BİLİŞSEL GELİŞİM BİLİŞSEL GELİŞİM
KURAMI KURAMI
EVRELER
EVRELER
DUYU-DEVİNİM DUYU-DEVİNİM
DÖNEMİ(KABACA 0-2) DÖNEMİ(KABACA 0-2)
• Nesne sürekliliği Nesne sürekliliği
– 0-4 ay: görmüyorsam yoktur0-4 ay: görmüyorsam yoktur – 4-8 ay: acaba varlar mı?4-8 ay: acaba varlar mı?
– 8-12: ilk örtü8-12: ilk örtü
– 12-18: en son nerde görmüştüm?12-18: en son nerde görmüştüm?
– 18-24: her yerde olabilir18-24: her yerde olabilir
Döngüsel hareketler Döngüsel hareketler
• Birincil döngüsel hareketler (0-6) Birincil döngüsel hareketler (0-6)
• İkincil döngüsel hareketler (6-12) İkincil döngüsel hareketler (6-12)
• Üçüncül döngüsel hareketler (12. ay Üçüncül döngüsel hareketler (12. ay ve sonrası)
ve sonrası)
ERTELENMİŞ TAKLİT ERTELENMİŞ TAKLİT
• Taklit davranışı, dönemin sonuna Taklit davranışı, dönemin sonuna doğru, model kaybolduktan sonra doğru, model kaybolduktan sonra
görülür
görülür
İŞLEM ÖNCESİ DÖNEM İŞLEM ÖNCESİ DÖNEM
(2-7 yaş) gerçek benim (2-7 yaş) gerçek benim
kafamda!!
kafamda!!
• İŞLEM…..Düşüncede sembolik İŞLEM…..Düşüncede sembolik olarak yürütülebilen eylemlerdir.
olarak yürütülebilen eylemlerdir.
Sembolik dönem;
Sembolik dönem;
• Zihinsel temsil Zihinsel temsil
• (DIŞ DÜNYA GÖZÜMDE RESİM (DIŞ DÜNYA GÖZÜMDE RESİM ARTIK)
ARTIK)
• -mış gibi oyunları, -mış gibi oyunları,
• (ŞİMDİ BU KOLTUK UÇAKMIŞ… (ŞİMDİ BU KOLTUK UÇAKMIŞ…
BEN DOKTORMUŞUM…) BEN DOKTORMUŞUM…)
• sihirli düşünceler sihirli düşünceler
(BEN DE UÇABİLİRİM…)
(BEN DE UÇABİLİRİM…)
•
Animizm (canlandırmacılık) Animizm (canlandırmacılık)
•
(BAŞIMI KOYUNCA YASTIĞIN CANI (BAŞIMI KOYUNCA YASTIĞIN CANI ACIMAZ MI?)
ACIMAZ MI?)
•
Yapaycılık Yapaycılık
•
Benmerkezcilik Benmerkezcilik
•
(bütün dünya bamyadan nefret (bütün dünya bamyadan nefret ediyor olmalı)
ediyor olmalı)
•
Toplu monolog ve paralel oyun Toplu monolog ve paralel oyun
SEZGİSEL DÖNEM (5-7) SEZGİSEL DÖNEM (5-7)
-Neden?
-Neden?
-İşte…
-İşte…
KORUNUM KAZANILMAMIŞTIR KORUNUM KAZANILMAMIŞTIR
Korunum: çocuk nesnenin son Korunum: çocuk nesnenin son
görüntüsünün etkisi altındadır. Nesnenin görüntüsünün etkisi altındadır. Nesnenin
görünüşü değişse bile bir şey eklenip görünüşü değişse bile bir şey eklenip
çıkarılmadıkça niceliğinin aynı çıkarılmadıkça niceliğinin aynı
kalacağını anlayamaz.
kalacağını anlayamaz.
...
...
. . .
. . .
KORUNUMUN KAZANILMASININ ÖNÜNDEKİ KORUNUMUN KAZANILMASININ ÖNÜNDEKİ
SINIRLILIKLAR SINIRLILIKLAR
- Odaktan Uzaklaşamama - Odaktan Uzaklaşamama
- Tersine çevirememe (şimdi ve burada) - Tersine çevirememe (şimdi ve burada)
• ““PPİAGET bir deneyinde 10 vazoyu ve 13 çiçeği, her ikisi eşit İAGET bir deneyinde 10 vazoyu ve 13 çiçeği, her ikisi eşit uzunlukta olacak şekilde dizmiştir. Çocuk sıralar eşit olduğu uzunlukta olacak şekilde dizmiştir. Çocuk sıralar eşit olduğu için vazoların ve çiçeklerin ssayısının aynı olduğunu
için vazoların ve çiçeklerin ssayısının aynı olduğunu
düşünmüştür. Ancak araştırmacı, çocuktan çiçek ve vazoları düşünmüştür. Ancak araştırmacı, çocuktan çiçek ve vazoları eşlemesini istediğinde üç tane çiçeğin arttığını görmüştür.
eşlemesini istediğinde üç tane çiçeğin arttığını görmüştür.
Daha sonra Piaget çocuğun önünde vazoları seyrek dizmiş ve Daha sonra Piaget çocuğun önünde vazoları seyrek dizmiş ve çiçekleri topluca bırakmıştır. ŞİMDİ HANGİSİ ÇOK?
çiçekleri topluca bırakmıştır. ŞİMDİ HANGİSİ ÇOK?
TEK BOYUTLU SINIFLAMA TEK BOYUTLU SINIFLAMA
“ “ PIAGET, çocuklara mavi-kırmızı renklerde, PIAGET, çocuklara mavi-kırmızı renklerde, büyük-küçük kareler ve dairelerden
büyük-küçük kareler ve dairelerden oluşan kümeler vermiş ve ortak
oluşan kümeler vermiş ve ortak
özelliklerine göre sınıflandırmalarını özelliklerine göre sınıflandırmalarını
istemiştir. Tek bir özelliğe göre istemiştir. Tek bir özelliğe göre
sınıflayabilen işlem öncesi çocuklar, büyük sınıflayabilen işlem öncesi çocuklar, büyük
mavi ve kare olanları sınıflandırmaları mavi ve kare olanları sınıflandırmaları
istendiğinde zorlanmışlardır”
istendiğinde zorlanmışlardır”
SOMUT İŞLEMLER SOMUT İŞLEMLER
DÖNEMİ DÖNEMİ
(7-11) (7-11)
BEN MERKEZCİLİK BEN MERKEZCİLİK
KORUNUM (Özdeşlik ve ödünleme) KORUNUM (Özdeşlik ve ödünleme)
ODAKTAN UZAKLAŞMA ODAKTAN UZAKLAŞMA
TERSİNE ÇEVRİLEBİLİRLİK TERSİNE ÇEVRİLEBİLİRLİK
SINIFLAMA ve SIRALAMA
SINIFLAMA ve SIRALAMA
SOYUT İŞLEMLER DÖNEMİ SOYUT İŞLEMLER DÖNEMİ
(12 VE SONRASI) (12 VE SONRASI)
• “ “ŞİMDİ VE BURADA” ile sınırlı olan ŞİMDİ VE BURADA” ile sınırlı olan
düşünme biçiminden mantıklı, bilimsel, düşünme biçiminden mantıklı, bilimsel, soyut, olasılıklı düşünme biçimine geçiş soyut, olasılıklı düşünme biçimine geçiş
• SOYUT DÜŞÜNMESOYUT DÜŞÜNME
• HİPOTETİK DÜŞÜNMEHİPOTETİK DÜŞÜNME
• OLASILIKLI DÜŞÜNMEOLASILIKLI DÜŞÜNME
• BİLİMSEL DÜŞÜNMEBİLİMSEL DÜŞÜNME
• ERGEN BEN-MERKEZCİLİĞİ (hayali ERGEN BEN-MERKEZCİLİĞİ (hayali seyirci ve kişisel efsane)
seyirci ve kişisel efsane)
