Lisansüstü Eðitim Enstitüsü
Özel Hukuk Yüksek Lisans Programý (Tezli) (Türkçe)
HUK 564 - Avrupa Ýnsan Haklarý Sözleþmesi Uygulamalarýnda Özel Hukuk Uyuþmazlýklarý
DERS TANITIM BÝLGÝLERÝ
Dersin Adý Avrupa Ýnsan Haklarý Sözleþmesi Uygulamalarýnda Özel
Hukuk Uyuþmazlýklarý
Kodu Yarýyýl Teori
(saat/hafta)
Uygulama/Laboratuvar (saat/hafta)
Yerel Kredi
AKTS
HUK 564 Güz/Bahar 3 0 3 7.5
Ön Koþullar Yok
Dersin Dili Türkçe
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Düzeyi Yüksek Lisans
Dersin Veriliþ þekli -
Dersin Öðretim Yöntem ve Teknikleri -
Dersin Koordinatörü * Doç. Dr. Esra KATIMAN
Dersi Veren(ler) * Doç. Dr. Esra KATIMAN
Dersin Yardýmcýlarý * Araş. Gör. Ezgi ARSLAN
Dersin Amacý Özel hukuk uyuşmazlıklarında var olan temel hakların neler olduğunu saptayabilmek ve koruma yollarını bilmek dersin nihai amacıdır. Bu nedenle, temel hakların konu olduğu metinleri (Anayasa, Avrupa İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklerin Korunmasına İlişkin Sözleşme "AİHS", vb.) ve bu metinlere ilişkin uygulamaları incelemek gerekir. Anayasa Mahkemesi bireysel başvuru yolunun temel taşını oluşturan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi içtihatları, çok geniş ve zengindir. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ışığında, özel hukuk nitelikli uyuşmazlıklarda korunması gerekli temel haklar, ilgili madde içtihatları içinde incelenecek ve böylelikle, uluslararası hukukta ve özel hukuk alanında, hak arama ve elde edebilme imkânları konusunda bilgi sahibi olunacaktır.
Dersin Öðrenme Çýktýlarý Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
* Bu dersi basarıyla tamamlayabilen ögrenciler;
* Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin işleyişi ve rolü hakkında bilgi sahibi olacak;
* Anayasa Mahkemesi'nin bireysel başvuru mekanizması içindeki rolünü inceleyebilecek;
* Kabuledilebilirlik kriterlerinin nasıl ele alınması gerektiği konusunda bilgi sahibi olacak;
* Uluslararası alanda özel hukuk nitelikli uyuşmazlıkları temel haklar baglamında inceleyebilecek;
* "Medeni hak ve yükümlülükleriyle ilgili uyuşmazlıklar" , " yasayla kurulmuş bağımsız ve tarafsız bir mahkeme" "demokratik toplum"
gibi kavramların anlamlarını ifade edebilecek;
* Adil yargılanma hakkı kavramı içindeki (silahların eşitligi, mahkemeye erişim hakkı gibi) prensipleri açıklayabilecek.
Dersin Tanýmý AİHS ve getirdiği koruma sistemi; özel hukuk alanında AİHS; "medeni hak ve yükümlülüklerle ilgili uyuşmazlıklar" gibi sözleşme içi kavramlar; kararların icrası ve iç hukuk ilişkisi.
Ders Kategorisi Temel Meslek Dersleri
Uzmanlık/Alan Dersleri X
Destek Dersleri
İletişim ve Yönetim Becerileri Dersleri Aktarılabilir Beceri Dersleri
HAFTALIK KONULAR VE ÝLGÝLÝ ÖN HAZIRLIK ÇALIÞMALARI
Hafta16 Konular Ön Hazýrlýk
1 Avrupa Konseyi kuruluşu ve yapısı. Avrupa Konseyi resmi internet sitesi:
Bkz. http://hub.coe.int/web/coe-portal. 5 Mayıs 1949 tarihli Avrupa Konseyi Statüsü; A. Şeref Gözübüyük, Feyyaz Gölcüklü, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Uygulaması, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi İnceleme ve Yargılama Yöntemi, 10. Baskı, Turhan, Ankara, 2013, s. 3-30.
2 Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve kararlarının icrası. Şeref Gözübüyük, Feyyaz Gölcüklü, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Uygulaması, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi İnceleme ve Yargılama Yöntemi, 10. Baskı, Turhan, Ankara, 2013, s. 105-129. Bkz.
http://www.echr.coe.int/Pages/home.asp x?p=home&c=fra
3 İnsan hakları bölgesel koruma sistemleri ve AİHS.
4 Anayasa Mahkemesi ve AİHM'ye bireysel başvuru yolları.
5 Kabuledilebilirlik kriterleri AİHS metni üzerinden 33, 34 ve 35
madde incelemeleri. A. Şeref
Gözübüyük, Feyyaz Gölcüklü, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve
Uygulaması, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi İnceleme ve Yargılama Yöntemi, 10. Baskı, Turhan, Ankara, 2013, s. 31-100. Ayrıca,bkz.
http://www.echr.coe.int/Documents/Conv ention_TUR.pdf
6 Uygulamalı çalışma Ders notu ve diğer kaynaklardan ilgili bölümler.
7 AİHS'ne genel bakış, 13, 14 ve 15. maddelerin incelenmesi. AİHS metni ve HUDOC veri tabanı üzerinden içtihat araştırması ve Prof. Dr.
Sibel İnceoğlu, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi ve Anayasa, Beta Yayıncılık, Ekim 2013, 3. Baskı, Bölüm: Devletin Pozitif Yükümlülükleri ve Dolaylı Yatay Etki; A. Şeref Gözübüyük, Feyyaz Gölcüklü, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Uygulaması, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi İnceleme ve Yargılama Yöntemi, 10. Baskı, Turhan, Ankara, 2013, s. 392-409.
8 Arasınav
9 AİHS 6. Madde incelemesi (adil yargılanma hakkı). AİHS metni; A. Şeref Gözübüyük, Feyyaz Gölcüklü, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Uygulaması, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi İnceleme ve Yargılama Yöntemi, 10. Baskı, Turhan, Ankara, 2013, s. 265-315 ; Sibel İnceoğlu, İnsan Hakları Avrupa
Mahkemesi Kararlarında Adil Yargılanma Hakkı Kamu ve Özel Hukuk Alanlarında Ortak Yargısal Hak ve İlkeler, Beta, 2013 Mart, 4. Baskı, Bölüm: 6. Madde.
10 AİHS 6. Madde incelemesi-devam. AİHS metni ve HUDOC veri tabanı
üzerinden karar incelemesi, AİHM, Nejdet Şahin ve Perihan Şahin/Türkiye başvurusu incelemesi, no. 13279/05 [BD], 20 Ekim 2011.
11 AİHS 8. Madde incelemesi (özel ve aile hayatına saygı hakkı.) Prof. Dr. Osman Doğru, Dr. Atilla Nalbant, İnsan Hakları Avrupa
Kararlar, Cilt:2, Legal Yayıncılık, 2013, 1.
Baskı. Bölüm: Özel ve Aile Yaşamına, Konuta ve Haberleşmeye Saygı Hakkı;
A. Şeref Gözübüyük, Feyyaz Gölcüklü, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Uygulaması, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi İnceleme ve Yargılama Yöntemi, 10. Baskı, Turhan, Ankara, 2013, s. 330-343.AİHS metni ve HUDOC veri tabanı üzerinden karar incelemesi:
AİHM, Tekeli/Türkiye başvurusu, no.29865/96, 16 Kasım 2004.
Opuz/Türkiye başvurusu, no. 33401/02, 9 Haziran 2009.
12 AİHS 9. Madde incelemesi (düşünce, vicdan ve din özgürlüğü). A. Şeref Gözübüyük, Feyyaz Gölcüklü, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Uygulaması, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi İnceleme ve Yargılama Yöntemi, 10. Baskı, Turhan, Ankara, 2013, s. 346-356 ayrıca s. 372 vd. AİHS metni ve HUDOC veri tabanı üzerinden karar incelemesi. Buscarini ve
diğerleri/Saint-Marin, no. 24645/94, 18 Şubat 1999.
13 AİHS 10 ve 11. Madde incelemesi (İfade özgürlüğü- toplantı ve dernek kurma özgürlüğü).
A. Şeref Gözübüyük, Feyyaz Gölcüklü, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Uygulaması, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi İnceleme ve Yargılama Yöntemi, 10. Baskı, Turhan, Ankara, 2013, s. 356-367. AİHS metni ve HUDOC veri tabanı üzerinden karar incelemesi. AİHM Ahmet Yıldırım/
Türkiye, no. 3111/10, 18 Aralık 2012.
AİHM, Chassagnou ve diğerleri/Fransa, 25088/94, ...[ BD ] 29/04/1999.
14 AIHS Ek Protokol Madde 1 incelemesi. A. Şeref Gözübüyük, Feyyaz Gölcüklü,
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Uygulaması, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi İnceleme ve Yargılama Yöntemi, 10. Baskı, Turhan, Ankara, 2013, s. 417-432; Mehmet Akif Etgü, Kamu Hukukunda Mülkiyet Hakkı ve Avrupa İnsan Hakları
Mahkemesi'nin Mülkiyet Hakkına Bakışı, On iki Levha Yayıncılık, s.
201-244.-HUDOC veri tabanı üzerinden karar incelemesi.
15 Ödev sunumu.
16 Final Sınavları.
KAYNAKLAR
Ders Kitabý A. Şeref Gözübüyük, Feyyaz Gölcüklü, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Uygulaması, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi İnceleme ve Yargılama Yöntemi, 10. Baskı, Turhan Yayınevi, 2013 Temmuz; Osman DOĞRU, Atilla NALBANT, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi Açıklama ve Önemli Kararlar, Legal, 2013.
Önerilen Okumalar/Materyaller Sibel İnceoğlu, İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi Kararlarında Adil Yargılanma Hakkı Kamu ve Özel Hukuk Alanlarında Ortak Yargısal Hak ve İlkeler, Beta, 2013 Mart, 4. Baskı; Mehmet Semih Gemalmaz, Ulusalüstü İnsan Hakları Hukukunun Genel Teorisine Giriş Cilt 1, Legal, 2012 Aralık, 8.
Baskı; AİHM veri tabanı ( HUDOC); Anayasa Mahkemesi resmi internet sitesi, kararlar veri tabanı;
Mehmet Akif Etgü, Kamu Hukukunda Mülkiyet Hakkı Ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin Mülkiyet Hakkına Bakışı, Oniki Levha Yayıncılık; Prof. Dr. Osman Doğru, Dr. Atilla Nalbant, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi, Açıklama ve Önemli Kararlar, Cilt:2, Legal Yayıncılık, 2013, 1. Baskı;
Prof. Dr. Sibel İnceoğlu, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi ve Anayasa, Beta Yayıncılık, Ekim 2013, 3.
Baskı; Halil Kalabalık, İnsan Hakları Hukuku, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2013;
http://hub.coe.int/web/coe-portal; http://www.corteidh.or.cr; http://www.african-court.org/en/;
http://www.anayasa.gov.tr/BireyselBasvuru;
http://www.echr.coe.int/Pages/home.aspx?p=home&c=fra.
DEÐERLENDÝRME SÝSTEMÝ
Yarýyýl Aktiviteleri Sayý Katký Payý
Katılım - -
Laboratuvar / Uygulama - -
Arazi Çalışması - -
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği - -
Portfolyo - -
Ödev - -
Sunum / Jüri Önünde Sunum 1 20
Proje - -
Seminer/Çalıştay - -
Sözlü Sınav - -
Ara Sınavlar 1 40
Final 1 40
Toplam 3 100
YARIYIL ÝÇÝ AKTÝVÝTELERÝN BAÞARI NOTUNA KATKISI - 60
YARIYIL SONU AKTÝVÝTELERÝN BAÞARI NOTUNA KATKISI - 40
Toplam 0 100
AKTS / ÝÞ YÜKÜ TABLOSU
Yarýyýl Aktiviteleri Sayý Süresi (Saat) Toplam
Ders saati (Sınav haftası dahildir: 16 x toplam ders saati) 16 3 48
Laboratuvar / Uygulama - - -
Sınıf Dışı Ders Çalışması 16 3 48
Arazi Çalışması - - -
Küçük Sınavlar / Stüdyo Kritiği - - -
Portfolyo - - -
Ödev - - -
Sunum / Jüri Önünde Sunum 1 33 33
Proje - - -
Seminer / Çalıştay - - -
Sözlü Sınav - - -
Ara Sınavlar 1 43 43
Final 1 53 53
Toplam Ýþ Yükü 225
DERSÝN ÖÐRENÝM ÇIKTILARININ PROGRAM YETERLÝLÝKLERÝ ÝLE ÝLÝÞKÝSÝ
# Program Yeterlilikleri / Çýktýlarý * Katký Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Özel hukuk alanında analitik düşünerek olayları hukuki kurallar temelinde yorumlama yeteneğini pekiştirmek.
X
2 Özel hukuk alanında ve alt disiplinlerine ilişkin bilgilerin edinilmesi. X
3 Özel hukuk alanında edindiği kuramsal ve uygulamalı bilgileri farklı disiplin alanlarından gelen bilgilerle birleştirerek yeni bilgiler oluşturabilmek.
X
4 Özel hukuk alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri sorunların analizinde kullanabilmek.
X
5 Hukuki kavram, kurum ve yöntemler arasında bağlantı kurarak eleştirel bir bakış açısı ile yorumlayabilmek.
X
6 Özel hukuk ve alt disiplinleriyle ilgili alanlarda sahip olunacak uzmanlık derecesindeki bilgi ve donanımı etkin bir şekilde yazılı ve sözlü olarak aktarabilmek.
X
7 Başta yargı organları önüne gelen uyuşmazlıklara ilişkin olanlar olmak üzere hukuksal sorunları çözebilmek.
X
8 Etkin iletişim becerilerine sahip olabilmek. X
9 Bilgilerin işlenmesi ve değerlendirilmesi süreçlerinde toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetmek.
X
10 Özel hukuk alanında ve alt disiplinleriyle ilgili uzmanlık gerektiren bir çalışmayı bağımsız olarak yürütebilmek.
X
*1 Lowest, 2 Low, 3 Average, 4 High, 5 Highest
