Alt solunum sistemi akciğerlerde akut infeksiyona neden olan bu
virus SARS-CoV2 olarak isimlendirilmiş, yaptığı hastalık
CORONAVIRUS-19 or COVID-19 anılmaktadır.
2019 sonu – 2020 başında Çin’nin Wuhan şehri kaynaklı, tüm
dünyada bir pandemiye dönüşmüştür. Mortalite oranı % 2 dir.
Genomic dizilimi tek zincirli RNA virusu olduğunu göstermektedir.
Genomda 30.000 kadar nükleik base bulunmaktadır (İnsan
genomunda 3.2 milyar).
COVID-19 zatüreye (pnömoni), şiddetli akut solunum yetmezlik
Coronavirusler akciğerlerdeki Angiotensin
Converting enzyme 2 (ACE2) enzimine karşı afinite
göstererek onunla etkileşmesi sayesinde akciğer
hücrelerine nüfuz etmektedir. Bu enzim miktarı çok
olan kişilerde virus enfeksiyonu daha ciddi
gelişmektedir. Bilindiği üzere bu enzimi inhibe eden
ilaçlar antihipertansif amaçla kullanılır. Bu ilaçları
kullanan kimselerde beklenenin tersine infeksiyonun
daha şiddetli olduğuna dair tartışmalar
süregelmektedir. Ancak asla bu ilaçları kullanan
hastaların ilacı birdenbire bu nedenle kesmeleri
önerilmez. Bu durum ani beklenmedik kalp yada
GÜNÜMÜZDE DENENEN İLAÇ ETKEN MADDELERİ
Remdesivir Gilead
Remdesivir nükleotid analogu olan yeni bir antiviral ilaçtır. Gilead Sciences
firması tarafından Ebola viruse karşı geliştirilmiştir. Mers ve Sars gibi diğer
coronavirüslere karşı etkili olduğu için COVID-19’a karşı denemelere
Virüsun RNA polimeraz enziminin doğal substrası
Remdesivir trifosfate
Virusün RNA polimeraz enziminin (RNA’ya bağımlı RNA-polymerases =RdRp) yalancı substratı (inhibitörü)
Favipiravir (Avigan) :
6-Fluoro-3-hydroxy-2-pyrazincarboxamide
Favipiravir,
(=favilavir) Toyama Chemical (Fujifilm group) bir Japon firması
tarafından RNA viruslerine karşı geliştirilmiştir. Influenza (Grip) virusu, Batı Nil
virusu, sarı ateş virusü ve bazı flavivirüslere karşı etkilidir. Tüm dünyada Corona
viruse karşı test edilmekte, ancak halen yeterince etkili olduğunu kanıtlayan klinik
bulgulara ulaşılamamıştır.
Favipiravir tautomeric etki ile amid formuna dönüşmektedir. Bu formu hücresel
enzimler tarafından trifosforilize edilir, bu aktif form (T-705 ribofuranozil trifosfat)
RNA polimerazın yalancı substratıdır.
KLOROKİN
Klorokin, sıtmanın etkin olduğu bölgelerde sıtmayı önlemek ve tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Bazı sıtma tipleri, dirençli soylar ve karmaşık vakalar tipik olarak farklı veya ek ilaç gerektirir.
İlaç romatoid artrit, lupus eritematozus ve bağırsakların dışında meydana gelen amebiyaz için kullanılabilir. Ağız yoluyla alınır. Ayrıca 2020 itibariyle COVID-19 enfeksiyonlarını tedavi etmek için deneysel
HİDROKSİKLOROKİN PLAQUENIL
Klorokinden farklı olarak taşıdığı hidroksil grubu nedeniyle toksik etkisi daha azalmıştır. Remdesevir ile combine halde denenmektedir.
2-[[(4RS)-4-[(7-Chloroquinolin-4-yl)amino]pentyl]- (ethyl)amino]ethan-1-ol sulfate.
Hydroxychloroquine (HCQ), sıtmaya karşı koruyucu olarak kullanılmaktaydı.
Bundan başka rheumatoid arthritis ve lupus hastalığında kullanılır. Coronavirus’e karşı akciğerlerde oluşturduğu inflamasyonu engellemesi sebebiyle deneme
Meflokin HCl
(RS)-[2,8-Bis(trifluoromethyl)quinolin-4-yl][(2SR)-piperidin-2-yl]methanol hydrochloride
Meflokin, ticari adi Lariam. Orta şiddetdeki sıtma hastalığına karşı
kullanılmakta idi. Diğer klorokin türevlerinde olduğu üzere akciğerlerde inflamasyonu giderici etkileri nedeniyle kullanılması denenmektedir.
Azitromisin bir antibiyotiktir ve bacterial infeksiyonlarına karşı kullanılmaktadır. Türkiye de klorokinlerle birlikte kombine halde Fransa’da kullanılmaktadır. Antibakteriyel etkili azitromisin nib burada nasıl etkili olduğu bilinmemektedir.
Ivermectin uyuz başta olmak üzerte bazı diğer paraziter infeksiyonlara karşı kullanılmakta idi. Avustralya da yapılan çalışmalarda Covid-19 üzerinde öldürücü etkisi olduğu in vitro gösterilmiştir.
Umifenovir (ticari adı Arbidol) is an antiviral treatment for influenza infection used in
Russia and China.
Umifenovir indol halkası taşır, 25 yıldır Rusya da ve 2006 dan beri Çinde influenza yada diğer solunum sistemi infeksiyonlarında kullanılmaktadır. Umifenovir membrane geçişini inhibe eder. Virüsle hedef alınan akciğer hücreleri arasındaki kontağı engeller. Ayrıca immün sistemi uyararak interferon oluşumunu artırır ve makrofajların fagositik etkilerini stimule eder.
Camostat Mesilat
Kamostat veya camostat bir serin proteaz inhibitörüdür. Serin proteaz enzimleri vücutta
çeşitli fonksiyonlara sahiptir ve bu nedenle kamostatın çeşitli kullanım alanları vardır. Camostat'ın Calu-3 akciğer hücrelerinin COVID-19'dan sorumlu virüs SARS-CoV-2 tarafından enfekte edilmesini önemli ölçüde azalttığını gösterilmiştir.
N,N-Dimetilcarbamoil metil 4-(4-guanidinobenzoiloxy)phenyl asetat metan sülfonat tuzu.
N4-Hydroxycytidine bir ribonucleoside analoğudur. N4-hidroksicitidine 1980 yılında
keşfedilmiş Venezuelan equine encephalitis virus ve human coronavirus
HCoV-NL63 karşı in vitro test edilmiştir. Pro-drugdır. Ribozun 5’ konumu üzerinden trifosforilize
isopropyl esteri (EIDD-2801) virüslere olan geniş spektrumu nedeni ile bugün Amerika da
coronavirus pandemisinde inceleme altındadır.
Substrate : Cytidine triphosphate
Ruxolitinib Jakafi Jakavi (Phosphate salt)
(3R)-3-cyclopentyl-3-[4-(7H-pyrrolo[2,3-d]pyrimidin-4-yl)pyrazol-1-yl]propanenitrile fosfat
Tyrosine kinase JAK1 ve JAK2 inhibitörüdür. Nedeni bilinmeyen idiyopatik miyelofibrozis hastalığına karşı kullanılır. COVID-19 un neden olduğu immun bozuklukları durdurmak amacıyla immunomodulator olarak denenmesi planlanmaktadır.
Interferon beta-1a
Interferon beta-1a (= interferon beta 1-alpha) interferon ailesinin multiple sclerosis (MS)
tedavisinde kullanılan bir üyesidir. Memeli hücreleri tarafından hastalık sırasında çok daha fazla üretildiği bilinmektedir. Rekombinant teknolojisi ile E. Coli ye ürettirilir. Gribal infeksiyonlarda bağışıklık sistemine destek olurlar.
KAYNAKLAR :
Foye's Principles of Medicinal Chemistry Publication Date: March 8, 2012 ISBN-10: 1609133455 ISBN-13: 978-1609133450 Edition: Seventh, North American Edition Pharmaceutical Chemistry, David G. Watson (Author) Publication Date: February 18, 2011 ISBN-10: 0443072329 ISBN-13: 978-0443072321 Edition: 1
Antiviral Drugs - Faten Al-Sadek Slide Share
Wilson and Gisvold's Textbook of Organic Medicinal and Pharmaceutical Chemistry Publication Date: March 2, 2010 ISBN-10: 0781779294 ISBN-13: 978-0781779296 Edition: Twelfth, North American Edition