Yeni yılın eşiğinde

T Ç Ï3 c>%

T-r ---

V._____J

HİSAR

r

---

n

V___________

J

Düşünciûğûm Çibt

YENİ YILIN EŞİĞİNDE

Munis Faik OZANSOY

Bütün bir yıl odamızın duvarında asık duran takvimin son yaprağını koparır ve yerine, bize neler getireceğini bilmediğimiz bir yenisini asarken, içimizde ihtiyacını duyduğumuz bir hesaplaşma vardır. Gelen­ den ne isteyeceğimizi tesbit etmek için, gi­ denin bize neler getirmiş veya bizden ne­ ler götürmüş olduğunu bilmeliyiz. Bu, sa­ dece, geçmişe intikal eden itibarî bir zaman bölümünün hatırasına karşı değil, onunla beraber bizden uzaklaşan bir ömür devre­ sine, daha doğru bir söyleyişle, benliğimi­ zin bizden ayrılarak yabancılaşan bir par­ çasına karşı da, vicdan mürakabesini andı­ ran bir vazifedir. Bu mürakabeyi her sa­ bah, takvimden bir yaprak koparırken ya­ pan, o yaprakla beraber varlığından kopan şeylere, dünkü benliğine, bir yabancı gibi bakan kaç kişi sayabilirsiniz? Hepimiz, mâ­ nevi- hayatımızda, zamanın adeta bölümsüz bir akışı içinde bu değişikliklerin farkmda olmaz, fakat yıl başları gibi bunu hatırlatan vesileler karşısında birdenbire bu ihtiyacı duyarız.

İşte ben de, yeni yıla girerken, 1951 se­ nesi ile şahsen hesaplaşmayı bir tarafa bı­ rakarak, onun edebiyatımıza neler kazan­ dırdığını tesbit etmek istedim. Aldığım ne­ tice, utanarak söylüyorum ki, sıfır gibidir. Kazandığını günü gününe yiyen bir müsrif gibi 1951 senesinin edebiyatımıza bıraktığı

şey, onu yaşatacak bir mîras değil, bir müf­ lis terekesidir. Takvim yaprakları kadar ömrü olan gazete fıkraları, hikâyeler, şiir­ ler: üçyüz altmışbeş günlük ömrün bütün muhassalası bunlardan ibaret.

Şiir kitapları içinde yarının hatırlaya­ cağı kıymette olanına rastlamadım; buna mukabil, hikâyeleri daha kuvvetli, ilerisi için ümit verici buluyorum. VARLIK ya­ yınları arasında, bu ümidimi boşa çıkarma­ yacağını sandığım birkaç örnek var.

1952 yılının eşiğinde de, en cılız tarafı­ mız, ne yazık ki, yine tenkit, yine tenkittir. Bütün bir yıl, bin kerre söylenmiş şeyleri, tenkit ve fikir namına, tekrarladık durduk. 1951 yılı içinde kafalarımızın, herhangi bir fikir ve san’at davası üzerinde düşündüğü­ nü isbat edecek bir eser gösterebilir misi­ niz?

Roman da öyle. Fakat, zeki edibimiz

Peyami Safa, bu muhasebeyi benden evvel

yapmış olacak ki, geçen yılın edebî haysi­ yetini kurtarmak ister gibi, son romanını kitap halinde neşretti. (1)

Peyami Safa’nın bu değerli eseri, 1951 yılının edebî mîrası içinde tek, ismi gibi

yalnız kalmaya mahkûmdur.

(1) Yalnızız - Nebioğlu Yayınevi, İstanbul. 442 sahife, 400 kuruş.

3