İŞLEM KAVRAMI
İŞLEMLER
• TOPLAMA
• ÇIKARMA
• ÇARPMA
• BÖLME
TOPLAMA ve ÇIKARMA
• 3-6 yaş arasındaki çocuklar, toplama çıkarma işlemlerini 10 kadar sayılarla başarabilirler.
• Ancak aritmetik işlemlerine başlamadan önce öğretmen çocukların sayı korunumu
kazanmaları için fırsatlar yaratmalıdır.
• Toplama bir araya getirme, çıkarma ise bir grubu küçük parçalara ayırma işlemidir.
TOPLAMA ve ÇIKARMA
Öğretmen çıkarma ve toplamaya başlamadan önce çocuklar,
• 10’a kadar sayma
• 1’den 10’a kadar olan nesne gruplarını sıralama
• 10’a kadar sayıları yazma ve okuma
• 10’a kadar sayı isimleri ile sayıları ilişkilendirme
• “0” sembolünü tanımlama ve ne olduğunu bilme
• Sayı korunumunu kazanmalıdır.
TOPLAMA ve ÇIKARMA
• Öğretmen, çocuklara formal aritmetik
işlemlerini yani temel toplama ve çıkarma işlemini öğretmeden önce, çocukların oyun şeklinde kendi kendilerine basit işlemleri
keşfetmeleri için fırsatlar yaratmalıdır.
• Sayma oyunları informal toplama ve
çıkarma işlemleri için temel oluşturabilir.
TOPLAMA ve ÇIKARMA
• Parça-bütün ilişkisi
• Birebir eşleştirme
• Matematik dilini doğru kullanma
TOPLAMA ve ÇIKARMA
• Bütünün parçalardan büyük olduğu
• Nesnelerin ortak özelliklerinin
tanınması ve ayırt edilmesi
• Tersine
dönüşebilirlik
TOPLAMA ve ÇIKARMA
• Nesnelerin fiziksel mekandaki yerleri değişse de nesnelerin değişmeyeceği
• Rakamların sırası
• Karşılaştırma ve tamamlama ilişkisi.
TOPLAMA
• Birer birer sayma yolu ile, bir sayının üstüne başka bir sayının eklenmesidir.
• Sayma işlemi toplama için temel oluşturur.
• Toplama çalışmalarının ilk aşamasında, ilk sayıya bir eklenerek başlanmalıdır.
TOPLAMA
• Yine ilk aşamada toplam sonucu 5’i geçmemelidir.
• Toplama işlemleri yapılırken “daha”, “artı”,
“toplam” ve “eşittir” kelimeleri özellikle kullanılmalıdır.
• Temel toplama, 10’dan küçük sayılarla yapılan toplama işlemleridir.
ÇIKARMA
• Toplama ile ilişkilidir ve daha sonra öğretilmelidir.
• Geriye doğru sayma çıkarmaya örnektir ve çocuklar çıkarma yaparken geriye doğru
saymayı kullanırlar.
• Çıkarma işlemleri yapılırken, “fark”, “çıktı”,
“kaldı”, “eksi” ve “eşittir” terimlerinin kullanılması gerekmektedir.
ÇIKARMA
Çıkarma işlemlerinde kullanılan problem durumları
• Atma: Somut materyallerin kullanımından dolayı kolay bir şekilde öğrenilir.
• İlave: Belirli bir toplama ulaşmak için
eldeki sayıya ne kadar eklenmesi gerektiği üzerine kuruludur.
ÇIKARMA
• Karşılaştırma: Çocuklar tarafından
kavranması zor olan bir durumdur. Somut örneklerle karşılaştırılan durum ya da
nesne sayısı arasındaki fark açıklanmalıdır.
• Ayırma: eldeki toplam kümenin parçalara ayrılmasıdır. Toplam sayıdan ayrılan sayı çıkartılır.
Kazanım ve Göstergeler:
Kazanım 16. Nesneleri kullanarak basit toplama ve çıkarma işlemlerini yapar.
Göstergeler
Nesne grubuna belirtilen sayı kadar nesne ekler.
Nesne grubundan belirtilen sayı kadar nesneyi ayırır.
BÖLME İŞLEMİ
• Parça-bütün ilişkisine dayanmaktadır.
• Çocuklar bir nesnenin öncelikle sayısını göz önüne aldıklarından parça-bütün ilişkisini
kaçırabilirler. Bütünden elde edilen parçaları karşılaştırarak, miktar ve boyut açısından farklı olduğunu daha sonraları anlamaya başlarlar.
• Bölme işlemlerinde kullanılan terimler “aynı”, daha az” , “daha çok”, “parça”, “bütün” “bölme”
ve “yarım” dır.
BÖLME İŞLEMİ
Kazanım ve Göstergeler:
Amaç 15. Parça-bütün ilişkisini kavrar.
Göstergeler
Bir bütünün parçalarını söyler.
Bir bütünün parçalara böler.
Bütün ve yarımı gösterir.
Parçaları birleştirerek bütün elde eder.
ÇARPMA İŞLEMİ
• Toplama işleminin bir üst aşaması olarak düşünülebilir. Bu nedenle okul öncesi
dönem çocukları için anlaşılması zor bir kavramdır.
