• Sonuç bulunamadı

AGDAŞ SEVKİYAT KONTROL MERKEZİ BAĞLANTI USÜL VE ESASLARI ŞARTNAMESİ

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "AGDAŞ SEVKİYAT KONTROL MERKEZİ BAĞLANTI USÜL VE ESASLARI ŞARTNAMESİ"

Copied!
8
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

1.AMAÇ

Doğal gaz tüketimlerinin yapıldığı noktalarda ki verilerin güvenli ve emniyetli bir şekilde sevkiyat kontrol merkezine aktarılması ve aktarılan tüketim değerlerinin sevkiyat kontrol merkezi vasıtasıyla takibi ,faturalandırılması ile ölçüm sistemine ait montajı yapılan ekipmanların kullanılacak her türlü sistem, cihaz, ekipman ve tesislerin ulusal ve/veya uluslararası standartlara uygun olarak can ve mal emniyetini sağlayacak şekilde tesis edilmesini belirleyen usul ve esasları düzenlemektir.

2.KAPSAM

AGDAŞ dağıtım lisansının kapsadığı alan içerisinde bulunan serbest tüketici sınıfında ki müşterilerin AGDAŞ sevkiyat kontrol merkezine entegrasyonu ile ilgili; projelendirme, malzeme seçimi, montaj, test ve devreye alma çalışmaları için gerekli teknik bilgileri kapsar.

3.DAYANAK

Doğalgaz piyasası kanunu çerçevesin de , E.P.D.K tarafından hazırlanmış olan Doğalgaz piyasası dağıtım ve müşteri hizmetleri yönetmeliğinin 66.maddesin de yer alan “ Abonelerin haberleşme sistemleri dağıtım şirketi tarafından abone bağlantı bedeli kapsamında tesis edilir. Serbest tüketiciler, dağıtım şirketinin talebi halinde sevkiyat kontrol merkezi ile haberleşme imkanlarını dağıtım şirketinin belirlediği usul ve esaslar çerçevesinde bedeli kendilerine ait olmak üzere tesis eder. Tesis edilen bu sistemlerin işletimi dağıtım şirketinin tasarrufunda olup tüm bakım ve onarım masrafları serbest tüketiciler tarafından karşılanır”.

hükmüne istinaden hazırlanmıştır.

4.TANIMLAR

EPDK: Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nu ifade eder.

BOTAŞ : Boru Hatları ile Petrol Taşıma A.Ş

ABYS : Dağıtım Şirketi Abone Bilgi Yönetim Sistemi.

BOTAŞ RTU: Botaş Haberleşme Panosu MODBUS RTU: SKM Haberleşme Panosu

İSTASYON RTU: Local Scada Haberleşme Panosu TCP/IP: Internet Protokolü

FC Panosu: Flow Computer Panosu GC Panosu: Gaz Choromatograph Panosu

Haberleşme Panosu: Sayaçlar ile Sevkiyat Kontrol Merkezi arasında haberleşmeyi sağlayan ölçü noktalarına tesis edilecek haberleşme donanımlarını barındıran panoyu ifade eder.

(2)

Sevkiyat Kontrol Merkezi (SKM): Otomatik Sayaç Okuma Sisteminin işletilmesi için gerekli olan merkezi yazılım ve donanımların kurulduğu yeri ifade eder.

Ölçüm Noktası: Doğalgaz tüketim bilgilerin ölçülmesi ve verilerinin iletilmesinde kullanılan; sayaç, haberleşme panosu vb. cihazların bulunduğu, müşteriye gaz arzının sağlandığı RMSA/B/C ve diğer faturaya baz ölçümlemenin yapıldığı yerleri ifade eder.

Serbest Tüketici (ST): Yurt içinde herhangi bir üretim şirketi, ithalat şirketi, dağıtım şirketi veya toptan satış şirketi ile doğal gaz alım-satım sözleşmesi yapma serbestisine sahip gerçek veya tüzel kişiyi

RMS-A/B/C: A/B/C tipi Basınç Düşürme ve Ölçüm İstasyonu EHD: Elektronik Hacim Düzenleyici ( Tr: Korrektör, En: Corrector ) TSE: Türk Standartları Enstitüsü

GSM: Mobil İletişim İçin Küresel Sistem (Global System for Mobile Communications) GPRS: Genel Paket Radyo Sistemi (General Packet Radio System)

BÖLÜM 1.

DAĞITIM HATTINDAN BAĞLANTI YAPILACAK SERBEST TÜKETİCİLER

1-Haberleşme panosunun ve içerdiği ekipmanların teknik özellikleri şu şekilde olacaktır.

1.1 Kurulacak olan veya kurulu ölçüm sisteminin, sevkiyat kontrol merkezi ile haberleşmesini sağlayacak IP65 standartların da bir haberleşme panosu olacaktır.

1.2 Tek fazlı bağımsız linye ve asgari 6 amperde W otomat sigortası vasıtasıyla emniyetli bir şekilde istasyona standartlara uygun (3*2,5) NYY kablo ile enerji iletiminin sağlanması(220 VAC, 50 Hz beslemeli) 1.3 Panonun için de sistemin 24 saat enerji ihtiyacını karşılayacak asgari 7 amperlik akü bulunacaktır.

1.4 Pano içinde 220 VAC kapaklı priz montajı yapılacaktır.

1.5 Pano içerisinde modem bulunacaktır.

1.6 Ekipmanların uygun donanım ve güvenliği sağlanacaktır.(zener bariyer otomat gibi) 1.7 Ekipmanlar parlayıcı ve patlamaya karşı korunaklı exproof malzemelerden seçilecektir.

1.8 Pano giriş ve çıkışları açık olmayacak, uygun rekorlar montaj yapılacak ve kablo girişleri yapılacaktır.

1.9 Haberleşme panosunda mevcut olan ekipmanların TSE / CE standartlarına uygun olarak seçilecektir.

(3)

2-Haberleşme sisteminin yapısı.

2.1 Ölçüm sisteminin üzerin de AGDAŞ Elektronik Hacim Düzeltici şartnamesine uygun olarak tesis edilmiş olan bir Elektronik hacim düzeltici ( EHD ) ve / veya data logger (puls toplayıcı) bulunacaktır.

2.2 Ölçümü yapan sayacın mekanik endeks bilgisi, ölçüm basıncı, ölçüm sıcaklığı bilgisi hacim düzeltmesini yapacak olan korrektöre uygun kablo bağlantıları ile aktarılacaktır.

2.3 Hacim düzeltmesini yapan korrektör haberleşmesi RS-485 veya RS- 232 portlarla bağlanarak AGDAŞ sevkiyat kontrol merkezine gerekli olan datalar aktartılacaktır.

2.4 Her sayaç ( türbinmetre, rotarymetre, körüklü ) ayrı bir abone olarak tanıtılacaktır.

2.5 Her abone için detaylı abone kaydı yapılabilecektir.

2.6 Abone kaydı içerisinde ölçüm cihazı seri no, IP, marka, model, üretim yılı olacaktır.

Sayaçlar için üretim yılı, seri no, marka, model, pulse değeri, ölçüm basınç aralığı, Q min, Q maks. değerleri, v.b girilecektir.

2.7 Her abone için bağlı olduğu RMS-A” nın tanımlaması yapılacaktır.

2.8 Körüklü sayaçlar için data loger üzerinden sevkiyat kontrol merkezine gelen pulse bilgisi Dağıtım şirketi tarafından yıllık olarak EPDK’ya sunulan ve onaylanan aylık K değerleri SKM”ne girilerek aylık tüketim değeri otomatik olarak hesaplanabilecektir.

2.9 Sevkiyat kontrol merkezinden alınan saatlik, günlük değerler eksiksiz olarak tutulacaktır.

2.10 Sevkiyat kontrol merkezinden elektronik ve mekanik balans kontrolü yapılabilecektir.

2.11 Sevkiyat kontrol merkezinden müşterilere ait saatlik ve günlük değerler internet ortamına açılabilecek ve her abone için web üzerinden izleme yapılabilecektir.

2.12 Sevkiyat kontrol merkezinden Saatlik, günlük, aylık ,yıllık raporlar alınabilecektir.

2.14 Bütün abonelere ait toplam tüketim raporu oluşturulabilecek ve bu değer AGDAŞ Abone Bilgi Yönetim ( ABYS ) Sistemine aktarılabilecektir.

3-Haberleşme sisteminin testi ve iyileştirme yatırımları.

3.1 Kurulmuş olan sistemin denetlenmesi ve testlerinin yapılması AGDAŞ yetkili personeli tarafından yapılacaktır.

3.2 Kullanılan tüm ekipman ve uygulanan tüm prosedürler AGDAŞ tarafından onaylanmış olacaktır.

3.3 Sistemin kurulması ve iyileştirilmesi ile ilgili tüm yatırımlar yönetmelik gereği müşteri tarafından yapılacaktır.

(4)
(5)

BÖLÜM 2.

İLETİM HATTINDAN BAĞLATI YAPILACAK SERBEST TÜKETİCİLER.

İletim hattından gaz alan müşteri tipi RM/A İstasyonlarının kurulumu, BOTAŞ tarafından standartları belirlenmiş olan en güncel haldeki teknik şartnameye göre yapılır. RMS/A’da kullanılacak tüm ekipmanlar için dağıtım şirketinden marka/model onayı alınır. RMS/A haberleşmeleri SKM Haberleşmesi ve Lokal SCADA haberleşmesi olarak 2 ana kısma ayrılmaktadır. Lokal SCADA için BOTAŞ Şartnamesi kapsamında Modbus (RTU) Server kurulur ve Modbus (RTU) Server aracılığıyla, İstasyon RTU, BOTAŞ RTU, FC Panosu, GC Panosu, Ultrasonikmetre FC Panosu, vb. tüm ekipmanlardaki ticari datalar alınarak, Dağıtım Şirketi SKM Haberleşme sistemine entegre edilir. Bu entegrasyon sırasında Dağıtım Şirketi SKM’nin işletildiği ana server’lar ile bağlantı yine Dağıtım Şirketinin koordinasyonunda yapılır.

Müşteri tarafından RM/A’da kullanılan tüm ekipmanlar için kullanım, bakım, işletme eğitimleri dağıtım şirketi personeline verilir. Bu eğitimler kapsamında SKM Haberleşmesi ve Lokal SCADA haberleşmesinin kurulması ve sağlıklı idame ettirilebilmesi için tüm ekipman ve sistemlerin Port Ayar bilgileri, IP adresleri, Modbus Register adres listeleri vb. tüm ayarları için dağıtım şirketi ile ortak çalışma yürütülür.RM/A’da kurulumu yapılan Modbus RTU, İstasyon RTU, BOTAŞ RTU, FC Panosu, GC Panosu, Ultrasonikmetre FC Panosu, vb.

bütün sistemlerin kullanıcı manuelleri, Tek-Hat resimleri, Pano Klemens resimleri, Sistem Genel Yerleşim Resmi vb. dokümanları dağıtım şirketine teslim edilir.

RMS/A ile SKM haberleşmesinin istenilen standartta sağlanabilmesi için, dağıtım şirketi tarafından gerekli görülen tüm I/O bilgileri hem Dijital hem Analog olarak müşteri tarafından sisteme aktarılır ve saha testleri yapılır. İstasyondaki SCADA Programında rapor verilerinin nerede, ne şekilde, hangi periyotla ve ne kadar sürede tutulduğunu Dağıtım Şirketine sunulur. Ayrıca, istasyonun anlık durumunu gösteren SCADA resmi için Dağıtım Şirketi onayı alınır. SCADA resmi bu onaya göre çizilir.RM/A Lokal Haberleşme sisteminin SKM ile haberleşebilmesi için 1 adet sabit IP adresli ADSL internet bağlantısı temin edilir. ADSL hizmeti alınamayan yerlerde Dağıtım Şirketi ile karşılıklı görüşülerek uygun hız ve kalitede alternatif bir internet erişimi sağlanır.

Temin edilecek ADSL modemin port yönlendirme seçenekleri uygun özelliklerde olur ve Dağıtım Şirketi onayı alınır. ADSL Modem ve İstasyon RTU su içerisinde kullanılan Ethernet switchlerde en az 6 adet Ethernet portu yedek olarak bırakılır.

RMS/A istasyonunun BOTAŞ ile haberleşmesi amacıyla, Müşteri tarafından 1 adet BOTAŞ RTU panosu kurulur ve 1 adet de 3G-GSM modem temin edilerek Modbus RTU’ya entegrasyonu yapılır ve BOTAŞ Merkezi SCADA ile haberleştirilir. Bu amaç ile ilgili BOTAŞ’ tan 1 adet SIM kart alınarak sisteme takılır. Hem BOTAŞ RTU hem de Dağıtım şirketi RTU’su olarak aşağıdaki özelliklerde 2 adet RTU panosu temin edilir. Bu RTU’lar Motorola marka veya muadili olmalıdır. Bu ürünler duvar tipi 500x700x280 ölçülerinde 2 adet pano içerisine monte edilecektir. Panoların içerisinde uygun değerde güç kaynağı ve otomatik sigortalar bulunacaktır. RTU’lar üzerindeki 2 adet seri port klemense taşınacaktır. Ethernet portları istasyon RTU içerisindeki Ethernet switche bağlanacaktır.

(6)

ACE BASIC MODEL NO RADIO 2 adet

ADD ACE CPU 3640 2adet

ADD: 3 I/O SLOTS FRAME

ADD: PLUG-IN ETHERNET 10/100 M PORT 2 adet

ADD: PLUG-IN RS-232 PORT 2adet

BÖLÜM 3.

SEVKİYAT KONTROL MERKEZİNİN YAPISI.

SKM Uyumluluk İçin Gerekli Modül Ve Donanımlar

Elektronik hacim düzenleyicinin haberleşmeyi sağlaması için pano içerisinde GSM/GPRS modem yerleştirilmiştir. SKM hazır oluncaya kadar tüm hacim düzenleyicilere uzak merkezden erişim ilgili EHD nin uzaktan okuma yazılımı ile GSM veya GPRS üzerinden yapılabilmelidir. Hem sahada EHD’ ler için, hem de merkezde kullanılacak olan GSM/GPRS modemler TK (Telekomünikasyon Kurumu) onayı almış olmalıdır.

Modemler harici tip terminal şeklinde olmalıdır.

Dijital Input :

Elektronik hacim düzenleyici kendi üzerinde en az aşağıdaki tüm sinyalleri alabilecek ve merkeze iletebilecek dijital ve analog girişleri barındırmaktadır. Bu girişlerin en önemlileri aşağıda sıralanmıştır.

Filtre kirli / temiz sinyali

Regülâtör slum shut açık / kapalı sinyali İstasyon Kapısı – açık/kapalı sinyali gibi Dijital Output:

Pulse çıkış, alarm çıkışı veya kontak çıkışı gibi En az 4 adet ve serbestçe programlanabilir olarak EHD üzerinde mevcuttur. SKM üzerinden bu çıkışlar doğrudan MODBUS RTU protokolü ile set edilebilmektedir.

SKM İçin Gerekli Veri Detayları

SKM ye EHD’ lerdeki ve haberleşme ünitelerindeki tüm verilerin iletilebilmesi için merkez SKM yazılımına uyumluluğu sağlayacak tüm haberleşme PROTOKOL’ leri (Dağıtım Şirketi tarafından tanımlanan / oluşturulan EHD’lerin SKM ile uyumlu çalışmasını sağlayan ayarlar bütünü, diğer bir ifadeyle EHD parametresi) Dağıtım Şirketi tarafından tanımlanmıştır.

(7)

SKM’ ye Gönderilecek Sinyaller:

• Güncel Basınç, Sıcaklık, Düzeltme Katsayısı

• Güncel Alarm dışı ve alarm durumundaki Düzeltilmiş ve düzeltilmemiş hacim bilgileri

• Anlık düzeltilmiş ve düzeltilmemiş debi bilgisi

• İstasyon üzerinde yer alan input bilgileri (kapı, slamshut, filtre, vana pozisyon durumları)

SKM’ den Gönderilecek Sinyaller:

EPDK mevzuatları gereğince BOTAŞ tarafından bildirilecek tüm gaz komponent değerleri (CO2, N2, H2…vs) merkezden cihaza gönderilebilir olmalıdır. Bu özellik müşteri ile koordinasyon sağlanarak ve müşteri izni ve bilgisi ile kullanılabilecektir.

(8)

Referanslar

Benzer Belgeler

Kaçak akım koruma cihazları Acti 9 serisi iIDK kaçak ak›m koruma

switch Çoklu Seçim Yapısı do/while Tekrar Yapısı break ve continue deyimleri Mantık ve Şart Operatörleri Özet.. Sayaç Kontrollü

F650 lojik konfigürasyonunu kullanarak, otomatik transfer uygulamaları, frekans tabanlı yük atma, gerilim ve haberleşme, çevrim yenileme uygulamaları, diğer

Bu teknik usul ve esasların amacı dağıtım bölgemizde bulunan ve/veya yeni devreye girecek olan ve iletim hattından gaz alan serbest tüketicilerin haberleşme sistemlerinin,

Aynı zamanda sistemin hareketi için ara yüz üzerinde bulunan butonlar ya da klavye kullanılarak gerçekleĢtirilmesi durumunda, yön değiĢimlerinin sert bir

Oransal kontrol formlar› içinde özellikle elektirik enerjisi ile çal›flan sistemlerde en yayg›n kullan›lan kontrol formlar›ndan olan zaman oransal kontrolda enerji yüke

Kuru termo- metre s›cakl›¤› daha düflük olsa bile, nemin yüksek oldu¤u iklimler- de d›fl hava toplam ›s›s› (veya entalpisi), dönüfl havas›n›nkinden da- ha büyük

Bu faaliyetteki bilgi ve becerileri kazandığınızda ve uygun ortam sağlandığında, gerekli donanımı kullanarak, pompa, su akış kontrol ve tesisat bağlantı yerlerini, tekniğine