31
Hepatit G Virüs belirteçleri pozitif hastalar›n
de¤erlendirilmesi
Süleyman Demirel Üniversitesi T›p Fakültesi1Mikrobiyoloji ve 2Biyokimya Anabilim Dal›, Isparta. Selçuk Kaya1, Buket Cicio¤lu Ar›do¤an1, Recep Sütçü2, Mustafa Demirci1
Türk Mikrobiyol Cem Derg (2007) 37 (1) : 31-34
© 1993 Türk Mikrobiyoloji Cemiyeti / Turkish Microbiological Society ISSN 0258-2171
‹letiflim / Correspondence: Selçuk Kaya Adres / Address: ‹stanbul Cad. No:52 Kat:4/14 32100 Isparta Tel: 246 2112081 Fax: 246 2371762 E-mail: selcuk@med.sdu.edu.tr
ÖZET
Hepatit virusu olarak bildirilen hepatit G virus (HGV)'un patogenezi ve klinik önemi tam netlik kazanmam›flt›r. Bu çal›flmada, HGV RNA pozitif olan befl olgu ile anti-HGV pozitif dokuz olgunun klinik ve biyokimyasal belirtiler aç›s›ndan de¤erlendirilmesi amaçlan-m›flt›r. Sadece HGV infeksiyon belirteçlerine sahip (HGV RNA/Anti-HGV) 5 kifliden hiçbirinde klinik belirti saptanmam›fl ve bu kifli-lerin hepsinde ALT seviyeleri (ortalama: 16.4+3.4) normal s›n›rlar aras›nda tespit edilmifltir. HBV ve HCV ile koinfekte HGV infek-siyonlu hastalarda da hastal›k seyrinde bir kötüleflme tespit edilmemifltir. Sonuç olarak bu bulgular, HGV'nin karaci¤erde masum iz-leyici rolü oynayan bir virus oldu¤u görüflünü desteklemektedir.
Anahtar kelimeler:Hepatit G virusu, klinik bulgu SUMMARY
Hepatitis G virus (HGV) is informed to be hepatitis virus but pathogenesis and clinical significance of HGV infection remains uncer-tain. In this study, it was aimed that 5 cases with HGV RNA positivite and 9 cases with anti-HGV positivite were evaluated for clini-cal symptoms and biochemiclini-cal findings.
Clinical syptom has not been determined none of 5 patients who have only HGV infection markers. Of those all indicated ALT levels as between normal range. An exacerbate in disease course was not indicated in HBV and HCV of coinfection HGV with patients. In conclusion, this findings have supported opinion that HGV plays a role as innocent spectator in liver.
Key words:Hepatitis G virus, clinical symptoms
Evaluation of the patients with positive
Hepatitis G Virus markers
G‹R‹fi
Tan›sal testlerde her geçen gün artmakta olan ge-liflmeler sonucu 1995 y›l›nda tan›mlanan yeni he-patit viruslardan biri hehe-patit G (HGV) virusudur (1). HGV tek sarmall› RNA virusu olup Flavi-viridae familyas›nda bulunur. HGV parenteral ge-çifl gösteren bir infeksiyondur ve hepatit B ve hepatit C ile koinfeksiyonu s›k görülmektedir (2,3). HGV'nin patogenezi ve hastal›k yapabilme kapa-sitesi kesin de¤ildir. ‹lk keflfedildi¤i y›llarda az say›da saptanan fulminan hepatitli olgular d›fl›n-da, pek çok çal›flma HGV'nin hafif klinik bulgu-lar veya hiçbir klinik ve biyokimyasal belirti
oluflturmad›¤›n› göstermifltir (2-6). Bu çal›flmada da, HGV RNA/Anti-HGV antikorlar› pozitif ol-gular›n klinik belirti ve biyokimyasal belirtiler aç›s›ndan de¤erlendirilmesi amaçlanm›flt›r
GEREÇ VE YÖNTEM
PCR ile HGV RNA pozitif olan 5 olgu (yaln›z 1 olgu sadece HGV ile infekte, 2 olgu HBV ve 2 olguda HCV ile koinfekte idi) ile ELISA ile anti-HGV pozitif 9 olgu (4 olgu sadece HGV ile infekte, 3 olgu HBV ve 2 olguda HCV ile ko-infekte idi) çal›flmaya al›nm›flt›r. Kontrol olarak da, sadece HBV ile infekte 10 hasta ve sadece HCV ile infekte 10 hasta çal›flmaya al›nm›flt›r.
32
Selçuk Kaya, Buket Cicio¤lu Ar›do¤an, Recep Sütçü, Mustafa Demirci
Çal›flmaya al›nan kiflilere bilgi verilmifl ve onay-lar› al›nm›flt›r.
Çal›flmaya al›nan kifliler halsizlik, ifltahs›zl›k, yor-gunluk, sar›l›k, kar›n a¤r›s›, kilo kayb› gibi flika-yetler aç›s›ndan sorgulanm›flt›r. Biyokimyasal be-lirtiler aç›s›ndan olgular›n serumlar›nda karaci¤er fonksiyon testlerinden olan ALT seviyeleri otoana-lizör (Abbott Aeroset IL, USA) ile ölçülmüfltür. ‹statistik için Mann Whitney U testi kullan›lm›fl ve p<0.05 anlaml› olarak kabul edilmifltir. BULGULAR
Sadece HGV infeksiyon belirteçlerine sahip (HGV RNA/Anti-HGV) 5 kifliden hiçbirinde kli-nik belirti saptanmam›flt›r. Bu kiflilerin hepsinde ALT seviyeleri (ortalama: 16.6 4.02 U/L) nor-mal s›n›rlar aras›nda tespit edilmifltir. HBV ile koinfekte HGV infeksiyonlu 5 kiflide ve HCV ile koinfekte HGV infeksiyonlu 4 kiflide saptanan klinik belirtileri tabloda verilmifltir. Bu hastalar-da ortalama serum ALT de¤erleri s›ras›yla 49.4 27.05 ve 75.5 60.56 U/L tespit edilmifltir. Sadece HBV ve HCV infeksiyonlu hastalarda or-talama serum ALT de¤erleri s›ras›yla 81.9+57.1 ve 60.8+48.1 U/L olarak saptanm›flt›r. HGV ko-infeksiyonlu HBV ve HCV hastalar›n›n ALT de-¤erleri sadece HBV ve sadece HCV infeksiyon-lu hastalar›n›n ALT de¤erleri aras›nda istatiksel olarak fark bulunmam›flt›r (p>0.05).
± ±
±
TARTIfiMA
Çok yak›n bir zamanda tan›mlanan HGV'nin oluflturdu¤u infeksiyon ve klinik öneminin belir-lenmesi için dünyada birçok merkezde çal›flma yap›lmas›na ra¤men elde edilen bulgular yoruma aç›kt›r. Bu virus ilk etapta hepatit virusu olarak tan›mlanmas›na ra¤men, HGV'nin karaci¤er hasta-l›klar›ndaki etiyolojik rolü halen tart›flmal›d›r (4-6). Deneysel olarak HGV ile infekte edilen iki flem-panzede 10 ve 11 hafta sonra viremi saptanm›fl ve 120 haftal›k izlem periyodunda vireminin sür-mesine karfl›n hepatit oluflmam›flt›r. ‹zlem süre-since haftal›k yap›lan karaci¤er biyopsi örnekle-rinde patolojik bir bulgu görülmemifltir (7). Bizim çal›flmam›zda, sadece HGV ile infekte ol-gularda hiç belirti olmamas› ve karaci¤er fonksi-yon testlerinden serum ALT de¤erleri normal se-viyelerde olmas› HGV infeksiyonunun bir hepa-tit tablosu oluflturmad›¤› veya subklinik bir tab-lo oluflturdu¤u görüflünü desteklemektedir. HBV ve HCV ile koinfekte olan olgularda görülen be-lirti ve biyokimyasal bebe-lirtilerin direk olarak pri-mer hepatit viruslar› olan HBV ve HCV'den kay-nakland›¤›n› düflünmekteyiz.
HGV'nin karaci¤erde hasar oluflturma etkisi, HCV'nin etkilerinden bir hayli uzakt›r. Karaci¤er-deki HGV'nin hasar yapmay›fl› belirgin bir kor proteininden yoksun oluflu ile aç›klanmaya
çal›-Tablo1. HGV’li olgular ve kontrol hastalar›nda klinik belirtiler Belirtiler Sadece HGV n=5 HGV+HBV n=5 HGV+HCV n=4 Sadece HBV n=10 Sadece HCV n=10 Halsizlik/yorgunluk - 5 3 10 8 Sar›l›k - - - 1 -‹fltahs›zl›k - 4 2 7 5
Koyu renkli idrar - - - 1
-Bulant›-kusma - 1 1 2 1
Atefl - - - 1 1
Bafl- Kar›n a¤r›s› - 1 1 2 1
‹shal/kab›zl›k - - - 1
-Kafl›nt› - - - 2
33 fl›lm›flt›r. Bilindi¤i gibi viral nükleoproteinlerin
patogenez ve klinik seyirde önemli etkileri var-d›r. Kor bölgesinin k›sal›¤› humoral ve hücresel immun yan›t›n azalarak, hepatik inflamasyonun olmamas›na veya az olmas›na yol açabilece¤i dü-flünülmüflse de tam olarak do¤rulanamam›flt›r (8). Pessoa ve ark (9) serum ve karaci¤er HGV RNA düzeylerini karfl›laflt›rm›fllar ve HCV'nin aksine HGV'nin karaci¤er/serum oran›n›n çok düflük ol-du¤unu bulmufllard›r. Bunu da iki flekilde aç›kla-maya çal›flm›fllard›r. Birincisi, dolafl›mda HCV ve HGV'nin klirensi farkl› olabilir. Her iki virus sa-dece karaci¤erde ço¤alsa dahi, HCV'nin daha yüksek karaci¤er/serum oran› göstermesi serumda HGV'den daha h›zl› temizlendi¤ini gösterebilir. ‹kincisi, virusun hepatositlerdeki replikasyonunu h›zla serum içine transportu izlemekte ve düflük karaci¤er/serum oran›na neden olabilmektedir. Tucker ve ark (10), HGV'nin primer replikasyon alan›n›n dalak ve kemik ili¤i olabilece¤ini öner-mifl ve hücresel tropizm ayd›nlanana kadar, HGV/GBV-C'yi “kemik ili¤i-dalak virusu (BMS)” olarak da isimlendirmeyi uygun görmüfllerdir. Karaci¤er hasar› olmaks›z›n persistan HGV infek-siyonunun s›k karfl›lafl›lmas›, HGV'nin primer ola-rak hepatotropik olmad›¤›n›, CMV'ye benzer fle-kilde ara s›ra karaci¤eri infekte etti¤ini düflündür-mektedir (11).
Alter ve ark (3, 12) bildirdikleri akut non A-E hepatitli 45 olgudan HGV RNA olumlu bulduk-lar› hafif seyirli 4 olgunun (%9) dokuz y›ll›k iz-lemlerinde, hiçbirinde kronik hepatit geliflmez iken, 3'ü HGV RNA olumlu kalm›flt›r. 3 olguda sar›l›k geliflmifl, halsizlik, bulant› ve ifltah kayb› gibi spesifik olmayan belirtiler gözlenmifltir. An-cak bir olguda 6 ay içinde biyokimyasal iyilefl-me oldu¤u halde, HGV RNA dokuz y›l için olumlu saptanmas›, HGV'yi etken olarak kabul ederken dikkatli davran›lmas› gerekti¤ini ortaya koymufltur.
Transfüzyon al›c›lar›nda hepatit geliflenlerle gelifl-meyenler aras›ndaki HGV infeksiyon oranlar› benzerdir. HGV ile infekte kan al›c›lar›n›n
%75'inde karaci¤er hastal›¤›na iliflkin biyokimya-sal bulgu yoktur. HCV ile birlikte olan HGV in-feksiyonlar›nda karaci¤er fonksiyon testlerinde, klinik bulgularda ve kronikleflmede, tek bafl›na HCV infeksiyonuna göre bir fark yoktur. Bu ol-gularda ALT de¤ifliklikleri HCV RNA ile iliflki-li iken, HGV RNA ile iiliflki-liflkisi bulunamam›flt›r. Ayn› flekilde kronik B ve C hepatitli hastalarda HGV infeksiyonunun klinik bulgular, karaci¤er fonksiyon testleri ve histopatolojisine etkisi olma-d›¤› gösterilmifltir (13-15). HGV'nin HBV ve HCV ile birlikteli¤i s›k görülmesine ra¤men, bu infeksiyonlar›n klinik seyrinde bir de¤ifliklik göz-lenmedi¤i karaci¤er histopatolojisini ve interfero-na yan›t› etkilemedi¤i bildirilmifltir (15). ABD'de yap›lan bir çal›flmada akut HCV'lu hastalar›n %60'›nda kronik hepatit geliflirken, HCV+HGV koinfeksiyonlu hastalar›n %61'inde hepatit geliflti-¤i bildirilmifltir (3).
HGV'nin kronik hepatit, siroz veya hepatoselüler karsinomaya neden oldu¤una dair bir kan›t yok-tur (16). Etiolojisi tan›mlanamayan kronik hepa-tit olgular›ndaki HGV infeksiyonu oran› (%8-17) ile kronik hepatit C (%11-28) ve kronik hepatit B (%10-18) olgular›ndaki oranlar benzerlik gös-termektedir. Kriptojenik siroz nedeniyle karaci¤er orga n nakline giden olgular›n ço¤unlu¤u (%74-78) HGV ile infekte de¤ildir. HGV infeksiyonu-nun organ nakli sonras› hepatit s›kl›¤› veya greft (yama) ömrü üzerine anlaml› bir etkisi saptanma-m›flt›r (1,4,17,18).
Xuezhong ve ark (16), hepatoselüler karsinomal› hastalarda % 27'lik bir oran tespit etmelerine kar-fl›n, bunlar›n sadece % 9'luk k›sm›nda yaln›z HGV infeksiyonu oldu¤unu bildirmifllerdir. Ayr›-ca HGV infeksiyonlu ve HGV infeksiyonsuz has-talar aras›nda klinik gidifl aç›s›ndan bir fark bu-lunamamas›; HGV'nin hepatoselüler karsinomal› ilerlemifl nonB-nonC kronik karaci¤er hastal›¤› için bir majör etiyolojik ajan olamayaca¤› ve hepatoselüler karsinoman›n klinik nedenine HGV'nin etkisinin minimal olmas› gerekti¤ini önermifllerdir.
34
HGV'nin karaci¤erden çok di¤er organlara ilgi duyan ve karaci¤erde “masum izleyici” rolü oy-nayan bir virus oldu¤u söylenebilirse de, etiyolo-jisi tam aç›klanmam›fl hastal›klarla iliflkili olama-yaca¤› ifade edilemez.
KAYNAKLAR
1. Erensoy S. Hepatit etiyolojisinde sorgulanan yeni viruslar. In: K›l›çturgay K, Badur S, (ed). Viral Hepatit 2001, 1. Bas-k›. Viral Hepatitle Savafl›m Derne¤i 2001; 259-273. 2. Leary PT, Muerhoff SA, Simons NJ, et al. Sequence and genomic organization of GBV-C:A novel member of the Fla-viviridae associated with human non A-E hepatitis. J Med Virol 1996; 48: 60-67.
3. Alter MJ, Gallagher M, Morris TT, et al. Acute non A-E hepatitis in the United States and the role of hepatitis G virus infection. New England J 1997; 336; 741-746. 4. Abe K, Edamoto Y, Park YN, et al. In situ detections of hepatitis B, C and G virus nucleic acids in human hepato-cellular carcinoma tissues from different geografic regions. Hepatology 1998; 28: 568-72.
5. Kaymako¤lu S, Türko¤lu S, Demir K ve ark. Kronik ka-raci¤er hastal›¤› ve hepatit G infeksiyonu: Prevalans›, klinik bulgular ve interferon tedavisine etkisi. Viral Hepatit Derg 1997; 2: 90-93.
6. Prati D, Zanella A,Bosoni P, et al.The incidence and na-tural course of transfusion-associated GB Virus C/Hepatitis G Virus infection in a cohort of thalassemic patients. Blood, 1998; 91: 774-777.
7. Bukh J, Kim PJ, Govindarajan S, et al. Experimental in-fection of chimpanzees with hepatitis G virus and genetic analysis of virus. J Infect Dis 1998; 177: 855-862. 8. Xiang J, Klinzman D, Mc Linden J, et al. Characteriza-tion of Hepatitis G virus ( GB-C Virus) particles: Evidence for a nucleocapsid and expression of sequences upstream of
the E1 protein. J Virol 1998; 72: 2738-44.
9. Pessoa MG, Terrault NA, Detmer J, et al. Quantitation of hepatitis G and C viruses in the liver: evidence that hepatitis G virus is not hepatotropic. Hepatology 1998; 27: 877-880. 10. Tucker TJ, Smuts HEM, Eedes C, et al. Evidence that the GBV-C/hepatitis G virus is primarily a lymphotropic vi-rus. J Medi Virol 2000; 61:52-58.
11. Alter HJ. Hepatitis G virus and TT virus. In: Mandell GL, Bennett JE, Dolin R (eds) Principles and Practice of In-fectious Diseases. 5. bask›, Philadelphia: Churcill Livingsto-ne, 2000; 1760-65.
12. Alter HJ, Nakatsuji Y, Melpolder J, et al. The inciden-ce of transfusion associated hepatitis G virus infection and its relation to liver disease. New England J Medi 1997; 336: 747-754.
13. Osaki MY, Sumazaki R, Tsuchida M, et al. Persistence and clinical outcome of hepatitis G virus infection in pedi-atric bone marrow transplant recipients and children treated for hematological malignancy. Blood 1999; 93: 721-727. 14. Saiz JC, Sans M, Mas A, et al. Hepatitis G virus in-fection in fulminant hepatic failure. Gut 1997; 41: 696-699, 1997.
15. Guilera M, Saiz JC, Lopez- Labrador FX, et al. Hepa-titis G virus infection in chronic liver disease. Gut 1998; 42: 107-111.
16. Lei X, Shigeko N, Deng X, et al. GB virus C/hepatitis G virus infection in Chinese patients with hepatocellular car-cinoma. Hepatol Rese 2000; 16: 91-97.
17. Rodriguez-Inigo E, Tomas JF, Garcia de Soria VG, et al. Hepatitis C and G virus infection and liver dysfunction after allogeneic bone marrow transplantation: Results from a prospective study. Blood 1997; 90: 1326-1331.
18. Abe K, Mariyama M, Hayashi S et al. Prevalence of he-patitis G virus infection among patients with liver diseases in Japon. Hepatol Commun 1997; 6:239-248.
