C ilt 2, Sayı 1, 1997
E D İT Ö R D E N
B irin c i y ılım ız ı b i ti r i p ik in c i y ıla b a ş l a d ı k . “Z o r d u r d e r g i ç ık a r m a k , b i l m e z s i n i z n e s ı k ı n tı l a r y a ş a n ı y o r ” u y a r ıl a r ı ile g i riş m iş tik b u işe. Z o r d u , e v e t... E m e k g e r e k t i r i y o r d u , k i m i m iz e m e ğ i n i d a h a d e ğ e r l i b u l d u ğ u a l a n l a r a k a y d ı r m a y ı y e ğ le d i , k i m i m iz s a y f a l a r c a f o t o k o p i l e r i ç e k i p d i l i n d e p u l l a r ı n k e k r e m s i ta d ı ile d o l a ş tı , k i m i m i z m a t b a a d a s a b a h la d ı. .. Y a z a r l a r d a n g e l e n “n e o l d u y a z ı m ” s o r u l a r ı n ı y a n ı t l a m a k v e b a z ı d a n ı ş m a n l a r ı n d e ğ e r l e n d i r m e l e r i n i t a m a m l a m a l a r ı n ı b e k l e m e k iç in s a b ı r g e r e k i y o r d u , b i r y ı ld a 3 sa y ıy ı t a m a m l a m a s a b ı r s ı z l ı ğ ın d a y d ık . E k ip o l m a k g e r e k i y o r d u , ç o k d a a lışık o l m a d ı ğ ı m ı z b i r y a ş a m b i ç i m iy d i b u . .. K u r u m s a l l a ş m a k v e b i li m s e l d e r g i e ti ğ i n in ilk e le rin i k e n d i a l a n ı m ı z d a y e r l e ş t i r m e k g e r e k i y o r d u .. . İ k in c i y ıla b a ş l a r k e n , s i z le r e b ir y a y ı n ı n h a n g i a ş a m a l a r d a n g e ç t i k t e n s o n r a e l i n i z e u l a ş tı ğ ı n ı d a a k t a r m a k iste d ik . H e r y a y ın e li m iz e u l a ş t ı ğ ı n d a , d e r g i k u r u l u t a r a f ı n d a n d e r g i y a z ı m k u r a lla r ı v e b i y o e t i k i lk e l e r e u y g u n l u ğ u y ö n ü n d e n i n c e l e n i y o r . U y g u n b u l u n u r s a ç a l ı ş m a a l a n ı ile ilgili s e ç i l e n iki d a n ı ş m a n a y a y ı n g ö n d e r i l i y o r . D a n ı ş m a n l a r ı n d e ğ e r l e n d i r m e l e r i e li m iz e u l a ş tı ğ ı n d a , ö n e r i l e r i ile b ir lik te y e n i d e n y a z a r a g ö n d e riliy o r. Y a z a r ı n ö n e r i l e r d o ğ r u l t u s u n d a y a p t ı ğ ı y e n i d ü z e n l e m e d a n ı ş m a n l a r a y e n i d e n g ö n d e r i l e r e k d e ğ e r l e n d i r m e l e r i s a ğ l a n ı y o r . Ö n e r i l e n d ü z e l t m e l e r i n y a p ı l m a m ı ş o lm a s ı, y e n i ö n e r i l e r s u n u l m a s ı g i b i d e ğ e r l e n d i r m e l e r s ö z k o n u s u o l d u ğ u n d a , t ü m i ş l e m b a ş t a n y i n e l e n i y o r . D a n ı ş m a n l a r ı n b ir b ir i n i n t a m te rs i d e ğ e r l e n d i r m e y a p t ı k l a r ı d u r u m l a r d a ise, ü ç ü n c ü b ir d a n ı ş m a n s e ç i l e r e k b i r d e ğ e r l e n d i r m e d a h a b e k l e n i y o r . Y a z a r l a r ile d a n ı ş m a n l a r ı n a y n ı b i r i m l e r d e g ö r e v li o l m a m a s ı n a , t ü m s ü r e c i n b ü y ü k b i r g iz lilik i ç i n d e y ü r ü m e s i n e g ö s t e r i l e n ö z e n l e , d a n ı ş m a n l a r ı m ı z ı n v e r d i ğ i k a r a r y a z a r a iletiliyor. K a b u l e d i l e r e k d e r g i d e y a y ı n l a n a n y a z ı l a r ı n b i li m s e l v e h u k u ki s o r u m l u l u ğ u y a z a r l a r a ait o l u y o r . E d it ö r v e e d i t ö r y a r d ı m c ı l a r ı o l a r a k b i z l e r s ö y l e y e c e k l e r i m izi, g ö r ü ş l e r i m i z i v e e le ş t i r il e r i m iz i s i z le r e “e d i t ö r d e n ” b a ş lı ğı ile ile tm e y i, m a k a l e l e r i n y a y ı n l a n m a s ü r e c i n e m ü d a h a l e e t m e m e y i b i li m s e l d e r g i e t i ğ i n e d a h a u y g u n b i r t u t u m o l a r a k d e ğ e r l e n d i r i y o r u z . B u s a y ı m ı z d a d a b ö y l e b i r t a r t ı ş m a y ı s iz le r le p a y l a ş m a k iste d ik . T a r t ı ş m a n ı n t e m e l i n i m a k a l e l e r d e k u l l a n ı l a n t a n ı m l a
2
E D ITO R IA L
W e b e g i n t h e s e c o n d y e a r o f o u r p u b l i c a t i o n . W e h a v e b e g u n w i t h “It is a h a r d ta s k . Y o u d o n o t k n o w w h a t it is t o p u l j l i s h a m e d i c a l j o u r n a l " k i n d o f w a r n i n g s . It h a s b e e n a h a r d ta s k , t h o u g h . H o w e v e r , w e s h a l l still b e in th is h a r d b u t p l e a s a n t p r o c e s s. W e s h o u l d a c k n o w l e d g e y o u a b o u t t h e p r o c e s s o f p u b lic a tio n a little b it in th is first i s s u e o f s e c o n d y e a r m a y b e .E d ito ria l b o a r d e v a l u a t e s e v e r y m a n u s c r i p t f o r its u n i f o r m ity a c c o r d i n g t o m a n u s c r i p t f o r m a t t in g , a n d w h e t h e r t h e y a r e in a c c o r d a n c e w i t h b i o e t h i c a l s t a n d a r d s w h e n it is s u b m i t t e d . W e c h o o s e t w o m e m b e r s o f t h e A d v i s o r y B o a r d a c c o r d i n g t o t h e fie ld o f s t u d y , a n d s e n d t h e m a n u s c r i p t s w i t h o u t t h e a u t h o r s ’ i d e n titie s . W h e n t h e r e c o m m e n d a t i o n s o f t h e m e m b e r s a r e r e c e i v e d , w e d i r e c t t h e m t o t h e a u t h o r s w i t h o u t a n y i d e n t i ty a g a in . A fte r t h e r e v i s i o n s in a c c o r d a n c e w i t h t h e r e c o m m e n d a t i o n s a r e d o n e , t h e y a r e s e n d t o t h e m e m b e r s o n c e m o r e . U n f o r t u n a t e l y , s o m a n y p o s t i n g c a u s e s o m e d&lay in a c c e p t i n g a m a n u s c r i p t t o b e p u b l i s h e d . W e h o p e t h a t t o w o r k t o g e t h e r w ill s t r e n g h t e n th is B u l le tin a s a s c ie n tific p u b l i c a t i o n . m a l a r v e s ı n ı f l a n d ı r m a l a r o l u ş t u r u y o r . S a y ın K a tk ıc ı’n ı n p o s t m o r t e m i n c e l e m e l e r d e y a ş a n a n s ık ın tıla r ı d i le g e ti r d i ğ i v e e t kili ç ö z ü m ö n e r i l e r i g e li ş t i r d iğ i “S iv a s ’t a A d li O t o p s i l e r ( 1 9 9 0 - 1995): D e m o g r a f i k V e r ile r v e O t o p s i y i Y a p a n H e k i m i n Ö z e l lik le r i” b a ş lık lı m a k a l e s i n d e - p a t o l o j i k ö l ü m - s ın ıf la m a s ı y a p ı l m a k t a d ı r . D ik k a ti n i z i ç e k m e k i s t e d i ğ i m i z b i r s ı n ı f la m a d ı r p a to lo j i k ö l ü m l e r . K u l l a n d ı ğ ı m ı z d il, s e ç ti ğ i m i z t a n ı m l a m a l a r b i lim s e l v e d o l a y ı s ı y l a e v r e n s e l o l m a k z o r u n d a d ı r . Y a p tığ ım ız ç a l ı ş m a n ı n a n la şılır, tartışılır o l a b i l m e s i n d e o r t a k d il k u l la n ı m ı n ı n ö n e m l i b i r r o l ü v a r d ır . K la sik a d li tıp k i t a p l a r ı n d a y e r a l a n b i r s ın ıf la m a , t a n ı m l a m a - p a t o l o j i k ö l ü m - g ü n ü m ü z y a y ı n l a r ı n d a y e r a l m a m a k t a d ı r . Ö l ü m n e d e n i v e / v e y a ş e k l i( o r i j in ) iç in y a p ı l a n s ı n ı f l a n d ı r m a l a r d a “d o ğ a l ö l ü m ” t a n ı m l a m a s ı “p a t o l o j i k ö l ü m ” t a n ı m l a m a s ı n ı n y e r i n i a lm ış , d a h a g e n i ş b i r k a p s a m ı o l m a s ı n e d e n i y l e d e t ü m d i s i p l i n l e r c e k a b u l g ö r m ü ş t ü r . N e g a t i f o t o p s i n i n b ilg i siz lik v e d e n e y i m s i z l i ğ e d e n k d ü ş ü r ü l d ü ğ ü y ılla r d a , h e r p o s t m o r t e m i n c e l e m e n i n s o n u c u n d a b i r ö l ü m n e d e n i b e l i r l e n m e si g i b i b i r z o r u n l u l u k h i s s i n i n d ı ş a v u r u m u o l a r a k y a p ı l a n p a t o lo jik ö l ü m s ı n ıf la m a s ı, d i ğ e r ö l ü m n e d e n l e r i v e ş e k ille ri i ç i n d e p a t o l o j i k b i r s ü r e c i n o l m a d ı ğ ı s a n ı s ı n ı d a o r t a y a ç ık a r m ıştır. Ö l ü m d o ğ a l v e y a d o ğ a l o l m a y a n n e d e n l e r e b a ğ lı o l d u ğ u n d a d a , ö l ü m n e d e n i n i b e l i r l e y e m e d i ğ i m i z b ir n e g a t i f o t o p si s ö z k o n u s u o l d u ğ u n d a d a , v a r o l a n p a t o l o j i k d e ğ iş im l e r i n b i r s ı n ı f la m a o l a r a k k a b u l ü m ü m k ü n d e ğ i l d i r v e h e r ü ç d u r u m d a d a p e k a l a p a t o l o j i k d e ğ i ş i m i n b i r b i r i n e b e n z e r o l m a s ı m ü m k ü n d ü r . Ö l ü m m e k a n i z m a s ı a y n ı o la b ilir, a m a ö l ü m n e d e n l e r i v e ö l ü m ş e k l i b i r b i r i n d e n ç o k fa rk lıd ır. B ir İ n g iliz p r o f e s ö r ü n y a ş a d ı k l a r ı n ı b e l k i b i li y o r s u n u z d u r , a m a y i n e l e m e k t e s a k ı n c a o l m a d ı ğ ı n ı d ü ş ü n ü y o r u m . Ö ğ r e n c i l e r e d e r s i n i a n l a t t ı k t a n s o n r a p r o f e s ö r b i r a z d a b i li m fe ls e fe si ü z e r i n e s ö y l e ş i r ö ğ r e n c i l e r i ile.
A n la ttık la rın ın y a rısın ın on
y ıl sonra y a n lış o ld u ğ u n u k a n ıtla y a c a k la rın ı bildiğini a n
cak, h a n g i y a n s ı o ld u ğ u n u b ilm ed iğ in i söyler.
O l a y 1 9 5 0 ’li y ılla r d a y a ş a n m ı ş t ı r . B iz a r tık h e r y ıl a n la t tı k l a r ı m ı z ın b i r s o n r a k i yıl d e ğ iş ti ğ i b i r d ö n e m d e y i z .A d li T ıp B ü l t e n i ’n i n b i li m s e l g e l i ş m e l e r i i z l e y e n b ir d e r g i o l m a s ı iç in v e r d i ğ i m i z e m e ğ i , v e r d i ğ i n i z e m e ğ i b i r li k t e e n g ü z e l b i ç i m d e d e ğ e r l e n d i r e b i l m e k d i le ğ i ile.