4) Diyarbakır Eğitim ve Araştırma
Hastanesi’nden kurulumuza
ileri tetkik ve muayenesi için sevk edildiği anlaşılmıştır. Olgularımızın 93 (%63,7) tane-si resmi nikâhlı olup, 49 tanetane-si (%33,6) bekârdı. 4 olgu (%2,7) medeni durumlarını belirtme-mişti. Olgularımızın 119 (%81,5) tanesi il merkezinde ikamet et-mekte olup 27 (%18,5) tanesi de il merkezi dışında (ilçe, köy, mezra vb.) ikamet etmekte idi. Olgularımız silahlanma gerek-çeleri olarak; 122’si (%83,6) gü-venlik, 8’i (%5,5) riskli işte çalı-şıyor olma ve 9’u (%6,2) diğer nedenleri göstermişti. 7 olgu
(%4,8) silah ruhsatı alım nedeni kısmını doldurmamıştı. Diğer nedenler arasında; komşusun-da silah olduğu için silah almak isteme, silah miras kalması ve avcılıkla uğraştığı için gibi ne-denler bulunmakta idi.
Olgularımızın 127 (%87) tanesi silah alma ruhsatı öncesi ken-dilerini silah ruhsatı almaya itecek önemli bir olay yaşadı-ğını belirtmiş olup, 19 (%13)
tanesi kendilerini silah ruhsatı almaya itecek herhangi önem-li bir olay yaşamadığını beönem-lirt- belirt-mişti.
Kurulumuza başvuran 146 ol-gudan 98’inde (%67,1) herhangi bir hastalık söz konusu değil-di. Herhangi bir hastalığı olan 48 (%32,9) olgunun; 39’unda (%26,7) göz hastalığı, 5’inde tremor, 2’sinde psikiyatrik bir rahatsızlık ve 1 olguda
ortope-di-fizik tedavi ve rehabilitasyon (FTR) ve 1 olguda da hem göz hem de kulak sorunu beraber bulunuyordu (Tablo 2).
Olgularımızın hastane heyeti-mizce yapılan değerlendirmesi sonucunda 130 olguya (%89) silah ruhsatı alma izni verildiği ve 16 (%11) olguya silah ruhsatı alma izni verilmediği anlaşıl-maktadır. Herhangi bir rahat-sızlığı olan 48 olgunun 16’sı kendinde mevcut hastalıktan dolayı silah ruhsatı alamamıştı. 39 göz hastasından 8’i (%16,7) için ve 5 (%10,4) tremor, 2 psi-kiyatri, 1 göz ve kulak hastalığı bulunan vakaların hepsine si-lah ruhsatı alamaz kararı veril-mişti (Tablo 3).
Cinsiyetlere göre değerlendi-rildiğinde; başvuran kadınlar-dan hiçbirisinde herhangi bir hastalık teşhisi yokken tüm teşhis edilen hastalıklar erkek cinsiyette idi. Başvuran tüm dınlara silah ruhsatı alabilir
ka-rarı verilmişken, silah alabilir ruhsatı verilmeyen 16 olgunun hepsi de erkek cinsiyetten idi. Yaş aralıkları göz önüne alına-rak yapılan incelemede en fazla olgu sayısının olduğu yaş ara-lığı olan 22-30 yaş araara-lığında 64 olgunun 58 (%39,7) tanesine silah alabilir onayı verilmişken 6 (%4,1) tanesine ruhsat onayı verilmemiştir. 51-60 yaş aralı-ğında başvuru yapan 7 olgunun 7’sine (%4,8) de silah alabilir onayı verilmişken 71 yaş üze-rinde başvuru yapan 4 olgunun 3’üne (%75) silah alabilir onayı verilmemiştir (Tablo 4). Vaka-ların başvuru yaşları ve sayısı-nın orantılı bir şekilde değişimi Grafik 3’te gösterildiği gibidir. Sağlık Kuruluna silah ruhsatı alımı izni için başvuran olgula-rın meslekleri incelendiğinde (Tablo 5) en fazla olgunun gü-venlik görevlisi olarak çalıştığı (%61,6) tespit edilmiştir. Sınıf-lama yapılırken en sık başvuru
yapan meslekler tercih edilmiş olup 2 ve daha az başvuru yapı-lan meslekler diğer meslekler adı altında sınıflandırılmıştır. Çalışmamıza dâhil edilen ol-guların mesleklerinin eğitim düzeyleri ile ve yaş dağılımına göre incelenmesi Tablo 6 ve 7’de gösterildiği gibidir.
TARTIŞMA
Silahlanmanın intihar etme, adam yaralama/öldürme gibi bazı cid-di sosyal sorunların artmasında önemli etkisi olabilir. Türkiye’de cinayetlerin yarısında suç aleti olarak silah kullanılmaktadır (8). Ülkemizde 1990’a kadar bulun-durma ve taşıma ruhsatlı toplam silah sayısı 119.542 iken, 2003 sonunda bu sayı 1.954.303’e yük-selmiştir (10). 2011 yılında tüm Güneydoğu Anadolu’da 773 adet yaralama ve öldürme olayının 341 (%45,9) tanesi ateşli silah ya da kesici-delici aletlerle meydana gelmiştir (9).
Grafik 2: Öğrenim durumuna göre olgu sayısı
100 80 60 40 20 0 Olgu Sayısı
İlkokul Ortaokul Lise Yüksekokul Üniversite Cevap yok Öğrenim Durumu Sıklık Yüzde 6,2 9 7 4,8 31 21,2 1 0,7 92 63 6 4,1
Tablo 2: Olgularda herhangi bir hastalık olup olmama durumu
Sıklık Yüzde
Patoloji yok 98 67,1
Göz hastalığı 39 26,7
Tremor 5 3,4
Psikiyatrik hastalık (anksiyete,
depresyon vs.) 2 1,4
Ortopedik-Fizik Tedavi ve
Rehabilitasyon (FTR) 1 0,7
Göz ve kulak sorunu 1 0,7
Toplam 146 100,0
Tablo 3: Bir patolojisi olup da silah ruhsatı alma izni verilen ve
verilmeyen vakaların bilim dallarına göre incelenmesi
Patolojisi olup ruhsat onayı verilen
Patolojisi olup ruhsat
onayı verilmeyen Toplam
Göz hastalığı 31 %64,6 8 %16,7 %81,3
Tremor - - 5 %10,4 %10,4
Psikiyatrik hastalık (anksiyete,
depresyon vs.) - - 2 %4,2 %4,2
Ortopedik-FTR 1 %2,1 - - %2,1
Göz ve kulak sorunu - - 1 %2,1 %2,1
Hastanemize olan silah ruh-satı başvurularının nerede ise tamamını erkekler (%97,3) oluşturmuştur. Çalışmamızda kadın erkek oranı 4/142 olarak bulunmuştur. Balcıoğlu ve ar-kadaşlarının yapmış oldukları çalışmada kadın erkek oranı 1/24 oranında bulunmuştur (3). Tan ve arkadaşlarının yapmış olduğu başka bir çalışmada ise 80’nin (%92,0) erkek ve 7’sinin
(%8,0) kadın olduğu tespit edil-miştir (11). Torun ve arkadaşla-rının yapmış oldukları çalışma-da ise; kadın erkek oranı 13/79 olarak bulunmuştur (12).
Çalışmamızda hastanemize
silah ruhsatı alımı için başvu-ranların yaş aralıkları 22 ila 83 yaş aralığında değişmekte idi. Ayrıca yaş aralıklarına göre in-celendiğinde silah alım
ruhsa-tı için yapılan başvuruların en fazla 22-30 yaş aralığında oldu-ğu ve bunların çooldu-ğunun da lise mezunu (%34,3) olduğu tespit edilmiştir. Tan ve arkadaşları-nın yapmış oldukları çalışmada ise yaş dağılımlarının 25 ila 80 arasında değişken bir özellik gösterdiği görülmektedir (11). Öte yandan hastanemize silah ruhsatı alımı için yapılan
baş-vuranların önemli bir kısmının 22-30 yaş aralığında ve lise öğ-renimli kişiler olması toplum-da bilinçsiz bir şekilde artan silahlanma açısından uyarıcı niteliktedir. Bu özellik Balcıoğ-lu ve arkadaşlarının yapmış ol-dukları çalışmadaki sonuçlarla paralellik göstermektedir (3). Tan ve arkadaşlarının yapmış oldukları çalışmada ise silah ruhsatı alımı için başvuran ki-şilerin %51,7’sinin üniversite mezunu olduğu tespit edilmiş olsa da Goldberg ve
arkadaşla-rının yapmış olduğu çalışmada ise eğitim düzeyi ile silahlan-manın ters orantılı olduğu be-lirtilmektedir (11,13).
Çalışmamızda en sık silah ruhsatı izni alımı için başvu-ru nedeni; güvenlik görevli-si olarak çalışmak olmuştur. Balcıoğlu’nun yapmış olduğu çalışmada ise silah ruhsatı alan meslek gruplarının başında es-naf, emekli, işçiler ve çiftçiler ilk sırada yer almaktadır (3). Tan ve arkadaşlarının yapmış
olduğu bir başka çalışmada ise silah ruhsatı izni için baş-vuranların meslek gruplarının ilk sıralarında iş adamları ve müteahhitler gelmektedir (11). Torun ve arkadaşlarının yap-mış oldukları çalışmada ise en sık silah alma ruhsatı başvu-rusu yapan meslekler olarak ön sırada esnaflar, işçi ve me-murlar yer almaktadırlar (12). Hepburn L. ve arkadaşlarının yapmış oldukları çalışmada en sık silah edinme nedeni olarak %46 oranıyla güvenlik ön sırada yer almaktadır (14).
Konuyla ilişkili akla gelebi-lecekler arasında intihar ve adam öldürme/yaralama da vardır. Türkiye’de ateşli silah-la intiharsilah-lar 2002 yılında %18,1 ile iken 2011 yılında %26,1’e yükselmiştir. 2011 yılında Gü-neydoğu Anadolu bölgesindeki 251 toplam intihar vakasının 88 tanesi ateşli silahla mey-dana geldiği ve bunların 69 er-kek, 19 tanesi ise kadın olduğu Tablo 4: Sağlık kurulu heyet kararlarının yaş aralıklarına göre değerlendirilmesi
Yaş aralığı Sağlık kurulu heyet kararı Toplam
Silah alabilir onayı verilen Silah alabilir onayı verilmeyen
22–30 yaş 58 6 64 %39,7 %4,1 %43,8 31–40 yaş 46 2 48 %31,53 %1,37 %32,9 41–50 yaş 12 4 16 %8,25 %2,75 %11,0 51–60 yaş 7 0 7 %4,8 %,0 %4,8 61–70 yaş 6 1 7 %4,12 %0,68 %4,8 71–80 yaş 1 2 3 0,7 %1,4 %2,1 81–83 yaş 0 1 1 %0,0 %0,7 %0,7 Toplam 130 16 146 %89,0 %11,0 %100,0
Grafik 3: Silah ruhsatı kararlarının yaş aralıklarına göre değerlendirilmesi
70 60 50 40 30 20 10 0 Olgu Sayısı
22-30 yaş 31-40 yaş 41-50 yaş 51-60 yaş 61-70 yaş 71-80 yaş 81-83 yaş Yaş Aralıkları
Sağlık Kurulunun Silah Ruhsatı Alabileceğine Onay Verdiği Vakalar Sağlık Kurulunun Silah Ruhsatı Alabileceğine Onay Vermediği Vakalar
Tablo 5: Silah ruhsatı almak için başvuru yapanların meslekleri
Meslek Sıklık Yüzde Çiftçi 10 6,8 Çalışmıyor 15 10,3 Diğer 31 21,2 Güvenlik görevlisi 90 61,6 Toplam 146 100,0
tespit edilmiştir. 2011 yılında Diyarbakır’daki toplam 63 inti-har vakasının 24’ü ateşli silahla gerçekleşmiştir. Bunlardan 15 erkek ve 9 ise kadın cinsiyette idi (15).
Silah ruhsatı alamayacak ki-şiler Ateşli Silahlar ve Bı-çaklar ile Diğer Aletler
Hak-kında Yönetmelik’te açıkça belirtilmiştir. Aynı yönetmeliğin 15. maddesi silah taşıma veya bulundurma ruhsatı almak iste-yenlerden, silah taşımalarında veya bulundurmalarında psiko-lojik, nörolojik veya fiziki ra-hatsızlıklar bakımından sakın-ca bulunmadığına dair doktor raporu alınmasını şart olarak
koşmuştur (5,16). Çalışmamız-daki 146 vakanın 16 tanesine silah ruhsatı alamayacağına dair rapor verilmiştir. Verilme-me nedenlerine baktığımızda en sık nedenlerin sırasıyla göz hastalığı, tremor, psikiyatrik hastalık (anksiyete, depresyon vb.) olduğu görülmektedir. Yaş gruplarına göre incelendiğinde
22-30 yaş aralığındaki olguların %9,4’üne silah ruhsatı alamaz kararı verilmişken 61 yaş ve üzerinde silah ruhsatı alamaz oranı %36,4 oranına kadar çık-maktadır.
SONUÇ
Silahlanma toplum sağlığını etkileyen bir problemdir. Ül-kemizdeki ateşli silahlar ile meydana gelen ölümlü ve yara-lamalı olaylar göz önüne dığında silahlanmanın ele alın-ması gereken ciddi bir toplum sağlığı sorunu olduğu ortaya çıkmaktadır.
Türkiye’de bireysel silahlan-madaki artış da dikkate alına-rak hem eğitim düzeyine hem de yaşa yönelik sınırlamaları da içeren yeni bir yasal yapılan-manın gerekli olduğu düşünül-mektedir. Silah ruhsatı almak isteyen kişileri bir sertifikasyon programına alarak bu kişilere silah tanıtılması, silahla ilgili aile içi ve çevresel risklerin ve bunlardan korunma yollarının öğretilmesi sağlanmalıdır (2). Hastanelere silah ruhsatı alımı için yapılan başvuru sonucun-da kişiler sonucun-daha çok herhangi bir patolojilerinin olup olmadı-ğı hususlarında değerlendiril-mekte ve bu patolojik durumun ağırlığına göre silah ruhsat izni verilmekte veya verilme-mektedir. Ancak hukuk psi-kopatolojileri; kişinin gerçeği değerlendirmesi ve yargılama yetisini bozup bozmaması ölçü-tüne göre ele aldığından dolayı
hekimlerden daha farklı değer-lendirmektedir (6). Bu neden-den dolayı yasa ve kanun ya-pıcıların tıbbi bir konu ile ilgili herhangi bir yasa ya da kanun çıkarmadan önce tıp kökenli kişilerden görüş almasının ve yasaların bir görüş birliği içe-risinde çıkarılmasının daha uy-gun olacağı kanaatindeyiz. Tablo 6: Silah ruhsatı almak için başvuru yapanların eğitim düzeylerinin
meslekleri ile karşılaştırılması
Meslek
Eğitim düzeyi
Toplam İlköğretim
mezunu Lise mezunu
Yüksekokul ya da üniversite mezunu Cevap vermek istememiş Çiftçi 3 1 0 6 10 Çalışmıyor 0 7 2 6 15 Diğer 4 10 8 9 31 Güvenlik görevlisi 0 74 6 10 90 Toplam 7 92 16 31 146 Meslek Yaş aralıkları Toplam 22–30 yaş 31–40 yaş 41–50 yaş 51–60 yaş 61–70 yaş 71–80 yaş 81–83 yaş Çiftçi 0 3 4 1 0 2 0 10 Çalışmıyor 11 3 1 0 0 0 0 15 Diğer 10 1 7 4 7 1 1 31 Güvenlik görevlisi 43 41 4 2 0 0 0 90 Toplam 64 48 16 7 7 3 1 146
Tablo 7: Silah ruhsatı almak için başvuru yapanların mesleklerinin yaş aralıkları ile
1. Demirkan Ö, Demirkan S, Dal U, Beyaztaş FY. Silah sahibi olması sakıncalı kişilik özellikleri. Adli Psikiyatri Dergisi 2005;2(1):21-30.
2. Buken B, Erkol Z, Bahcebasi T, Buken E, Ozdincer S, Ercan N. The effect of fire-arms in inducing stress in high school stu-dents in the city of Duzce (Turkey). Turk Psikiyatri Derg 2009;20(3):213-26. 3. Balcıoğlu İ. Adli psikiyatri ve silah. Ana-tolian Journal of Psychiatry 2006;7(sup-pl.1):10-7.
4. Boylan M. Gun control in the United States: ethical perspectives for the twenty-first century. Clin Orthop Relat Res 2003 Mar;408:17-27.
5. İlkiz F. Silah ve ruhsatlandırma. Anatolian Journal of Psychiatry 2006;7(suppl.1):18-27.
6. Özalp E, Soygür, H. Silah ruhsatlandırmasında ruh hekiminin rolü. Anatolian Journal of Psychiatry 2006;7(sup-pl.1):28-34.
7. 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun ile Türk Ceza Kanunu (17.02.1982 tarih, 1982-17608 sayılı Resmi Gazete).
8. Akcan A. Silahlanma... diğer ülkelerde neler oluyor? Anadolu Psikiyatri Dergisi 2006;7(suppl.1):5-9.
9. TUIK. Ceza İnfaz Kurumu İstatistikleri 2011. Erişim: www.tuik.gov.tr/IcerikGetir. do?istab_id=136. Erişim tarihi: 26 Ocak 2013. 10. Altındağ A, Özdemir B, Yanık M. Şanlıurfa’da ateşli silahla intiharlar
(Fire-arm suicides in Şanlıurfa). Anatolian Jour-nal of Psychiatry 2005;6(4):240-4. 11. Tan S, Aldemir S, Sevinç ŞS, Özer İ. Ruhsatlı silah bulunduran ve taşıyanların kişilik profillerinin değerlendirilmesi. New/ Yeni Symposium Journal 2011;49(2):89-94. 12. Torun F, Torun SD, Yıldırım EA. Silah ruhsatı almak için başvuranlarda depre-syon, öfke, aleksitimi ve kişilik özellikleri. Nobel medicus 2011;7(1):61-7.
13. Goldberg BW, Whitlock E, Greenlick M. Firearm ownership and health care work-ers. Public Health Rep 1996;111(3):256-9. 14. Hepburn L, Miller M, Azrael D, Hem-enway D. The US gun stock: results from the 2004 national firearms survey. Inj Prev 2007;13(1):15-9.
15. TUİK. İntihar İstatistikleri 2011. Erişim: www.tuik.gov.tr/VeriTabanlari.do?vt_ id=24&ust_id=11. Erişim tarihi: 12 Aralık 2012.
16. Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Yönetmelik (01.06.1991 tarih ve 1991-20888 sayılı Resmi Gazete).
