BİRLEŞME, BÖLÜNME VE TÜR DEĞİŞTİRME
İŞLEMLERİNİN TİCARET
SİCİLİ AÇISINDAN DURUMU
AV. NURCAN TURAN
İSTANBUL TİCARET SİCİL MÜDÜRÜ
8 Ocak 2013
BİRLEŞME
ÖNEMLİ HUSUSLAR
Yeni kuruluş suretiyle birleşmede ortada en az 2 şirket olması gerekmektedir. Tek şirket, yeni
kurulacak şirkete devrolamaz.
Mevcut en az 2 şirket arasında birleşme
sözleşmesi imzalanmalı ve bunlar yeni
kurulacak şirkete devir olmalıdır.
ÖNEMLİ HUSUSLAR
31 Ekim 2012 tarih ve 28453 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Şirketlerde Yapı Değişikliği ve Ayni
Sermaye Konulmasında Siciller Arası İşbirliğine İlişkin Tebliğ” in 4. maddesi gereğince özel sicillere bildirimi
gereken mal ve hakların birleşmenin tescili ile eş zamanlı olarak bildirimin yapılması gerekmektedir.
Bildirimin zamanında yapılabilmesi için ilgili sicile bildirimi gereken mal ve hakların bağlı oldukları özel sicillere göre tasnif edilmiş kayıtlara ilişkin bilgileri ve
gerçek değerlerini içeren listelerin Müdürlüğe sunulması gereklidir.
ÖNEMLİ HUSUSLAR
Birleşmenin kesinleşmesine ilişkin hükümler
başlığı altındaki 152. madde devrolunan şirketin birleşmenin ticaret siciline tescil ile infisah
edeceğini düzenlemektedir. 157. madde ise alacakların teminat altına alınmasına ilişkin birleşmeye katılan şirketlerin sicil gazetesine verecekleri ilana ilişkindir.
Uygulamada sıkıntı yaşanmaması için bu ilan birleşmenin tescili ile birlikte alınmaktadır.
BİRLEŞME -TESCİL
Birleşmeye katılan her şirket, merkezleriyle şubelerinde ve halka açık anonim şirketlerde ise SPK’nın öngöreceği yerlerde, genel kurul kararından önceki 30 gün içinde TTK. 149. maddede belirtilen belgeleri ilgililerin
incelemesine sunmakla yükümlüdür.
Ayrıca yine birleşmeye katılan her şirket tarafından
incelemeye sunulan belgelerin nereye tevdi edildikleri ve nerelerde incelemeye hazır tutuldukları, tevdi edildiği
tarihten en az 3 iş günü öncesinden Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi ile şirket sözleşmesinde öngörülen
gazetede ilan edilmesi gerekmektedir.
BİRLEŞME -TESCİL
Bu durumda ilanın genel kuruldan en az 33 gün önce sicil gazetesinde yayınlanmış olması
gerekmektedir.
Ticaret Sicil Müdürlüğü’ne ise tescil için bu ilanın yayınlandığı sicil gazetesinin fotokopisinin ibraz edilmesi gerekmektedir.
Küçük ve orta büyüklükteki işletme ölçütünü
karşıladığı SMMM veya YMM raporu ile tespit edilen şirketler, tüm ortakların onaylaması halinde, inceleme hakkının kullanılmasından vazgeçebilir.
BİRLEŞME -TESCİL
SMMM veya YMM raporunda yer alması gereken ve özellikle dikkat edilmesi gereken hususlar;
Birleşmeye katılan şirketlerin her birinin sermayelerinin karşılıksız kalıp kalmadığı, özvarlıklarının tespiti,
Alacaklıların alacaklarının tehlikeye düşmediğinin tespiti,
Devrolunan şirketin tasfiye halinde olması durumunda, mal varlığının pay sahipleri arasında dağıtımına
başlanmadığı,
BİRLEŞME -TESCİL
Birleşmeye taraf olan şirketlerin sermayesiyle kanuni yedek
akçeleri toplamının yarısı zararla kaybolmuş veya borca batıklık durumunda olması halinde, devir alan şirketin kaybolan
sermayeyi veya borca batıklık durumunu karşılayacak miktarda serbestçe tasarruf edebileceği öz varlığa sahip bulunduğu.
Şayet devrolunan şirketin tapu, gemi ve fikri mülkiyet sicilleri ile benzeri sicillerde kayıtlı malvarlığının bulunması halinde bunların listesi ile gerçeğe uygun değerlerinin tespiti.
BİRLEŞME -TESCİL
Ticaret Kanunu’nun 157. maddesinde, birleşmeye katılan şirketler tarafından, alacaklılarına, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde, 7’şer gün aralıklarla 3 defa yapacakları ve ayrıca internet sitelerine
konulacak ilanla haklarını bildirmeleri gerektiği düzenlenmektedir.
Burada hazırlanacak ilan metinlerinin, 7’şer gün
arayla sicil gazetesinde 3 defa yayınlanmasını
sağlamak üzere tescil belgeleri ile birlikte Ticaret
Sicil Müdürlüğüne verilmesi gerekmektedir.
DİĞER BELGELER
Birleşme sözleşmesinin devralan ve devrolunan şirketlerin genel kurullarınca onaylanmasına ilişkin kararların noter onaylı örnekleri,
Birleşmeye katılan şirketlerin yönetim organlarınca imzalı birleşme sözleşmesi,
Bakanlık veya diğer resmi kurumların iznine veya uygun görüşüne tabi olunması halinde, devralan ve devrolunan şirket için bu izin veya uygun görüş yazısı,
Devralan şirketin birleşme sebebiyle yapılacak sermaye artırımının tescili için gerekli belgeler,
DİĞER BELGELER
Devralan şirket bakımından; birleşmenin yeni kuruluş şeklinde yapılması halinde yeni şirketin kuruluş belgeleri,
Kanun’un 147. maddesine uygun olarak birleşmeye taraf olan tüm şirketlerin yönetim organları tarafından, ayrı
ayrı ya da birlikte hazırlanan birleşme raporunun, şirketlerin kayıtlı bulunduğu müdürlüklere verilmesi gerekir.
Küçük ve orta büyüklükteki işletme ölçütünü karşıladığı SMMM veya YMM raporu ile tespit edilen şirketler, tüm ortakların
onaylaması halinde, birleşme raporunun düzenlenmesinden vazgeçebilir.
KOLAYLAŞTIRILMIŞ ŞEKİLDE BİRLEŞME
Kolaylaştırılmış şekilde birleşme sadece sermaye şirketleri için geçerlidir.
Yeni kuruluş sureti ile birleşmelerde geçerli
değildir.
KOLAYLAŞTIRILMIŞ ŞEKİLDE BİRLEŞME
Kolaylaştırılmış usulle birleşen sermaye
şirketlerinde birleşme sözleşmesinin genel kurul onayına sunulmaması halinde;
Birleşmenin kabul edildiğine,
Kolaylaştırılmış birleşme usulünün uygulandığına ve
Bu usulün kanunun hangi maddesine göre
uygulandığına ve bunun dayanağına ilişkin bilgiye dair,
Anonim şirketlerde yönetim kurulu, limited şirketlerde ise müdürler kurulu kararının noter onaylı örneği Ticaret Sicil Müdürlüğü tarafından istenilmektedir.
BÖLÜNME
ÖNEMLİ HUSUSLAR
Bölünme yoluyla yeni kuruluş yapılıyorsa
kurulan şirket ana sözleşmesi bölünme planına
eklenmelidir.
ÖNEMLİ HUSUSLAR
Bölünen şirket, bölünme kararını tescil
ettirmeden bölünmeye katılan diğer şirketler bölünmeye ilişkin olguları tescil
ettirememektedir.
Bölünen şirketin malvarlığının yeni kurulacak şirket tarafından devralınması halinde ise
bölünme kararı, kuruluşla birlikte eş zamanlı
olarak tescil ettirilir.
ÖNEMLİ HUSUSLAR
Kısmi bölünmede yapılan sermaye azaltımı işleminde Kanun’un 162. maddesi gereği 473, 474 ve 592. maddeler uygulanmayacaktır.
Yani anonim ve limited şirketlerin kısmi bölünmeden dolayı sermaye azaltımında;
Azaltım nedeniyle alacaklılara çağrı ilanının yapılmasına ve
Yönetim kurulunun sermaye azaltımına ilişkin raporunun genel kurula sunulmasına ve
Genel kurul çağrı ilanında sermaye azaltımı amacı ve usulünün belirtilmesine gerek yoktur.
ÖNEMLİ HUSUSLAR
31 Ekim 2012 tarih ve 28453 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Şirketlerde Yapı Değişikliği ve Ayni
Sermaye Konulmasında Siciller Arası İşbirliğine İlişkin Tebliğ”in 4. maddesi gereğince özel sicillere bildirimi gereken mal ve hakların bölünmenin tescili ile eş
zamanlı olarak bildirimin yapılması gerekmektedir.
Bildirimin zamanında yapılabilmesi için ilgili sicile bildirimi gereken mal ve hakların bağlı oldukları özel sicillere göre tasnif edilmiş kayıtlara ilişkin bilgileri ve
gerçek değerlerini içeren listelerin Müdürlüğe sunulması gereklidir.
TAM BÖLÜNME
BÖLÜNME -TESCİL
Bölünmeye katılan şirketlerden her birinin, genel kurul kararından 2 ay önce, inceleme yapma
haklarına işaret eden ilanın yayınlandığı sicil gazetesinin fotokopisinin ibraz edilmesi
gerekmektedir.
Küçük ve orta büyüklükteki işletme ölçütünü
karşıladığı SMMM veya YMM raporu ile tespit edilen şirketler, tüm ortakların onaylaması halinde, inceleme hakkının kullanılmasından vazgeçebilir.
BÖLÜNME -TESCİL
SMMM veya YMM raporunda yer alması gereken ve özellikle dikkat edilmesi gereken hususlar;
Bölümlere ayrılmış malvarlığının bölümler itibariyle değerlerinin tespiti şayet bölünen şirketin tapu, gemi ve fikri mülkiyet sicilleri ile benzeri sicillerde kayıtlı malvarlığı bulunması halinde bunların gerçeğe uygun değerlerinin tespiti,
Bölünen şirketin bölünen dışında kalan malvarlığının olmadığına ve bölünmede oranların korunup korunmadığı.
BÖLÜNME -TESCİL
Kanun’un 174. maddesi uyarınca, bölünmeye katılan şirketlerin alacaklıları, sicil gazetesinde 7’şer gün
aralıklarla 3 defa yapılacak ilanla ve ayrıca internet sitesi kurma zorunluluğu bulunan şirketlerin internet sitelerinde konulacak ilanla, alacaklarını bildirmeye ve teminat
verilmesi için istemde bulunmaya çağrılırlar.
Alacaklıların, alacaklarını bildirmeye ve teminat
verilmesinin istenmesine dair çağrının sicil gazetesinde 7’şer gün aralıklarla 3 defa yapılan ilanın fotokopisinin Sicil Müdürlüğü’ne verilmesi gerekmektedir.
BÖLÜNME -TESCİL
Bölünmeye katılan şirketler, öngörülen ilanların yayımı tarihinden itibaren üç ay içinde, istemde
bulunan alacaklıların alacaklarını teminat altına almak zorundadır.
Öngörülen teminat sağlanmadan bölünme planı veya bölünme sözleşmesi genel kurulun onayına
sunulamamaktadır.
Ancak bölünme ile alacaklıların alacaklarının
tehlikeye düşmediği ispat edilirse teminat altına alma yükümlülüğü ortadan kalkmaktadır.
BÖLÜNME -TESCİL
Kanun’un 169.maddesine uygun olarak bölünmeye katılan tüm şirketlerin yönetim organları tarafından, ayrı ayrı ya da birlikte hazırlanan bölünme raporu
Küçük ve orta büyüklükteki işletme ölçütünü
karşıladığı SMMM veya YMM raporu ile tespit edilen şirketler, tüm ortakların onaylaması halinde, bölünme raporunun düzenlenmesinden vazgeçebilir.
DİĞER BELGELER
Bölünen şirketin bölünmeye konu olan; tapu, gemi ve fikri mülkiyet sicilleri ile benzeri sicillerde kayıtlı bulunan mal ve haklarının listesi, bunların kayıtlı olduğu siciller ile söz konusu mal ve hakların ilgili sicillerdeki kayıtlarına ilişkin bilgileri içeren şirket yetkilerince imzalı beyan;
DİĞER BELGELER
Bölünmeye katılan diğer şirketler tarafından; yeni kuruluş halinde kuruluş belgeleri,
Bakanlık veya diğer resmi kurumların iznine veya uygun görüşüne tabi olunması halinde, bu izin veya uygun
görüş yazısı,
Bölünmeye katılan diğer şirketler tarafından; varsa sermaye artırımına ilişkin belgeler.
KISMİ BÖLÜNME
Bölünme sözleşmesi veya planının onayına ve kısmi bölünmede devralan şirketlerin paylarının bölünen
şirkette mi yoksa onun ortaklarına mı ait olacağına ilişkin bölünen ve bölünmeye katılan diğer şirketlerin genel
kurul kararlarının noter onaylı örneği,
Kısmen bölünen şirket bakımından sermaye azaltılması yapılmasının söz konusu olduğu hallerde buna ilişkin belgeler,
KISMİ BÖLÜNME
SMMM veya YMM raporunda yer alması gereken hususlar;
Bölünen şirketin kısmi bölünmeye konu olan malvarlığı bölümlerinin değerlerinin tespiti,
Şayet bölünen şirketin tapu, gemi ve fikri mülkiyet sicilleri ile benzeri sicillerde kayıtlı malvarlığının bulunması halinde bunların gerçeğe uygun
değerlerinin tespiti,
KISMİ BÖLÜNME
Sermaye azaltımına gerek olup olmadığı,
Sermaye azaltılması durumunda, kısmi bölünen şirkette kalan net malvarlığının şirketin borçlarını karşılamaya yeterli olduğu ve alacaklıların
alacaklarının tehlikeye düşmediğinin tesbiti,
Sermaye azaltılmasına gerek olmaması durumunda ise buna ilişkin tespitler.
TÜR DEĞİŞTİRME
TÜR DEĞİŞTİRME - TESCİL
Kanun’un 185. maddesine uygun olarak
şirketin yönetim organınca hazırlanmış tür
değiştirme planı
TÜR DEĞİŞTİRME - TESCİL
Kanun’un 186. maddesine uygun olarak
şirketin yönetim organınca hazırlanmış tür değiştirme raporu
Küçük ve orta büyüklükteki işletme ölçütünü
karşıladığı SMMM veya YMM raporu ile tespit edilen şirketler, tüm ortakların onaylaması halinde, tür
değiştirme raporunun düzenlenmesinden vazgeçebilir.
TÜR DEĞİŞTİRME - TESCİL
SMMM veya YMM raporunda yer alması gereken hususlar;
Tür değişikliği yapan şirketin sermayesinin ödenip ödenmediği, karşılıksız kalıp kalmadığı,
Şirket özvarlığının tespiti,
Şayet tapu, gemi ve fikri mülkiyet sicilleri ile benzeri sicillerde kayıtlı malvarlığının bulunması halinde
bunların gerçeğe uygun değerlerinin tespiti.
TÜR DEĞİŞTİRME - TESCİL
Tür değişikliğinin kabulüne ilişkin noter
onaylı genel kurul toplantı tutanağının
Müdürlüğe ibraz edilmesi gerekmektedir.
TÜR DEĞİŞTİRME - TESCİL
Tür değiştirmeye ilişkin genel kurul kararında
; Tür değiştirme planı ve tür değiştirme raporu ile 188. madde hükümleri gereğince 30 gün önce şirket merkezinde ortakların incelemesine sunulmuş ve inceleme hakkının kullanılmış olduğu,
Tür değiştirme planı ile tür değiştirme raporunun kabul edildiği,
Şirketin hangi türe dönüşecek ise o türe dönüştürülmesine karar verildiği ifadelerinin yer alması özellikle gereklidir.
TÜR DEĞİŞTİRME - TESCİL
Tür değiştiren şirketin; tapu, gemi ve fikri mülkiyet sicilleri ile benzeri sicillerde kayıtlı
bulunan mal ve haklarının listesi, bunların kayıtlı olduğu siciller ile söz konusu mal ve hakların
ilgili sicillerdeki kayıtlarına ilişkin bilgileri içeren
beyan
DİĞER BELGELER
Tür değişikliği ile birlikte sermaye artırımı var ise sermaye artırımına ilişkin belgeler de tescil
başvurusu sırasında ibraz edilmesi gerekmektedir.
Yeni şirket nevine ilişkin anasözleşme,
Kuruluşa ilişkin gerekli diğer belgeler.
TEŞEKKÜR EDERİM.
www.ito.org.tr