1970 Yılında Dünya Kömür Madenciliğine Toplu Bakı;
T u e n ü ERKİN *Dünya kömür üretimi (K. Çin hariç) bir önceki yıla nisbetle 25 milyon ton fazlasıyla 2524 milyon ton'a yükselmiştir. Bu değerin 1765 milyon tonu taşkömür 759 milyon tonu da linyittir. 1968 yılında, grevler dolayısıyle düşen Amerikan taşkömürü istihsalinin tesiriyle toplam dünya üretimindeki düşüş böylece 1969 yılında tekrar artış göstermiş olmaktadır.
1969 yılında. bilhassaA.B.D., Sovyet Rusya, Polonya, üiüney Afrika, Avusturalya, Hindis tan, Çekoslovakya gibi önemli madencilik ülkelerinde büyük artışlar olmuş, buna mukabil, Ba tı Avrupa ülkelerinde üretim bu yıl da düşüş göstermiştir.
Linyit üretiminde ise bilhassa Batı ve Doğu Almanya ile Çekoslavakya ve Polonya ar tış sağlamıştır.
Batı Avrupanın durumu :
Batı Avrupa'da bilhassa Demir - Çelik en düstrisinin gösterdiği büyük artış, nisbeten sert geçen kılş ve hidrolik enerji üretimindeki dü şüş sebebiyle, 1969 yılında kömür tüketimi kıs men stabil kalmıştır. Bazı devletler kömür en düstrisini sübvansiyone etmekte devam etmiş lerdir. Böylece kömür tüketimindeki gerileyiş yavaşlamıştır. Buna rağmen gene de Batı Av rupa ülkelerindeki taşkömür üretimi 1968 e nis betle 19 ımilyon ton düşmüştür. Ortak pazar ülkelerinde bu düşüş 104 milyon ton İngilte re'de ise 9.6 milyon ton olmuştur.
ton artışla 508,7 milyon ton'a yükselmiştir. Tam olarak kullanılmasına rağmen üretilen kömür talebin 16 milyon ton altında kalmıştır. Bütün uzmanların görüşleri 1974 yılında kömür talebi nin 590 milyon ton'a yükseleceği şeklindedir. Amerika kömür üretimindeki bu geri kalışın sebepleri olarak tüketim tahminlermin yanlış yapıldığı ve atom enerjisinin umulan gelişmeyi göstermediği hususları öne sürülmektedir. Bü tün bu sebeblerin dışında işçi teminindeki güç lükler, işçi hareketleri, işçi maaşları ve malze me Hatlarındaki yükselişler gibi daha pek çok faktör mevcuttur.
Doğu Blok ülkelerinin durumu :
Bu ülkelerde taşkömürü üretimi 21 milyon ton, linyit üretimi ise 10 milyon ton artmasına rağmen gene de bilhassa Macaristan, Çekoslo vakya, D. Almanya ve Polonya kömür sıkıntı sı çekmektedir. Polonya ve S. Rusya'da kömür üretimi önemli bir miktarda artış gösterdi. Çekoslovakya'da da bir artış gözükmektedir. Yalnız Macaristan'da bir önceki yıla kıyasla az -bir istihsal düşüşü olmuştur.
Amerika Birleşik Devletlerinin durumu : Cr
Amerika Birleşik Devletlerinde kömür üre timi bir önceki yıla nisbetle yalnız 3.7 milyon
Güney Afrika :
En düşük maliyetle kömür üretilen ülke-Kı-ta'nın en çok kömür üreten ülkesi - olan Güney Afrika Birliğinin üretimi 1969 yılında 52 milyon ton'a yükselmiştir.
Bu ülkede kömür fiatlan, devlet komiserinin kontrolündedir. Uygun jeolojik şartlar, düşük işçi ücretleri ve sjikı kontrol sayesinde bu- ülke dünyada en düşük maliyetle kömür üreten ülke olmaktadır.
1969 ilk yansında ortalama taşkömür mali yeti 2,5 dolar/ton, antrasit maliyeti ise 5.62 do lar/ton olmuştur. İhraç flatı olarak da FOB
'
Taşkömürü Unyit»
»
»
»
E K İ GL.1 ADL O A L §L,I TÜRKİYE özel sektör KÖMÜR ÜRETİMİ 1968 4.768.771 3.433.120 52.550 50.186—
1.856.686 1969 4.683.647 3.580.000 60.260 81.636 30.651 1.940.615 F a r k — 75.124 + 146.880 + 7.710 + 31.450 -t- 30.651 + 83.927* Mad. Y. Müh. T.K.I. ANKARA.
1969 YILI DÜNYA KÖMÜR İSTİHSALİ Memleketlere göre Dttnya kömür istihsali* (milyon ton.)
M e m l e k e t l e r B a t ı A l m a n y a D o ğ u A l m a n y a A r n a v u t l u k Belçika B u l g a r i s t a n D a n i m a r k a , F r a n s a Y u n a n i s t a n İ n g i l t e r e İ r l a n d a İ t a l y a Yugoslavya Hollanda A v u s t u r y a P o l o n y a P o r t e k i z R o m a n y a İsveç İ s p a n y a Spitzfoerg a d a l a r ı N o r v e ç o c a k l a r ı R u s o c a k l a r ı Çekoslovakya M a c a r i s t a n S o v y e t l e r Birliği A f g a n i s t a n H i n d i s t a n Milliyetçi Çin E n d o n e z y a İ r a n J a p o n y a K u z e y Kor© G ü n e y K o r e Moğolistan P a k i s t a n Filipin T a y l a n d T ü r k i y e K u z e y V i e t n a m G ü n e y V i e t n a m Cezayir K o n g o F a s M o z a m b i k N i j e r y a Z a m b i a G ü n e y Af. C u m h u r i y e t ) G ü n e y R o d e z y a A f r i k a T o p l a m G r a l a n d K a n a d a M e k s i k a U.S.A. Kuzey A m e . T o p l a m .. A r j a n t i n Brezilya ŞiU Kolombiya P e r u Venezüella G ü n e y A m e . T o p l a m .. A v u s t u r a l y a Yeni Zelenda O k y a n u s y a T o p l a m ı .. D Ü N Y A Y E K Û N U . .w. 1966 125,97 1,99 — 17,50 0,49 —-50,34 —. 177,38 0,18 0,42 1,13 10,05 0,02 121,98 0,42 6,31 0,04 12,8r 0,43 0,40 26,74 4,36 559,35 439,17 0,14 5,02 67,97 0,32 0,29 51,35 15,50 11,62 1,36 0,09 —. 4,88 3,50 — 162,04 0,05 0,11 0,45 0,30 0,64 0,11 47,94 3,04 52,64 0,03 8,45 2,10 492,55 503,13 0,36 2,14 1,46 2,50 0,12 0,03 6,61 33,86 0,64 . 34,50 .1 757,44 Taşkömürü 1967 112,04 1,79 — 16,44 0,47 — 47,62 — 174,93 0,18 0,41 0,91 8,07 0,01 123,88 0,44 6,72 0,01 12,36 0,43 0,40 25,94 4,06 537,35 451,39 0,15 5,03 68,22 0,21 0,29 47,48 16,10 12,43 1^40 0,07 — 5,03 2,80 — 159,26 0,05 0,13 0,48 0,28 0,20 0,40 49,37 2,74 53,65 0,03 8,25 2,39 508,38 519,32 0,41 2,30 1,39 3,10 0,17 0,03 7,40 35,27 0,58 35,85 1 754,22 1968 112,01 1,58 — 14,81 0,44 •— 41,91 — 166,72 0,17 0,37 0,84 6,66 — 128,63 0,40 6,80 0,02 12,32 0,33 0,40 25,93 4,24 524,73 454,00 0,20 5,02 70,81 0,18 0,30 46,57 16,70 10,24 1^50 0,03 — 4,76 3,00 — 159,31 0,05 0,07 0,45 0,31 — 0,57 51,65 2,96 56,06 0,03 7,94 2,61 500,67 511,25 0,47 2,36 1,48 3,00 0,17 0,03 7,51 40,85 0,59 41,44 1 754,30 1969 111,6 1,5 — 13,2 0,4 — 40,6 — 153,0 0,1 0,3 0,7 5,6 — 134,4 0,4 6,9 0,0 11,7 0,4 0,4 27,0 4,2 512,5 468,0 0,2 4,8 73,3 0,2 0,3 44,5 17,0 10,0 1,5 0,0 — 4,7 3,2 — 159,7 0,1 0,1 0,4 0,3 — 0,6 52,4 3,0 56,9 0,0 7,9 2,8 503,8 514,5 0,5 2,4 1.5 3,0 0,2 0,0 7,6 45,0 0,5 45,5 1 764,7 1966 98,09 249,04 0,31 —. 24,65 1,98 2,57 5,00 — — 1,22 28,16 — 5,28 24,50 0,05 7,14 — 2,65 — — 74,11 25,99 551,90 146,43 — — 2,57 — — 0,46 4,00 0,02 1,00 — 0,17 3,56 — — 11,78 — — — — — —. —. —• — — 1,88 — 3,52 5,40 — 0İ08 — —• — 0,08 22,13 1,99 24,12 739,71 L i n y i t 1967 96,77 242,03 0,43 — 26,74 1,40 2,93 5,27 — — 2,20 25,56 — 4,61 23,92 0,04 8,30 — 2,66 — — 71,36 22,98 538,09 143,82 — • — 2,93 — — 0,36 5,30 0,02 1,06 — 0,33 3,40 —. — 13,40 — — — — — — — — . — — 1,82 — 4,07 5,89 — 0,04 — — — 0,04 23,76 1,81 25,57 726,81 1968 101,52 247,12 0,43 — 28,28 1,20 3,22 5,58 — — 1,73~ 25,90 — 4,18 26,88 0,03 9,05 — 2,88 — — 74,83 22,97 556,63 140,00 — — 4,13 — — 0,34 6,30 0,02 1,25 — 0,30 4,10 — — 16,44 — —. — —. . — — — — . — — 2,04 — 4,37 6,41 — — — — 23,34 1,68 25,02 744,50 1969 107,4 250,5 0,4 — 28,2 1,2 3,0 6,6 — — 1,9 25,2 — 3,7 29,6 0,0 9,2 — 2,8 •— — 78,5 21,4 570,4 140,0 — 9 4,5 — — 0,3 6,5 0,0 1,3 — 0,3 4,3 — — 17,2 — — — .— — — — —. — 1,8 — 4,9 6,7 — — — — 23,0 1,8 24,8 759,1
* Bu rakamlar Glückauf Mecmuasının Jahrgang 106 S. 403/450 30. April 1970 No. 9 dan atanmıştır. .
taşkömürü 5,33 dolar/ton, antrasit ise 10,22 do lar ton olarak tesbit edilmiştir.
Güney Afrika kömür madencileri Birliği, Ja ponya ile 20 - 28 milyon ton kömür satışı için 10 yıllık bir anlaşma yapmışlardır. Ayrıca bil hassa İtalya ve B. Almanya ile de satış için temaslar yapılmaktadır.
Japonya'nın durumu :
Japonya'nın kömüre olan büyük ihtiyacına rağmen üretimi devamlı olarak düşmektedir. Bil hassa demir - çelik endüstrisinde büyük gelişi mi bu ülkenin koklaşabUir kömüre olan ihtiya cını arttırmaktadır. Ancak koklaşabilir kömür rezervlerinin azlığı ve yüksek maliyet sebebiyle üretim arttınlamamakta geniş çapta ithalata gidilmektedir. Nitekim 1969 un ilk 10 ayı 7 milyon ton kömür ithal edilmiştir. ,