PORSELEN LAMİNATE VENEER (SERAMİK VENEER)
RESTORASYON UYGULAMALARI
Prof. Dr. Sadullah Üçtaşlı
Porselen (Seramik) Veneer
anterior dişlerin bukkal yüzeyinde,
özellikle mine seviyesinde,
diş kesimi gerçekleştirildikten sonra, laboratuvarda hazırlanan
porselen veya seramik restorasyonun,
ait olduğu diş yüzeyine, adeziv sistem ve
ışık ile sertleşen (veya dual sertleşen) kompozit rezin yapıştırma simanı
ile bağlanması ile elde edilir.
Adeziv simantasyon tekniği uygulandığı için,
seramik veneer restorasyon bağlanan restorasyon adını alır.
Seramik veneer veya
Porselen laminate veneer restorasyonlar:
Koruyucu (konservatif) tedavi tekniğidir.
Uzun süreli klinik başarıları:
prepare edilen mine yüzeyine, mikromekanik bağlanma;
silika içeren seramik restorasyon iç yüzeyine, mikromekanik ve kimyasal bağlanmaları
ile açıklanır.
Kor yapılarına göre,
yüksek dirençli seramik sistemleri:
1. Silika-esaslı estetik ↑
(HF asit ile pürüzlendirilebilen + silan)
► Leucite-kuvvetlendirilen feldspathic (IPS Empress)
► Lithium-disilicate cam-seramik (IPS Empress2)
2. Silika-esaslı olmayan
(HF asit ile pürüzlendirilemiyen - silan)
► Aluminyum oksit esaslı (In-Ceram)
► Zirkonium oksit esaslı (Lava, Cercon)
kırılma dayanıklılığı ↑
Porselen laminat veneer restorasyonlar:
laminate: yaprak şeklinde, ince tabaka şeklinde
►platinum foil tekniği
►refraktör day tekniği
●feldspathic porselen (toz+likit)
Calamia JR. Porcelain laminate veneers: Reasons for 25 years of success.
Dental Clinics North America 51: 399-417, 2007
Seramik veneer restorasyon:
mum modelaj tekniği ile
silika esaslı seramik tabletlerin
ısı ve basınç altında şekillendirilmesi ile elde edilir.
►Leucite-kuvvetlendirilen feldspatik (IPS Empress)
►Lithium-disilicate cam-seramik (IPS Empress 2)
*daha iyi marjinal uyum,
*simantasyon öncesi kırılmaya karşı daha dirençli
→
Seramik veneer restorasyon:
CAD/CAM
(Computer Assisted Design/Computer Assisted Manufacture)
tekniği ile
silika esaslı seramik tabletlerin şekillendirilmesi ile elde edilir.
Seramik veneer restorasyon,
hazırlanan diş dokusuna bağlanmadan önce, kırılmaya karşı düşük dayanıklıdır.
Mine dokusuna bağlandıktan sonra, kırılmaya karşı yüksek dayanıklıdır.
Restorasyonun provası veya simantasyon sırasında, tutarken dikkatli olunmalıdır!!!
►vakanın planlanması
Göze hoş görünmeyen, ön grup dişlerin,
estetik iadesi için,
porselen veya seramik veneer restorasyonlar uygun tedavi seçeneğidir.
Ø koyu renklenmeler: tetrasiklin, fluorosis, Ø şekil ve form bozuklukları: konik diş,
Ø diestama, Ø çapraşıklık,
Ø insizal kırık …..
Diş kesimi (preparasyon):
Mine seviyesinde:
preparasyon derinliği, servikale doğru 0.4mm insizale doğru 0.8mm
Subgingival marjin OLUŞTURULMAZ!!!
Keskin iç açıları olmayan, pürüzsüz preparasyon (yüksek stres alanı oluşmasını engeller).
Bitiş çizgilerinin, belirgin olması:
laboratuvar çalışmasını ve restorasyonun yerine kontrollu oturmasını sağlar.
Diş kesimi (preparasyon):
İnsizal kesim: 4 farklı şekilde bitirilir.
Diş kesimi (preparasyon):
Proksimal bitiş çizgisi:
komşu diş ile var olan kontakt korunmalıdır.
Servikal bitiş çizgisi: 0.4 mm derinlikte İç açıları yuvarlak, chamfer basamak
*restorasyon marjinlerinde stres azaltılmasını
*restorasyonun daha iyi uymlandırılmasını sağlar
*supragingival marjin,
adeziv simantasyon başarısı için gereklidir.
►konservatif diş kesimi:
diş kesiminin mine sınırları içinde kalması tavsiye edilir.
*
güvenilir, mikromekanik kilitlenme*
minenin yüksek elastisite modülüporselen-seramik ≥ mine > dentin
Ölçü:
Geleneksel yöntem:
Koyu ve akıcı kıvamlı
silikon esaslı ölçü materyalleri ile
tek aşama veya çift aşamalı teknik ile
Geçici restorasyon:
Akrilik veya kompozit rezin
restoratif materyallerden hazırlanır.
Prepare edilen diş yüzeyine
tek nokta, asit jel uygulaması ile gerçekleştirilir
Klinik prova (try-in)
Prepare edilen diş yüzeyi ıslak iken, restorasyon yerine yerleştirilir.
Komşu dişler ve/veya restorasyonlar ile, renk uyumu, konturu değerlendirilir.
Açık renk ve ince veneer:
ışıkla sertleşen kompozit rezin yapıştırma simanı Koyu renk ve kalın veneer:
dual sertleşen kompozit rezin yapıştırma simanı
►uygun seramik seçimi
silika-esaslı seramik veneer restorasyonlar
►
renk tonu
►
yüzey yapısı
►
yarı şeffaflık (translüsensi)
doğal diş yapısını taklit eden
en estetik restorasyon seçimidir.
ADEZİV SİMANTASYON (BAĞLANMA İŞLEMİ)
İÇİN GEREKLİ MATERYALLER:
►seramik pürüzlendirme asidi (HF asit)
► silan
► adeziv sistem (dentin bağlayıcı ajan)
► kompozit rezin yapıştırma simanı
► ışık kaynağı
QTH (Quartz Tungsten Halogen)
LED (Light Emitting Diode)
ADEZİV SİMANTASYON
asitle pürüzlendirme asitle pürüzlendirme
bağlayıcı ajan bağlayıcı ajan kumlama
asitle pürüzlendirme silan
bağlayıcı ajan
kompozit rezin siman Restorasyon iç
yüzeyinde Diş yüzeyindeDiş yüzeyinde
Seramik veneer restorasyonun
renk uyumuna etki eden faktörler:
►Restorasyonun altında yer alan,
diş kesimi gerçekleştirilen dişin rengi !!!
* koyu renk-beyazlatma tekniği
* mevcut restorasyonun değiştirilmesi
►Tercih edilen kompozit rezin yapıştırma simanı * etkisi %10’dan az
* ışıkla sertleşen (√) ; dual sertleşen (amin ?)
►Tercih edilen porselen veya seramik materyali
* prova sırasında renk uyumu problemi → yenilenmeli
2 dakika, % 9.6 HF asit jel ile restorasyon iç yüzeyi pürüzlendirilir, su ile yınanır, asit jel uzaklaştırılır.
Yapıştırma simanının tutunacağı yüzey alanı artar.
mikromekanik tutuculuk artar
Cam-seramik sistemlerin yapısal farklılığına bağlı farklı pürüzlendirme modeli gözlenir.
2 dakika HF asit ile pürüzlendirme, cam matriks yapıyı uzaklaştırır ve kristalin yapı açığa çıkar.
HF asit cam matriksi çözer ve açığa çıkan kristalin yapı tutucu yüzey oluşturur mikromekanik
bağlanma için yüzey alanı artar.
Temel kristal faz: leucite
Temel kristal faz: lithium disilicate
Lithium disilicate cam-seramik
, yüksek miktarda kristalin faz içerir.Başka bir deyişle, artan yüzey alanı,
bağlanma kapasitesini ve mekanik özellikleri artırır.
Güvenilir rezin bağlanması, mikromekanik kenetlenme ve kimyasal bağlanmaya bağlıdır.
Silan, 2 fonksiyonlu moleküldür.
Bir yandan, silikon dioksit bağı ile seramik yüzeyindeki OH grubu ile; diğer yandan, rezinin organik matriksi ile kopolimerize olur ve kimyasal bağlanmayı sağlar.
Silan uygulaması, adezyon için gerekli olan, seramik yüzeyinin ıslanabilirliğini artırır.
►ilk 5 saniye ışık uygulaması ile ilave
bitirme ve cilalama işlemine gerek kalmaz !
►Artık siman varlığı, dişler kurutulur ve kuvvetli ışık altında farklı açılardan
gözlenerek yapılır.
►Restorasyon marjinine sond takılmıyor ise artık siman yoktur.
►İnterproksimal kontaktların yeterli olup
olmadığı, diş ipi ile kontrol edilir, bu sırada superfloss yırtılmamalıdır.
►Kompozit ara yüz zımparası ile kontakt
alanın yeterli olup olmadığı anlaşılır.
Seramik veneerlerde başarısızlık (nadir)
►Kırık
*uygun olmayan okluzyon
(vertikal, lateral ve protruziv hareketlerin kontrolu)
*diş veya restorasyonda koheziv başarısızlık
►Mikrosızıntı
*siman aralığı:seramik kalınlığı 1:3 oranı aşmamalı
►Adeziv bağlantının bozulması, kopması
*dentinde derin kesim derinliği
*adeziv simantasyon sırasında kontaminasyon
*uyumsuz restorasyonun simantasyonu
Uygun endikasyon ile beraber, restorasyon iç yüzeyleri
HF asit ile pürüzlendirilebilen, silan uygulanabilen,
seramik sistemleri ve
adeziv simantasyon tekniği kullanıldığında, (2 aşamalı adeziv sistem ve
ışıkla sertleşen kompozit rezin yapıştırma simanı)
seramik veneer restorasyon uygulamaları ön grup dişlerin,
estetik tedavisinde,
uzun klinik kullanıma sahip, güvenilir tedavi şeklidir.