tclakya göçmen
ı v ı m ı _olçu vm
Halkevi T r a k y a g ö ç m e n evleri proje m ü s a b a k a s ı n d a k a z a n a n eserin r a p o r u
T r a k y a g ö ç m e n e v l e r i p r o j e s i n e b a ğ l ı t a f s i l â t : 1 B i n a l a r ı n a r s a y a k o n u l u s u n d a , r ü z g â r v e g ü - n e ş i s t i k a m e t i g ö z ö n ü n d e t u t u l m u ş t u r .
A - T r a k y a d a Ş i m a l , - K a r a d n i z s a h i l l e r i a ç ı k - tır, n i s p e t e n y ü k s e k l i ğ i a z o l a n d a ğ l a r , M a r m a r a h a v z a s ı n ı k a p l a r , b u s e b e p t e n , Ş i m a l r ü z g â r l a ı ı k a r v e y a ğ m u r l a b i r l i k t e e s d i ğ i n d e n ş i m a l e k a p ı v e p e n ç e r e a ç ı l a m a z . Y e r l i l e r e v l e r i n ş i m a l y ü z - lerini k o r u m a k için ç a r e a r a r l a r .
B - Ç a r e - K e r p i ç e v l e r i n ş i m a l y ü z ü n e b i r k e r p i ç d u v a r d a h a y a p m a k .
C - B u d u v a r ı , - T r a k y a d a h e m e n h e r k ö y - d e o r m a n l ı b u l u n a n m e ş e d a l l a r i l e h a s ı r ö r g ü ş e k l i n d e ikinci b i r s i p e r l e k a r v e y a ğ m u r u n fır- t ı n a h a l i n d e d i r e k t o l a r a k d u v a r l a r a v u r m a s ı n ı n ö n ü n e g e ç m e k .
D - E s a s p e n ç e r e v e k a p ı l a r ı C e n u b a a ç m a k .
T i p II - İstenilen k ü ç ü k e v n ü m u n e s i d i r . D u - v a r l a r kerpiç, çatı s a m a n l a örtülüdür. Dilenir- se, kiremit d e olabilir. Bu şekilde köylü (çatı m a k a s l a r ı n ı k e n d i k e n d i n e ( m e ş e dallarile ya- p a b i l m e k için) s a m a n örtülü çatı k u l l a n m a ğ a mec-
b u r d u r .
Kerpiçi i l k b a h a r d a rutubetli olan y e r d e n d o ğ r u d a n d o ğ r u y a kesip çıkarabilir.
D ö ş e m y i t a h t a d a n y a p m a k v e a r a y a h a v a boşluğu b ı r a k m a k tercih o l u n u r bir inşaat şekli ise d e ekseriya köylüler f a b r i k a tahtası için p a - ra b u l a m a z l a r . ( T r a k y a d a t a h t a d ö ş e m e köyler- d e 1 / 9 0 n i s b e t i n d e d i r . )
II N u m a r a l ı tipte d ö ş e m e zenginleştirilmiştir.
1 n u m a r a l ı tipte ise yere çakıl d ö ş e n m e s i üzerine saf kil v e k ö m ü r t o z u n d a n d ö ş e m e yepılmıştır.
Yalnız b u şekilde erazinin m ü h i m bir kısmı es- ki nehir y a t a ğ ı olan T r a k y a n ı n k u m l u t a b a k a - l a r ı n d a n kil t a b a k a l a r ı n a - ç a t l a k l a r d a n istifade e d e r e k - y a ğ m u r suları çıkabilir, b u n u n ö n ü n e g e ç m e k için çakıl taşları ile d r e n a j v e geniş taş- larla d a bir k a n a l yapılmıştır.
Bina çatı a r a s ı n a terastan v e a r k a t a r a f t a n t a v a n o l m a d ı ğ ı n d a n çıkılabilir, b u r a y a zahire k o n a c a k t ı r .
H e l â : K ö y l e r i m i z d e en m ü h i m bir d e r t olan helâ meselesi b u r a d a ö n p l â n a alınmıştır.
H e l â zemini yine kille karışık k ö m ü r tozu t a b a k a s ı d ı r . ( T r a k y a d a k ö m ü r b u l u n u r ) .
H e l â b o r u s u t a h t a oluktur, içi dışı ziftle izole dilmiştir. B u r a d a n fosseptiğe a k a n m e v a t k o k u - sunu yine ayni şekilde y a p ı l m ı ş bir h a v a b a c a s ı çekip alacaktır.
T r a k y a d a su b o l o l d u ğ u n d a n b u iş için ayrı bir şekil düşünülm/emişse d e helâ ç u k u r u d o l u n c a y a n ı n a bir çukur a ç ı p diğerini m u v a k k a t e n kö- m ü r tozu ile k u r u t u p k a p a d ı k t a n s o n r a halile ter- kedilecektir.
ikinci v e üçüncü ç u k u r l a r doİuncıye k a d a r ilk ç u k u r d a k i m a d d e l r i n m i k r o p v e k o k u s u ( a s - garî bir a y ) m a h v o l u r , b u n d a n sonra ç u k u r d a k i m e v a d ı b a ş k a bir y e r e g ö t ü r m e k v e y a g ü b r e ola- rak istimal e t m e k m ü m k ü n d ü r .
1 N u m a r a l ı tipte iki o d a v a r d ı r , birisi otur- m a k y e m e k y e m e k v e misafir için, diğeri d e y a t - m a k içindir. O c a k h e r iki o d a y ı d a ısıtacaktır.
1 N u m a r a l ı tipi köylü kapı pefnçere hariç k e n d i k e n d i n e yapabilir.
T i p II. - b u r a d a b i n a b ü y ü d ü ğ ü n d e n diğer iki ihtiyaçlara d a yer verilmiştir.
Bina iskeleti ahşaptır, altı b o d r u m olan bi- nayı ( k ö y l ü l e r şehiri d a i m a c e n u b a b a k a n y a - m a ç l a r a k o y d u k l a r ı n d a n ) bir teras ü s t ü n e etüt e t m e k d o ğ r u g ö r ü l m ü ş t ü r .
K e r p i ç yerine ahşapı ( e k s e r i y a M a r m a r a havzası halkı k u l l a n a c a ğ ı n d a n ) gerek g ü n e ş v e gerekse Sirok denilen C e n u p r ü z g â r ı n d a n evin ö n cephesini k o r u m a k için çatı teras ü s t ü n d e aşağıya d o ğ r u indirilmiştir.
E v i n altı ağıl, ahır v e y a ziraat âletleri için h a n g a r olabilir.
Y u k a r ı k a t t a k i a h ı r kıymetli k o ş u h a y v a n ı varsaki (ki her köylü h e m e n h e m e n bir h a y v a n a sahiptir) d ü ş ü n ü l m ü ş t ü r . Esas ahır değildir.
B ö y l e bir h a y v a n yoksa, burası o d a olabilir, s o f a d a o c a k b u l u n m a s ı n a r a ğ m e n ayrı bir mut- fak yeri düşünülmüştür, helâ birinci tipin ayni- dir. Bina her n e k a d a r iki katlı g ö r ü n ü y o r s a d a Şimalî olan cephesi bir katlıdır, ç ü n k ü aksi tak- tirde şimal rüzgârlarına v e b u rüzgârla karışık gelen k a r v e y a ğ m u r serpintilerine karşı binanın içinde b ı r a k m a k i m k â n s ı z o l u r d u .
Eser krokidir. Yapılacağı y e r e v e dileklere g ö r e y e n i d e n etüt edilmeli v e d e t a y l a r ı çizilmeli, nasıl y a p ı l a c a ğ ı k ö y l ü y e y e r i n d e gösterilmelidir.
