Gram Negatif Bakteriler
Escherichia cinsi Salmonella cinsi Bordetella cinsi Burkholderia cinsi Morexella cinsi Pasteurella cinsi Actinobacillus cinsi Taylorella cinsi Brucella cinsiEscherichia
Salmonella
Klebsiella
Enterobacter
Morganella
Proteus
Providencia
Serratia
Shigella
Yersinia
ENTEROBACTERIACEAE
AİLESİ
Escherichia coli
Escherichia cinsi
Birçok omurgalı canlının ince bağırsağının alt kısmı ve kalın bağırsağında yaşar
Doğumdan birkaç saat sonra yeni doğanların gastrointestinal sistemine kolonize olur
Fırsatçı infeksiyonlar
Farklı suşlar farklı hayvanlarda farklı hastalıklara neden olabilir; patojen apatojen suş ayrımı önemli
Escherichia coli ‘ nin neden olduğu infeksiyonlar
Neonatal septisemi-Kolibasilloz
Sindirim sistemi infeksiyonları
Üro-genital sistem infeksiyonları
(Pyometra, sistit)Mastit
Pnömoni
Ekstra-intestinal infeksiyonlar genelde endojen kaynaklı Gastroenterite neden olan suşlar ekzojen kaynaklı
Lipopolisakkarit yapısında
“O”
antijeni
Flagellar
“H”
antijeni
Polisakkarit yapıda kapsüler “K” antijeni
Protein yapısında fimbrial “F” antijeni
Serolojik sınıflandırma özellikle bağırsak hastalıklarına neden olan suşların tanımlanmasında çok yardımcı
İshale neden olan E. coli türlerinin virulans özelliklerine
göre sınıflandırılması
Enterotoksijen E.coli
---
(ETEC)
Enteroinvaziv E.coli
---
(EIEC)
Enteropatojen E.coli
---
(EPEC)
Enteroagregatif E.coli ---
(EAEC)
Nekrotoksijen E.coli
---
(NTEC)
Enterohemorajik E.coli --- (EHEC)
(Verotoksijen E. coli-VTEC)
O157-H7
İntestinal
Ekstraintestinal
Üropatojen E.coli --- (UPEC)
Enterotoksijenik suşlar:
Çoğunlukla türe özel
Fimbriaları aracılığı ile bağlanır,
Bir ya da daha fazla enterotoksin üretir, Toksinleri ishale neden olur,
Sulu karakterde bir ishal
Enteropatojenik suşlar:
Birçok hayvan türü ve insanda, Mukoid karakterde ishallerMikrovillus tahribatı, emilim bozukluklarına bağlı ishal
Enterohemorajik suşlar:
Shiga toksijenik E. coli / Verotoksijenik E. coli Shiga toksin salgılar
Mikroviluslara yapışarak onları tahrib eder, Toksine bağlı ödem ve kanama
Mukoid-kanlı ishal
8 haftalıktan küçük buzağılarda ishalin en önemli nedenlerinden biri
NEONATAL SEPTİSEMi
Yeni doğan
ANİ ÖLÜM
AKUT-SUBAKUT
Escherichia coli
Kanlı agar
MacConkey agar
EMB agar…
37°C de 24 saat
FAKÜLTATİF
Üreme özelliği
Karbonhidrat fermentasyon özelliklerini belirleyen besiyerleriETİYOLOJİ
Buzağı septisemisine yol açan E. coli
ENTEROTOKSİJENİK (ETEC)* K 99 K 99 + F 41 PİLUS ANTİJENİYeni doğan buzağılarda barsak kanalı STERİL !
doğum sırasında ÇEVREE. coli
Sindirim
Göbek kordonu YAVRU bağırsak florası diğer koliformlar laktobasil zorunlu anaerob ANNEnin vajinal & perianal florasıdoğum sonrasında
1- Bakteriyel interferans
2- Yetersiz pasif bağışıklık
Potansiyel patojenler
Normal flora
GEBE ineklerin DOĞUMA YAKIN dönemde başka bölgeye ya da çiftliğe taşınması
E. coli
Sindirim yolu
Fimbria adezinleri aracılığı ile ince bağırsak epiteline kolonizasyon
Sıvı salgılanmasına neden olan enterotoksinlerin salgılanması Şiddetli-sulu ishal
Spesifik reseptörlerin bulunmadığı konak türlerinde infeksiyon oluşmaz;
Reseptörler sadece belirli yaşlarda bulunabilir;
ya da reseptörler hayatın ilk birkaç saatinde bulunabilir
KLİNİK BULGULAR
AKUT (Enterotoksemik form)
doğumdan sonraki 2-6 saatte ÖLÜM
SUBAKUT (Septisemik form)
pis kokulu diare
dehidrasyon
ateş
halsizlik
iştahsızlık
KORUMA
* HİJYEN
* KOLOSTRUM
* HİPERİMMUN SERUM
* AŞI
K 99
yerel
gebeliğin son döneminde gebelere
Kuzu kolibasillozu;
Domuz yavrularında kolibasilloz;
1-8 günlük hayvanlarda
enterotoksemik ve septisemik
10 günlük-3 haftalık domuzlarda
süt ishali
6-16 haftalık domuzlarda
ödem hastalığı
Taylarda kolibasilloz
doğumu takiben
birkaç saat içinde
şiddetli ishal
Kanatlılarda;
Embriyonal ölüm, koligranuloma,
hava kesesi yangısı vb.
Sığır akut mastit
Kedi-köpek
Extraintestinal infeksiyonlar
pyometra,
E. coli O157 : H7
Sağlıklı sığırların bağırsakları
Bulaşma
Sindirim
• çiğ ya da az pişirilmiş et ve kıyma • pastörize edilmemiş süt ürünleri • dışkıyla kontamine su ve sebze
Şiddetli İshal
Hemolitik Üremik Sendrom
EHEC=VTEC
SALMONELLA
Enterobacteriaceae familyasında
Antijenik yapıları identifikasyonda !!!
Kaufmann-White şeması; ~2500 serovar
Somatik “
O
” antijenleri,
Flagellar “
H
” anijenleri
Yüzeysel “Vi” antijenleri
(Vi):d:-Salmonella bongori,
Salmonella enterica
S. enterica subsp. enterica
(+ 5 alt tür)Salmonella enterica subsp enterica serovar Abortus equi
=
Salmonella Abortusequi
Gram negatif, çomak Kapsülsüz
Hareketli (S. Pullorum ve S. Gallinarum hariç)
Laktoz fermente etmeyen (S. Arizonae ve S. Diarizonae hariç)
ETİYOLOJİ
Kanlı Agar
MacConkey Agar
Salmonella Shigella (SS) Agar
Hektoen Enterit Agar
Ksiloz Lizin Deoksikolat (XLD)
Agar
üreme özelliği
37°C de 24-48 saat
Laktoz fermentasyon özelliği H2S oluşturma özelliği
30
Kontamine örneklerden ilk izolasyonda seçici-zenginleştirici besiyerleri
Ön zenginleştirme** seçici-zenginleştirici sıvı besiyerlerine ekim seçici/ayırtıcı katı besiyerlerine ekim identifikasyon www.flickr.com/photos/micodude
31
O-1 fajı lizis Biyokimyasal testler
Moleküler testler - PCR
cins düzeyinde
düşük ısıya dAYANIKLI !
soğukta saklanan gıdalarda uzun süre CANLI
GIDA ZEHİRLENMESİ
Omurgalıların gastro-intestinal sistemine yerleşir
Evcil ve yabani hayvanlarda, özellikle kuşlarda asemptomatik taşıyıcılık
Hayvansal kaynaklı yemler & kontamine su, önemli infeksiyon kaynakları
Gübre, toprak ve diğer çevre elemanlarında uzun süre canlı kalabilmesi
Portörlük
ATLARIN SALMONELLA
ABORTUSU
EPİDEMİYOLOJİ
infeksiyon kaynağı
ABORT yapan KISRAK
genital akıntı
aborte fötus
dışkı
bulaşma
SİNDİRİM
(infeksiyonu geçiren kısrak uzun süre PORTÖR)
KLİNİK BULGULAR
ABORT
Gebeliğin her döneminde olabilir
son döneminde (7-8. aylar)
Son dönemde infeksiyon şekillenirse, yavru canlı doğabilir;
ishal ve solunum güçlüğü, poliartrit septisemi, ölüm
37
TANI
- KLİNİK
- NEKROPSİ
- LABORATUVAR TANI
1- KÜLTÜR
2- HAYVAN DENEYİ gebe kobay…….. IP……abort
AGLUTİNASYON testi
Sağlıklı AT
O- antijenine karşı düşük
düzeyde antikor VAR
1/1000 ve üstü POZİTİF
H- antijenine karşı
KORUMA
Genel önlemler
Abort yapan kısrak
bAĞIŞIK
PORTÖR
KOYUNLARIN
SALMONELLA ABORTUSU
EPİDEMİYOLOJİ
infeksiyon kaynağı
ABORT yapan KOYUN-KEÇİ
vajinal akıntı
(ilk hafta-1 ay)aborte fötus
dışkı
bulaşma
SİNDİRİM
ÇİFTLEŞME KONJUNKTİVA SOLUNUMKLİNİK BULGULAR
ABORT
geç dönemölü doğum
normal doğum
birkaç saat içinde septisemi
nedeniyle ölüm
TANI
- KLİNİK
- NEKROPSİ
- LABORATUVAR TANI
1- KÜLTÜR
2- HAYVAN DENEYİ3- SEROLOJİK TANI
AGLUTİNASYON testi ELISA CF testi Antikor titreleri abortu takiben2-3 ay sonra saptanamayacak seviyelere düşüyor
AGLUTİNASYON testi
Sağlıklı KOYUN
O- ve H antijenine karşı
antikor VAR
KORUMA
Genel önlemler
AŞI
doğuma 2 ay kala
5 ml SC
46
Bordetella cinsi
Bordetella bronchiseptica B. avium B. pertussis B. parapertussisKÖPEK
Çok bulaşıcı, akut ya da kronik, trakeanın ve bronşların yangısı
Kedi, sıçan, at, domuz, deniz memelileri, koala, insan….
Kennel Cough* – Köpeklerin infeksiyöz trakeobronşiti
Solunum yolları siliar epitel hücrelerine yapışırlar ve siliostaz ve solunum yolu infeksiyonları
47
pansiyon, hayvan hastaneleri, barınak gibi yerlerde bir arada yakın tutulma
İnfekte köpekler
Asemptomatik taşıyıcı köpekler
İyileşen köpekler (3 ay kadar devam edebilir)
Epizootiyoloji
Solunum yolunda bulunabilen bir mikroorganizma; ancak köpeğin solunum sistemi etkenin infeksiyon oluşturmasına izin vermez………aşırı kalabalık ortam, yoğun toz, aşırı soğuk, sigara dumanı, yetersiz havalandırma gibi stres faktörleri
solunum yolu sekresyonları ile çevreye saçar
Solunum yolu &
Oyuncaklar, mama kapları gibi ortak kullanılan kotamine malzemeler
48
İnkubasyon süresi 5 ile 14 gün
solunum yolunda mukus birikimi;
aşırı heyecan ve aktivite ile artan kuru, sert öksürük nöbetleri ve burun
akıntısı
öğürme ve mukusu soluk borusundan atabilme amacıyla kusma
49
Transtrakeal aspiratlar, nazal ve trakeal sıvablar Pnömonik akciğer Kültür Kanlı agar MAcConkey agar Smith-Baskerville besiyeri 37C
aerob (Fakültatif anaerob)
Koruma-Kontrol ve Tedavi
hafif klinik belirtilerde kendi kendine iyileşme & şiddetli klinik belirtilerde antibiyotik tedavisi hasta hayvanların izolasyonu
fomitlere dikkat
infeksiyon saptanan yerlerin dezenfeksiyonu Aşı
50
Morexella Cinsi
memeli hayvanların deri, mukoz membranları ve konjunktivalarına yerleşir
Gram negatif, hareketsiz, aerob, kokobasiller (pleomorfik)
Morexella bovis, M. ovis
51
Morexella bovis infeksiyonu
(İnfeksiyöz Sığır Keratokonjunktivit, Pembe Göz Hastalığı, Pink eye)
İnfekte sürülerde önemli
ekonomik kayıplar
Büyüme ve süt veriminde düşüş Tedavi masrafları
Gözlerde bozulma
Geçici körlük
Özellikle yaz ve sonbahar başı
2 yaş ve üzeri sığırlar daha dayanıklı
52
İnfekte hayvanlar ve asemptomatik-taşıyıcı hayvanlar Göz ve burun akıntıları
Kontamine fomitler
İneklerin yeni doğmuş buzağılarını yalamaları
Musca autumnalis
u.v .ışığı, toz, rüzgar, yüksek çevresel amonyak düzeyi gibi oküler irritanlar ve diğer oküler infeksiyonlar
53
Klinik bulgular
lakrimasyon
blefarospazm (göz kasılması)
fotofobi
konjunktival ödem
korneada ülserleşme- apseleşme
korneada bulanıklık
keratit
4-6 hafta içinde iyileşme tek göz ya da iki gözde de olabilir inkubasyon süresi 3-5 gün körlük54
Tanı
İnfekte ineklerin gözyaşı akıntısından sıvab
konjunktivadan sıvab
2 saat içinde
kanlı agar
Floresan Antikor TestiTedavi
Antibiyotik tedavisi (oksitetrasiklinler)
Okuler irritasyonun engellenmesi
55